Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Cumhuriyetçi Parti (İngilizce: Republican Party), kısaltması ile GOP (İngilizce: Grand Old Party), Amerika Birleşik Devletleri'ndeki iki büyük çağdaş siyasi partiden biridir. Demokrat Parti'nin ana siyasi rakibi olarak 1850'lerin ortalarında ortaya çıktı.
| Cumhuriyetçi Parti | |
|---|---|
 | |
| Kısaltma | GOP (Grand Old Party) |
| Genel başkan | Michael Whatley |
| Kurucu | Alvan E. Bovay Horace Greeley |
| Senato Lideri | Mitch McConnell (Azınlık Lideri) (KY) (Azınlık Lideri Yardımcısı) (SD) |
| Meclis Lideri | Steve Scalise (Temsilciler Meclisi Azınlık Lideri) (LA) |
| Kuruluş tarihi | 20 Mart 1854; 167 yıl önce |
| Önceli | Whig Partisi |
| Merkez | 310 First Street NE Washington 20003 |
| Öğrenci kolu | |
| Gençlik kolu | Genç Cumhuriyetçiler |
| Kadın kolu | |
| Üyelik (2023) |  35,739,952 |
| İdeoloji | Çoğunluk:
|
| Uluslararası üyelik | Uluslararası Demokrat Birliği |
| Avrupa üyeliği | Avrupa Muhafazakârlar ve Reformcular Partisi (bölgesel ortak) |
| Resmî renkler | Kırmızı |
| Senato | 49 / 100 |
| Temsilciler Meclisi | 217 / 435 |
| Valilikler | 27 / 50 |
| Seçim sembolü | |
 | |
| İnternet sitesi | |
gop.com | |
 Amerika Birleşik Devletleri | |
Parti, 1854 yılında köleliğin Kansas ve Nebraska'nın batı bölgelerine yayılmasına izin veren Kansas-Nebraska Yasası'na karşı çıkan kölelik karşıtı aktivistler tarafından kuruldu. Parti, köleliğin özgür bölgelere yayılmasına karşı çıkarken klasik liberalizmi ve ekonomik reformu destekledi. Parti başlangıçta Güney'de çok sınırlı bir varlık gösterdi, ancak Kuzey'de başarılı oldu. Parti, 1858'e gelindiğinde eski Whig'lerin ve eski Free Soilers'ın çoğunu bünyesine katarak neredeyse her kuzey eyaletinde çoğunluğu oluşturdu. Beyaz Güneyliler köleliğe yönelik tehdit karşısında alarma geçti. İlk Cumhuriyetçi başkan olan Abraham Lincoln'ün 1860'ta seçilmesiyle birlikte, Güney'in derin eyaletleri Birleşik Devletler'den ayrıldı.
Lincoln ve Cumhuriyetçi Kongre'nin liderliğinde Cumhuriyetçi Parti, Amerikan İç Savaşı'nda Konfedere Devletleri yenmek, Birliği korumak ve köleliği kaldırmak için mücadeleye öncülük etti. Daha sonra parti, kongredeki çoğunluğunu kaybettiği ve Demokratların Yeni Düzen programlarının popüler olduğu 1930'lardaki Büyük Buhran'a kadar ulusal siyaset sahnesine büyük ölçüde hâkim oldu. Dwight D. Eisenhower'ın seçilmesi Demokrat başkanlar arasında nadir görülen bir mola oldu ve İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra artan ekonomik refah dönemine başkanlık etti. Eski başkan yardımcısı Richard Nixon, 1972'de sessiz çoğunluk olarak lanse ettiği 49 eyaleti kazandı. Ronald Reagan'ın 1980'de seçilmesi, serbest piyasa ekonomisi savunucularını, sosyal muhafazakârları ve Soğuk Savaş'ın dış politika şahinlerini Cumhuriyetçi bayrağı altında bir araya getirerek ulusal siyaseti yeniden şekillendirdi. Cumhuriyetçiler, 2008'den bu yana parti içinde artan bir hizipçilikle karşı karşıya kaldı. 2024 itibarıyla Trumpçılar, GOP içindeki baskın gruptur.
