Muhammed Ali Recai (Farsça: محمدعلی رجائی, d. 15 Haziran 1933, Kazvin – ö. 30 Ağustos 1981), İran'ın eski cumhurbaşkanı ve başbakanı. 30 Ağustos 1981'de başbakan Muhammed Cevad Bahonar ile birlikte düzenlenen bir bombalı saldırıda öldü.
Muhammed Ali Recai | |
---|---|
2. İran cumhurbaşkanı | |
Görev süresi 2 Ağustos 1981 - 30 Ağustos 1981 | |
Dinî Lider | Ruhullah Humeyni |
Yerine geldiği | Ebulhasan Benisadr (Haziran 1981) |
Yerine gelen | Ali Hamenei (Ekim 1981) |
47. İran başbakanı | |
Görev süresi 12 Ağustos 1980 - 2 Ağustos 1981 | |
Yerine geldiği | Mehdi Bazergan (1979) |
Yerine gelen | Muhammed Cevad Bahuner |
İran Dışişleri Bakanı Vekil | |
Görev süresi 11 Mart 1981 - 15 Ağustos 1981 | |
Yerine geldiği | Karim Khodapanahi (vekil) |
Yerine gelen | Mir Hüseyin Musevi |
İran Eğitim Bakanı | |
Görev süresi Kasım 1979 - 28 Mayıs 1980 | |
Yerine geldiği | Gholam-Hossein Shokouhi |
Yerine gelen | Muhammed Cevad Bahuner |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 15 Haziran 1933 Kazvin, Pehlevî İranı |
Ölüm | 30 Ağustos 1981 (48 yaşında) Tahran, İran |
Partisi | İslami Cumhuriyet Partisi |
Evlilik(ler) | Ateghe Sediqi (e. 1958) |
Çocuk(lar) | 3 |
Bitirdiği okul | Harezmî Üniversitesi |
İmzası |
Hayatının erken dönemi ve eğitimi
Muhammed Ali Recai, 15 Haziran 1933'te İran'ın Kazvin kentinde dünyaya geldi. Babası Abdulsamad, 4 yaşındayken öldü, sonra annesi ve ağabeyi ile birlikte yaşadı. Rajai, Qazvin'de büyüdü ve 1946'da Tahran'a taşındı. Tahran'a taşındıktan sonra, Şah karşıtı gruplar ve partilerle yakın bir ilişki kurdu. Ayetullah Mahmud Taleğani ile birlikte tanındı. 1958'de kısa bir süre Bijar'a taşındı, ancak bir yıl sonra Tahran'a geri döndü ve 1959 yılında Tarbiat Moallem Üniversitesi'nden eğitim gördü. İran Halk Mücadelesine (MKO) üye oldu.. 1960'ta İran Özgürlük Hareketi'ne katıldı. Muhalefet faaliyetleri için Şah'ın güçleri tarafından üç kez tutuklandı. Rjai sonunda Mayıs 1974'te gözaltına alındı, ancak dört yıl sonra serbest bırakıldı.
Siyasi kariyeri
İslam devriminden önce
1948 yılında Tahran'a gitti ve hava kuvvetleri tarafından bir yıl sonra istihdam edildi. Diplomatlık derecesini elde edebildiği halde hava kuvvetinden istifa etti. O yıllarda Ayetullah Taleğani ve Fadae topluluğu ile tanıştı. 1955'te Bijar'da öğretmen oldu. Tahran'da çalışmaları sırasında Mehdi Bezirgan ve Sahabi'yi tanıma fırsatı buldu. 1959'da matematik eğitimini tamamladı. 1960'ta Hansar'da öğretmenlik yapmıştır. Tahran'daki Kamal okulunda öğretmenlik yaparken istatistik alanında eğitimine master seviyesinde devam etmiştir. 1962'de İran Özgürlük Hareketi'ne üye oldu ve o zaman evlendi. 1962'de tutuklandı ve SAVAK tarafından elli gün hapis cezasına çarptırıldı. Serbest bırakıldıktan sonra Muhammed Caferi Bahonar ve Celal Al Din Farsi ile birlikte siyasi ve kültürel faaliyetlerle de ilgilendi. 1972'de Mujaihedin grubu ile işbirliği nedeniyle ikinci defa tutuklanmış ve 4 yıl hapsedilmiştir. Nihayet, İran İslam Devrimi'nin son günlerine ulaştığı 1977'de serbest bırakıldı.
