Bu liste, 1906 yılındaki İran Anayasa Devrimi'nden, 1989'daki 'na kadarki sürede görev yapmış İran başbakanlarını göstermektedir. İran başbakanları, ülkede hükûmetin en üst yönetisi konumundaydı. 1989 yılında Humeyni'nin ölümünün ardından yapılan anayasa refarandumuyla başbakanlık makamı kaldırılmıştır. Son başbakan ise, 3 Ağustos 1989'da makamı bırakan Mir Hüseyin Musavi Hamene olmuştur.
İran başbakanları (1906–1989)
Renk anahtarı
(siyasi partiler)
Liste
İsim | Resim | Doğum–Ölüm | Görev Başlangıcı | Görev Bitişi | Siyasi parti | Devlet Başkanı (Hüküm / Dönem) | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
• İran Devleti (1907–1925) • | ||||||||
1 | Vezîr-i Âzam | 1840–1907 | 1 Ağustos 1906 | 7 Mart 1907 | Bağımsız | Muzaffereddin Şah (1896–1907) | ||
Müşir ed-Devle, Muzaffareddin Şah'ın ölümünde ve 3 Ocak 1907'de Muhammed Ali Şah'ın döneminde görevde bulundu. | Muhammed Ali Şah (1907–1909) | |||||||
2 | İçişleri Bakanı ve Kabine Başkanı | 17 Mart 1907 | 29 Nisan 1907 | Bağımsız | ||||
3 | 1858–1907 | 4 Mayıs 1907 | 31 Ağustos 1907 (suikast) | Bağımsız | ||||
4 | (1. Dönem) | 16 Eylül 1907 | 27 Ekim 1907 | Bağımsız | ||||
5 | 27 Ekim 1907 | 21 Aralık 1907 | Bağımsız | |||||
6 | 21 Aralık 1907 | 21 Mayıs 1908 | Bağımsız | |||||
(4) | (2. Dönem) | 7 Haziran 1908 | 29 Nisan 1909 | Bağımsız | ||||
7 | 1856–1929 | 29 Nisan 1909 | 2 Mayıs 1909 | Bağımsız | ||||
8 | 8 Mayıs 1909 | 13 Temmuz 1909 () | Bağımsız | |||||
Başbakan olmadan geçici kabine (Siyasetçi ve Din Adamları Yüksek Kurulu tarafından atandı) | – | 17 Temmuz 1909 | 30 Eylül 1909 | – | Ahmed Şah Kaçar (1909–1925) | |||
9 | (1. Dönem) | 1848–1926 | 30 Eylül 1909 | 25 Temmuz 1910 | ||||
10 | (1. Dönem) | 1875–1932 | 25 Temmuz 1910 | 12 Mart 1911 | ||||
(9) | (2. Dönem) | 1848–1926 | 12 Mart 1911 | 26 Temmuz 1911 | ||||
11 | (1. Dönem) | 1846–1930 | 1911 | 1913 | ||||
12 | (1. Dönem) | 1867–1914 | 18 Ocak 1913 | 16 Ağustos 1913 | Bağımsız | |||
(10) | (2. Dönem) | 1875–1932 | 17 Ağustos 1913 | 14 Mart 1915 | ||||
13 | Hasan Pirniya (1. Dönem) | 1871–1935 | 14 Mart 1915 | 1 Mayıs 1915 | ||||
14 | Abdül Mecid Mirza (1. Dönem) | 1845–1927 | 1 Mayıs 1915 | 18 Ağustos 1915 | Bağımsız | |||
(10) | (3. Dönem) | 1875–1932 | 18 Ağustos 1915 | 24 Aralık 1915 | ||||
15 | 1857–1939 | 24 Aralık 1915 | 29 Şubat 1916 | |||||
(9) | (3. Dönem) | 1848–1926 | 5 Mart 1916 | 29 Ağustos 1916 | ||||
16 | Hasan Vüsuk ed-Devle (1. Dönem) | 1873–1950 | 29 Ağustos 1916 | 5 Haziran 1917 | ||||
(12) | (2. Dönem) | 1867–1914 | 5 Haziran 1917 | 21 Kasım 1917 | Bağımsız | |||
(14) | Abdül Mecid Mirza (2. Dönem) | 1845–1927 | 21 Kasım 1917 | 16 Ocak 1918 | Bağımsız | |||
(10) | (4. Dönem) | 1875–1932 | 1918 | 1918 | ||||
(11) | (2. Dönem) | 1846–1930 | 1 Mayıs 1918 | 8 Ağustos 1918 | ||||
