Şaban Yıldız, (d. 1919, Kozana - ö. 2000), Türk sosyalist ve siyasetçidir.
Şaban Yıldız | |
---|---|
Doğum | 1919 Kozana, Yunanistan |
Ölüm | 2000 (80-81 yaşlarında) |
Milliyet | Türk |
Meslek | Siyasetçi |
Hakkında
Türkiye İşçi Partisi'nin 12 sendikalı kurucusundan biri ve ilk genel sekreteridir. Aynı partide 1971 yılına değin kesintisiz merkez yönetim kurulu üyeliği ve 2 Kasım 1969'dan 1 Kasım 1971 arasında genel başkanlık yapmıştır. Öncesindeyse , Türk-İş ve DİSK'in kurulmasında katkısı olmuştur.
Kendi ağzından yaşamı
21 Mart 1992 günü Tarih Vakfında yapılan “Kuşaklar Buluşması” isimli toplantıda Şaban Yıldız kendisini şöyle tanıtmıştır:
"1919’da Yunanistan’da şimdiki adı Kozani olan ilin Nasliç kasabasında doğmuşum. Babam bir köy imamının oğluydu ve okur-yazar bir kişiydi. Ben beş çocuktan ikincisiyim. 1924 Mayısında mübadil olarak Türkiye’ye getirildik. Çatalca’nın Elbasan köyünde iskan edildik. İlkokul mezunuyum. 1934’te inşaatlarda çalışmaya başladım.
Ağabeyim Feshane’de dokuma işçisi olarak çalışıyordu. 1937’de beni Eyüp-Bahariye’de bir dokuma fabrikasına, 1938’de Feshane’deki bayrak dairesine aldı.
1940'ta askere alındım. Askerliğimin iki yılı Ankara’daki Jandarma Subay Okulu’nda geçti. Okulun zengin bir kütüphanesi vardı. Komutanım okumayı sevdiğimi biliyordu. Verdiği belgeyle, Marx’ın Kapital’inin teksir edilmiş bir özet tercümesini, Hitler’in Kavgam kitabını ve yüzlercesini okudum.
Mart 1943 yılında terhis oldum. Babam ölmüş, anam ve küçük kardeşler İstanbul’a gelmişti. Komutanımın Harbiye’de askeri bir anbarın müdürü olan arkadaşı bana iş buldu. Gözüm Feshane’deydi. Yedek dokumacı olarak işe başladım. Kısa bir süre sonra, en yeni sekiz tezgâhtan birini bana teslim ettiler.
1946’da Türkiye Mensucat İşçileri Sendikası üyesi oldum. 1946’da Cemiyetler Kanunu’nun değiştirilmesi ile, solda iki parti, sağda da birkaç parti kurulmuştu. Kurulan sendikalar ve sol partiler 1960’ta kapatıdı.
CHP’nin hazırlattığı Sendikalar Kanunu 20 Şubat 1947’de kanunlaştı. CHP işçi sendikalarını denetlemek amacıyla İstanbul’da bir işçi bürosu kurdu. Feshane Fabrikası’nda, CHP Eyüp örgütü ve fabrika yönetimi ile işbirliği halinde Eyüp Mensucat İşçileri Sendikası’nı 4 Nisan 1947’de kurdular. Ben 12.üyesi oldum. Murakebe Heyeti’nde görev aldım. 1948’de sendikamıza karşı, Feshane’de ikinci sendika kurduruldu. Kurucuları içinde fabrikaya yeni giren Bahir Ersoy da vardı.
Kasım 1949’da Feshane’de işçi mümessili seçimleri yapıldı. Eyüp Mensucat işçileri Sendikası olarak, bir liste ile seçime katıldık. Karşı sendika, Sendikalar Birliği, CHP ve fabrika idaresi koalisyonuna rağmen, ben de beş asil mümessilden biri olarak seçildim. Ertesi gün işe geldiğimde kapıdan çevrildim. Kovulmuştum.
Bundan sonra, ancak Mahmutpaşa’da, yer altındaki izbelerde çalıştırılan dokuma makinalarında kendime iş bulabildim. Ama, sendikacılık hayatımı, her gün biraz daha bilenerek ve biinçlenerek aktif olarak sürdürdüm. 21 Mayıs 1951’de İstanbul Tekstil ve Örme Sanayii İşçileri Sendikası’nı kurduk ve ilk kez profesyonel bir kadro ile aylık 165 TL ücretle genel sekreter oldum.
Sendikamız İstanbul Sendikalar Birliği’nin üyesiydi. Birliğin ilk kongresinde yönetim kurulu üyeliğine seçildim. Ayrıca 1947’den birliğin kendini feshettiği 1962 yılına kadar genel sekreter yardımcısı sıfatıyla çalıştım.
İşçi Sendikaları Konfederasyonu kurulması fikri, Demokrat Parti iktidara geldikten sonra, sendika ve işçiler hakkındaki haksever tavrını değiştirirerek CHP’yi aratır olmasından kaynaklanmıştı. Böyle bir konfederasyon kurulursa uluslararası sendikacılık hareketinin de şemsiyesine sığınılabilirdi. Sendika yöneticisinin yasal güvencesi yoktu, sınıfsal gücü yoktu, bilinci de maalesef.
18 Ocak 1952’de TEKSİF’in 1.Genel Kurulu İstanbul’da toplanmıştı. TESKİF Başkanı Bahir Ersoy ile anlaşarak, Konfederasyon konusunun gündeme alınmasını önerdik. Öneri kabul edildi. Kongreye davet edilen diğer işkollarındaki sendika temsilcilerini kapsayacak bir özel komisyon kurulması kararı çıktı.
4 Nisan 1952’de Bursa’da toplanan komisyon, hazırladığı tüzüğü görüştü ve tasarıyı hükümete vermek üzere Türk-İş Muvakkat İcra Komitesi’nin kurulmasına karar verdi. Genel sekreter olarak görevlendirildim. 31 Temmuz 1952 günü Türk-İş tüzüğü ve kuruluş dilekçesi Ankara Valiliğine verildi.
DİSK’in kuruluş hazırlıkları bir yıl sürdü. Görevim Maden-İş Sendikası Gene Başkanı Kemal Türkler, Lastik-İş Genel Başkanı Rıza Kuas ve Basın-İş Sendikası Genel Başkanı İbrahim Güzelce’nin davetleri üzerine Sendikalar Arası Dayanışma Ajansı sekreteri sıfatıyla, Türk-İş’e alternatif bir İşçi Sendikaları Konfederasyonunu örgütlemekti.
12 Şubat 1967’de Türkiye Maden-İş, Türkiye Lastik-İş, Gıda-İş ve Türk Maden-İş sendikaları olağanüstü kongreleri yaparak Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu’nu kurmaya karar verdiler.13 Şubat 1967 günü DİSK kuruldu.
13 Şubat 1961’de kurulan TİP’in 12 kurucusundan biri ve ilk genel sekreteriyim. 20 Temmuz 1971’e kadar kesintisiz genel yönetim kurulu, merkez yönetme kurulu üyeliği yaptım. 2.11.1969’dan 1.11.1970’e kadar genel başkandım. Behice Boran’ın hapsedilmesinden sonra başkan vekili olarak partiyi yönettim. Burada bir düzeltme daha yapayım. 1971’de hapis cezası almadım. SBP’nin kurucularından biriyim ve halen de genel yönetim kurulu üyesiyim."
Şaban Yıldız, 2000 yılında 81 yaşındayken ölmüştür.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Saban Yildiz d 1919 Kozana o 2000 Turk sosyalist ve siyasetcidir Saban YildizDogum1919 Kozana YunanistanOlum2000 80 81 yaslarinda MilliyetTurkMeslekSiyasetciHakkindaTurkiye Isci Partisi nin 12 sendikali kurucusundan biri ve ilk genel sekreteridir Ayni partide 1971 yilina degin kesintisiz merkez yonetim kurulu uyeligi ve 2 Kasim 1969 dan 1 Kasim 1971 arasinda genel baskanlik yapmistir Oncesindeyse Turk Is ve DISK in kurulmasinda katkisi olmustur Kendi agzindan yasami 21 Mart 1992 gunu Tarih Vakfinda yapilan Kusaklar Bulusmasi isimli toplantida Saban Yildiz kendisini soyle tanitmistir 1919 da Yunanistan da simdiki adi Kozani olan ilin Naslic kasabasinda dogmusum Babam bir koy imaminin ogluydu ve okur yazar bir kisiydi Ben bes cocuktan ikincisiyim 1924 Mayisinda mubadil olarak Turkiye ye getirildik Catalca nin Elbasan koyunde iskan edildik Ilkokul mezunuyum 1934 te insaatlarda calismaya basladim Agabeyim Feshane de dokuma iscisi olarak calisiyordu 1937 de beni Eyup Bahariye de bir dokuma fabrikasina 1938 de Feshane deki bayrak dairesine aldi 1940 ta askere alindim Askerligimin iki yili Ankara daki Jandarma Subay Okulu nda gecti Okulun zengin bir kutuphanesi vardi Komutanim okumayi sevdigimi biliyordu Verdigi belgeyle Marx in Kapital inin teksir edilmis bir ozet tercumesini Hitler in Kavgam kitabini ve yuzlercesini okudum Mart 1943 yilinda terhis oldum Babam olmus anam ve kucuk kardesler Istanbul a gelmisti Komutanimin Harbiye de askeri bir anbarin muduru olan arkadasi bana is buldu Gozum Feshane deydi Yedek dokumaci olarak ise basladim Kisa bir sure sonra en yeni sekiz tezgahtan birini bana teslim ettiler 1946 da Turkiye Mensucat Iscileri Sendikasi uyesi oldum 1946 da Cemiyetler Kanunu nun degistirilmesi ile solda iki parti sagda da birkac parti kurulmustu Kurulan sendikalar ve sol partiler 1960 ta kapatidi CHP nin hazirlattigi Sendikalar Kanunu 20 Subat 1947 de kanunlasti CHP isci sendikalarini denetlemek amaciyla Istanbul da bir isci burosu kurdu Feshane Fabrikasi nda CHP Eyup orgutu ve fabrika yonetimi ile isbirligi halinde Eyup Mensucat Iscileri Sendikasi ni 4 Nisan 1947 de kurdular Ben 12 uyesi oldum Murakebe Heyeti nde gorev aldim 1948 de sendikamiza karsi Feshane de ikinci sendika kurduruldu Kuruculari icinde fabrikaya yeni giren Bahir Ersoy da vardi Kasim 1949 da Feshane de isci mumessili secimleri yapildi Eyup Mensucat iscileri Sendikasi olarak bir liste ile secime katildik Karsi sendika Sendikalar Birligi CHP ve fabrika idaresi koalisyonuna ragmen ben de bes asil mumessilden biri olarak secildim Ertesi gun ise geldigimde kapidan cevrildim Kovulmustum Bundan sonra ancak Mahmutpasa da yer altindaki izbelerde calistirilan dokuma makinalarinda kendime is bulabildim Ama sendikacilik hayatimi her gun biraz daha bilenerek ve biinclenerek aktif olarak surdurdum 21 Mayis 1951 de Istanbul Tekstil ve Orme Sanayii Iscileri Sendikasi ni kurduk ve ilk kez profesyonel bir kadro ile aylik 165 TL ucretle genel sekreter oldum Sendikamiz Istanbul Sendikalar Birligi nin uyesiydi Birligin ilk kongresinde yonetim kurulu uyeligine secildim Ayrica 1947 den birligin kendini feshettigi 1962 yilina kadar genel sekreter yardimcisi sifatiyla calistim Isci Sendikalari Konfederasyonu kurulmasi fikri Demokrat Parti iktidara geldikten sonra sendika ve isciler hakkindaki haksever tavrini degistirirerek CHP yi aratir olmasindan kaynaklanmisti Boyle bir konfederasyon kurulursa uluslararasi sendikacilik hareketinin de semsiyesine siginilabilirdi Sendika yoneticisinin yasal guvencesi yoktu sinifsal gucu yoktu bilinci de maalesef 18 Ocak 1952 de TEKSIF in 1 Genel Kurulu Istanbul da toplanmisti TESKIF Baskani Bahir Ersoy ile anlasarak Konfederasyon konusunun gundeme alinmasini onerdik Oneri kabul edildi Kongreye davet edilen diger iskollarindaki sendika temsilcilerini kapsayacak bir ozel komisyon kurulmasi karari cikti 4 Nisan 1952 de Bursa da toplanan komisyon hazirladigi tuzugu gorustu ve tasariyi hukumete vermek uzere Turk Is Muvakkat Icra Komitesi nin kurulmasina karar verdi Genel sekreter olarak gorevlendirildim 31 Temmuz 1952 gunu Turk Is tuzugu ve kurulus dilekcesi Ankara Valiligine verildi DISK in kurulus hazirliklari bir yil surdu Gorevim Maden Is Sendikasi Gene Baskani Kemal Turkler Lastik Is Genel Baskani Riza Kuas ve Basin Is Sendikasi Genel Baskani Ibrahim Guzelce nin davetleri uzerine Sendikalar Arasi Dayanisma Ajansi sekreteri sifatiyla Turk Is e alternatif bir Isci Sendikalari Konfederasyonunu orgutlemekti 12 Subat 1967 de Turkiye Maden Is Turkiye Lastik Is Gida Is ve Turk Maden Is sendikalari olaganustu kongreleri yaparak Turkiye Devrimci Isci Sendikalari Konfederasyonu nu kurmaya karar verdiler 13 Subat 1967 gunu DISK kuruldu 13 Subat 1961 de kurulan TIP in 12 kurucusundan biri ve ilk genel sekreteriyim 20 Temmuz 1971 e kadar kesintisiz genel yonetim kurulu merkez yonetme kurulu uyeligi yaptim 2 11 1969 dan 1 11 1970 e kadar genel baskandim Behice Boran in hapsedilmesinden sonra baskan vekili olarak partiyi yonettim Burada bir duzeltme daha yapayim 1971 de hapis cezasi almadim SBP nin kurucularindan biriyim ve halen de genel yonetim kurulu uyesiyim Saban Yildiz 2000 yilinda 81 yasindayken olmustur