İslam devriminden sonra
İran Devrimi'nde aktif olarak yer aldı ve ileride Kültür Devrimi olarak adlandırılan İran üniversitelerini Amerikan ve Avrupa etkilerinden arındırılması hareketine liderlik etti. İslam devriminin zaferinden sonra önemli görevlere atandı.
Başbakan olarak atanması
1979'da Özgürlük Hareketi'nden ayrıldı. İran Devrimi sonrasında Mehdi Bezirgen hükûmetinde eğitim bakanı seçildi ve Bazargan'ın kabinesinin 6 Kasım 1979'da istifa etmesine rağmen, istifa etmedi ve 12 Ağustos 1980'de başbakan olduğu sırada görevde kaldı. Bani Sadr'ın cumhurbaşkanlığını takiben, 5 ay sonra Rajai'yi göreve aday gösterdi ve parlamento ona oy verdi. Khodapanahi'yi dışişleri bakanı, Mohammad-Reza Mahdavi Kani'yi içişleri bakanı, Cevad Fakuri'yi savunma bakanı olarak atadı. Başbakanlık sırasında İran-Irak Savaşı başladı ve hükûmetinin ilk politikası "zafer ve savunma" haline geldi. İran'ın ikinci cumhurbaşkanı olarak 2 Ağustos 1981'e kadar görevde kaldı.
Cumhurbaşkanlığı
Bani Sadr, 22 Haziran 1981'de parlamento tarafından görevden alındı ve Humeyni, Geçici Başkanlık Konseyi'ni Mohammad Beheshti ve daha sonra Abdul-Karim Musavi Ardebili'nin başkanlığında 6 kişi tuttu. Rajai bu Konseyin üyelerinden biriydi. 1981'de cumhurbaşkanlığı seçimlerine aday gösterildi. Oyların % 91'ini kazanmasının ardından İslam Cumhuriyet Partisi'nin ilk cumhurbaşkanıydı. 2 Ağustos 1981'de Yemin töreni'nden sonra resmen cumhurbaşkanı oldu. Bir sonraki başbakan olması için Muhammed Cevad Bahonar'ı Meclise seçti. Parlamento Bahonar'a oy verdi ve yeni bir hükûmet kurdu.
Ölümü
30 Ağustos 1981'de cumhurbaşkanı Recai, Başbakan Muhammed Cevad Bahonar ile birlikte İran'ın Yüksek Savunma Konseyi toplantısını yaptı. Olayın şahitleri daha sonra güvenilir bir yardımcının konferans salonuna bir çantayı getirip iki lider arasına koyduğunu ve daha sonra ayrıldığını belirtti. Bir başka kişi, çantayı açarak bombayı tetikleyerek patlattı ve Recai, Bahonar ve diğer üçünü öldürdü. Bu saldırı, Hafte Tir bombalamasından iki ay sonra meydana geldi. Suikastçı, bir devlet güvenlik görevlisi olarak Başbakanlığa sızmış olan İran Halkının Mücahidinin (MKO, MEK ve PMOI olarak da bilinir) operatörü Mesut Keshmiri olarak tanımlandı. Recai, Behişt-i Zehra'ya gömüldü.
Kaynakça
- ^ Houchang E. Chehabi (1990). Iranian Politics and Religious Modernism: The Liberation Movement of Iran Under the Shah and Khomeini. I.B.Tauris. s. 87. ISBN . 11 Ekim 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ağustos 2013.
- ^ Ostovar, Afshon P. (2009). "Guardians of the Islamic Revolution Ideology, Politics, and the Development of Military Power in Iran (1979–2009)" (PhD Thesis). University of Michigan. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Temmuz 2013.
