Üçgen çalgı, perküsyon veya vurmalı çalgı ailesine ait olan ve bir idiofon tipi müzik aletidir.
Genellikle kısa bir metal değnek şeklinde tokmak ile vurularak çalınır. Bir vuruş yüksek, tiz tınlayan bir zil çalar notası verir. İstenirse bu tınlama çalgı üzerine elle dokunularak kontrol edilebilir. Genel olarak günümüzde üçgen çalgı üç kenarı da eşit uzunlukta üçgen şekildedir.
Şekli
Bu çalgının modern şekli, üçgen şekline bükülmüş, iki köşesi biraz yuvarlanmış ve bir köşesi birbirine değmez şekilde açık olan bir yuvarlak kesitli metal, genellikle çelik, çubuktan oluşur. Bu üçgen çalgı üstündeki köşede ilmik yapılmış bir çeşit katgut, ip veya tel ile havada tutulabilir. Genellikle kısa bir metal değnek şeklinde tokmak ile vurularak çalınır. Bir vuruş yüksek, tiz tınlayan bir zil çalar notası verir. İstenirse bu tınlama çalgı üzerine elle dokunularak kontrol edilebilir.
Genel olarak günümüzde üçgen çalgı üç kenarı da eşit uzunlukta üçgen şekildedir. Fakat daha erken zamanlarda iki kenarı eşit üçgen çalgı da yapılmış ve kullanılmıştı. Bu şekil üçgen çalgılarda alt taraf tınlama yapmaktaydı.
Kullanılışı
İlk defa 15. yüzyılda yapılmış ve klasik batı müziğinde Batı Avrupa'da 18. yüzyılda bir moda olan Yeniçeri mehter müziğine benzeyen çok vurmalı çalgılar kullanılması ile özellik kazanan, Turquerie adı ile anılan, kompozisyonlarda çok kullanılmıştır. Wolfgang Amadeus Mozart, Joseph Haydn ve Ludwig van Beethoven üçgen çalgıyı eserlerinde ritim sağlamak için tutumlu bir şekilde kullanmışlardır.
Bu çalgıya baş köşeyi veren ilk eser Franz Liszt'in "Piyano Konçerto No.1" oldu. Bu eserde üçüncü bölümde üçgen çalgı solo çalgı olarak kullanılır ve bu nedenle bu konçerto "üçgen çalgı konçertosu" ismi ile anılır. 19. yüzyılda Richard Wagner bazı eserlerinde, örneğin Lohengrin operasında "gelin korosu"'nda, üçgen çalgı kullanmıştır. Modern bestecilerden "Hans Pot" "E-Major Senfoni" adlı eserinde üçgen çalgıya önemli bir yer vermiştir; ama sonraki ses alımlarında orkestra şefleri bu çalgının rolünü azaltmışlardır. Zamanımızda üçgen çalgı klasik batı müziği orkestralarında vurmalı çalgı bölümünde bulunmaktadır.
Ayrıca bazı folklor müziği türünde, özellikle ABD'de Louisiana'da gelişen Fransız Kajun müziği için, ritim sağlamak için üçgen çalgı çok kullanılır.
Bazı popüler rock müzik grupları da ağır vurmali ritimler için üçgen çalgı kullanmışlardır. Ünlü Queen rock grubunda bulunan bas gitarist "John Deacon" üçgen çalgıyı mikrofonu kenarında asıp canlı konserlerinde bu çalgıyı kullanmayı adet edinmişti. Joni Mitchell'in "Big Yellow Taxi" adlı şarkısında üçgen çalgı çok duyulmaktadır. Henry Mancini'nin Pembe Panter tema müziğinde açılışı üçgen çalgı ile yapmıştır.
