Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Alişanzade İsmail Hakkı Eldem (Şubat 1871 - 13 Mart 1944), Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminin tanınmış biyografi yazarı ve çevirmeni.
| İsmail Hakkı Eldem | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Alişanzade İsmail Hakkı Şubat 1871 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 13 Mart 1944 (73 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Defin yeri | Zincirlikuyu Mezarlığı |
| Meslek | Yazar, çevirmen |
| Milliyet | Osmanlı Türkü |
| Eğitim | Mekteb-i Mülkiye |
| Tür | Biyografi |
| Edebî akım | Servet-i Fünûn |
| Evlilik | Azize Hanım |
| Çocuklar | Galibe Hanım Vedad Eldem Sedad Hakkı Eldem Sadi Eldem |
| Akrabalar | Edhem Eldem (torunu) Fethi Okyar (damadı) |
Yaşamı
Şubat 1871'de İstanbul'da doğdu. Babası Tophane-i Amire'de kalemde çalışan Cavid Bey, annesi Fatma Hanım'dır. 'nin ardından girdiği Mülkiye Mektebi'ni 1889'da bitirdi. 1891 yılında Hariciye Nezareti Şehbenderlik (konsolosluk) İşleri Kaleminde üçüncü katip olarak çalışmaya başladı. Çalışmasıyla dikkat çekti, 1895'te ikinci mümeyyiz 1897'de serhalife, 1899'da müdür muavini ve 1908'de müdür oldu.
II. Meşrutiyet'ten sonra dış görev aldı. 1908'de Marsilya'ya, 1918'de Münih'e başkonsolos olarak atandı. 1919'da Damat Ferit Paşa'nın ikinci hükûmeti döneminde başkonsolosluktan azledildi ve yurda döndü. 1925 yılında kendi isteğiyle Hariciyeden emekli oldu. Bir süre 'nde yetkili temsilci olarak çalıştı. 1938'de şirketin İstanbul Belediyesi'ne devri ile ilgili çalışmaları yürüttü. İsmail Hakkı Eldem, 13 Mart 1944'te İstanbul'da öldü ve Zincirlikuyu Mezarlığı'na gömüldü.
"Deli Corci" lakaplı İbrahim Edhem Paşa'nın torunu ve ünlü ressam Osman Hamdi Bey'in yeğeni Azize hanımla evlenen İsmail Hakkı Eldem'in bu evlilikten dört çocuğu oldu: Sadi, Sedad (Hakkı Eldem), Vedad ve Galibe. Sadi Eldem babası gibi hariciyeci olurken, Sedad Hakkı Eldem Cumhuriyet döneminin en önemli mimarlarından biri olmuştur. Kızı Galibe ise Fethi Okyar'la evlenmiştir.
Çalışmaları
İsmail Hakkı, ilk edebiyat denemelerine 1886'da henüz Mülkiye'de öğrenciyken başladı. Nahl-i Emel (Ülkü Fidanı) dergisinde yazıları, dergisinde şiirleri, edebiyat incelemeleri, çeviriler ve değişik konularda yazıları yayınlandı. 1891-1894 yılları arasında derginin başmuharrirliğini (Başyazar) yaptı. Dergi onun yönetiminde Servet-i Fünûncular çatısı haline geldi. Dergiye Halid Ziya, Mehmet Rauf, Necip Asım, Cenap Şahabettin, Hüseyin Siret, gibi isimlerin desteğini aldı. İsmail Hakkı Eldem, 1891'de şiir, biyografi ve inceleme kiiapları yayınladı, 1895'ten itibaren de çeviriye ağırlık verdi. Batı edebiyatının önemli isimlerini çevirdi.
Eserleri
- Müntehabât-ı Terâcim-i Meşâhir, 1891'de İbrahim Fehim ile birlikte yazdıkları kitapta daha önce Fransızcadan Osmanlıcaya yapılan çevirilerin asıllarıyla karşılaştırması yapılmakta ve çeviriler değerlendirilmektedir.
- On Dördüncü Asrın Türk Muharrirleri, 1892-1895 yılları arasında basılan ve 4 kitaptan oluşan seri, hicri takvime göre isimlendirilmiştir; aslında 19. yüzyıl Türk yazarları kastedilmektedir. Ahmed Midhat Efendi, Recâizâde Mahmud Ekrem, Cevdet Paşa ve Şemseddin Sâmi'nin byografilerinden oluşmaktadır. Birinci cildin başında roman, dördüncü ciltin başında tiyatro üzerine birer inceleme bulunmaktadır.
- Muasır şairlerimiz Nâbizâde Nâzım, , ve , gibi çağdaşı şairlerin tanıtıldığı ve şiirleri üzerine inceleme yapılan bir kitap.
- Osmanlı Meşâhîr-i Üdebâsı 1895'te kaleme alınan ve bir dizi olarak düşünülen kitabın il cildi Muallim Naci'nin monogrfisidir, serinin devamı gelmemiştir.
- Sevdâ-yı Hazân yahud Teessür 1892'de yayınlanan bir kısmı çeviri şiirlerden ve daha önce Mektep Dergisi'nde yayınladığı şiirlerinden derlenmiş olan kitap ilk ve son şiir kitabıdır.
İsmail Hakkı'nın 1895'ten sonra yayınladığı çeviri eserleri ise şunlardır: Elem Çiçekleri (1927), İki Hakikat (1894), Müntabahât-ı Terâcim-i Meşâhir (1890), Rafael (Raphael) (1896), Talihsiz (1894)
Dipnotlar
- ^ a b Çankaya, s. 410-412
- ^ Mümeyyiz: Yazılan yazıları düzelten ve tamamlayan görevli. mümeyyiz. 11 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2014.
- ^ Ser-halife veya Baş halife: Kalem yazmanlarının en kıdemlisi. . ser-halife, baş halife. 11 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2014.
- ^ 11 Nisan 1938'de kabul edilen 3359 sayılı "Üsküdar ve Kadıköy Türk anonim Su şirketi imtiyazı ile tesisatının satın alınmasına dair mukavelenin tasdiki hakkında kanun" ekindeki mukavelede şirketi temsilen İsmail Hakkı Eldem'in imzası vardır. "3359 sayılı kanun ve ekleri" (PDF). Resmi Gazete, 3886. 19 Nisan 1938. ss. 226-238. 4 Mart 2014 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 28 Şubat 2014.
- ^ Ayvazoğlu
- ^ Asna, M. Alaeddin. . Mülkiye.org. Mülkiyeliler Birliği. 2 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2014.
- ^ a b c d e Okay, age s.20
- ^ Uşaklıgil, age s. 11-14
- ^ a b Kitap ve Kitapçılık age s.11
- ^ Okay, age s.20-21
- ^ Okay, age s.21
Kaynakça
- Okay, M. Orhan. "Eldem, İsmail Hakkı". İslâm Ansiklopedisi. 11. Türkiye Diyanet Vakfı.
- Çankaya, Ali (1968-69). Yeni Mülkiye Tarihi ve Mülkiyeliler. Ankara: Cilt: III. s. 1200.
- Uşaklıgil, Halit Ziya (2008). Kırk Yıl. İstanbul: Özgür Yayınları. s. 968. ISBN .
- Yavuz, Hilmi (1993). "Âlişanzâde ve Eldem". Okuma Notları. İstanbul: Boyut Yayın Grubu. s. 306. ISBN .
- "İsmail Hakkı Alişan'ın Dilimize Kazandırdığı Eserler" (PDF). Kitap ve Kitapçılık, 1. İstanbul. 1936. 4 Mart 2014 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 1 Mart 2014.
- Ayvazoğlu, Beşir. "Deli Corci'nin oğulları ve torunları". Zaman. 1 Mart 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Şubat 2014.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Alisanzade Ismail Hakki Eldem Subat 1871 13 Mart 1944 Osmanli Imparatorlugu nun son doneminin taninmis biyografi yazari ve cevirmeni Ismail Hakki EldemDogumAlisanzade Ismail Hakki Subat 1871 1871 02 00 Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum13 Mart 1944 73 yasinda Istanbul TurkiyeDefin yeriZincirlikuyu MezarligiMeslekYazar cevirmenMilliyetOsmanli TurkuEgitimMekteb i MulkiyeTurBiyografiEdebi akimServet i FununEvlilikAzize HanimCocuklarGalibe Hanim Vedad Eldem Sedad Hakki Eldem Sadi EldemAkrabalarEdhem Eldem torunu Fethi Okyar damadi YasamiSubat 1871 de Istanbul da dogdu Babasi Tophane i Amire de kalemde calisan Cavid Bey annesi Fatma Hanim dir nin ardindan girdigi Mulkiye Mektebi ni 1889 da bitirdi 1891 yilinda Hariciye Nezareti Sehbenderlik konsolosluk Isleri Kaleminde ucuncu katip olarak calismaya basladi Calismasiyla dikkat cekti 1895 te ikinci mumeyyiz 1897 de serhalife 1899 da mudur muavini ve 1908 de mudur oldu II Mesrutiyet ten sonra dis gorev aldi 1908 de Marsilya ya 1918 de Munih e baskonsolos olarak atandi 1919 da Damat Ferit Pasa nin ikinci hukumeti doneminde baskonsolosluktan azledildi ve yurda dondu 1925 yilinda kendi istegiyle Hariciyeden emekli oldu Bir sure nde yetkili temsilci olarak calisti 1938 de sirketin Istanbul Belediyesi ne devri ile ilgili calismalari yuruttu Ismail Hakki Eldem 13 Mart 1944 te Istanbul da oldu ve Zincirlikuyu Mezarligi na gomuldu Deli Corci lakapli Ibrahim Edhem Pasa nin torunu ve unlu ressam Osman Hamdi Bey in yegeni Azize hanimla evlenen Ismail Hakki Eldem in bu evlilikten dort cocugu oldu Sadi Sedad Hakki Eldem Vedad ve Galibe Sadi Eldem babasi gibi hariciyeci olurken Sedad Hakki Eldem Cumhuriyet doneminin en onemli mimarlarindan biri olmustur Kizi Galibe ise Fethi Okyar la evlenmistir CalismalariIsmail Hakki ilk edebiyat denemelerine 1886 da henuz Mulkiye de ogrenciyken basladi Nahl i Emel Ulku Fidani dergisinde yazilari dergisinde siirleri edebiyat incelemeleri ceviriler ve degisik konularda yazilari yayinlandi 1891 1894 yillari arasinda derginin basmuharrirligini Basyazar yapti Dergi onun yonetiminde Servet i Fununcular catisi haline geldi Dergiye Halid Ziya Mehmet Rauf Necip Asim Cenap Sahabettin Huseyin Siret gibi isimlerin destegini aldi Ismail Hakki Eldem 1891 de siir biyografi ve inceleme kiiaplari yayinladi 1895 ten itibaren de ceviriye agirlik verdi Bati edebiyatinin onemli isimlerini cevirdi EserleriMuntehabat i Teracim i Mesahir 1891 de Ibrahim Fehim ile birlikte yazdiklari kitapta daha once Fransizcadan Osmanlicaya yapilan cevirilerin asillariyla karsilastirmasi yapilmakta ve ceviriler degerlendirilmektedir On Dorduncu Asrin Turk Muharrirleri 1892 1895 yillari arasinda basilan ve 4 kitaptan olusan seri hicri takvime gore isimlendirilmistir aslinda 19 yuzyil Turk yazarlari kastedilmektedir Ahmed Midhat Efendi Recaizade Mahmud Ekrem Cevdet Pasa ve Semseddin Sami nin byografilerinden olusmaktadir Birinci cildin basinda roman dorduncu ciltin basinda tiyatro uzerine birer inceleme bulunmaktadir Muasir sairlerimiz Nabizade Nazim ve gibi cagdasi sairlerin tanitildigi ve siirleri uzerine inceleme yapilan bir kitap Osmanli Mesahir i Udebasi 1895 te kaleme alinan ve bir dizi olarak dusunulen kitabin il cildi Muallim Naci nin monogrfisidir serinin devami gelmemistir Sevda yi Hazan yahud Teessur 1892 de yayinlanan bir kismi ceviri siirlerden ve daha once Mektep Dergisi nde yayinladigi siirlerinden derlenmis olan kitap ilk ve son siir kitabidir Ismail Hakki nin 1895 ten sonra yayinladigi ceviri eserleri ise sunlardir Elem Cicekleri 1927 Iki Hakikat 1894 Muntabahat i Teracim i Mesahir 1890 Rafael Raphael 1896 Talihsiz 1894 Dipnotlar a b Cankaya s 410 412 Mumeyyiz Yazilan yazilari duzelten ve tamamlayan gorevli mumeyyiz 11 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Subat 2014 Ser halife veya Bas halife Kalem yazmanlarinin en kidemlisi ser halife bas halife 11 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Subat 2014 11 Nisan 1938 de kabul edilen 3359 sayili Uskudar ve Kadikoy Turk anonim Su sirketi imtiyazi ile tesisatinin satin alinma sina dair mukavelenin tasdiki hakkinda kanun ekindeki mukavelede sirketi temsilen Ismail Hakki Eldem in imzasi vardir 3359 sayili kanun ve ekleri PDF Resmi Gazete 3886 19 Nisan 1938 ss 226 238 4 Mart 2014 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 28 Subat 2014 Ayvazoglu Asna M Alaeddin Mulkiye org Mulkiyeliler Birligi 2 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Mart 2014 a b c d e Okay age s 20 Usakligil age s 11 14 a b Kitap ve Kitapcilik age s 11 Okay age s 20 21 Okay age s 21KaynakcaOkay M Orhan Eldem Ismail Hakki Islam Ansiklopedisi 11 Turkiye Diyanet Vakfi Cankaya Ali 1968 69 Yeni Mulkiye Tarihi ve Mulkiyeliler Ankara Cilt III s 1200 Usakligil Halit Ziya 2008 Kirk Yil Istanbul Ozgur Yayinlari s 968 ISBN 9754472394 Yavuz Hilmi 1993 Alisanzade ve Eldem Okuma Notlari Istanbul Boyut Yayin Grubu s 306 ISBN 9789755210490 Ismail Hakki Alisan in Dilimize Kazandirdigi Eserler PDF Kitap ve Kitapcilik 1 Istanbul 1936 4 Mart 2014 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 1 Mart 2014 Ayvazoglu Besir Deli Corci nin ogullari ve torunlari Zaman 1 Mart 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Subat 2014