İrlanda Plantasyonları, 16. ve 17. yüzyıllarda İrlanda'da İngiltere kraliyeti tarafından topraklara el konulması ve bu toprakların İngiltere'yle İskoçya'nın yöresinden yerleşen yerleşimcilerle sömürgeleştirilmesidir.
Plantasyonlar 12. yüzyıldan beridir İrlanda'ya gerçekleşmekte olan ve "Old English" adlı ayrı bir etnik grubun oluşmasına yol açan küçük ölçekli göçü müteakiben gerçekleşti.
Plantasyonlar ada çapında İrlanda kabilelerinden ve krallıklarından alınan topraklar üzerinde gerçekleşse de, en büyük yerleşimler İrlanda'nın Munster ve Ulster illerine kuruldu. Bunun ardından topraklar kraliyet tarafından İngiltere'den gelen kolonicileri verildi. Bu süreç VII. Henry döneminde başladı ve I. Mary ile I. Elizabeth dönemlerinde devam etti. I. James, I. Charles ve Oliver Cromwell dönemlerindeyse süreç hız kazandı, bu dönemlerde İskoçya'dan da yerleşimciler geldi.
Son plantasyonlar 1650'larda, Oliver Cromwell liderliğindeki döneminde destekçisi binlerce askerin yerleştirilmesiyle kuruldu. Plantasyonların kurulması durmasına rağmen hem Büyük Britanya, hem de Kıta Avrupasından adaya göç 18. yüzyılda da devam etti.
Plantasyonlar Britanyalı ve Protestan kimliğine sahip olan büyük topluluklar yaratarak İrlanda'nın demografisini değiştirdi. Bu topluluklar genel nüfusla İrlandalı kimliğini ve aynı siyasi yaklaşımları paylaşan eski Katolik yönetici sınıfının yerini aldı. İrlanda toplumunun maddi ve ekonomik yapısı da yeni mülkiyet, ticaret ve borç anlayışlarının getirilmesiyle değişti. Bu 17. yüzyılda kraliyetin İrlanda üzerindeki hakimiyetini güvence altına alan Protestan bir yönetici sınıfının oluşmasına yol açtı.
Günümüzde İrlanda adasının İrlanda ve Kuzey İrlanda arasında bölünmüş olması da büyük ölçüde plantasyonlardaki yerleşimlerin sonucudur. İngiliz ve İskoç Protestan yerleşimcilerin soylarından gelenler Büyük Britanya'yla birliğin devamını isterken yerli İrlandalı Katoliklerin soylarından gelenler bağımsızlık istemekteydiler. 1922 yılı itibarıyla Büyük Britanya'yla birlik yanlıları Ulster bölgesinde çoğunluktaydı. Bunun sonucu olarak 1921 yılındaki İngiliz-İrlanda Antlaşması'nın ardından bu bölgeler Birleşik Krallık'a bağlı kalmayı ve Kuzey İrlanda'yı oluşturmayı tercih etti.
Kaynakça
- CANNY, Nicholas P., Making Ireland British 1580–1650, Oxford: Oxford University Press, 2001
- FORD & McCAFFERTY, The Origins of Sectarianism in Early Modern Ireland, Cambridge University Press, 2005
- LENNON, Colm,Sixteenth Century Ireland — The Incomplete Conquest, Dublin: Gill & Macmillan. 1994
- LENIHAN, Padraig, Confederate Catholics at War, Cork: Cork University Press, 2000
- MCCARTHY, Daniel, The Life and Letter book of Florence McCarthy Reagh, Tanist of Carberry, Dublin, 1867
- MACCARTHY-MORROGH, Michael, The Munster Plantation — English migration to Southern Ireland 1583–1641, Oxford: Oxford University Press, 1986
- SCOT-WHEELER, James, Cromwell in Ireland, New York, 1999
İrlanda ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Irlanda Plantasyonlari 16 ve 17 yuzyillarda Irlanda da Ingiltere kraliyeti tarafindan topraklara el konulmasi ve bu topraklarin Ingiltere yle Iskocya nin yoresinden yerlesen yerlesimcilerle somurgelestirilmesidir 1566 1620 yillari arasinda plantasyonlarin kuruldugu Irlanda kontluklari Harita basitlestirilmistir bazi bolgelerde boyali alanin tamami somurgelestirilmemistir Plantasyonlar 12 yuzyildan beridir Irlanda ya gerceklesmekte olan ve Old English adli ayri bir etnik grubun olusmasina yol acan kucuk olcekli gocu muteakiben gerceklesti Plantasyonlar ada capinda Irlanda kabilelerinden ve kralliklarindan alinan topraklar uzerinde gerceklesse de en buyuk yerlesimler Irlanda nin Munster ve Ulster illerine kuruldu Bunun ardindan topraklar kraliyet tarafindan Ingiltere den gelen kolonicileri verildi Bu surec VII Henry doneminde basladi ve I Mary ile I Elizabeth donemlerinde devam etti I James I Charles ve Oliver Cromwell donemlerindeyse surec hiz kazandi bu donemlerde Iskocya dan da yerlesimciler geldi Son plantasyonlar 1650 larda Oliver Cromwell liderligindeki doneminde destekcisi binlerce askerin yerlestirilmesiyle kuruldu Plantasyonlarin kurulmasi durmasina ragmen hem Buyuk Britanya hem de Kita Avrupasindan adaya goc 18 yuzyilda da devam etti Plantasyonlar Britanyali ve Protestan kimligine sahip olan buyuk topluluklar yaratarak Irlanda nin demografisini degistirdi Bu topluluklar genel nufusla Irlandali kimligini ve ayni siyasi yaklasimlari paylasan eski Katolik yonetici sinifinin yerini aldi Irlanda toplumunun maddi ve ekonomik yapisi da yeni mulkiyet ticaret ve borc anlayislarinin getirilmesiyle degisti Bu 17 yuzyilda kraliyetin Irlanda uzerindeki hakimiyetini guvence altina alan Protestan bir yonetici sinifinin olusmasina yol acti Gunumuzde Irlanda adasinin Irlanda ve Kuzey Irlanda arasinda bolunmus olmasi da buyuk olcude plantasyonlardaki yerlesimlerin sonucudur Ingiliz ve Iskoc Protestan yerlesimcilerin soylarindan gelenler Buyuk Britanya yla birligin devamini isterken yerli Irlandali Katoliklerin soylarindan gelenler bagimsizlik istemekteydiler 1922 yili itibariyla Buyuk Britanya yla birlik yanlilari Ulster bolgesinde cogunluktaydi Bunun sonucu olarak 1921 yilindaki Ingiliz Irlanda Antlasmasi nin ardindan bu bolgeler Birlesik Krallik a bagli kalmayi ve Kuzey Irlanda yi olusturmayi tercih etti KaynakcaCANNY Nicholas P Making Ireland British 1580 1650 Oxford Oxford University Press 2001 FORD amp McCAFFERTY The Origins of Sectarianism in Early Modern Ireland Cambridge University Press 2005 LENNON Colm Sixteenth Century Ireland The Incomplete Conquest Dublin Gill amp Macmillan 1994 LENIHAN Padraig Confederate Catholics at War Cork Cork University Press 2000 MCCARTHY Daniel The Life and Letter book of Florence McCarthy Reagh Tanist of Carberry Dublin 1867 MACCARTHY MORROGH Michael The Munster Plantation English migration to Southern Ireland 1583 1641 Oxford Oxford University Press 1986 SCOT WHEELER James Cromwell in Ireland New York 1999Irlanda ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz