Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Şirinyer - Buca şube demiryolu, İzmir'de bulunan ve 1860 - 2006 yılları arasında hizmet veren yaklaşık 2,4 kilometre (1,5 mi) uzunluğundaki eski şube demiryolu hattıdır. 1866'da Ottoman Railway Company / Osmanlı Demiryolu Şirketi (ORC) tarafından inşa edilen hat, 1935'te TCDD'nin denetimine girmiş, 2006'da Şirinyer Tüneli'nin inşası sırasında kapatılmıştır.
| Şirinyer - Buca şube demiryolu Buca şube demiryolu | |
|---|---|
 | |
| Genel bilgiler | |
| Durum | Kapatıldı |
| Sahibi | (1866 - 1902) Ottoman Railway Company (1902 - 1935) TCDD (1935 - 2006) |
| Yer | 3. Bölge |
| İlk - Son durak | |
| İstasyonlar | 3 |
| Web sitesi | http://www.tcdd.gov.tr |
| Hizmet | |
| Sistem | TCDD |
| İşletmeci(ler) | (1866 - 1902) Ottoman Railway Company (1902 - 1935) TCDD (1935 - 2006) |
| Tarihçe | |
| Açılış | 27 Temmuz 1860 |
| Kapanış | 2006 |
| Teknik bilgiler | |
| Hat uzunluğu | ~2,4 kilometre (1,5 mi) |
| Hat açıklığı | Standart (1435 mm) |
Tarihçe
Osmanlı hükûmeti, İngiliz sermayeli Ottoman Railway Company / Osmanlı Demiryolu Şirketi (ORC)'ne 22 Eylül 1856'da İzmir'den Aydın'a demiryolu inşa edilmesi için imtiyaz vermiştir. Aynı yıl inşasına başlanan demiryolu hattı 30 Ekim 1858'de Gaziemir'e ulaşarak kısmen hizmete girmiş ve Türkiye'deki ilk demiryolu hattı olmuştur. ORC Şirketi'nin yaşadığı mali sıkıntılar sebebiyle demiryolu hattının kalan kısımlarının inşası kısmen yavaşlamış olsa da hat 24 Aralık 1860'ta Torbalı'ya, 15 Kasım 1862'de Selçuk'a ve 1 Temmuz 1866'da ise Aydın'a ulaşarak tamamen hizmete girmiştir.
ORC Şirketi ana hat imtiyazı haricinde aldığı küçük çaplı imtiyazlarla daha kısa şube hatları da inşa etmiştir. Bu kapsamda 30 Ekim 1858'de Gaziemir - Seydiköy, 27 Temmuz 1860'ta Şirinyer - Buca, 1883 ve 1884'te Torbalı - Çatal - Ödemiş ve Çatal - Tire, 13 Ekim 1889'da , 29 Aralık 1889'da ve 1 Aralık 1890'da ise şube demiryolu hatları hizmete girmiştir.
Demiryolu hattı, Buca'da yaşayan ve Alsancak'ta işletmeleri bulunan varlıklı Levanten işletme sahiplerinin her gün şehre daha kolay gidip gelmesini sağlamak amacıyla inşa edilmiştir. ORC Şirketi temsilcisi Edmond Purse ile yapılan antlaşma ile bu hattı işletmek amacıyla 7 Şubat 1866'da iştirak şirketi kurulmuştur. Antlaşmaya göre ORC Şirketi'nin istediği zaman bu iştiraki devralma hakkı bulunmaktaydı ve şube hatttının ücretleri şirketin ana hattında olduğu gibi olacaktı. ORC Şirketi ayrıca Buca'ya gidip gelen yolcular için Alsancak (Punta) Garı'na bitişik yeni bir istasyon binası inşa etmiştir. 1870'te hizmete giren ve Buca İstasyon Binası olarak bilinen bu bina, İzmir'deki ilk saat kulesini de üzerinde barındırmaktaydı. Hat, 1872'de Alsancak'tan Buca'ya günlük iki tren seferiyle hizmet girmiştir. Hattın hizmete girmesiyle birlikte 19. yüzyılın ortalarına kadar sakin bir köy olan Buca'nın büyümesi de büyük ölçüde artmış, özellikle Levantenler olmak üzere gittikçe daha fazla sayıda kişi bölgeye taşınmıştır. Buca Tren İstasyonu'nun yakınında ve adlı iki kilise açılmıştır. Giderek popüler hale gelen hat üzerinde 19. yüzyılın sonlarında Buca ve Alsancak arasında toplam 11 tren seferi yapılmaktaydı. Yolculuğun toplam süresi Buca'ya giden trenler için 40-45 dakika ve Alsancak'a giden trenler için 25-30 dakika idi.
Şirketi, 1902'de ORC Şirketi tarafından tamamen satın alınmış ve 1902 - 1935 yılları arasında ORC Şirketi tarafından işletilmiştir. 1923'te Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasından sonra alınan demiryollarının millileştirilmesi kararı kapsamında ORC Şirketi 1 Haziran 1935'te TCDD tarafından satın alınarak feshedilmiş ve şirkete ait tüm demiryolu hatları TCDD'nin denetimine girmiştir. 1935 - 2006 yılları arasında TCDD tarafından işletilen hat, Şirinyer Tüneli'nin inşası kapsamında kapatıldığı 2006'ya kadar işletmede kalmış, tünelin inşasıyla birlikte ana hat ile bağlantısı kopmuştur. Şube demiryolu üzerinde İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından 'nın inşa edilmesi planlamışsa da projenin iptal edilmesiyle birlikte hat günümüzde atıl durumdadır. Hattın nasıl değerlendirileceği konusu ise belirsizliğini sürdürmektedir.
Hattın kısımları ve açılma tarihleri
| Güzergâh | Mesafe | Hat | Hizmete Giriş Tarihi |
|---|---|---|---|
| Şirinyer - Buca | ~2,400 kilometre (1,491 mi) | Şube Hattı (Kapatıldı) | 27 Temmuz 1860 |
Notlar
- ^ Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti adına Ulaştırma Bakanı Ali Çetinkaya ile Ottoman Railway Company / Osmanlı Demiryolu Şirketi (ORC) adına Robert Adeane arasında 1 Mayıs 1935'te imzalanan sözleşme ve bu sözleşmeyi onaylayan 30 Mayıs 1935 tarih ve 2745 sayılı "Aydın demiryollarının satın alınmasına dair olan mukavelenamenin tasdiki hakkında kanun" uyarınca, ORC Şirketi, 1 Haziran 1935'te 1.825.840 İngiliz sterlini bedelle TCDD tarafından satın alınarak feshedilmiş ve şirkete ait olan demiryolu hatları, istasyonlar ve araçlar dâhil bütün menkul ve gayrimenkul mallar ile İzmir Alsancak Limanı TCDD'nin denetimine girmiştir.
Kaynakça
- ^ a b c d "ORC History" [ORC Tarihi]. . 25 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Kasım 2022.
- ^ a b Atilla, A. Nedim (2002). İzmir Demiryolları. İzmir: İzmir Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayını. s. 93-97. ISBN .
- ^ "3021 sayılı Resmî Gazete" (PDF). T.C. Resmî Gazete. 6 Haziran 1935. 26 Eylül 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Eylül 2022.
- ^ "A Short History of Turkish Railways" [Türk Demiryollarının Kısa Tarihi]. . 31 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mart 2022.
- ^ Robinson, ss.50-55.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Şirinyer-Buca şube demiryolu ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- TCDD resmî sitesi 8 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sirinyer Buca sube demiryolu Izmir de bulunan ve 1860 2006 yillari arasinda hizmet veren yaklasik 2 4 kilometre 1 5 mi uzunlugundaki eski sube demiryolu hattidir 1866 da Ottoman Railway Company Osmanli Demiryolu Sirketi ORC tarafindan insa edilen hat 1935 te TCDD nin denetimine girmis 2006 da Sirinyer Tuneli nin insasi sirasinda kapatilmistir Sirinyer Buca sube demiryolu Buca sube demiryoluGenel bilgilerDurumKapatildiSahibi 1866 1902 Ottoman Railway Company 1902 1935 TCDD 1935 2006 Yer3 BolgeIlk Son durakSirinyer Tren IstasyonuBuca Tren IstasyonuIstasyonlar3Web sitesihttp www tcdd gov trHizmetSistemTCDDIsletmeci ler 1866 1902 Ottoman Railway Company 1902 1935 TCDD 1935 2006 TarihceAcilis27 Temmuz 1860Kapanis2006Teknik bilgilerHat uzunlugu 2 4 kilometre 1 5 mi Hat acikligiStandart 1435 mm TarihceOsmanli hukumeti Ingiliz sermayeli Ottoman Railway Company Osmanli Demiryolu Sirketi ORC ne 22 Eylul 1856 da Izmir den Aydin a demiryolu insa edilmesi icin imtiyaz vermistir Ayni yil insasina baslanan demiryolu hatti 30 Ekim 1858 de Gaziemir e ulasarak kismen hizmete girmis ve Turkiye deki ilk demiryolu hatti olmustur ORC Sirketi nin yasadigi mali sikintilar sebebiyle demiryolu hattinin kalan kisimlarinin insasi kismen yavaslamis olsa da hat 24 Aralik 1860 ta Torbali ya 15 Kasim 1862 de Selcuk a ve 1 Temmuz 1866 da ise Aydin a ulasarak tamamen hizmete girmistir ORC Sirketi ana hat imtiyazi haricinde