İpek Han, Bursa'da Hanlar Bölgesi'nde Yeşil Külliye'ye gelir getirmek amacıyla 15. yüzyılda Osmanlı sultanı I. Mehmed tarafından yaptırılmış iki katlı han.
Eski ad(lar) | Sultan Hanı, İpek Hanı, Faytoncular Hanı |
---|---|
Genel bilgiler | |
Tür | Han |
Şehir | Bursa |
Ülke | Türkiye |
Koordinatlar | 40°11′07″K 29°03′39″D / 40.18528°K 29.06083°D |
Açılış | 15. yüzyıl |
Tasarım ve inşaat | |
Mimar(lar) | Hacı İvaz Paşa |
Tür | Kültürel |
Kriter | i, ii, iv, vi |
Belirleme | 2014 (38. oturum) |
Parçası | Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğu'nun Doğuşu |
Referans no. | 1452 |
Ülke | Türkiye |
Bölge | Avrupa ve Kuzey Amerika |
İpek tüccarları ve iplikçilerin kullanımı için tasarlanmış olan yapı, Bursa'nın en büyük hanlarından birisidir. Bursa Ulu Camii ile Pirinç Han arasında yer alır. Günümüzde manifaturacılar, gelinlik ve abiye giyim dikimevleri tarafından kullanılmaktadır.
2014 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne giren “Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğu'nun Doğuşu” Dünya Miras Alanı 'nın bileşenlerinden birisi olan Yeşil Külliye'nin bir parçasıdır.
Tarihçe ve mimari özellikler
İpek alıp satan ve bunların büküm işlerini yapan kazazlar, bu hanın iki tarafında yer alan dükkânlarda çalıştıkları için hana "Büyük Kazazhane" denmiştir. "Sultan Hanı", "Han-ı Harir", "Yeni İpek Hanı", "Eski İpek Hanı" Faytoncular Hanı, Arabacılar Hanı" gibi isimlerle de anılmıştır. Bursa hanlarında konaklama yapılmamasına rağmen İpek Han, konaklama amacı ile de kullanılmıştır.
Mimarının kim olduğu bilinmez ancak Yeşil Külliyenin de mimarı olan Hacı İvaz Paşa olması muhtemeldir.
Yontma taş ve tuğladan inşa edilmiş yapı, avlu etrafında iki katlı revak ile bu revaklara açılan odalardan oluşur. Alt katında 38 üst katında 38 olmak üzere toplam 76 odası vardır. Günümüzde bazı mahalleri de oda haline getirilmiş ve oda sayısı 81 olmuştur. Orijinal olan cephenin iç yüzünde Yeşil Cami’de de görülen çinilerden az miktarda düzensiz olarak kullanılmıştır. Hanın ortasında şadırvan, dört oda ve bunların üstünde on iki köşeli mescidi vardır ancak mescid günümüze ulaşmamıştır.
Pek çok yangın ve depremde zarar gören; 1557,1632, 1742, 1775 yıllarında çeşitli onarımlar gören hanın doğusundaki giriş cephesi Vali Ahmed Vefik Paşa döneminde Mecidiye Caddesi'nin açılması sırasında yıkılmış; 1958'deki Bursa Kapalıçarşı yangınından sonra bu bölüm yeniden yapılmıştır. Yapı 1980'de onarım görmüştür.
Kaynakça
- ^ a b c d Bağbancı, Bilal. (PDF). Deprem Sempozyumu bildirisi, Kocaeli, 2005. 13 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2018.
- ^ Köprülü Bağbancı, Özlem. . Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, 2007. 15 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2020.
- ^ "'Sultan külliyeleri' UNESCO ile dünyaca tanındı". Anadolu Ajansı web sitesi, 30 Temmuz 2018. 13 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Haziran 2020.
- ^ Yavaş, Doğan. "Yeşilcami Külliyesi". İslam Ansiklopedisi Cilt 43, Yıl 2013. 7 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Eylül 2020.
- ^ a b Gürhan, Pınar. "Bursa Hanlar Bölgesinde Yer Alan Hanlar Üzerine Bir İnceleme". I. Türkiye Lisanüstü Çalışmaları Kongresi (6-8 Mayıs 2013, Bursa) - Bildiriler Kitabı V, İstanbul 2013. 12 Mart 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ocak 2018.
- ^ a b c . Bursa Alan Başkanlığı web sitesi. 23 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2018.
- ^ a b Karakaya, Enis. (PDF). Türk Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Cilt 22, Yıl 2000. 21 Ocak 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2018.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ipek Han Bursa da Hanlar Bolgesi nde Yesil Kulliye ye gelir getirmek amaciyla 15 yuzyilda Osmanli sultani I Mehmed tarafindan yaptirilmis iki katli han Ipek HanEski ad lar Sultan Hani Ipek Hani Faytoncular HaniGenel bilgilerTurHanSehirBursaUlkeTurkiyeKoordinatlar40 11 07 K 29 03 39 D 40 18528 K 29 06083 D 40 18528 29 06083Acilis15 yuzyilTasarim ve insaatMimar lar Haci Ivaz PasaUNESCO Dunya MirasiTurKulturelKriteri ii iv viBelirleme2014 38 oturum ParcasiBursa ve Cumalikizik Osmanli Imparatorlugu nun DogusuReferans no 1452Ulke TurkiyeBolgeAvrupa ve Kuzey Amerika Ipek tuccarlari ve iplikcilerin kullanimi icin tasarlanmis olan yapi Bursa nin en buyuk hanlarindan birisidir Bursa Ulu Camii ile Pirinc Han arasinda yer alir Gunumuzde manifaturacilar gelinlik ve abiye giyim dikimevleri tarafindan kullanilmaktadir 2014 yilinda UNESCO Dunya Mirasi Listesi ne giren Bursa ve Cumalikizik Osmanli Imparatorlugu nun Dogusu Dunya Miras Alani nin bilesenlerinden birisi olan Yesil Kulliye nin bir parcasidir Tarihce ve mimari ozelliklerIpek alip satan ve bunlarin bukum islerini yapan kazazlar bu hanin iki tarafinda yer alan dukkanlarda calistiklari icin hana Buyuk Kazazhane denmistir Sultan Hani Han i Harir Yeni Ipek Hani Eski Ipek Hani Faytoncular Hani Arabacilar Hani gibi isimlerle de anilmistir Bursa hanlarinda konaklama yapilmamasina ragmen Ipek Han konaklama amaci ile de kullanilmistir Mimarinin kim oldugu bilinmez ancak Yesil Kulliyenin de mimari olan Haci Ivaz Pasa olmasi muhtemeldir Yontma tas ve tugladan insa edilmis yapi avlu etrafinda iki katli revak ile bu revaklara acilan odalardan olusur Alt katinda 38 ust katinda 38 olmak uzere toplam 76 odasi vardir Gunumuzde bazi mahalleri de oda haline getirilmis ve oda sayisi 81 olmustur Orijinal olan cephenin ic yuzunde Yesil Cami de de gorulen cinilerden az miktarda duzensiz olarak kullanilmistir Hanin ortasinda sadirvan dort oda ve bunlarin ustunde on iki koseli mescidi vardir ancak mescid gunumuze ulasmamistir Pek cok yangin ve depremde zarar goren 1557 1632 1742 1775 yillarinda cesitli onarimlar goren hanin dogusundaki giris cephesi Vali Ahmed Vefik Pasa doneminde Mecidiye Caddesi nin acilmasi sirasinda yikilmis 1958 deki Bursa Kapalicarsi yanginindan sonra bu bolum yeniden yapilmistir Yapi 1980 de onarim gormustur Kaynakca a b c d Bagbanci Bilal PDF Deprem Sempozyumu bildirisi Kocaeli 2005 13 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 3 Ocak 2018 Koprulu Bagbanci Ozlem Yildiz Teknik Universitesi Fen Bilimleri Enstitusu Doktora Tezi 2007 15 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Haziran 2020 Sultan kulliyeleri UNESCO ile dunyaca tanindi Anadolu Ajansi web sitesi 30 Temmuz 2018 13 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Haziran 2020 Yavas Dogan Yesilcami Kulliyesi Islam Ansiklopedisi Cilt 43 Yil 2013 7 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Eylul 2020 a b Gurhan Pinar Bursa Hanlar Bolgesinde Yer Alan Hanlar Uzerine Bir Inceleme I Turkiye Lisanustu Calismalari Kongresi 6 8 Mayis 2013 Bursa Bildiriler Kitabi V Istanbul 2013 12 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ocak 2018 a b c Bursa Alan Baskanligi web sitesi 23 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Ocak 2018 a b Karakaya Enis PDF Turk Diyanet Vakfi Islam Ansiklopedisi Cilt 22 Yil 2000 21 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 3 Ocak 2018