(16) | Hasan Vüsuk ed-Devle (2. Dönem) | 1873–1950 | 8 Ağustos 1918 | 3 Temmuz 1920 | (1919'a kadar) | |||
(16) | Bağımsız | |||||||
(13) | Hasan Pirniya (2. Dönem) | 1871–1935 | 3 Temmuz 1920 | 27 Ekim 1920 | Bağımsız | |||
17 | 1878–1967 | 27 Ekim 1920 | 22 Şubat 1921 (devrildi) | Bağımsız | ||||
18 | 1888–1969 | 24 Şubat 1921 | 4 Haziran 1921 | Bağımsız | ||||
19 | (1. Dönem) | 1873–1955 | 4 Haziran 1921 | 21 Ocak 1922 | Bağımsız | |||
(13) | Hasan Pirniya (3. Dönem) | 1871–1935 | 21 Ocak 1922 | 22 Haziran 1922 | Bağımsız | |||
(19) | (2. Dönem) | 1873–1955 | 22 Haziran 1922 | 15 Şubat 1923 | Bağımsız | |||
(10) | (5. Dönem) | 1875–1932 | 15 Şubat 1923 | 15 Haziran 1923 | ||||
(13) | Hasan Pirniya (4. Dönem) | 1871–1935 | 15 Haziran 1923 | 26 Ekim 1923 | Bağımsız | |||
20 | Rıza Han Serdar Sipah | 1878–1944 | 26 Ekim 1923 | 12 Aralık 1925 | Askeriye | |||
• İran İmparatorluğu (1925–1979) • | ||||||||
- | Geçici Başbakan | 1877–1943 | 12 Aralık 1925 | 13 Haziran 1926 | Rıza Şah (1925–1941) | |||
(10) | (6. Dönem) | 1875–1932 | 13 Haziran 1926 | 2 Haziran 1927 | ||||
21 | 1864–1955 | 2 Haziran 1927 | 18 Eylül 1933 | Bağımsız | ||||
22 | (1. Dönem) | 1877–1943 | 18 Eylül 1933 | 3 Aralık 1935 | Bağımsız | |||
23 | 1880–1969 | 3 Aralık 1935 | 26 Ekim 1939 | Bağımsız | ||||
24 | 1896–1971 | 26 Ekim 1939 | 26 Haziran 1940 | Bağımsız | ||||
25 | (1. Dönem) | 1886–1974 | 26 Haziran 1940 | 27 Ağustos 1941 (istifa) | Bağımsız | |||
(22) | (2. Dönem) | 1877–1943 | 27 Ağustos 1941 | 9 Mart 1942 | Bağımsız | Muhammed Rıza Şah (1941–1979) | ||
26 | (1. Dönem) | 1896–1958 | 9 Mart 1942 | 9 Ağustos 1942 | Bağımsız | |||
(19) | (3. Dönem) | 1873–1955 | 9 Ağustos 1942 | 15 Şubat 1943 | Bağımsız | |||
(26) | (2. Dönem) | 1896–1958 | 15 Şubat 1943 | 6 Nisan 1944 | Bağımsız | |||
27 | (1. Dönem) | 1881–1973 | 6 Nisan 1944 | 25 Kasım 1944 | Bağımsız | |||
28 | 1890–1958 | 25 Kasım 1944 | 13 Mayıs 1945 | Bağımsız | ||||
29 | (1. Dönem) | 1871–1959 | 13 Mayıs 1945 | 6 Haziran 1945 | Bağımsız | |||
30 | 1871–1962 | 6 Haziran 1945 | 30 Ekim 1945 | Bağımsız | ||||
(29) | (2. Dönem) | 1871–1959 | 30 Ekim 1945 | 28 Ocak 1946 | Bağımsız | |||
(19) | (4. Dönem) | 1873–1955 | 28 Ocak 1946 | 18 Aralık 1947 | ||||
31 | 1891–1978 | 18 Aralık 1947 | 29 Aralık 1947 | |||||
(29) | (3. Dönem) | 1871–1959 | 29 Aralık 1947 | 13 Haziran 1948 | Bağımsız | |||
32 | 1902–1949 | 13 Haziran 1948 | 9 Kasım 1948 | Bağımsız | ||||
(27) | (2. Dönem) | 1881–1973 | 9 Kasım 1948 | 23 Mart 1950 | Bağımsız | |||
(25) | (2. Dönem) | 1886–1974 | 23 Mart 1950 | 26 Haziran 1950 | Bağımsız | |||
33 | 1901–1951 | 26 Haziran 1950 | 7 Mart 1951 (suikast) | |||||
- | Geçici Başbakan | 1876–1953 | 7 Mart 1951 | 12 Mart 1951 | Bağımsız | |||
34 | (1. Dönem) | 1882–1964 | 12 Mart 1951 | 27 Nisan 1951 | Bağımsız | |||
35 | Muhammed Musaddık (1. Dönem) | 1882–1967 | 28 Nisan 1951 | 17 Temmuz 1952 | ||||
(19) | (5. Dönem) | 1873–1955 | 17 Temmuz 1952 | 22 Temmuz 1952 | ||||
(35) | Muhammed Musaddık (2. Dönem) | 1882–1967 | 22 Temmuz 1952 | 19 Ağustos 1953 () | ||||
36 | Fazlullah Zahidi | 1897–1963 | 19 Ağustos 1953 | 7 Nisan 1955 | Askeri | |||
(34) | (2. Dönem) | 1882–1964 | 7 Nisan 1955 | 3 Nisan 1957 | Bağımsız | |||
37 | 1909–1977 | 3 Nisan 1957 | 31 Ağustos 1960 | |||||
38 | Cafer Şerif İmami (1. Dönem) | 1910–1998 | 31 Ağustos 1960 | 5 Mayıs 1961 | Bağımsız | |||
39 | 1905–1992 | 5 Mayıs 1961 | 19 Temmuz 1962 | Bağımsız | ||||
40 | 1919–1978 | 19 Temmuz 1962 | 7 Mart 1964 | Halk Partisi | ||||
41 | Hasan Ali Mansur | 1923–1965 | 7 Mart 1964 | 26 Ocak 1965 (suikast) | ||||
42 | Emir Abbas Huveyda | 1919–1979 | 26 Ocak 1965 | 7 Ağustos 1977 | (1975'e kadar) | |||
(42) | Rastahiz Partisi | |||||||
43 | Cemşid Amuzegar | 1923–2016 | 7 Ağustos 1977 | 27 Ağustos 1978 | Rastahiz Partisi | |||
(38) | Cafer Şerif İmami (2. Dönem) | 1910–1998 | 27 Ağustos 1978 | 6 Kasım 1978 | Rastahiz Partisi (1 Kasım'a kadar) | |||
(38) | Bağımsız | |||||||
44 | Gulam-Rıza Ezheri | 1912–2001 | 6 Kasım 1978 | 4 Ocak 1979 | Askeri | |||
45 | Şapur Bahtiyar | 1914–1991 | 4 Ocak 1979 | 11 Şubat 1979 (devrildi) | Bağımsız | |||
• İran İslam Cumhuriyeti (1979–günümüz) • | ||||||||
46 | Mehdi Bazargan | 1907–1995 | 4 Şubat 1979 | 6 Kasım 1979 (istifa) | Ruhullah Humeyni (1979–1989) | |||
(Lider: Ebu'l-Hasan Beni Sadr) | – | 6 Kasım 1979 | 12 Ağustos 1980 | – | ||||
47 | Muhammed Ali Recai | 1933–1981 | 12 Ağustos 1980 | 4 Ağustos 1981 | İslami Cumhuriyet Partisi | |||
48 | Muhammed Cevad Bahonar | 1933–1981 | 4 Ağustos 1981 | 30 Ağustos 1981 (suikast) | İslami Cumhuriyet Partisi | |||
- | Muhammed Rıza Mehdevi Kani Geçici Başbakan | 1931–2014 | 2 Eylül 1981 | 31 Ekim 1981 | ||||
49 | Mir Hüseyin Musavi | 1942– | 31 Ekim 1981 | 14 Ağustos 1989 | İslami Cumhuriyet Partisi (1987'ye kadar) | |||
(49) | Bağımsız | |||||||
Makam Kaldırıldı (14 Ağustos 1989'dan itibaren) |
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu liste 1906 yilindaki Iran Anayasa Devrimi nden 1989 daki na kadarki surede gorev yapmis Iran basbakanlarini gostermektedir Iran basbakanlari ulkede hukumetin en ust yonetisi konumundaydi 1989 yilinda Humeyni nin olumunun ardindan yapilan anayasa refarandumuyla basbakanlik makami kaldirilmistir Son basbakan ise 3 Agustos 1989 da makami birakan Mir Huseyin Musavi Hamene olmustur Iran in 49 ve Iran Islam Cumhuriyeti nin besinci ve son basbakani Mir Huseyin MusaviIran basbakanlari 1906 1989 Renk anahtari siyasi partiler Halk Partisi