Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Şemsülmülk İsmail (Arapça: شمس الملک اسماعیل), (d. ? - ö. 1 Şubat 1135) Türk asıllı üçüncü Böriler Şam atabeyi. 1132-1135 arasında, Büyük Selçuklu Devleti devletine tabi Böriler Şam Atabeyliği yapan hükümdardır.
| Şemsülmülk İsmail | |
|---|---|
| (Böriler Şam Atabeyi) | |
| Hüküm süresi | 1132-1135 |
| Önce gelen | Tacülmülk Böri |
| Sonra gelen | Şehabeddin Mahmud |
| Ölüm | 1 Şubat 1135 Şam |
| Hanedan | Böri Hanedanı |
| Babası | Tacülmülk Böri |
| Dini | İslam |
Hayatı
Şemsülmülk İsmail, babası Tacülmülk Böri 6 Haziran 1132'de Haçlılar ile çatışmalara devam etmekte iken İsmailî Haşhaşilerin gönderdiği bir fedai tarafından bıçaklanıp yaralamasından sonra çok yaşayamayıp hayatını kaybetti ve Böriler Şam Atabeyliği görevini üzerine aldı.
Haçlı Franklar genç atabeyin tecrübesizliğinden faydalanmak isteyerek Beyrut'ta iş gören birkaç önemli Şamlı tüccarın ticari mallarına haksız ve hukuksuz olarak el koymmaya karar verdiler. İsmail Haçlılardan bu haciz edilen mallarının karşılığının Şamlı tacirlere verilmesini ve bir daha bu hukuksuz işlere başvurulmamasını talep etti. Fakat Haçlı Franklar bu taleplere hiç karşılık vermediler,. Bunun üzerine İsmail Haçlılara askeri saldırıya geçti. 11 Aralık 1132'de Haçlılar Kudüs Krallığına bağlı olan Baniyas kalesini kuşattı. Bu kale kuşatılmakta iken Kudüs Krallığı Haçlı Yafa Kontu olan II. Hugh'un ayaklanması ile uğraşmakta idi ve bu nedenle Kudüs Krallığı Baniyas kalesine destek sağlayamadı. İsmail kale duvarlarına karşı 15 Aralık'ta yaptığı hücumla bu surları ve şehri eline geçirdi. Bu şehrin kalesini savunan Haçlılar birliğini esir aldı ve İsmail bu esirlerin hepsini Şam'a götürdü.
Bundan cesaret alan İsmail bu sefer Suriye'deki Zengilere karşı saldırdı. Zengiler idaresinde bulunan Hama şehrini kuşatma altına aldı ve iki gün süren bir kuşatmadan sonra kaleyi eline geçirdi. Bundan sonra Şayzar kalesi üzerine yürüdü; kalenin komutanı emir hemen kaleyi İsmail'e teslim etti ve Borilere biat etmeye söz verdi. Bundan sonra İsmail "Şafik Tirun" kalesinde de aynı sonuca ulaştı. Bu genç enerjetik Şam Atabeyi'nin bu başarısından hoşlanmayan Haçlılar Kudüs Karallığı bir Haçlılar ordusunu Eylül 1134'te Havran'a talan ve ganimet toplamak için akına gönderdi. İsmail bu Haçlılar ordusunun Şam'a yönelmesini önlemek için onların yolunu kesmek için ordusu ile sefere geçti. Fakat Haçlılar ordusunun kendi ordusuna karşı daha üstün olduğunu görerek bir mağlubiyeti göze alamayarak bir muharebeye girmekten çekindi. Fakat Kudüs Krallığı'nın dikkatini diğer bir yöne çekmek için Tiberya ve Nasıra şehirlerine ve etraflarındaki arazilerde talan akınları düzenlemek için akıncı askerî birlikleri gönderdi. Fakat Şam Atabeyliği ile Kudüs Krallığı'nın devamlı mücadele etmeleri her iki devleti de zayıflatmaktaydı ve bundan faydalanan Suriye kuzeyinde bulunan Zengiler oldu. Bunu anlayan taraflar Ekim 1234'te Kudüs Krallığı'nın yaptığı anlaşma yapma teklifini kabul ettiler ve Böriler Şam Atabeyliği ile Haçlılar Kudüs Krallığı arasında bir barış anlaşması imzalandı.
İsmail bu başarılarını gerçekleştirmek için Şam halkından gittikçe daha yüksek vergiler almaya başladı ve bu Şam halkı arasında büyük hoşnutsuzluk yarattı. 1134'te "Aylba" adlı bir kölesi İsmail'e bir suilkast tertip etti ve İsmail bu suikasttan güç kurtuldu. Bu suikast İsmail'in kendine destek verenlerden ve ailesinden gayet şüpheli olmasına yol açtı ve İsmail her yandan kendi aleyhine komploların olacağından korkmaya başladı. Bu nedenle ailesinden ve yüksek devlet mensuplarından şüphe attıklerini ortadan kaldırmaya karar verdi. Kardeşi olan Sawing'ı tutuklattı, işkence ettirdi ve Sawıng bu işkence sırasında hayatını kaybetti. Bu sefer İsmail annesi Zümrüd Hatun'un sevgilisi olan saray mabeyncisinden şüphelenmeye ve onu elimine etmek için çabalar planlar yapmaya başladı. Fakat Zümrüt Hatun sevgilisi olan saray mabeyncisinin Şam'dan Palmira'ya kaçmasını sağladı. İsmail'in bu başarısızlığı onu daha da korkuttu ve ailesinin diğer fertlerini kendini elemine ettirmesini önlemeye çalıştı. Bunun için Şam Atabeyliği'nden çekilemeye karar verdi. Şam Atabeyliği Zengiler eline geçti ve İsmail de kalesine çekildi. Gerçekten de annesi Zümrüd Hanım, özellikle sevgilisi Saray Mabeynci'nin tehdit edilmesinden sonra, oğlu aleyhinde bir komplo hazırlamaya başlamıştı. 1 Şubat 1135;de Zümrüd Hanum bu komplosunu uygulamaya koydu. Sarhad'a çekilmiş oğlu İsmail'i bir fedai göndererek öldürttü. Böriler Şam Atabeyliği tahtına Zümrüd Hatun'un ikinci oğlu olan Şehabeddin Mahmud'u geçti.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c d Grousset, Rene (1934 Yen.bas. 2006), Histoire des croisades et du royaume franc de Jérusalem - II. 1131-1187 L'équilibre, Paris: Perrin. (Fransızca)
- ^ a b Maalouf , Amin (çev. Mehmet Ali Kılıçbay), Arapların Gözüyle Haçlı Seferleri, YKY, İstanbul 1998, .
- ^ a b c Runciman, Steven (çev. Fikret Işıltan), Haçlı Seferleri Tarihi: I. Cilt Birinci Haçlı Seferi ve Kudüs Krallığının Kuruluşu, TTKY, Ankara 1998,.
Dış kaynaklar
- Sevim, Ali ve Merçil, Erdoğan (1995), Selçuklu Devletleri Tarihi: Siyaset, Teşkilât ve Kültür', Ankara: TTKY, Ankara,
- Alptekin, Coşkun (1985) Dimaşk Atabeyliği (Toğ-Teginliler), İstanbul:Marmara Üniversitesi Yayın. s.96-107
- R. LeTourneau, "Burids", H.A.R.Gibb, J.H.Kramers, E. Levi Provencal ve J. Schacht (ed.), (1986) The Encyclopedia of Islam, Vol. I, Londra. (İngilizce)
- Grousset, Rene (1934 Yen.bas. 2006), Histoire des croisades et du royaume franc de Jérusalem - II. 1131-1187 L'équilibre, Paris: Perrin. (Fransızca)
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Tacülmülk Böri | (Böriler Şam Atabeyi) 1132-1135 | Sonra gelen: Şehabeddin Mahmud |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Semsulmulk Ismail Arapca شمس الملک اسماعیل d o 1 Subat 1135 Turk asilli ucuncu Boriler Sam atabeyi 1132 1135 arasinda Buyuk Selcuklu Devleti devletine tabi Boriler Sam Atabeyligi yapan hukumdardir Semsulmulk IsmailBoriler Sam AtabeyiHukum suresi1132 1135Once gelenTaculmulk BoriSonra gelenSehabeddin MahmudOlum1 Subat 1135 SamHanedanBori HanedaniBabasiTaculmulk BoriDiniIslamHayatiSemsulmulk Ismail babasi Taculmulk Bori 6 Haziran 1132 de Haclilar ile catismalara devam etmekte iken Ismaili Hashasilerin gonderdigi bir fedai tarafindan bicaklanip yaralamasindan sonra cok yasayamayip hayatini kaybetti ve Boriler Sam Atabeyligi gorevini uzerine aldi Hacli Franklar genc atabeyin tecrubesizliginden faydalanmak isteyerek Beyrut ta is goren birkac onemli Samli tuccarin ticari mallarina haksiz ve hukuksuz olarak el koymmaya karar verdiler Ismail Haclilardan bu haciz edilen mallarinin karsiliginin Samli tacirlere verilmesini ve bir daha bu hukuksuz islere basvurulmamasini talep etti Fakat Hacli Franklar bu taleplere hic karsilik vermediler Bunun uzerine Ismail Haclilara askeri saldiriya gecti 11 Aralik 1132 de Haclilar Kudus Kralligina bagli olan Baniyas kalesini kusatti Bu kale kusatilmakta iken Kudus Kralligi Hacli Yafa Kontu olan II Hugh un ayaklanmasi ile ugrasmakta idi ve bu nedenle Kudus Kralligi Baniyas kalesine destek saglayamadi Ismail kale duvarlarina karsi 15 Aralik ta yaptigi hucumla bu surlari ve sehri eline gecirdi Bu sehrin kalesini savunan Haclilar birligini esir aldi ve Ismail bu esirlerin hepsini Sam a goturdu Bundan cesaret alan Ismail bu sefer Suriye deki Zengilere karsi saldirdi Zengiler idaresinde bulunan Hama sehrini kusatma altina aldi ve iki gun suren bir kusatmadan sonra kaleyi eline gecirdi Bundan sonra Sayzar kalesi uzerine yurudu kalenin komutani emir hemen kaleyi Ismail e teslim etti ve Borilere biat etmeye soz verdi Bundan sonra Ismail Safik Tirun kalesinde de ayni sonuca ulasti Bu genc enerjetik Sam Atabeyi nin bu basarisindan hoslanmayan Haclilar Kudus Karalligi bir Haclilar ordusunu Eylul 1134 te Havran a talan ve ganimet toplamak icin akina gonderdi Ismail bu Haclilar ordusunun Sam a yonelmesini onlemek icin onlarin yolunu kesmek icin ordusu ile sefere gecti Fakat Haclilar ordusunun kendi ordusuna karsi daha ustun oldugunu gorerek bir maglubiyeti goze alamayarak bir muharebeye girmekten cekindi Fakat Kudus Kralligi nin dikkatini diger bir yone cekmek icin Tiberya ve Nasira sehirlerine ve etraflarindaki arazilerde talan akinlari duzenlemek icin akinci askeri birlikleri gonderdi Fakat Sam Atabeyligi ile Kudus Kralligi nin devamli mucadele etmeleri her iki devleti de zayiflatmaktaydi ve bundan faydalanan Suriye kuzeyinde bulunan Zengiler oldu Bunu anlayan taraflar Ekim 1234 te Kudus Kralligi nin yaptigi anlasma yapma teklifini kabul ettiler ve Boriler Sam Atabeyligi ile Haclilar Kudus Kralligi arasinda bir baris anlasmasi imzalandi Ismail bu basarilarini gerceklestirmek icin Sam halkindan gittikce daha yuksek vergiler almaya basladi ve bu Sam halki arasinda buyuk hosnutsuzluk yaratti 1134 te Aylba adli bir kolesi Ismail e bir suilkast tertip etti ve Ismail bu suikasttan guc kurtuldu Bu suikast Ismail in kendine destek verenlerden ve ailesinden gayet supheli olmasina yol acti ve Ismail her yandan kendi aleyhine komplolarin olacagindan korkmaya basladi Bu nedenle ailesinden ve yuksek devlet mensuplarindan suphe attiklerini ortadan kaldirmaya karar verdi Kardesi olan Sawing i tutuklatti iskence ettirdi ve Sawing bu iskence sirasinda hayatini kaybetti Bu sefer Ismail annesi Zumrud Hatun un sevgilisi olan saray mabeyncisinden suphelenmeye ve onu elimine etmek icin cabalar planlar yapmaya basladi Fakat Zumrut Hatun sevgilisi olan saray mabeyncisinin Sam dan Palmira ya kacmasini sagladi Ismail in bu basarisizligi onu daha da korkuttu ve ailesinin diger fertlerini kendini elemine ettirmesini onlemeye calisti Bunun icin Sam Atabeyligi nden cekilemeye karar verdi Sam Atabeyligi Zengiler eline gecti ve Ismail de kalesine cekildi Gercekten de annesi Zumrud Hanim ozellikle sevgilisi Saray Mabeynci nin tehdit edilmesinden sonra oglu aleyhinde bir komplo hazirlamaya baslamisti 1 Subat 1135 de Zumrud Hanum bu komplosunu uygulamaya koydu Sarhad a cekilmis oglu Ismail i bir fedai gondererek oldurttu Boriler Sam Atabeyligi tahtina Zumrud Hatun un ikinci oglu olan Sehabeddin Mahmud u gecti Ayrica bakinizBorilerKaynakca a b c d Grousset Rene 1934 Yen bas 2006 Histoire des croisades et du royaume franc de Jerusalem II 1131 1187 L equilibre Paris Perrin Fransizca a b Maalouf Amin cev Mehmet Ali Kilicbay Araplarin Gozuyle Hacli Seferleri YKY Istanbul 1998 ISBN 975 545 092 0 a b c Runciman Steven cev Fikret Isiltan Hacli Seferleri Tarihi I Cilt Birinci Hacli Seferi ve Kudus Kralliginin Kurulusu TTKY Ankara 1998 ISBN 975 16 0678 0 Dis kaynaklarSevim Ali ve Mercil Erdogan 1995 Selcuklu Devletleri Tarihi Siyaset Teskilat ve Kultur Ankara TTKY Ankara ISBN 9789751606907 Alptekin Coskun 1985 Dimask Atabeyligi Tog Teginliler Istanbul Marmara Universitesi Yayin s 96 107 R LeTourneau Burids H A R Gibb J H Kramers E Levi Provencal ve J Schacht ed 1986 The Encyclopedia of Islam Vol I Londra Ingilizce Grousset Rene 1934 Yen bas 2006 Histoire des croisades et du royaume franc de Jerusalem II 1131 1187 L equilibre Paris Perrin Fransizca Resmi unvanlarOnce gelen Taculmulk Bori Boriler Sam Atabeyi 1132 1135 Sonra gelen Sehabeddin Mahmud