Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddede birçok sorun bulunmaktadır. Lütfen sayfayı geliştirin veya bu sorunlar konusunda bir yorum yapın.
|
Şahi veya Şahi topu, Osmanlı İmparatorluğu döneminde yapılıp kullanılmış olan, devrin en büyük ve özel bir savaş topudur. Top, İstanbul'un fethinde kullanılmıştır.
| Şahi | |
|---|---|
 'da demonte Şahi topu | |
| Çeşidi | Top |
| Uyruğu |  Osmanlı İmparatorluğu |
| Hizmet geçmişi | |
| Kullanıldığı savaşlar | İstanbul'un fethi |
| Özellikler | |
| Bıçak uzunluğu | 880 cm (350 in) |
| Namlu Çapı | 2.870 mm (113 in) |
| Kalibre | 918 mm (36,1 in) |
İstanbul'u yıllarca birçok devlet kuşatmış ama hiçbiri alamamıştır. Bunun en büyük nedenlerinden biri de İstanbul'un sağlam surlarıdır. Sultan Mehmet, bu surları aşmak için 800 kg'lık gülleler atabilen şahi toplarını döktürmüştür. Balistik hesaplarının ve ateşleme açılarının Fatih Sultan Mehmet tarafından hesaplandığı, yapımı üç ay süren ve fetih öncesi dört tane dökülen Şahi toplarının üç tanesini yerli mühendisler ( ve ) bir tanesini ise Macar Urban dökmüştür. Bunun yanında döküm ustası olarak diye birisinden de bahsedilir.[]
Ayrıca bir rivayete göre de Macar Urban sınır dışı edilmemiş, Bizans zindanlarından lağımcılar tarafından kaçırılmıştır.[] Urban’ın döktüğü top ve diğer toplar 1452 senesi Ocak ayının sonlarında Edirne’den yola çıkarılmış ve ancak iki ay sonra İstanbul önlerine getirilebilmiştir. Prof. Dr. Ahmet Şimşirgil, Macar Urban'ın döktüğü topların birinci hafta sonunda parçalandığı, diğer mühendislerin döktüğü topların ise fethin sonuna kadar dayandığını ve Osmanlı mühendislerinin yok sayıldığını yazmıştır.
Toplar, bazı tarihçilere göre 30 araba 140 öküzle çekilmiş ve devrilmesin diye 200 nefer (asker) görevlendirilmiştir. 17. yüzyılda yaşayan Evliya Çelebi, “Büyük topun önünde Kıraç Bey kumandasında on bin akıncı süvarisinden mürekkep bir kol gidiyor topu otuz, bazılarına göre elli veya atmış çift öküz müşkülatla çekiyordu.” demiştir.
Edirne'de deneme atışlarının yapılacağı sırada Fatih Sultan Mehmet tellallar göndererek halkı uyarmış, bu gürültünün kaynağını haber vermiştir.
Fatih Sultan Mehmet'in İstanbul'u almak için döktürdüğü büyük top "şahi" adını taşır. Topun namlusu 91.8 cm'dir. 800 kilogram ağırlığındaki güllesinin menzili 1200 metredir. Osmanlı ordusunda daha sonra kullanılan büyük toplara da şahi adı verilmiştir. Sanılanın aksine Çarlık Rusyası'nda yapılan Çar Topu'ndan daha büyüktür.
1464'te Fatih Sultan Mehmet toplardan kırk iki tanesini Çanakkale Boğazı'nın savunması için Çanakkale Boğazı'na göndermiştir. Yüzyıllarca kullanılmadan kalan toplar 1807 yılında İngiliz donanmasına karşı kullanılmış ve beklenenin aksine kusursuz şekilde çalışan toplar bir İngiliz gemisini vurmuş ve 60 denizciyi etkisiz hale getirmiştir. Fatih döneminden 6 tane top günümüze kadar ulaşabilmiştir.[] Bir tanesi İngiltere'de, bir diğeri de İtalya'dadır. Bunların en büyüğü olan ve İstanbul'da, boğazlarda kullanılan "şahi" bugün İngiltere'dedir. 1866'da Sultan Abdülâziz bir devlet ziyareti vesilesiyle Şahi topunu Kraliçe Victoria'ya hediye etti. koleksiyonunun bir parçası oldu ve Londra Kalesi'nde ziyaretçilere sergilendi ve daha sonra Portsmouth'a bakan , Hampshire'a taşındı. Diğer toplar ise Harbiye'deki Askeri Müze'nin bahçesinde olup, çapları diğerlerine göre daha küçüktür.
Kaynakça
- ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;Schmidtchen 1464b, 226–228isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ [1] 7 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Yılmaz, F., "Guns During Sultan Mehmet The Conquer and Changing Production Paradigms", FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 4:(Sayfa: 222), 2014.
- ^ Prof.Dr. Ahmet Şimşirgil, Osmanlı Gerçekleri - Sorularla Osmanlı'yı Anlamak. s. 141.
- ^ "Ahmet Şimşirgil Macar Urban". 13 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Haziran 2022.
- ^ Prof.Dr Ahmet Şimşirgil, Osmanlı Gerçekleri - Sorularla Osmanlı'yı Anlamak. ss. 140-141.
- ^ [2] 7 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Yılmaz, F., "Guns During Sultan Mehmet The Conquer and Changing Production Paradigms", FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 4:(Sayfa: 229), 2014.
- ^ Schmidtchen (1977b), p. 226
- ^ (PDF). 15 Haziran 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2007.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede bircok sorun bulunmaktadir Lutfen sayfayi gelistirin veya bu sorunlar konusunda tartisma sayfasinda bir yorum yapin Bu madde okuyucular icin kafa karistirici iceriklere veya net olmayan ifadelere sahip olabilir Lutfen ifadeleri netlestirmeye yardimci olun Maddenin tartisma sayfasinda konuyu tartisin Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Bu maddenin daha dogru ve guvenilir bilgi sunmasi icin guncellenmesi gerekmektedir Daha fazla bilgi icin tartisma sayfasina bakiniz Bu maddenin veya bolumun ozgun arastirma dogrulanamaz veya yoruma dayali ifadeler icerdigi dusunulmektedir Lutfen iddialari kontrol ederek ve yeni kaynaklar ekleyerek gelistirin Ozgun arastirmadan olusmus ifadeler kaldirilabilir Ayrintilar maddenin tartisma sayfasinda bulunabilir Sahi veya Sahi topu Osmanli Imparatorlugu doneminde yapilip kullanilmis olan devrin en buyuk ve ozel bir savas topudur Top Istanbul un fethinde kullanilmistir Sahi da demonte Sahi topuCesidi TopUyrugu Osmanli ImparatorluguHizmet gecmisiKullanildigi savaslar Istanbul un fethiOzelliklerBicak uzunlugu 880 cm 350 in Namlu Capi 2 870 mm 113 in Kalibre 918 mm 36 1 in Istanbul u yillarca bircok devlet kusatmis ama hicbiri alamamistir Bunun en buyuk nedenlerinden biri de Istanbul un saglam surlaridir Sultan Mehmet bu surlari asmak icin 800 kg lik gulleler atabilen sahi toplarini dokturmustur Balistik hesaplarinin ve atesleme acilarinin Fatih Sultan Mehmet tarafindan hesaplandigi yapimi uc ay suren ve fetih oncesi dort tane dokulen Sahi toplarinin uc tanesini yerli muhendisler ve bir tanesini ise Macar Urban dokmustur Bunun yaninda dokum ustasi olarak diye birisinden de bahsedilir kaynak belirtilmeli Ayrica bir rivayete gore de Macar Urban sinir disi edilmemis Bizans zindanlarindan lagimcilar tarafindan kacirilmistir kaynak belirtilmeli Urban in doktugu top ve diger toplar 1452 senesi Ocak ayinin sonlarinda Edirne den yola cikarilmis ve ancak iki ay sonra Istanbul onlerine getirilebilmistir Prof Dr Ahmet Simsirgil Macar Urban in doktugu toplarin birinci hafta sonunda parcalandigi diger muhendislerin doktugu toplarin ise fethin sonuna kadar dayandigini ve Osmanli muhendislerinin yok sayildigini yazmistir Toplar bazi tarihcilere gore 30 araba 140 okuzle cekilmis ve devrilmesin diye 200 nefer asker gorevlendirilmistir 17 yuzyilda yasayan Evliya Celebi Buyuk topun onunde Kirac Bey kumandasinda on bin akinci suvarisinden murekkep bir kol gidiyor topu otuz bazilarina gore elli veya atmis cift okuz muskulatla cekiyordu demistir Edirne de deneme atislarinin yapilacagi sirada Fatih Sultan Mehmet tellallar gondererek halki uyarmis bu gurultunun kaynagini haber vermistir Topun agzindaki islemeler Fatih Sultan Mehmet in Istanbul u almak icin dokturdugu buyuk top sahi adini tasir Topun namlusu 91 8 cm dir 800 kilogram agirligindaki gullesinin menzili 1200 metredir Osmanli ordusunda daha sonra kullanilan buyuk toplara da sahi adi verilmistir Sanilanin aksine Carlik Rusyasi nda yapilan Car Topu ndan daha buyuktur 1464 te Fatih Sultan Mehmet toplardan kirk iki tanesini Canakkale Bogazi nin savunmasi icin Canakkale Bogazi na gondermistir Yuzyillarca kullanilmadan kalan toplar 1807 yilinda Ingiliz donanmasina karsi kullanilmis ve beklenenin aksine kusursuz sekilde calisan toplar bir Ingiliz gemisini vurmus ve 60 denizciyi etkisiz hale getirmistir Fatih doneminden 6 tane top gunumuze kadar ulasabilmistir kaynak belirtilmeli Bir tanesi Ingiltere de bir digeri de Italya dadir Bunlarin en buyugu olan ve Istanbul da bogazlarda kullanilan sahi bugun Ingiltere dedir 1866 da Sultan Abdulaziz bir devlet ziyareti vesilesiyle Sahi topunu Kralice Victoria ya hediye etti koleksiyonunun bir parcasi oldu ve Londra Kalesi nde ziyaretcilere sergilendi ve daha sonra Portsmouth a bakan Hampshire a tasindi Diger toplar ise Harbiye deki Askeri Muze nin bahcesinde olup caplari digerlerine gore daha kucuktur Kaynakca a b Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi Schmidtchen 1464b 226 228 isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme 1 7 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yilmaz F Guns During Sultan Mehmet The Conquer and Changing Production Paradigms FSM Ilmi Arastirmalar Insan ve Toplum Bilimleri Dergisi 4 Sayfa 222 2014 Prof Dr Ahmet Simsirgil Osmanli Gercekleri Sorularla Osmanli yi Anlamak s 141 Ahmet Simsirgil Macar Urban 13 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Haziran 2022 Prof Dr Ahmet Simsirgil Osmanli Gercekleri Sorularla Osmanli yi Anlamak ss 140 141 2 7 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yilmaz F Guns During Sultan Mehmet The Conquer and Changing Production Paradigms FSM Ilmi Arastirmalar Insan ve Toplum Bilimleri Dergisi 4 Sayfa 229 2014 Schmidtchen 1977b p 226 PDF 15 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 7 Eylul 2007