21. yüzyılda parti en güçlü desteğini kırsal kesimdeki seçmenlerden, Evanjelik Hristiyanlardan, erkeklerden, yaşlılardan, gazilerden, beyaz seçmenlerden ve üniversiteye gitmemiş olanlardan almaktadır. Sosyal konularda, kürtajın yasallığının kısıtlanmasını, eğlence amaçlı uyuşturucu kullanımının yasaklanmasını, silah kısıtlamalarının gevşetilmesini, eşcinsel evliliğin yasallığının kaldırılmasını ve transseksüel hakları hareketine karşı çıkılmasını savunmaktadır. Ekonomik konularda parti vergi indirimlerini ve deregülasyonu desteklerken, işçi sendikalarına ve evrensel sağlık hizmetlerine karşı çıkmaktadır. Dış politikada ise parti hem Çin, Rusya, İran ve Kuzey Kore'ye karşı sert tutumları destekleyenleri hem de müdahalesizlik ve izolasyonizmi destekleyenleri kapsamaktadır.
Tarihçe
Cumhuriyetçi Parti, 19. yüzyılın ortalarında ABD'de köleliğin büyük tartışma konusu olduğu bir ortamda doğdu. Kölelik, tarımın egemen olduğu güney eyaletlerinde yaygın bir uygulamayken, sanayinin egemen olduğu kuzey eyaletlerinde yasaklanmıştı.
1828 yılında kurulmuş olan Demokrat Parti, bu tartışma sırasında, köleliği savunan güneyli üyeler ile köleliğe karşı çıkan kuzeyli üyeler arasında ikiye ayrılmıştı. Cumhuriyetçi Parti böyle bir ortamda, güney eyaletlerinin köleliği sürdürme çabalarını önlemek amacıyla, 1854 yılında kuruldu. 1860 yılında yapılan seçimlerde Cumhuriyetçi Parti'nin adayı olan Abraham Lincoln'ın başkan seçilmesi üzerine, kuzey ve güney eyaletleri arasında Amerikan İç Savaşı patlak verdi. 1865'te İç Savaş'ı Abraham Lincoln önderliğindeki kuzeylilerin kazanmasıyla kölelik sona erdi ve 19. yüzyılın geri kalan bölümünde Cumhuriyetçi Parti, siyah Amerikalıların oylarını kolayca kazanmaya devam etti.
Fakat 20. yüzyıl başlarında Amerikan siyasetinde yaşanan değişiklikler çerçevesinde, Demokrat Parti'den seçilen başkan Franklin D. Roosevelt'in işçilere ve orta gelirli kesime verdiği haklar, Demokrat Parti'yi (sosyal liberal) bir çizgiye oturttu.
Adı ve sembolü
Partinin kurucu üyeleri, Thomas Jefferson'ın Demokratik-Cumhuriyetçi Partisi tarafından desteklenen cumhuriyetçiliğin değerlerine saygı göstermek için "Cumhuriyetçi Parti" adını seçtiler. İsim fikri, partinin önde gelen yayıncısı Horace Greeley'in "Cumhuriyetçi" gibi basit bir isim çağrısında bulunan başyazısıdan geldi. Bu ad, 1776 cumhuriyetçi sivil erdem değerlerini ve aristokrasiye ve yolsuzluğa karşı muhalefeti yansıtır.
"Büyük Eski Parti" terimi, Cumhuriyetçi Parti için geleneksel bir takma addır ve "GOP" kısaltması yaygın olarak kullanılan bir isimdir. Terim 1875'te Kongre Kayıtlarında ortaya çıktı ve Birliğin başarılı askeri savunmasıyla ilişkili partiye "bu cesur eski parti" olarak atıfta bulundu. Ertesi yıl Cincinnati Commercial'daki bir makalede, terim "büyük eski parti" olarak değiştirildi. Kısaltmanın ilk kullanımı 1884 tarihlidir.
Partinin geleneksel maskotu fildir. 7 Kasım 1874'te Harper's Weekly'de yayınlanan Thomas Nast'ın siyasi karikatürü, sembolün ilk önemli kullanımı olarak kabul edilir. Partinin Indiana, New York ve Ohio gibi eyaletlerde kullanılan sembolü kel kartal, Kentucky'de ise kütük kulübesidir.