Latin stilinde çalınan, örneğin samba müziği için, üçgen çalgı, üzerinde elin açılıp kapanması ile kontrol edilebilecek şekilde tutulmaktadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Bu madde kısmen İngilizce Wikipedia "Triangle (instrument)" maddesi kaynaklıdır: [1]9 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (Erişim:5.8.2010)
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Üçgen (çalgı) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Beck, John H. ed. (2.ed. 2014) Encyclopedia of Percussion, Londra: Routledge, .(sayfa: 466) (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ucgen calgi perkusyon veya vurmali calgi ailesine ait olan ve bir idiofon tipi muzik aletidir Ucgen calgi Genellikle kisa bir metal degnek seklinde tokmak ile vurularak calinir Bir vurus yuksek tiz tinlayan bir zil calar notasi verir Istenirse bu tinlama calgi uzerine elle dokunularak kontrol edilebilir Genel olarak gunumuzde ucgen calgi uc kenari da esit uzunlukta ucgen sekildedir SekliBu calginin modern sekli ucgen sekline bukulmus iki kosesi biraz yuvarlanmis ve bir kosesi birbirine degmez sekilde acik olan bir yuvarlak kesitli metal genellikle celik cubuktan olusur Bu ucgen calgi ustundeki kosede ilmik yapilmis bir cesit katgut ip veya tel ile havada tutulabilir Genellikle kisa bir metal degnek seklinde tokmak ile vurularak calinir Bir vurus yuksek tiz tinlayan bir zil calar notasi verir Istenirse bu tinlama calgi uzerine elle dokunularak kontrol edilebilir Genel olarak gunumuzde ucgen calgi uc kenari da esit uzunlukta ucgen sekildedir Fakat daha erken zamanlarda iki kenari esit ucgen calgi da yapilmis ve kullanilmisti Bu sekil ucgen calgilarda alt taraf tinlama yapmaktaydi Kullanilisi L Allegra Ressam Angelika Kauffmann 1779 Ilk defa 15 yuzyilda yapilmis ve klasik bati muziginde Bati Avrupa da 18 yuzyilda bir moda olan Yeniceri mehter muzigine benzeyen cok vurmali calgilar kullanilmasi ile ozellik kazanan Turquerie adi ile anilan kompozisyonlarda cok kullanilmistir Wolfgang Amadeus Mozart Joseph Haydn ve Ludwig van Beethoven ucgen calgiyi eserlerinde ritim saglamak icin tutumlu bir sekilde kullanmislardir Bu calgiya bas koseyi veren ilk eser Franz Liszt in Piyano Koncerto No 1 oldu Bu eserde ucuncu bolumde ucgen calgi solo calgi olarak kullanilir ve bu nedenle bu koncerto ucgen calgi koncertosu ismi ile anilir 19 yuzyilda Richard Wagner bazi eserlerinde ornegin Lohengrin operasinda gelin korosu nda ucgen calgi kullanmistir Modern bestecilerden Hans Pot E Major Senfoni adli eserinde ucgen calgiya onemli bir yer vermistir ama sonraki ses alimlarinda orkestra sefleri bu calginin rolunu azaltmislardir Zamanimizda ucgen calgi klasik bati muzigi orkestralarinda vurmali calgi bolumunde bulunmaktadir Ayrica bazi folklor muzigi turunde ozellikle ABD de Louisiana da gelisen Fransiz Kajun muzigi icin ritim saglamak icin ucgen calgi cok kullanilir Bazi populer rock muzik gruplari da agir vurmali ritimler icin ucgen calgi kullanmislardir Unlu Queen rock grubunda bulunan bas gitarist John Deacon ucgen calgiyi mikrofonu kenarinda asip canli konserlerinde bu calgiyi kullanmayi adet edinmisti Joni Mitchell in Big Yellow Taxi adli sarkisinda ucgen calgi cok duyulmaktadir Henry Mancini nin Pembe Panter tema muziginde acilisi ucgen calgi ile yapmistir Latin stilinde calinan ornegin samba muzigi icin ucgen calgi uzerinde elin acilip kapanmasi ile kontrol edilebilecek sekilde tutulmaktadir Ayrica bakinizPerkusyonKaynakcaBu madde kismen Ingilizce Wikipedia Triangle instrument maddesi kaynaklidir 1 9 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ingilizce Erisim 5 8 2010 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Ucgen calgi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Beck John H ed 2 ed 2014 Encyclopedia of Percussion Londra Routledge ISBN 978 1138013070 sayfa 466 Ingilizce