Rastahiz Partisi Islami Cumhuriyet Partisi Bagimsiz AskeriyeListeIsim Resim Dogum Olum Gorev Baslangici Gorev Bitisi Siyasi parti Devlet Baskani Hukum Donem Iran Devleti 1907 1925 1 Vezir i Azam 1840 1907 1 Agustos 1906 7 Mart 1907 Bagimsiz Muzaffereddin Sah 1896 1907 Musir ed Devle Muzaffareddin Sah in olumunde ve 3 Ocak 1907 de Muhammed Ali Sah in doneminde gorevde bulundu Muhammed Ali Sah 1907 1909 2 Icisleri Bakani ve Kabine Baskani 17 Mart 1907 29 Nisan 1907 Bagimsiz3 1858 1907 4 Mayis 1907 31 Agustos 1907 suikast Bagimsiz4 1 Donem 16 Eylul 1907 27 Ekim 1907 Bagimsiz5 27 Ekim 1907 21 Aralik 1907 Bagimsiz6 21 Aralik 1907 21 Mayis 1908 Bagimsiz 4 2 Donem 7 Haziran 1908 29 Nisan 1909 Bagimsiz7 1856 1929 29 Nisan 1909 2 Mayis 1909 Bagimsiz8 8 Mayis 1909 13 Temmuz 1909 BagimsizBasbakan olmadan gecici kabine Siyasetci ve Din Adamlari Yuksek Kurulu tarafindan atandi 17 Temmuz 1909 30 Eylul 1909 Ahmed Sah Kacar 1909 1925 9 1 Donem 1848 1926 30 Eylul 1909 25 Temmuz 191010 1 Donem 1875 1932 25 Temmuz 1910 12 Mart 1911 9 2 Donem 1848 1926 12 Mart 1911 26 Temmuz 191111 1 Donem 1846 1930 1911 191312 1 Donem 1867 1914 18 Ocak 1913 16 Agustos 1913 Bagimsiz 10 2 Donem 1875 1932 17 Agustos 1913 14 Mart 191513 Hasan Pirniya 1 Donem 1871 1935 14 Mart 1915 1 Mayis 191514 Abdul Mecid Mirza 1 Donem 1845 1927 1 Mayis 1915 18 Agustos 1915 Bagimsiz 10 3 Donem 1875 1932 18 Agustos 1915 24 Aralik 191515 1857 1939 24 Aralik 1915 29 Subat 1916 9 3 Donem 1848 1926 5 Mart 1916 29 Agustos 191616 Hasan Vusuk ed Devle 1 Donem 1873 1950 29 Agustos 1916 5 Haziran 1917 12 2 Donem 1867 1914 5 Haziran 1917 21 Kasim 1917 Bagimsiz 14 Abdul Mecid Mirza 2 Donem 1845 1927 21 Kasim 1917 16 Ocak 1918 Bagimsiz 10 4 Donem 1875 1932 1918 1918 11 2 Donem 1846 1930 1 Mayis 1918 8 Agustos 1918 16 Hasan Vusuk ed Devle 2 Donem 1873 1950 8 Agustos 1918 3 Temmuz 1920 1919 a kadar 16 Bagimsiz 13 Hasan Pirniya 2 Donem 1871 1935 3 Temmuz 1920 27 Ekim 1920 Bagimsiz17 1878 1967 27 Ekim 1920 22 Subat 1921 devrildi Bagimsiz18 1888 1969 24 Subat 1921 4 Haziran 1921 Bagimsiz19 1 Donem 1873 1955 4 Haziran 1921 21 Ocak 1922 Bagimsiz 13 Hasan Pirniya 3 Donem 1871 1935 21 Ocak 1922 22 Haziran 1922 Bagimsiz 19 2 Donem 1873 1955 22 Haziran 1922 15 Subat 1923 Bagimsiz 10 5 Donem 1875 1932 15 Subat 1923 15 Haziran 1923 13 Hasan Pirniya 4 Donem 1871 1935 15 Haziran 1923 26 Ekim 1923 Bagimsiz20 Riza Han Serdar Sipah 1878 1944 26 Ekim 1923 12 Aralik 1925 Askeriye Iran Imparatorlugu 1925 1979 Gecici Basbakan 1877 1943 12 Aralik 1925 13 Haziran 1926 Riza Sah 1925 1941 10 6 Donem 1875 1932 13 Haziran 1926 2 Haziran 192721 1864 1955 2 Haziran 1927 18 Eylul 1933 Bagimsiz22 1 Donem 1877 1943 18 Eylul 1933 3 Aralik 1935 Bagimsiz23 1880 1969 3 Aralik 1935 26 Ekim 1939 Bagimsiz24 1896 1971 26 Ekim 1939 26 Haziran 1940 Bagimsiz25 1 Donem 1886 1974 26 Haziran 1940 27 Agustos 1941 istifa Bagimsiz 22 2 Donem 1877 1943 27 Agustos 1941 9 Mart 1942 Bagimsiz Muhammed Riza Sah 1941 1979 26 1 Donem 1896 1958 9 Mart 1942 9 Agustos 1942 Bagimsiz 19 3 Donem 1873 1955 9 Agustos 1942 15 Subat 1943 Bagimsiz 26 2 Donem 1896 1958 15 Subat 1943 6 Nisan 1944 Bagimsiz27 1 Donem 1881 1973 6 Nisan 1944 25 Kasim 1944 Bagimsiz28 1890 1958 25 Kasim 1944 13 Mayis 1945 Bagimsiz29 1 Donem 1871 1959 13 Mayis 1945 6 Haziran 1945 Bagimsiz30 1871 1962 6 Haziran 1945 30 Ekim 1945 Bagimsiz 29 2 Donem 1871 1959 30 Ekim 1945 28 Ocak 1946 Bagimsiz 19 4 Donem 1873 1955 28 Ocak 1946 18 Aralik 194731 1891 1978 18 Aralik 1947 29 Aralik 1947 29 3 Donem 1871 1959 29 Aralik 1947 13 Haziran 1948 Bagimsiz32 1902 1949 13 Haziran 1948 9 Kasim 1948 Bagimsiz 27 2 Donem 1881 1973 9 Kasim 1948 23 Mart 1950 Bagimsiz 25 2 Donem 1886 1974 23 Mart 1950 26 Haziran 1950 Bagimsiz33 1901 1951 26 Haziran 1950 7 Mart 1951 suikast Gecici Basbakan 1876 1953 7 Mart 1951 12 Mart 1951 Bagimsiz34 1 Donem 1882 1964 12 Mart 1951 27 Nisan 1951 Bagimsiz35 Muhammed Musaddik 1 Donem 1882 1967 28 Nisan 1951 17 Temmuz 1952 19 5 Donem 1873 1955 17 Temmuz 1952 22 Temmuz 1952 35 Muhammed Musaddik 2 Donem 1882 1967 22 Temmuz 1952 19 Agustos 1953 36 Fazlullah Zahidi 1897 1963 19 Agustos 1953 7 Nisan 1955 Askeri 34 2 Donem 1882 1964 7 Nisan 1955 3 Nisan 1957 Bagimsiz37 1909 1977 3 Nisan 1957 31 Agustos 196038 Cafer Serif Imami 1 Donem 1910 1998 31 Agustos 1960 5 Mayis 1961 Bagimsiz39 1905 1992 5 Mayis 1961 19 Temmuz 1962 Bagimsiz40 1919 1978 19 Temmuz 1962 7 Mart 1964 Halk Partisi41 Hasan Ali Mansur 1923 1965 7 Mart 1964 26 Ocak 1965 suikast 42 Emir Abbas Huveyda 1919 1979 26 Ocak 1965 7 Agustos 1977 1975 e kadar 42 Rastahiz Partisi43 Cemsid Amuzegar 1923 2016 7 Agustos 1977 27 Agustos 1978 Rastahiz Partisi 38 Cafer Serif Imami 2 Donem 1910 1998 27 Agustos 1978 6 Kasim 1978 Rastahiz Partisi 1 Kasim a kadar 38 Bagimsiz44 Gulam Riza Ezheri 1912 2001 6 Kasim 1978 4 Ocak 1979 Askeri45 Sapur Bahtiyar 1914 1991 4 Ocak 1979 11 Subat 1979 devrildi Bagimsiz Iran Islam Cumhuriyeti 1979 gunumuz 46 Mehdi Bazargan 1907 1995 4 Subat 1979 6 Kasim 1979 istifa Ruhullah Humeyni 1979 1989 Lider Ebu l Hasan Beni Sadr 6 Kasim 1979 12 Agustos 1980 47 Muhammed Ali Recai 1933 1981 12 Agustos 1980 4 Agustos 1981 Islami Cumhuriyet Partisi48 Muhammed Cevad Bahonar 1933 1981 4 Agustos 1981 30 Agustos 1981 suikast Islami Cumhuriyet Partisi Muhammed Riza Mehdevi Kani Gecici Basbakan 1931 2014 2 Eylul 1981 31 Ekim 198149 Mir Huseyin Musavi 1942 31 Ekim 1981 14 Agustos 1989 Islami Cumhuriyet Partisi 1987 ye kadar 49 BagimsizMakam Kaldirildi 14 Agustos 1989 dan itibaren Kaynakca