aldigi kucuk capli imtiyazlarla daha kisa sube hatlari da insa etmistir Bu kapsamda 30 Ekim 1858 de Gaziemir Seydikoy 27 Temmuz 1860 ta Sirinyer Buca 1883 ve 1884 te Torbali Catal Odemis ve Catal Tire 13 Ekim 1889 da 29 Aralik 1889 da ve 1 Aralik 1890 da ise sube demiryolu hatlari hizmete girmistir Demiryolu hatti Buca da yasayan ve Alsancak ta isletmeleri bulunan varlikli Levanten isletme sahiplerinin her gun sehre daha kolay gidip gelmesini saglamak amaciyla insa edilmistir ORC Sirketi temsilcisi Edmond Purse ile yapilan antlasma ile bu hatti isletmek amaciyla 7 Subat 1866 da istirak sirketi kurulmustur Antlasmaya gore ORC Sirketi nin istedigi zaman bu istiraki devralma hakki bulunmaktaydi ve sube hatttinin ucretleri sirketin ana hattinda oldugu gibi olacakti ORC Sirketi ayrica Buca ya gidip gelen yolcular icin Alsancak Punta Gari na bitisik yeni bir istasyon binasi insa etmistir 1870 te hizmete giren ve Buca Istasyon Binasi olarak bilinen bu bina Izmir deki ilk saat kulesini de uzerinde barindirmaktaydi Hat 1872 de Alsancak tan Buca ya gunluk iki tren seferiyle hizmet girmistir Hattin hizmete girmesiyle birlikte 19 yuzyilin ortalarina kadar sakin bir koy olan Buca nin buyumesi de buyuk olcude artmis ozellikle Levantenler olmak uzere gittikce daha fazla sayida kisi bolgeye tasinmistir Buca Tren Istasyonu nun yakininda ve adli iki kilise acilmistir Giderek populer hale gelen hat uzerinde 19 yuzyilin sonlarinda Buca ve Alsancak arasinda toplam 11 tren seferi yapilmaktaydi Yolculugun toplam suresi Buca ya giden trenler icin 40 45 dakika ve Alsancak a giden trenler icin 25 30 dakika idi Sirketi 1902 de ORC Sirketi tarafindan tamamen satin alinmis ve 1902 1935 yillari arasinda ORC Sirketi tarafindan isletilmistir 1923 te Turkiye Cumhuriyeti nin kurulmasindan sonra alinan demiryollarinin millilestirilmesi karari kapsaminda ORC Sirketi 1 Haziran 1935 te TCDD tarafindan satin alinarak feshedilmis ve sirkete ait tum demiryolu hatlari TCDD nin denetimine girmistir 1935 2006 yillari arasinda TCDD tarafindan isletilen hat Sirinyer Tuneli nin insasi kapsaminda kapatildigi 2006 ya kadar isletmede kalmis tunelin insasiyla birlikte ana hat ile baglantisi kopmustur Sube demiryolu uzerinde Izmir Buyuksehir Belediyesi tarafindan nin insa edilmesi planlamissa da projenin iptal edilmesiyle birlikte hat gunumuzde atil durumdadir Hattin nasil degerlendirilecegi konusu ise belirsizligini surdurmektedir Hattin kisimlari ve acilma tarihleriGuzergah Mesafe Hat Hizmete Giris TarihiSirinyer Buca 2 400 kilometre 1 491 mi Sube Hatti Kapatildi 27 Temmuz 1860Notlar Turkiye Cumhuriyeti Hukumeti adina Ulastirma Bakani Ali Cetinkaya ile Ottoman Railway Company Osmanli Demiryolu Sirketi ORC adina Robert Adeane arasinda 1 Mayis 1935 te imzalanan sozlesme ve bu sozlesmeyi onaylayan 30 Mayis 1935 tarih ve 2745 sayili Aydin demiryollarinin satin alinmasina dair olan mukavelenamenin tasdiki hakkinda kanun uyarinca ORC Sirketi 1 Haziran 1935 te 1 825 840 Ingiliz sterlini bedelle TCDD tarafindan satin alinarak feshedilmis ve sirkete ait olan demiryolu hatlari istasyonlar ve araclar dahil butun menkul ve gayrimenkul mallar ile Izmir Alsancak Limani TCDD nin denetimine girmistir Kaynakca a b c d ORC History ORC Tarihi 25 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Kasim 2022 a b Atilla A Nedim 2002 Izmir Demiryollari Izmir Izmir Buyuksehir Belediyesi Kultur Yayini s 93 97 ISBN 975 18 0076 5 3021 sayili Resmi Gazete PDF T C Resmi Gazete 6 Haziran 1935 26 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Eylul 2022 A Short History of Turkish Railways Turk Demiryollarinin Kisa Tarihi 31 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mart 2022 Robinson ss 50 55 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Sirinyer Buca sube demiryolu ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir TCDD resmi sitesi 8 Subat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde