İztuzu Plajı, Türkiye'nin güneybatısında Muğla ilinin Ortaca ilçesine bağlı Dalyan yakınlarında bulunan 4,5 km uzunluğunda bir plajdır. Plaj, Dalyan nehrinin tatlı su deltası ile Akdeniz arasında doğal bir bariyer oluşturan dar bir kara parçasıdır. İztuzu Plajı, Akdeniz'deki deniz kaplumbağalarının (Caretta caretta) başlıca üreme alanlarından biridir ve bu nedenle sık sık Kaplumbağa Plajı olarak anılır. Caretta caretta, IUCN Kırmızı Listesi'nde tehlike altındaki hayvanlar arasında yer almaktadır. Bu nedenle plaj 1988 yılından beri koruma statüsüne sahiptir ve 'nin bir parçasıdır.
Caretta caretta deniz kaplumbağalarının hayatta kalmasını tehdit eden en büyük tehlike, hayatlarının başladığı bu kumlu plajlardadır. Bu durum, 1990'larda başlayan uluslararası bir koruma çabasını tetiklemiştir. Caretta caretta deniz kaplumbağası yumurtalarını koruma ve bu tehlike altındaki tür için güvenli bir üreme alanı sağlama çabası uluslararası manşetlere konu olmuştur. Bu mesele, Türkiye'nin çevre gündemindeki en kritik konulardan biridir.
Tarihçe
1984 yılından itibaren sahilin kitle turizmi için geliştirilmesi hakkında söylentiler dolaşmaya başladı. Delta tarafına bir otel ve marina, Sülüngür Gölü kıyısındaki Küçük Dalyan'a bungalovlar yapılması planları tartışıldı. 1986'da sahil kulübelerinin sahiplerine, kulübelerini ekim ayına kadar boşaltmaları ve yıkmaları gerektiği bildirildi. Nisan 1987'de otel kompleksi söylentileri gerçek oldu ve Alman kalkınma yardımı fonlarıyla finanse edilecek olan, 1800 yataklı Kaunos Beach Hotel'in inşaatına başlandı.
Bu durum, caretta caretta kaplumbağalarının önemli bir yuvalama habitatının sona ermesi anlamına gelecekti. Bu nedenle, June Haimoff; David Bellamy, Lily Venizelos, Günther Peter, Nergis Yazgan ve Keith Corbett gibi çevrecilerle birlikte sahili korumak için bir kampanya başlattı. Bu, korumacılar ve geliştiriciler arasında uluslararası bir mücadeleyi başlattı. IUCN, Greenpeace, Dünya Doğayı Koruma Vakfı (WWF) ve Frankfurt Zoolojik Derneği gibi kuruluşlardan protestolar geldi. Özellikle Almanya Federal Cumhuriyeti'nde bu inşaat projesi büyük bir öfkeye neden oldu. Çünkü Alman DEG (Deutsche Finanzierungsgesellschaft für Beteiligungen in Entwicklungsländern) kamu kaynaklarından "kalkınma yardımı" bahanesiyle 5 milyon euro değerinde bir fon talep etmek istiyordu.
June Haimoff, WWF'ye başvurdu ve o dönemin başkanı Prens Philip, Türkiye Başbakanı Turgut Özal'dan bir ÇED (Çevresel Etki Değerlendirmesi) beklerken bir moratoryum talep etti. Bu talep kabul edildi ve inşaat geçici olarak durduruldu. Bu arada, Alman Federal Hükûmeti, DEG tarafından otel için fon kullanımına karşı karar verdi. Temmuz 1988'de Türk hükûmeti, geliştirme aleyhine karar verdi ve İztuzu plajı ve çevresine Özel Çevre Koruma Bölgesi statüsü verdi.
June Haimoff, İztuzu plajını bir yuvalama habitatı olarak koruma mücadelesini, 1997'de ilk kez yayımlanan otobiyografik kitabı "Kaptan June and the Turtles"da anlatmıştır. 2001'de Türkçe çevirisi "Kaptan June ve Kaplumbağalar" adıyla yayımlanmıştır.
Koruma
Ortalama yılda 300 yuva ile İztuzu Plajı, Akdeniz'deki caretta caretta kaplumbağalarının en önemli yuvalama alanlarından biridir. Kaplumbağaların ve yuvalarının rahatsız edilmesini ve bozulmasını önlemek amacıyla 1988 yılından beri hükûmet tarafından sıkı düzenlemeler uygulanmaktadır:
- 1 Mayıs - 31 Ekim tarihleri arasında plaj, ses ve ışık rahatsızlıklarını engellemek amacıyla 20.00 ile 08.00 saatleri arasında halka kapalıdır.
- Araçların ve hayvanların plaja girmesi yasaktır.
- İşaretli yuvalama bölgelerinde şemsiye ve şezlong yasaktır. Aynı zamanda havluların üzerine uzanmak veya delikler kazmak da yasaktır.
- Plajdan itibaren 1 mil mesafede ve Dalyan deltası ile nehrinde sürat tekneleri yasaklanmıştır.
Bu önlemler, turizmin bölgede büyük ölçüde artmasına rağmen başarılı olmuştur. 1988 yılından itibaren yürütülen izleme programı, plajda sabit bir nüfus ve hatta yuva sayısında hafif bir artış göstermektedir.
2008 yılında DEKAMER (Deniz Kaplumbağaları Araştırma, Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi), deniz kaplumbağalarının yuvalama kumsallarında detaylı bilimsel çalışmalar yapmak, yaralı deniz kaplumbağalarının bakım ve tedavisini sağlamak, kamuya ve ilgili paydaşlara yönelik eğitim projeleri geliştirmek misyonuyla kuruldu. DEKAMER, 2009 yılında Dalyan Plajı'nda faaliyetlerine başlamıştır. Kuruluş ayrıca her yıl katılımcıların saha çalışması yaptığı ve bazen de turistik faaliyetlere katıldığı bir gönüllü programı da yürütmektedir.
Şubat 2011'de, deniz kaplumbağalarını ve onların yaşam alanlarını koruma misyonuna sahip Kaptan June Deniz Kaplumbağalarını Koruma Vakfı kurulmuştur. Koruma gönüllüsü June Haimoff'un eski plaj kulübesi İztuzu'na geri getirilmiş ve küçük bir müzeye dönüştürülmüştür. Haimoff, Mayıs 2011'de II. Elizabeth tarafından Türkiye'deki çevre koruma ve nesli tükenmekte olan kaplumbağaların korunmasına yönelik hizmetlerinden dolayı Britanya İmparatorluk Nişanı ile ödüllendirilmiştir.
Uluslararası takdir
1988 yılından itibaren Köyceğiz-Dalyan bölgesi popüler bir tatil yeri haline gelmiştir. İztuzu Plajı, hem Dalyan'da yaşayan veya konaklayan insanlar hem de Marmaris ve Sarıgerme gibi yerlerden gelen günübirlik turistler tarafından sıkça ziyaret edilmektedir. 2008 yılında İztuzu Plajı, çevre dostu kullanımı nedeniyle The Times tarafından Avrupa'nın En İyi Açık Alan kategorisinde birinci seçilmiştir. 2011 yılında ise Dalyan ve İztuzu Plajı, Hollandalı tatil değerlendirme sitesi Zoover tarafından Avrupa'nın En İyi Plaj Destinasyonu seçilmiştir.
Kaynakça
Özel
- ^ . seaturtle.org. 24 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2024.
- ^ Derya Maktav; Filiz Sunar; Denizhan Yalin; Ersoy Aslan (Nisan 2000). "Monitoring Loggerhead Sea Turtle (Caretta caretta) Nests in Turkey Using GIS". . 28.
- ^ Die Amphibien und Reptilien der Südwest-Türkei, M.Franzen, M. Bußmann, Th. Kordges, B. Thiesmeier, 2008,
- ^ Kaptan June and the Turtles, June Haimoff, 1997,
- ^ . Anadolu Ajansı. 5 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2024.
- ^ "DEKAMER Hakkında". www.dekamer.org.tr. 5 Haziran 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Haziran 2024.
- ^ (İngilizce) Kaptan June Sea Turtle Foundation gets official go-ahead 12 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ . 17 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2024.
- ^ "Green Spaces: Dalyan, Turkey, The Times; December 2, 2008, Annie Gatti". 8 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Haziran 2024.
- ^ "Dalyan heeft beste stranden, De Stentor, 06-07-2011". 13 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Haziran 2024.
