Şanyu (Çince Geleneksel yazı: 單于, Basitleştirilmiş yazı:单于, Pinyin: chányú, (Wade-Giles): ch'an-yü, Orta Çağ Çincesi: (): tɑn˥˩-ĭu˩ veya ʑĭɛn˩˥-ĭu˩, Hiung-nu dili: sanok / tsanak), Hiung-nu liderlerinin kullandıkları unvandır.
Tam unvan Tengri Qut Tanyu olup 'na göre "Gökyüzü" ("Tanrı"), "çocuk" ve "geniş sıfat". anlamına gelmektedir.
Büyük Hun İmparatorluğu M.Ö. 204 - M.S. 216.yılları arasında kurulan Devlet şeklidir. Tarihte kurulmuş ilk Türk Devleti kurucusu Teoman Han ile başlar.Dünya bu büyük devlet bayrağını,devlet fikrini ve o'nun büyük Hakan'ı Mete ile tanımıştır. Kapladığı alan: Kuzeyde Sibirya; güneyde Tibet, Keşmir; doğuda Büyük Okyanus; batıda Hazar Denizi (18.000.000 km²) dir.
Büyük Hun İmparatorları listesi
- Yabgu Teoman - Karahan (Tou-Man Tovman) (?-M.Ö. 209)
- Mete Bagatır (Mo-dun) (M.Ö. 209 - Ö. 174)
- Lao - Şang (Ki-ok) (M.Ö. 174 - 161)
- Çun-Çen Yabgu (Kün) (161 - 126)
- İ-Çin-Hsien (İçihise) Yabgu (M.Ö.126 -114)
- Wu-Weri (Uvey) Yabgu (M.Ö. 114 - 105)
- Wu-Şih-Lu-Erh (U-Su-Liu-Usilu) Yabgu (M.Ö. 105 - 102)
- Çü-Li-Hu (Hiü-Li-Hu-Güylihu) Yabgu (M.Ö. 102 - 101)
- Çü-Ti-Hu (Tsie-Ti-Heu-Tsüydiheu) Yabgu (M.Ö. 101 - 96)
- Hu-Lu-Ku-(Hu-Lo-Ku = Hulugu) Yabgu (M.Ö. 96 - 85)
- Khuandi Yabgu (M.Ö. 85 - 68)
- Khuyluy Yabgu (M.Ö. 68 - 60)
- Uven-Güydi Yabgu (M.Ö. 60 - 58)
- Khukhasie Yabgu (M.Ö. 58 - 56)
- Çiçi Yabgu (M.Ö. 56 - 36)
- Joti Yabgu (M.Ö. 31 - 20)
- Seuse - Joti Yabgu (M.Ö. 20 - 12)
- Çeya - Joti Yabgu (M.Ö. 12 - 8)
- Üçjolu - Joti Yabgu (M.Ö. 8 - M.S. 13)
- Uluyjoti Yabgu (13 - 18)
- Şikao-Joti Yabgu (18 - 46)
- Vutatiho Yabgu (46)
- Panu Yabgu (46 - 83)
- Sanmuldutzu Yabgu (83 - 84)
- Yuliu Yabgu (84 - 89)
- Yuçukien Yabgu (89 - 93)
- Ankuo Yabgu (93 - 94)
- Tingtoşi - Suyheuti Yabgu (94 - 98)
- Vanşiçi - Suyti Yabgu (98 - 124)
- Vuçihu - Şihço Yabgu (124 - 127)
- Tejoşi - Suytsieu Yabgu (127 - 140)
- Çenieu Yabgu (140 - 143)
- Hulanjoşi Suytsieu Yabgu (143 - 147)
- İlingşi - Suytsieu Yabgu (147 - 172)
- Totejoşi - Suytsieu Yabgu (172 - 177)
- Huçing Yabgu (177 - 179)
- Kiangkiu Yabgu (179 - 188)
- Teçişi - Suyheu Yabgu (188 - 195)
- Huçutsiuen Yabgu (195 -)
Kaynakça
- ^ 刘正埮、高名凯、麦永乾、史有为编, 汉语外来词词典 (A Dictionary of Loan Words and Hybird Words in Chinese), 上海辞书出版社. 1984, p. 63.
- ^ 撐犁孤塗單于/撑犁孤涂单于, chēnglí gūtu chányú
- ^ , Vol. 94-I
- ^ . Büyük Hun İmparatorları:Yazı-Tekin Gün. 4 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . Tarihi Olaylar. 15 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sanyu Cince Geleneksel yazi 單于 Basitlestirilmis yazi 单于 Pinyin chanyu Wade Giles ch an yu Orta Cag Cincesi tɑn ĭu veya ʑĭɛn ĭu Hiung nu dili sanok tsanak Hiung nu liderlerinin kullandiklari unvandir Tam unvan Tengri Qut Tanyu olup na gore Gokyuzu Tanri cocuk ve genis sifat anlamina gelmektedir Buyuk Hun Imparatorlugu M O 204 M S 216 yillari arasinda kurulan Devlet seklidir Tarihte kurulmus ilk Turk Devleti kurucusu Teoman Han ile baslar Dunya bu buyuk devlet bayragini devlet fikrini ve o nun buyuk Hakan i Mete ile tanimistir Kapladigi alan Kuzeyde Sibirya guneyde Tibet Kesmir doguda Buyuk Okyanus batida Hazar Denizi 18 000 000 km dir Buyuk Hun Imparatorlari listesi Yabgu Teoman Karahan Tou Man Tovman M O 209 Mete Bagatir Mo dun M O 209 O 174 Lao Sang Ki ok M O 174 161 Cun Cen Yabgu Kun 161 126 I Cin Hsien Icihise Yabgu M O 126 114 Wu Weri Uvey Yabgu M O 114 105 Wu Sih Lu Erh U Su Liu Usilu Yabgu M O 105 102 Cu Li Hu Hiu Li Hu Guylihu Yabgu M O 102 101 Cu Ti Hu Tsie Ti Heu Tsuydiheu Yabgu M O 101 96 Hu Lu Ku Hu Lo Ku Hulugu Yabgu M O 96 85 Khuandi Yabgu M O 85 68 Khuyluy Yabgu M O 68 60 Uven Guydi Yabgu M O 60 58 Khukhasie Yabgu M O 58 56 Cici Yabgu M O 56 36 Joti Yabgu M O 31 20 Seuse Joti Yabgu M O 20 12 Ceya Joti Yabgu M O 12 8 Ucjolu Joti Yabgu M O 8 M S 13 Uluyjoti Yabgu 13 18 Sikao Joti Yabgu 18 46 Vutatiho Yabgu 46 Panu Yabgu 46 83 Sanmuldutzu Yabgu 83 84 Yuliu Yabgu 84 89 Yucukien Yabgu 89 93 Ankuo Yabgu 93 94 Tingtosi Suyheuti Yabgu 94 98 Vansici Suyti Yabgu 98 124 Vucihu Sihco Yabgu 124 127 Tejosi Suytsieu Yabgu 127 140 Cenieu Yabgu 140 143 Hulanjosi Suytsieu Yabgu 143 147 Ilingsi Suytsieu Yabgu 147 172 Totejosi Suytsieu Yabgu 172 177 Hucing Yabgu 177 179 Kiangkiu Yabgu 179 188 Tecisi Suyheu Yabgu 188 195 Hucutsiuen Yabgu 195 Kaynakca 刘正埮 高名凯 麦永乾 史有为编 汉语外来词词典 A Dictionary of Loan Words and Hybird Words in Chinese 上海辞书出版社 1984 p 63 撐犁孤塗單于 撑犁孤涂单于 chengli gutu chanyu Vol 94 I Buyuk Hun Imparatorlari Yazi Tekin Gun 4 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Tarihi Olaylar 15 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi