Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İmikuşağı Höyüğü, Elazığ İli, Baskil İlçesi, İmikuşağı Köyü'nün kuzeybatısında yer alan bir höyüktür. Fırat'ın doğu kıyısındadır. Tohma Çayı'nın Fırat'a döküldüğü bölgenin karşısındadır. Nehir yatağından 38 metre yüksekteki höyük 200 x 150 metre boyutlarındadır. Ovadan yüksekliği ise 20 metredir.
| Arkeolojik Höyük | |
| Adı: | İmikuşağı Höyüğü |
| il: | Elazığ |
| İlçe: | Baskil |
| Köy: | İmikuşağı |
| Türü: | Höyük |
| Tescil durumu: | |
| Tescil No ve derece: | |
| Tescil tarihi: | |
| Araştırma yöntemi: | Kazı |
Kazılar
Höyükteki ilk araştırmalar 1975 yılında, Karakaya Barajı Gölü altında kalacak arkeolojik yerleşmelerin saptanması çalışmaları sırasında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'nden Doç. Dr. Ümit Serdaroğlu başkanlığındaki ekipçe yapılmıştır. Daha sonra İstanbul Üniversitesi'nden Prof. Dr. Mehmet Özdoğan tarafından 1976-77 yıllarında ayrıntılı olarak incelenmiştir. Höyükteki kazılar ise Prof. Dr. başkanlığında 1981-86 yılları arasında, baraj gölünde su toplanmaya başlamasına kadar yapılmıştır.
Tabakalanma
Kazılardan elde edilen sonuçlara göre 14 yapı katında sekiz kültür evresi belirlenmiştir. Eskiden yeniye göre tabakalanma şu şekildedir.
- Orta Tunç Çağı I
- Orta Tunç Çağı II (Asur Ticaret Kolonileri Çağı) 13. – 12. yapı katları
- I (Eski Hitit) 10. yapı katı
- Geç Tunç Çağı II (Hitit İmparatorluğu) 8. – 7. yapı katları
- Orta Demir Çağı 6. yapı katı
- Geç Demir Çağı 5. yapı katı
- Helenistik Dönem 4.
- Orta Çağ I. - 3. yapı katları
Orta Tunç Çağı II'den Geç Tunç Çağı I'e geçişi temsil eden 11. yapı katı izlerine sınırlı bir alanda ulaşılabilmiştir. Kazı başkanı, bu evrenin çok kısa ömürlü olduğunu, bununla birlikte Orta Anadolu etkilerinin höyüğe 10. yapı katının kuruluşundan önce ulaştığını gösterdiğini belirtmektedir.
9. yapı katının çanak çömleği Geç Tunç Çağı II'nin 7. ve 8. yapı katları çanak çömleğinden oldukça farklıdır. Daha çok Kuzeybatı İran ve Transkafkasya çanak çömleği ile yakın benzerlikten hareketle 9. yapı katının MÖ 1.500'den "çok daha geç olamayacağı" önerilmektedir.
Yerleşmede Geç Tunç Çağı I. evreye tarihlenen 10. yapı katına kadar Mezopotamya etkisi görülmekte, bu yapı katından itibaren Orta Anadolu kültürünün etkisi hakim olur. Daha önceki 12. ve 13. yapı katları, Asur Ticaret Koloni Çağı ile çağdaştır. Orta Tunç Çağı'nın II. evresine tarihlenen bu tabakaların mimarisinde Anadolu etkisi açık olmakla birlikte 'nin yoğun olarak kullanıldığı, fakat bölgedeki diğer yerleşmelerde bu durumun görülmediği belirtilmektedir. Orta Tunç Çağı I. evreye ait 11. yapı katının Fırat'ın büyük bir taşkınının son verdiği anlaşılmaktadır.
Buluntular
Orta Tunç Çağı'na tarihlenen 12. yapı katından itibaren yerleşmenin doğu yönünün bir surla çevrili olduğu saptanmıştır. Söz konusu sur, çeşitli onarımlar geçirerek 10. yapı katında 2,35 metre genişlikte bir sur olarak kullanılmaya devam edilmiştir. Bu yapı katı mimarisinde, kazılarda hiç kerpiç yıkıntısına rastlanmaması yüzünden, tümüyle taş kullanıldığı düşünülmektedir.
Geç Tunç Çağı II. evreye tarihlenen (Hitit İmparatorluğu) 8. yapı katının en ilginç buluntusu, 12,4 cm. boyundaki pişmiş topraktan (Ana tanrıça) figürinidir. Hitit tipi çarıklar giymiş çıplak tanrıça, Anadolu'nun ünik tanrıça heykelciklerinden biridir. Söz konusu yapı katı, 9. yapı katının sonunu getiren olayla ilgili bir yangın tabakası üstüne kurulmuştur. Bu yapı katı, aynı kültür evresine ait 7. ve 8. yapı katından, gerek mimari, gerekse çanak çömlek buluntuları yönünden farklılık göstermektedir. Mimarideki en belirgin fark çok sıralı, yüksek taş temelli yapılardır. Çanak çömlek ise daha çok Eski Hitit ya da Erken Hitit İmparatorluk Çağı çanak çömleğine benzemektedir.
Değerlendirme
İmikuşağı Höyüğü, Fırat bölgesinin en büyük ve önemli yerleşimi olarak görülmektedir. Genellikle geçit vermeyen Fırat, bu noktada kolay geçiş veren bir seviyede olduğu için yerleşme, daha elverişli konumda bulunmaktadır.
Yüzey bulgularına göre 'da küçük bir yerleşme olan höyük, Erken tunç çağı'nda yoğun iskan görmeye başlamış, MÖ 2. binyılda muhtemelen en parlak dönemine erişmiştir. Çok sayıda Hitit çanak çömleğinin yanı sıra pişmiş topraktan bir boğa ritonu (insan ya da hayvan başı biçiminde ayaksız kap) bulunmuş olması, höyüğü önemli bir Hitit yerleşimi olabileceğinin kanıtı olarak görülmektedir. Söz konusu buluntu Boğazköy ve Tokat / Maşat Höyük'te bulunanlarla büyük benzerlik göstermektedir.
Yerleşmenin, MÖ 1.700 – 1.500 yıllarına tarihlenen Orta Tunç Çağı II. evresine ait 12. yapı katı, Asur Ticaret Kolonileri Çağı'nın son yapı katıdır ve ağır bir yangın geçirmiştir. İmikuşağı'na yakın diğer bir höyük olan Arslantepe Höyüğü Vb tabakası da aynı şekilde ağır bir yangın bulguları vermektedir. Her iki yerleşmede de Asur Ticaret Kolonileri Çağı'nın bir yangınla sona ermesinin, bir istila ya da kavim hareketine bağlı olabileceği önerilmektedir.
Kaynakça
- ^ a b c Erkan Konyar, İmikuşağı 10. Yapı Katı (Eski Hitit Dönemi) Çanak Çömlekleri 22 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Sh.: 381
- ^ 4. Kazı Sonuçları Toplantısı, (1982) – Sh.: 121
- ^ a b c . 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2012.
- ^ 6. Kazı Sonuçları Toplantısı, (1984) – Sh.: 96-97
- ^ a b 9. Kazı Sonuçları Toplantısı, (1987) Sh.: 311
- ^ a b c Turgut Yiğit, Tarihöncesi ve Hitit Döneminde İşuwa Bölgesi 3 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Sh.: 241
- ^ 9. Kazı Sonuçları Toplantısı, Sh.: 311
- ^ 8. Kazı Sonuçları Toplantısı, (1986) – Sh.: 182
- ^ 5. Kazı Sonuçları Toplantısı, (1983) – Sh.: 140
- ^ 5. Kazı Sonuçları Toplantısı, Sh.: 139
- ^ 7. Kazı Sonuçları Toplantısı, (1985) – Sh.: 165
- ^ 7. Kazı Sonuçları Toplantısı, Sh.: 164
- ^ 9. Kazı Sonuçları Toplantısı, (1987) – Sh.: 308
- ^ 8. Kazı Sonuçları Toplantısı, Sh.: 183-184
- ^ Erkan Konyar, Sh.: 381-382
- ^ 9. Kazı Sonuçları Toplantısı, Sh.: 309
- ^ 9. Kazı Sonuçları Toplantısı, Sh.: 303
- ^ 8. Kazı Sonuçları Toplantısı, Sh.: 186
- ^ 7. Kazı Sonuçları Toplantısı, Sh.: 168-169
- ^ 4. Kazı Sonuçları Toplantısı, Sh.: 122
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Imikusagi Hoyugu Elazig Ili Baskil Ilcesi Imikusagi Koyu nun kuzeybatisinda yer alan bir hoyuktur Firat in dogu kiyisindadir Tohma Cayi nin Firat a dokuldugu bolgenin karsisindadir Nehir yatagindan 38 metre yuksekteki hoyuk 200 x 150 metre boyutlarindadir Ovadan yuksekligi ise 20 metredir Arkeolojik HoyukAdi Imikusagi Hoyuguil ElazigIlce BaskilKoy ImikusagiTuru HoyukTescil durumu Tescil No ve derece Tescil tarihi Arastirma yontemi KaziKazilarHoyukteki ilk arastirmalar 1975 yilinda Karakaya Baraji Golu altinda kalacak arkeolojik yerlesmelerin saptanmasi calismalari sirasinda Ankara Universitesi Dil ve Tarih Cografya Fakultesi nden Doc Dr Umit Serdaroglu baskanligindaki ekipce yapilmistir Daha sonra Istanbul Universitesi nden Prof Dr Mehmet Ozdogan tarafindan 1976 77 yillarinda ayrintili olarak incelenmistir Hoyukteki kazilar ise Prof Dr baskanliginda 1981 86 yillari arasinda baraj golunde su toplanmaya baslamasina kadar yapilmistir TabakalanmaKazilardan elde edilen sonuclara gore 14 yapi katinda sekiz kultur evresi belirlenmistir Eskiden yeniye gore tabakalanma su sekildedir Orta Tunc Cagi I Orta Tunc Cagi II Asur Ticaret Kolonileri Cagi 13 12 yapi katlari I Eski Hitit 10 yapi kati Gec Tunc Cagi II Hitit Imparatorlugu 8 7 yapi katlari Orta Demir Cagi 6 yapi kati Gec Demir Cagi 5 yapi kati Helenistik Donem 4 Orta Cag I 3 yapi katlari Orta Tunc Cagi II den Gec Tunc Cagi I e gecisi temsil eden 11 yapi kati izlerine sinirli bir alanda ulasilabilmistir Kazi baskani bu evrenin cok kisa omurlu oldugunu bununla birlikte Orta Anadolu etkilerinin hoyuge 10 yapi katinin kurulusundan once ulastigini gosterdigini belirtmektedir 9 yapi katinin canak comlegi Gec Tunc Cagi II nin 7 ve 8 yapi katlari canak comleginden oldukca farklidir Daha cok Kuzeybati Iran ve Transkafkasya canak comlegi ile yakin benzerlikten hareketle 9 yapi katinin MO 1 500 den cok daha gec olamayacagi onerilmektedir Yerlesmede Gec Tunc Cagi I evreye tarihlenen 10 yapi katina kadar Mezopotamya etkisi gorulmekte bu yapi katindan itibaren Orta Anadolu kulturunun etkisi hakim olur Daha onceki 12 ve 13 yapi katlari Asur Ticaret Koloni Cagi ile cagdastir Orta Tunc Cagi nin II evresine tarihlenen bu tabakalarin mimarisinde Anadolu etkisi acik olmakla birlikte nin yogun olarak kullanildigi fakat bolgedeki diger yerlesmelerde bu durumun gorulmedigi belirtilmektedir Orta Tunc Cagi I evreye ait 11 yapi katinin Firat in buyuk bir taskininin son verdigi anlasilmaktadir BuluntularOrta Tunc Cagi na tarihlenen 12 yapi katindan itibaren yerlesmenin dogu yonunun bir surla cevrili oldugu saptanmistir Soz konusu sur cesitli onarimlar gecirerek 10 yapi katinda 2 35 metre genislikte bir sur olarak kullanilmaya devam edilmistir Bu yapi kati mimarisinde kazilarda hic kerpic yikintisina rastlanmamasi yuzunden tumuyle tas kullanildigi dusunulmektedir Gec Tunc Cagi II evreye tarihlenen Hitit Imparatorlugu 8 yapi katinin en ilginc buluntusu 12 4 cm boyundaki pismis topraktan Ana tanrica figurinidir Hitit tipi cariklar giymis ciplak tanrica Anadolu nun unik tanrica heykelciklerinden biridir Soz konusu yapi kati 9 yapi katinin sonunu getiren olayla ilgili bir yangin tabakasi ustune kurulmustur Bu yapi kati ayni kultur evresine ait 7 ve 8 yapi katindan gerek mimari gerekse canak comlek buluntulari yonunden farklilik gostermektedir Mimarideki en belirgin fark cok sirali yuksek tas temelli yapilardir Canak comlek ise daha cok Eski Hitit ya da Erken Hitit Imparatorluk Cagi canak comlegine benzemektedir DegerlendirmeImikusagi Hoyugu Firat bolgesinin en buyuk ve onemli yerlesimi olarak gorulmektedir Genellikle gecit vermeyen Firat bu noktada kolay gecis veren bir seviyede oldugu icin yerlesme daha elverisli konumda bulunmaktadir Yuzey bulgularina gore da kucuk bir yerlesme olan hoyuk Erken tunc cagi nda yogun iskan gormeye baslamis MO 2 binyilda muhtemelen en parlak donemine erismistir Cok sayida Hitit canak comleginin yani sira pismis topraktan bir boga ritonu insan ya da hayvan basi biciminde ayaksiz kap bulunmus olmasi hoyugu onemli bir Hitit yerlesimi olabileceginin kaniti olarak gorulmektedir Soz konusu buluntu Bogazkoy ve Tokat Masat Hoyuk te bulunanlarla buyuk benzerlik gostermektedir Yerlesmenin MO 1 700 1 500 yillarina tarihlenen Orta Tunc Cagi II evresine ait 12 yapi kati Asur Ticaret Kolonileri Cagi nin son yapi katidir ve agir bir yangin gecirmistir Imikusagi na yakin diger bir hoyuk olan Arslantepe Hoyugu Vb tabakasi da ayni sekilde agir bir yangin bulgulari vermektedir Her iki yerlesmede de Asur Ticaret Kolonileri Cagi nin bir yanginla sona ermesinin bir istila ya da kavim hareketine bagli olabilecegi onerilmektedir Kaynakca a b c Erkan Konyar Imikusagi 10 Yapi Kati Eski Hitit Donemi Canak Comlekleri 22 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sh 381 4 Kazi Sonuclari Toplantisi 1982 Sh 121 a b c 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Nisan 2012 6 Kazi Sonuclari Toplantisi 1984 Sh 96 97 a b 9 Kazi Sonuclari Toplantisi 1987 Sh 311 a b c Turgut Yigit Tarihoncesi ve Hitit Doneminde Isuwa Bolgesi 3 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sh 241 9 Kazi Sonuclari Toplantisi Sh 311 8 Kazi Sonuclari Toplantisi 1986 Sh 182 5 Kazi Sonuclari Toplantisi 1983 Sh 140 5 Kazi Sonuclari Toplantisi Sh 139 7 Kazi Sonuclari Toplantisi 1985 Sh 165 7 Kazi Sonuclari Toplantisi Sh 164 9 Kazi Sonuclari Toplantisi 1987 Sh 308 8 Kazi Sonuclari Toplantisi Sh 183 184 Erkan Konyar Sh 381 382 9 Kazi Sonuclari Toplantisi Sh 309 9 Kazi Sonuclari Toplantisi Sh 303 8 Kazi Sonuclari Toplantisi Sh 186 7 Kazi Sonuclari Toplantisi Sh 168 169 4 Kazi Sonuclari Toplantisi Sh 122