Geleneksel olarak partinin tutarlı bir renk kimliği yoktu. 2000 seçimlerinden sonra kırmızı renk Cumhuriyetçilerle ilişkilendirildi. Seçim sırasında ve sonrasında, büyük yayın ağları seçim haritası için aynı renk şemasını kullandı: Cumhuriyetçi aday George W. Bush'un kazandığı eyaletler kırmızıyla, Demokrat aday Al Gore'un kazandığı eyaletler ise maviyle boyandı. Seçim sonuçlarıyla ilgili haftalarca süren anlaşmazlık nedeniyle, bu renk çağrışımları, sonraki yıllarda da devam ederek sağlam bir şekilde kök saldı. Siyasi partilerin renklerle ilişkilendirilmesi gayri resmi olsa da, medya bu renkleri kullanarak ilgili siyasi partileri temsil etmeye başladı. Parti ve adayları da kırmızı rengi benimsedi. İstisna olarak, 2014 yılında Cumhuriyetçi Parti'nin Kaliforniya eyaletindeki şubesi "California Republican Party" resmî olarak kırmızıyı reddetti ve mavi rengi benimsedi. Bunun sebeplerinden biri ise; Birleşik Devletler dışındaki dünya siyasetinde genellikle mavi rengin muhafazakârlık, kırmızının ise sosyalizm ile ilişkilendirilmesidir.
Günümüzdeki durumu
2003 yılında başlayan Irak İşgali ve bu işgalin başarısızlığı, Amerikan halkının Cumhuriyetçi Parti'ye verdiği desteği sekteye uğratmıştır. 2004 yılında George W. Bush ikinci defa başkanlığa seçilmiş olmasına karşın, kamuoyu yoklamalarında kendisine verilen desteğin büyük oranda düştüğü gözlemlenmiştir. Öte yandan, Kongre'de Cumhuriyetçi Parti üyelerin karışmış olduğu yolsuzluk skandalları da partiye büyük zarar verdi ve 7 Kasım 2006 tarihinde yapılan ara seçimlerde Cumhuriyetçi Parti yenilgiye uğrayarak Kongre'nin her iki kanadında da çoğunluğu kaybetti. 2008 seçimlerinde Başkanlık makamı da, Barack Obama ile Demokratlara geçti. 2016 yılında başkan seçilen Donald Trump, yeniden aday olduğu 2020 seçimlerini kaybetmiştir. 2022 yılı ortası itibarıyla Cumhuriyetçi Parti hem yürütme hem de yasama kanatlarında muhalefet durumundadır. 2022 yılında yapılan ara seçimlerde ise Senatoda çoğunluğu sağlayamamasına karşın Temsilciler Meclisinde çoğunluğu elde etmiştir.
Siyasi tutumu
Cumhuriyetçi Parti vergi yükünün azaltılması ve firmalara yasalarla getirilen kısıtlamaların azaltılması yanlısıdır. Sosyal konularda muhafazakâr bir tutum izler. Özellikle dindar Protestan grupların (Evanjelikler) desteğine sahiptir. Kürtajın kısıtlanması gerektiğini savunur. Protestan ağırlıklı güney eyaletlerinde büyük bir desteğe sahiptir. Ayrıca Silah Serbestliği Kanunu'nu destekler.
Ekonomik politika
Cumhuriyetçiler, ekonomik refahın arkasındaki temel faktörlerin serbest piyasalar ve bireysel başarı olduğuna inanmaktadır. Cumhuriyetçiler, yönetimde Demokratlar varken sıklıkla mali muhafazakarlığı savunurlar; ancak, hükûmetten sorumlu olduklarında federal borcu artırmaya istekli olduklarını göstermişlerdir (Bush döneminde vergi indirimlerinin uygulanması, Medicare Kısım D ve 2017 Vergi Kesintileri ve İşler Yasası bu tutumun örnekleridir). Hükûmet harcamalarını azaltma vaatlerine rağmen, Cumhuriyet yönetimleri 1960'ların sonlarından beri önceki hükûmet harcama düzeylerini sürdürdü veya artırdı.
Dini inançlar
Din, her iki taraf için de her zaman önemli bir rol oynamış olsa da, bir yüzyıl boyunca partilerin dini kompozisyonları değişti. Din, 1960'tan önce partiler arasında önemli bir ayrım çizgisiydi; Katolikler, Yahudiler ve güneyli Protestanlar ağırlıklı olarak Demokrat, kuzeydoğu Protestanları ise ağırlıklı olarak Cumhuriyetçiydi. Eski farklılıkların çoğu, 1970'lerin ve 1980'lerin New Deal koalisyonunun altını oyan düzenlemeden sonra ortadan kayboldu. Her hafta kiliseye giden seçmenler 2004'te oylarının yüzde 61'ini Bush'a verdi; ara sıra gidenlerin ise yüzde 47'si ve kiliseye hiç gitmeyenlerin yüzde 36'sı Bush'u destekledi. Katoliklerin yüzde 52'si (John Kerry Katolik olmasına rağmen) ve Protestanların yüzde 59'u da Bush'a oy verdi. 1980'den beri, Evanjeliklerin büyük çoğunluğu Cumhuriyetçilere oy verdi; 2000 ve 2004'te yüzde oranında 70-80 Bush'a ve 2006'da Cumhuriyetçi Meclis adayları için yüzde 70 oranında destek verdiler.
Yahudiler ise yüzde 70-80 oranında Demokratlara oy vermeyi sürdürmektedir. Demokratlar, Afro-Amerikan kiliseleriyle, özellikle Ulusal Baptistler ile yakın bağlara sahipken, Katolik seçmenler arasındaki tarihi hakimiyetleri 2010 ara seçimlerinde yüzde 54-46 oranına düştü. Ana akım geleneksel Protestanlar (Metodistler, Lutherciler, Presbiteryenler, Episkopalcılar ve Öğrenciler) arasındaki Cumhuriyetçi Parti desteği ise yaklaşık yüzde 55'e geriledi.
Utah ve komşu eyaletlerdeki İsa Mesih'in Son Zaman Azizleri Kilisesi üyelerinin en az yüzde 75'i, 2000 yılında George W. Bush için oy kullandı. 2018 yılında Mormonların yüzde 76'ısnın Cumhuriyetçi adayları etmesi, Trump'ın adaylığının Mormonların fikrini etkilemediğini ortaya koymuştur.
Katolik Cumhuriyetçi liderler; kürtaj, ötanazi, embriyonik kök hücre araştırmaları gibi konularda Katolik Kilisesi'nin öğretileriyle aynı çizgide kalmaya çalışırken, ölüm cezası ve doğum kontrolü konusunda da görüş ayrılığına düştüler. 'in 2015 ansiklopedisi Laudato si' tartışmaya yol açtı. Çünkü bu eserde, geleneksel Cumhuriyetçi fikirlerin aksine, iklim değişikliğinin fosil yakıtların yakılmasın neticesinde insan kaynaklı bir sorun olduğu resmen kabul etmiş ve küresel ısınmanın gelişmiş ülkelerin kısa vadeli ekonomik kazançlar peşinde koşarken gezegenin yok edilmesine kayıtsız kalmalarına dayandığını belirtmişti. The New York Times'a göre, Laudato si', 2016 seçimlerinde Jeb Bush, Bobby Jindal, Marco Rubio ve Rick Santorum gibi Katolik adayları zor durumda bıraktı. Boston Koleji'nde ahlaki teoloji profesörü olan James Bretzke, önde gelen Demokratlar ansiklopediyi övse de, genel olarak her iki tarafın samimiyetsiz olduğunu söyledi. Katolikler, Katolik Cumhuriyetçilerin yüzde 51'i küresel ısınmaya (genel nüfustan daha az) inanıyor ve Katolik Cumhuriyetçilerin yalnızca yüzde 24'ü küresel ısınmanın insan faaliyetlerinden kaynaklandığına inanıyor.
2016'da Ortodoks Yahudilerin küçük çoğunluğu, sosyal muhafazakarlığı ve giderek artan İsrail yanlısı dış politika duruşu nedeniyle partiye yıllardır artan Ortodoks Yahudi desteğinin ardından Cumhuriyetçi Parti'ye oy verdi. Ortodoks Yahudilerin yüzde 70'inden fazlası kendini Cumhuriyetçi olarak tanımlamaktadır. Associated Press tarafından 2020 yılında yapılan bir anket, Müslümanların yüzde 35'inin Donald Trump'a oy verdiğini ortaya koydu.
Kaynakça
- ^ Winger, Richard (29 Aralık 2023). "December 2023 Ballot Access News Print Edition". Ballot Access News. 28 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ocak 2024.
- ^ Smith, Robert C. (2021). "Ronald Reagan, Donald Trump, and the Future of the Republican Party and Conservatism in America". . 10 (2): 283-289. doi:10.1086/713662. Erişim tarihi: 21 Eylül 2022.
- ^ Morgan, David (21 Ağustos 2023). "Republican feud over 'root canal' spending cuts raises US government shutdown risk". Reuters. 1 Ekim 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mayıs 2024.
- ^ Gannon, Thomas M. (July–September 1981). "The New Christian Right in America as a Social and Political Force". Archives de Sciences Sociales des Religions. Paris: . 26 (52–1): 69-83. doi:10.3406/assr.1981.2226
![image]()
. ISSN 0335-5985. JSTOR 30125411. 5 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Mayıs 2024. - ^ a b Miller, William J. (2013). The 2012 Nomination and the Future of the Republican Party. Lexington Books. s. 39.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;Arhin-2023isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ . IDU. 16 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Brownstein, Ronald (22 Kasım 2017). . The American Prospect. 29 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Fornieri, Joseph R.; Gabbard, Sara Vaughn (2008). . SIU Press. s. 19. ISBN . 24 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2018.
- ^ Devine, Donald (4 Nisan 2014). . The American Conservative (İngilizce). 4 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2023.
- ^ Broadwater, Luke (23 Ekim 2023). . The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 27 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2023.
- ^ Cohn, Nate (17 Ağustos 2023). . The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 12 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2023.
- ^ Partinin Radikal kanadı 1865-1877 yeniden yapılanma dönemi süresince iktidarda olacaktır.
Dış bağlantılar
- Resmî site
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cumhuriyetci Parti Ingilizce Republican Party kisaltmasi ile GOP Ingilizce Grand Old Party Amerika Birlesik Devletleri ndeki iki buyuk cagdas siyasi partiden biridir Demokrat Parti nin ana siyasi rakibi olarak 1850 lerin ortalarinda ortaya cikti Cumhuriyetci PartiKisaltmaGOP Grand Old Party Genel baskanMichael WhatleyKurucuAlvan E Bovay Horace GreeleySenato LideriMitch McConnell Azinlik Lideri KY Azinlik Lideri Yardimcisi SD Meclis LideriSteve Scalise Temsilciler Meclisi Azinlik Lideri LA Kurulus tarihi20 Mart 1854 167 yil onceOnceliWhig PartisiMerkez310 First Street NE Washington 20003Ogrenci koluGenclik koluGenc CumhuriyetcilerKadin koluUyelik 2023 35 739 952IdeolojiCogunluk Muhafazakarlik Parti ici dusunceler Merkezcilik Hristiyan sag Liberteryenizm Yeni muhafazakarlik TrumpizmUluslararasi uyelikUluslararasi Demokrat BirligiAvrupa uyeligiAvrupa Muhafazakarlar ve Reformcular Partisi bolgesel ortak Resmi renkler KirmiziSenato49 100Temsilciler Meclisi217 435Valilikler27 50Secim semboluInternet sitesigop comAmerika Birlesik Devletleri Parti 1854 yilinda koleligin Kansas ve Nebraska nin bati bolgelerine yayilmasina izin veren Kansas Nebraska Yasasi na karsi cikan kolelik karsiti aktivistler tarafindan kuruldu Parti koleligin ozgur bolgelere yayilmasina karsi cikarken klasik liberalizmi ve ekonomik reformu destekledi Parti baslangicta Guney de cok sinirli bir varlik gosterdi ancak Kuzey de basarili oldu Parti 1858 e gelindiginde eski Whig lerin ve eski Free Soilers in cogunu bunyesine katarak neredeyse her kuzey eyaletinde cogunlugu olusturdu Beyaz Guneyliler kolelige yonelik tehdit karsisinda alarma gecti Ilk Cumhuriyetci baskan olan Abraham Lincoln un 1860 ta secilmesiyle birlikte Guney in derin eyaletleri Birlesik Devletler den ayrildi Lincoln ve Cumhuriyetci Kongre nin liderliginde Cumhuriyetci Parti Amerikan Ic Savasi nda Konfedere Devletleri yenmek Birligi korumak ve koleligi kaldirmak icin mucadeleye onculuk etti Daha sonra parti kongredeki cogunlugunu kaybettigi ve Demokratlarin Yeni Duzen programlarinin populer oldugu 1930 lardaki Buyuk Buhran a kadar ulusal siyaset sahnesine buyuk olcude hakim oldu Dwight D Eisenhower in secilmesi Demokrat baskanlar arasinda nadir gorulen bir mola oldu ve Ikinci Dunya Savasi ndan sonra artan ekonomik refah donemine baskanlik etti Eski baskan yardimcisi Richard Nixon 1972 de sessiz cogunluk olarak lanse ettigi 49 eyaleti kazandi Ronald Reagan in 1980 de secilmesi serbest piyasa ekonomisi savunucularini sosyal muhafazakarlari ve Soguk Savas in dis politika sahinlerini Cumhuriyetci bayragi altinda bir araya getirerek ulusal siyaseti yeniden sekillendirdi Cumhuriyetciler 2008 den bu yana parti icinde artan bir hizipcilikle karsi karsiya kaldi 2024 itibariyla Trumpcilar GOP icindeki baskin gruptur 21 yuzyilda parti en guclu destegini kirsal kesimdeki secmenlerden Evanjelik Hristiyanlardan erkeklerden yaslilardan gazilerden beyaz secmenlerden ve universiteye gitmemis olanlardan almaktadir Sosyal konularda kurtajin yasalliginin kisitlanmasini eglence amacli uyusturucu kullaniminin yasaklanmasini silah kisitlamalarinin gevsetilmesini escinsel evliligin yasalliginin kaldirilmasini ve transseksuel haklari hareketine karsi cikilmasini savunmaktadir Ekonomik konularda parti vergi indirimlerini ve deregulasyonu desteklerken isci sendikalarina ve evrensel saglik hizmetlerine karsi cikmaktadir Dis politikada ise parti hem Cin Rusya Iran ve Kuzey Kore ye karsi sert tutumlari destekleyenleri hem de mudahalesizlik ve izolasyonizmi destekleyenleri kapsamaktadir TarihceCumhuriyetci Parti 19 yuzyilin ortalarinda ABD de koleligin buyuk tartisma konusu oldugu bir ortamda dogdu Kolelik tarimin egemen oldugu guney eyaletlerinde yaygin bir uygulamayken sanayinin egemen oldugu kuzey eyaletlerinde yasaklanmisti 1828 yilinda kurulmus olan Demokrat Parti bu tartisma sirasinda koleligi savunan guneyli uyeler ile kolelige karsi cikan kuzeyli uyeler arasinda ikiye ayrilmisti Cumhuriyetci Parti boyle bir ortamda guney eyaletlerinin koleligi surdurme cabalarini onlemek amaciyla 1854 yilinda kuruldu 1860 yilinda yapilan secimlerde Cumhuriyetci Parti nin adayi olan Abraham Lincoln in baskan secilmesi uzerine kuzey ve guney eyaletleri arasinda Amerikan Ic Savasi patlak verdi 1865 te Ic Savas i Abraham Lincoln onderligindeki kuzeylilerin kazanmasiyla kolelik sona erdi ve 19 yuzyilin geri kalan bolumunde Cumhuriyetci Parti siyah Amerikalilarin oylarini kolayca kazanmaya devam etti Fakat 20 yuzyil baslarinda Amerikan siyasetinde yasanan degisiklikler cercevesinde Demokrat Parti den secilen baskan Franklin D Roosevelt in iscilere ve orta gelirli kesime verdigi haklar Demokrat Parti yi sosyal liberal bir cizgiye oturttu Adi ve sembolu Partinin kurucu uyeleri Thomas Jefferson in Demokratik Cumhuriyetci Partisi tarafindan desteklenen cumhuriyetciligin degerlerine saygi gostermek icin Cumhuriyetci Parti adini sectiler Isim fikri partinin onde gelen yayincisi Horace Greeley in Cumhuriyetci gibi basit bir isim cagrisinda bulunan basyazisidan geldi Bu ad 1776 cumhuriyetci sivil erdem degerlerini ve aristokrasiye ve yolsuzluga karsi muhalefeti yansitir Buyuk Eski Parti terimi Cumhuriyetci Parti icin geleneksel bir takma addir ve GOP kisaltmasi yaygin olarak kullanilan bir isimdir Terim 1875 te Kongre Kayitlarinda ortaya cikti ve Birligin basarili askeri savunmasiyla iliskili partiye bu cesur eski parti olarak atifta bulundu Ertesi yil Cincinnati Commercial daki bir makalede terim buyuk eski parti olarak degistirildi Kisaltmanin ilk kullanimi 1884 tarihlidir Partinin geleneksel maskotu fildir 7 Kasim 1874 te Harper s Weekly de yayinlanan Thomas Nast in siyasi karikaturu sembolun ilk onemli kullanimi olarak kabul edilir Partinin Indiana New York ve Ohio gibi eyaletlerde kullanilan sembolu kel kartal Kentucky de ise kutuk kulubesidir Geleneksel olarak partinin tutarli bir renk kimligi yoktu 2000 secimlerinden sonra kirmizi renk Cumhuriyetcilerle iliskilendirildi Secim sirasinda ve sonrasinda buyuk yayin aglari secim haritasi icin ayni renk semasini kullandi Cumhuriyetci aday George W Bush un kazandigi eyaletler kirmiziyla Demokrat aday Al Gore un kazandigi eyaletler ise maviyle boyandi Secim sonuclariyla ilgili haftalarca suren anlasmazlik nedeniyle bu renk cagrisimlari sonraki yillarda da devam ederek saglam bir sekilde kok saldi Siyasi partilerin renklerle iliskilendirilmesi gayri resmi olsa da medya bu renkleri kullanarak ilgili siyasi partileri temsil etmeye basladi Parti ve adaylari da kirmizi rengi benimsedi Istisna olarak 2014 yilinda Cumhuriyetci Parti nin Kaliforniya eyaletindeki subesi California Republican Party resmi olarak kirmiziyi reddetti ve mavi rengi benimsedi Bunun sebeplerinden biri ise Birlesik Devletler disindaki dunya siyasetinde genellikle mavi rengin muhafazakarlik kirmizinin ise sosyalizm ile iliskilendirilmesidir Gunumuzdeki durumu2003 yilinda baslayan Irak Isgali ve bu isgalin basarisizligi Amerikan halkinin Cumhuriyetci Parti ye verdigi destegi sekteye ugratmistir 2004 yilinda George W Bush ikinci defa baskanliga secilmis olmasina karsin kamuoyu yoklamalarinda kendisine verilen destegin buyuk oranda dustugu gozlemlenmistir Ote yandan Kongre de Cumhuriyetci Parti uyelerin karismis oldugu yolsuzluk skandallari da partiye buyuk zarar verdi ve 7 Kasim 2006 tarihinde yapilan ara secimlerde Cumhuriyetci Parti yenilgiye ugrayarak Kongre nin her iki kanadinda da cogunlugu kaybetti 2008 secimlerinde Baskanlik makami da Barack Obama ile Demokratlara gecti 2016 yilinda baskan secilen Donald Trump yeniden aday oldugu 2020 secimlerini kaybetmistir 2022 yili ortasi itibariyla Cumhuriyetci Parti hem yurutme hem de yasama kanatlarinda muhalefet durumundadir 2022 yilinda yapilan ara secimlerde ise Senatoda cogunlugu saglayamamasina karsin Temsilciler Meclisinde cogunlugu elde etmistir Siyasi tutumuCumhuriyetci Parti vergi yukunun azaltilmasi ve firmalara yasalarla getirilen kisitlamalarin azaltilmasi yanlisidir Sosyal konularda muhafazakar bir tutum izler Ozellikle dindar Protestan gruplarin Evanjelikler destegine sahiptir Kurtajin kisitlanmasi gerektigini savunur Protestan agirlikli guney eyaletlerinde buyuk bir destege sahiptir Ayrica Silah Serbestligi Kanunu nu destekler Ekonomik politika Cumhuriyetciler ekonomik refahin arkasindaki temel faktorlerin serbest piyasalar ve bireysel basari olduguna inanmaktadir Cumhuriyetciler yonetimde Demokratlar varken siklikla mali muhafazakarligi savunurlar ancak hukumetten sorumlu olduklarinda federal borcu artirmaya istekli olduklarini gostermislerdir Bush doneminde vergi indirimlerinin uygulanmasi Medicare Kisim D ve 2017 Vergi Kesintileri ve Isler Yasasi bu tutumun ornekleridir Hukumet harcamalarini azaltma vaatlerine ragmen Cumhuriyet yonetimleri 1960 larin sonlarindan beri onceki hukumet harcama duzeylerini surdurdu veya artirdi Dini inanclar Din her iki taraf icin de her zaman onemli bir rol oynamis olsa da bir yuzyil boyunca partilerin dini kompozisyonlari degisti Din 1960 tan once partiler arasinda onemli bir ayrim cizgisiydi Katolikler Yahudiler ve guneyli Protestanlar agirlikli olarak Demokrat kuzeydogu Protestanlari ise agirlikli olarak Cumhuriyetciydi Eski farkliliklarin cogu 1970 lerin ve 1980 lerin New Deal koalisyonunun altini oyan duzenlemeden sonra ortadan kayboldu Her hafta kiliseye giden secmenler 2004 te oylarinin yuzde 61 ini Bush a verdi ara sira gidenlerin ise yuzde 47 si ve kiliseye hic gitmeyenlerin yuzde 36 si Bush u destekledi Katoliklerin yuzde 52 si John Kerry Katolik olmasina ragmen ve Protestanlarin yuzde 59 u da Bush a oy verdi 1980 den beri Evanjeliklerin buyuk cogunlugu Cumhuriyetcilere oy verdi 2000 ve 2004 te yuzde oraninda 70 80 Bush a ve 2006 da Cumhuriyetci Meclis adaylari icin yuzde 70 oraninda destek verdiler Yahudiler ise yuzde 70 80 oraninda Demokratlara oy vermeyi surdurmektedir Demokratlar Afro Amerikan kiliseleriyle ozellikle Ulusal Baptistler ile yakin baglara sahipken Katolik secmenler arasindaki tarihi hakimiyetleri 2010 ara secimlerinde yuzde 54 46 oranina dustu Ana akim geleneksel Protestanlar Metodistler Lutherciler Presbiteryenler Episkopalcilar ve Ogrenciler arasindaki Cumhuriyetci Parti destegi ise yaklasik yuzde 55 e geriledi Utah ve komsu eyaletlerdeki Isa Mesih in Son Zaman Azizleri Kilisesi uyelerinin en az yuzde 75 i 2000 yilinda George W Bush icin oy kullandi 2018 yilinda Mormonlarin yuzde 76 isnin Cumhuriyetci adaylari etmesi Trump in adayliginin Mormonlarin fikrini etkilemedigini ortaya koymustur Katolik Cumhuriyetci liderler kurtaj otanazi embriyonik kok hucre arastirmalari gibi konularda Katolik Kilisesi nin ogretileriyle ayni cizgide kalmaya calisirken olum cezasi ve dogum kontrolu konusunda da gorus ayriligina dustuler in 2015 ansiklopedisi Laudato si tartismaya yol acti Cunku bu eserde geleneksel Cumhuriyetci fikirlerin aksine iklim degisikliginin fosil yakitlarin yakilmasin neticesinde insan kaynakli bir sorun oldugu resmen kabul etmis ve kuresel isinmanin gelismis ulkelerin kisa vadeli ekonomik kazanclar pesinde kosarken gezegenin yok edilmesine kayitsiz kalmalarina dayandigini belirtmisti The New York Times a gore Laudato si 2016 secimlerinde Jeb Bush Bobby Jindal Marco Rubio ve Rick Santorum gibi Katolik adaylari zor durumda birakti Boston Koleji nde ahlaki teoloji profesoru olan James Bretzke onde gelen Demokratlar ansiklopediyi ovse de genel olarak her iki tarafin samimiyetsiz oldugunu soyledi Katolikler Katolik Cumhuriyetcilerin yuzde 51 i kuresel isinmaya genel nufustan daha az inaniyor ve Katolik Cumhuriyetcilerin yalnizca yuzde 24 u kuresel isinmanin insan faaliyetlerinden kaynaklandigina inaniyor 2016 da Ortodoks Yahudilerin kucuk cogunlugu sosyal muhafazakarligi ve giderek artan Israil yanlisi dis politika durusu nedeniyle partiye yillardir artan Ortodoks Yahudi desteginin ardindan Cumhuriyetci Parti ye oy verdi Ortodoks Yahudilerin yuzde 70 inden fazlasi kendini Cumhuriyetci olarak tanimlamaktadir Associated Press tarafindan 2020 yilinda yapilan bir anket Muslumanlarin yuzde 35 inin Donald Trump a oy verdigini ortaya koydu Kaynakca Winger Richard 29 Aralik 2023 December 2023 Ballot Access News Print Edition Ballot Access News 28 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ocak 2024 Smith Robert C 2021 Ronald Reagan Donald Trump and the Future of the Republican Party and Conservatism in America 10 2 283 289 doi 10 1086 713662 Erisim tarihi 21 Eylul 2022 Morgan David 21 Agustos 2023 Republican feud over root canal spending cuts raises US government shutdown risk Reuters 1 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mayis 2024 Gannon Thomas M July September 1981 The New Christian Right in America as a Social and Political Force Archives de Sciences Sociales des Religions Paris 26 52 1 69 83 doi 10 3406 assr 1981 2226 ISSN 0335 5985 JSTOR 30125411 5 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Mayis 2024 a b Miller William J 2013 The 2012 Nomination and the Future of the Republican Party Lexington Books s 39 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi Arhin 2023 isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme IDU 16 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Brownstein Ronald 22 Kasim 2017 The American Prospect 29 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Fornieri Joseph R Gabbard Sara Vaughn 2008 SIU Press s 19 ISBN 978 0809387137 24 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Subat 2018 Devine Donald 4 Nisan 2014 The American Conservative Ingilizce 4 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ocak 2023 Broadwater Luke 23 Ekim 2023 The New York Times Ingilizce ISSN 0362 4331 27 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Ekim 2023 Cohn Nate 17 Agustos 2023 The New York Times Ingilizce ISSN 0362 4331 12 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Ekim 2023 Partinin Radikal kanadi 1865 1877 yeniden yapilanma donemi suresince iktidarda olacaktir Dis baglantilarResmi site