- ^ "Mohammad Ali Raja'i". Encyclopædia Britannica. 3 Aralık 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ağustos 2013.
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Ebu'l-Hasan Beni Sadr | İran Cumhurbaşkanı 1981 | Sonra gelen: Ali Hamaney |
Önce gelen: Mehdi Bezirgan | İran Başbakanı 1980-1981 | Sonra gelen: Muhammed Cevad Bahonar |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Muhammed Ali Recai Farsca محمدعلی رجائی d 15 Haziran 1933 Kazvin o 30 Agustos 1981 Iran in eski cumhurbaskani ve basbakani 30 Agustos 1981 de basbakan Muhammed Cevad Bahonar ile birlikte duzenlenen bir bombali saldirida oldu Muhammed Ali Recai2 Iran cumhurbaskaniGorev suresi 2 Agustos 1981 30 Agustos 1981Dini Lider Ruhullah HumeyniYerine geldigi Ebulhasan Benisadr Haziran 1981 Yerine gelen Ali Hamenei Ekim 1981 47 Iran basbakaniGorev suresi 12 Agustos 1980 2 Agustos 1981Yerine geldigi Mehdi Bazergan 1979 Yerine gelen Muhammed Cevad BahunerIran Disisleri Bakani VekilGorev suresi 11 Mart 1981 15 Agustos 1981Yerine geldigi Karim Khodapanahi vekil Yerine gelen Mir Huseyin MuseviIran Egitim BakaniGorev suresi Kasim 1979 28 Mayis 1980Yerine geldigi Gholam Hossein ShokouhiYerine gelen Muhammed Cevad BahunerKisisel bilgilerDogum 15 Haziran 1933 1933 06 15 Kazvin Pehlevi IraniOlum 30 Agustos 1981 48 yasinda Tahran IranPartisi Islami Cumhuriyet PartisiEvlilik ler Ateghe Sediqi e 1958 Cocuk lar 3Bitirdigi okul Harezmi UniversitesiImzasiHayatinin erken donemi ve egitimiMuhammed Ali Recai 15 Haziran 1933 te Iran in Kazvin kentinde dunyaya geldi Babasi Abdulsamad 4 yasindayken oldu sonra annesi ve agabeyi ile birlikte yasadi Rajai Qazvin de buyudu ve 1946 da Tahran a tasindi Tahran a tasindiktan sonra Sah karsiti gruplar ve partilerle yakin bir iliski kurdu Ayetullah Mahmud Talegani ile birlikte tanindi 1958 de kisa bir sure Bijar a tasindi ancak bir yil sonra Tahran a geri dondu ve 1959 yilinda Tarbiat Moallem Universitesi nden egitim gordu Iran Halk Mucadelesine MKO uye oldu 1960 ta Iran Ozgurluk Hareketi ne katildi Muhalefet faaliyetleri icin Sah in gucleri tarafindan uc kez tutuklandi Rjai sonunda Mayis 1974 te gozaltina alindi ancak dort yil sonra serbest birakildi Siyasi kariyeriIslam devriminden once 1948 yilinda Tahran a gitti ve hava kuvvetleri tarafindan bir yil sonra istihdam edildi Diplomatlik derecesini elde edebildigi halde hava kuvvetinden istifa etti O yillarda Ayetullah Talegani ve Fadae toplulugu ile tanisti 1955 te Bijar da ogretmen oldu Tahran da calismalari sirasinda Mehdi Bezirgan ve Sahabi yi tanima firsati buldu 1959 da matematik egitimini tamamladi 1960 ta Hansar da ogretmenlik yapmistir Tahran daki Kamal okulunda ogretmenlik yaparken istatistik alaninda egitimine master seviyesinde devam etmistir 1962 de Iran Ozgurluk Hareketi ne uye oldu ve o zaman evlendi 1962 de tutuklandi ve SAVAK tarafindan elli gun hapis cezasina carptirildi Serbest birakildiktan sonra Muhammed Caferi Bahonar ve Celal Al Din Farsi ile birlikte siyasi ve kulturel faaliyetlerle de ilgilendi 1972 de Mujaihedin grubu ile isbirligi nedeniyle ikinci defa tutuklanmis ve 4 yil hapsedilmistir Nihayet Iran Islam Devrimi nin son gunlerine ulastigi 1977 de serbest birakildi Islam devriminden sonra Iran Devrimi nde aktif olarak yer aldi ve ileride Kultur Devrimi olarak adlandirilan Iran universitelerini Amerikan ve Avrupa etkilerinden arindirilmasi hareketine liderlik etti Islam devriminin zaferinden sonra onemli gorevlere atandi Basbakan olarak atanmasi 1979 da Ozgurluk Hareketi nden ayrildi Iran Devrimi sonrasinda Mehdi Bezirgen hukumetinde egitim bakani secildi ve Bazargan in kabinesinin 6 Kasim 1979 da istifa etmesine ragmen istifa etmedi ve 12 Agustos 1980 de basbakan oldugu sirada gorevde kaldi Bani Sadr in cumhurbaskanligini takiben 5 ay sonra Rajai yi goreve aday gosterdi ve parlamento ona oy verdi Khodapanahi yi disisleri bakani Mohammad Reza Mahdavi Kani yi icisleri bakani Cevad Fakuri yi savunma bakani olarak atadi Basbakanlik sirasinda Iran Irak Savasi basladi ve hukumetinin ilk politikasi zafer ve savunma haline geldi Iran in ikinci cumhurbaskani olarak 2 Agustos 1981 e kadar gorevde kaldi Cumhurbaskanligi Bani Sadr 22 Haziran 1981 de parlamento tarafindan gorevden alindi ve Humeyni Gecici Baskanlik Konseyi ni Mohammad Beheshti ve daha sonra Abdul Karim Musavi Ardebili nin baskanliginda 6 kisi tuttu Rajai bu Konseyin uyelerinden biriydi 1981 de cumhurbaskanligi secimlerine aday gosterildi Oylarin 91 ini kazanmasinin ardindan Islam Cumhuriyet Partisi nin ilk cumhurbaskaniydi 2 Agustos 1981 de Yemin toreni nden sonra resmen cumhurbaskani oldu Bir sonraki basbakan olmasi icin Muhammed Cevad Bahonar i Meclise secti Parlamento Bahonar a oy verdi ve yeni bir hukumet kurdu Olumu30 Agustos 1981 de cumhurbaskani Recai Basbakan Muhammed Cevad Bahonar ile birlikte Iran in Yuksek Savunma Konseyi toplantisini yapti Olayin sahitleri daha sonra guvenilir bir yardimcinin konferans salonuna bir cantayi getirip iki lider arasina koydugunu ve daha sonra ayrildigini belirtti Bir baska kisi cantayi acarak bombayi tetikleyerek patlatti ve Recai Bahonar ve diger ucunu oldurdu Bu saldiri Hafte Tir bombalamasindan iki ay sonra meydana geldi Suikastci bir devlet guvenlik gorevlisi olarak Basbakanliga sizmis olan Iran Halkinin Mucahidinin MKO MEK ve PMOI olarak da bilinir operatoru Mesut Keshmiri olarak tanimlandi Recai Behist i Zehra ya gomuldu Kaynakca Houchang E Chehabi 1990 Iranian Politics and Religious Modernism The Liberation Movement of Iran Under the Shah and Khomeini I B Tauris s 87 ISBN 978 1 85043 198 5 11 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Agustos 2013 Ostovar Afshon P 2009 Guardians of the Islamic Revolution Ideology Politics and the Development of Military Power in Iran 1979 2009 PhD Thesis University of Michigan 6 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Temmuz 2013 Mohammad Ali Raja i Encyclopaedia Britannica 3 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Agustos 2013 Siyasi goreviOnce gelen Ebu l Hasan Beni Sadr Iran Cumhurbaskani 1981 Sonra gelen Ali HamaneyOnce gelen Mehdi Bezirgan Iran Basbakani 1980 1981 Sonra gelen Muhammed Cevad Bahonar