Genel
- Cantecleer Natuurreisgidsen Turkije, Aygün en Max Kasparek, 1992,
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Iztuzu Plaji Turkiye nin guneybatisinda Mugla ilinin Ortaca ilcesine bagli Dalyan yakinlarinda bulunan 4 5 km uzunlugunda bir plajdir Plaj Dalyan nehrinin tatli su deltasi ile Akdeniz arasinda dogal bir bariyer olusturan dar bir kara parcasidir Iztuzu Plaji Akdeniz deki deniz kaplumbagalarinin Caretta caretta baslica ureme alanlarindan biridir ve bu nedenle sik sik Kaplumbaga Plaji olarak anilir Caretta caretta IUCN Kirmizi Listesi nde tehlike altindaki hayvanlar arasinda yer almaktadir Bu nedenle plaj 1988 yilindan beri koruma statusune sahiptir ve nin bir parcasidir Iztuzu Plaji Caretta caretta deniz kaplumbagalarinin hayatta kalmasini tehdit eden en buyuk tehlike hayatlarinin basladigi bu kumlu plajlardadir Bu durum 1990 larda baslayan uluslararasi bir koruma cabasini tetiklemistir Caretta caretta deniz kaplumbagasi yumurtalarini koruma ve bu tehlike altindaki tur icin guvenli bir ureme alani saglama cabasi uluslararasi mansetlere konu olmustur Bu mesele Turkiye nin cevre gundemindeki en kritik konulardan biridir Tarihce1984 yilindan itibaren sahilin kitle turizmi icin gelistirilmesi hakkinda soylentiler dolasmaya basladi Delta tarafina bir otel ve marina Sulungur Golu kiyisindaki Kucuk Dalyan a bungalovlar yapilmasi planlari tartisildi 1986 da sahil kulubelerinin sahiplerine kulubelerini ekim ayina kadar bosaltmalari ve yikmalari gerektigi bildirildi Nisan 1987 de otel kompleksi soylentileri gercek oldu ve Alman kalkinma yardimi fonlariyla finanse edilecek olan 1800 yatakli Kaunos Beach Hotel in insaatina baslandi Bu durum caretta caretta kaplumbagalarinin onemli bir yuvalama habitatinin sona ermesi anlamina gelecekti Bu nedenle June Haimoff David Bellamy Lily Venizelos Gunther Peter Nergis Yazgan ve Keith Corbett gibi cevrecilerle birlikte sahili korumak icin bir kampanya baslatti Bu korumacilar ve gelistiriciler arasinda uluslararasi bir mucadeleyi baslatti IUCN Greenpeace Dunya Dogayi Koruma Vakfi WWF ve Frankfurt Zoolojik Dernegi gibi kuruluslardan protestolar geldi Ozellikle Almanya Federal Cumhuriyeti nde bu insaat projesi buyuk bir ofkeye neden oldu Cunku Alman DEG Deutsche Finanzierungsgesellschaft fur Beteiligungen in Entwicklungslandern kamu kaynaklarindan kalkinma yardimi bahanesiyle 5 milyon euro degerinde bir fon talep etmek istiyordu June Haimoff WWF ye basvurdu ve o donemin baskani Prens Philip Turkiye Basbakani Turgut Ozal dan bir CED Cevresel Etki Degerlendirmesi beklerken bir moratoryum talep etti Bu talep kabul edildi ve insaat gecici olarak durduruldu Bu arada Alman Federal Hukumeti DEG tarafindan otel icin fon kullanimina karsi karar verdi Temmuz 1988 de Turk hukumeti gelistirme aleyhine karar verdi ve Iztuzu plaji ve cevresine Ozel Cevre Koruma Bolgesi statusu verdi June Haimoff Iztuzu plajini bir yuvalama habitati olarak koruma mucadelesini 1997 de ilk kez yayimlanan otobiyografik kitabi Kaptan June and the Turtles da anlatmistir 2001 de Turkce cevirisi Kaptan June ve Kaplumbagalar adiyla yayimlanmistir KorumaIztuzu Plaji nda yer alan bir bilgilendirme tabelasi Ortalama yilda 300 yuva ile Iztuzu Plaji Akdeniz deki caretta caretta kaplumbagalarinin en onemli yuvalama alanlarindan biridir Kaplumbagalarin ve yuvalarinin rahatsiz edilmesini ve bozulmasini onlemek amaciyla 1988 yilindan beri hukumet tarafindan siki duzenlemeler uygulanmaktadir 1 Mayis 31 Ekim tarihleri arasinda plaj ses ve isik rahatsizliklarini engellemek amaciyla 20 00 ile 08 00 saatleri arasinda halka kapalidir Araclarin ve hayvanlarin plaja girmesi yasaktir Isaretli yuvalama bolgelerinde semsiye ve sezlong yasaktir Ayni zamanda havlularin uzerine uzanmak veya delikler kazmak da yasaktir Plajdan itibaren 1 mil mesafede ve Dalyan deltasi ile nehrinde surat tekneleri yasaklanmistir Bu onlemler turizmin bolgede buyuk olcude artmasina ragmen basarili olmustur 1988 yilindan itibaren yurutulen izleme programi plajda sabit bir nufus ve hatta yuva sayisinda hafif bir artis gostermektedir Rehabilite edilmis bir caretta caretta kaplumbagasinin serbest birakilmasi esnasinda yer alan June Haimoff 2008 yilinda DEKAMER Deniz Kaplumbagalari Arastirma Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi deniz kaplumbagalarinin yuvalama kumsallarinda detayli bilimsel calismalar yapmak yarali deniz kaplumbagalarinin bakim ve tedavisini saglamak kamuya ve ilgili paydaslara yonelik egitim projeleri gelistirmek misyonuyla kuruldu DEKAMER 2009 yilinda Dalyan Plaji nda faaliyetlerine baslamistir Kurulus ayrica her yil katilimcilarin saha calismasi yaptigi ve bazen de turistik faaliyetlere katildigi bir gonullu programi da yurutmektedir Subat 2011 de deniz kaplumbagalarini ve onlarin yasam alanlarini koruma misyonuna sahip Kaptan June Deniz Kaplumbagalarini Koruma Vakfi kurulmustur Koruma gonullusu June Haimoff un eski plaj kulubesi Iztuzu na geri getirilmis ve kucuk bir muzeye donusturulmustur Haimoff Mayis 2011 de II Elizabeth tarafindan Turkiye deki cevre koruma ve nesli tukenmekte olan kaplumbagalarin korunmasina yonelik hizmetlerinden dolayi Britanya Imparatorluk Nisani ile odullendirilmistir Uluslararasi takdir1988 yilindan itibaren Koycegiz Dalyan bolgesi populer bir tatil yeri haline gelmistir Iztuzu Plaji hem Dalyan da yasayan veya konaklayan insanlar hem de Marmaris ve Sarigerme gibi yerlerden gelen gunubirlik turistler tarafindan sikca ziyaret edilmektedir 2008 yilinda Iztuzu Plaji cevre dostu kullanimi nedeniyle The Times tarafindan Avrupa nin En Iyi Acik Alan kategorisinde birinci secilmistir 2011 yilinda ise Dalyan ve Iztuzu Plaji Hollandali tatil degerlendirme sitesi Zoover tarafindan Avrupa nin En Iyi Plaj Destinasyonu secilmistir KaynakcaOzel seaturtle org 24 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Haziran 2024 Derya Maktav Filiz Sunar Denizhan Yalin Ersoy Aslan Nisan 2000 Monitoring Loggerhead Sea Turtle Caretta caretta Nests in Turkey Using GIS 28 Die Amphibien und Reptilien der Sudwest Turkei M Franzen M Bussmann Th Kordges B Thiesmeier 2008 978 3 933066 38 1 Kaptan June and the Turtles June Haimoff 1997 1 85756 229 1 Anadolu Ajansi 5 Haziran 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Haziran 2024 DEKAMER Hakkinda www dekamer org tr 5 Haziran 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Haziran 2024 Ingilizce Kaptan June Sea Turtle Foundation gets official go ahead 12 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde 17 Mart 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Haziran 2024 Green Spaces Dalyan Turkey The Times December 2 2008 Annie Gatti 8 Mayis 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Haziran 2024 Dalyan heeft beste stranden De Stentor 06 07 2011 13 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Haziran 2024 Genel Cantecleer Natuurreisgidsen Turkije Aygun en Max Kasparek 1992 90 213 1000 7