Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Şova devletçiliği (Japonca: 國家主義, romanize: Kokkashugi) veya imparatorluk faşizmi (天皇制ファシズム Tennōsei fashizumu) ve Japon faşizmi (日本型ファシズム Nihongata fashizumu) olarak da bilinir, özellikle Şova Dönemi'nde Japon İmparatorluğu ile ilişkilendirilen milliyetçi bir ideolojidir.
Meiji Restorasyonu'ndan bu yana zamanla gelişen bu akım, aşırı milliyetçiliği, gelenekçi muhafazakârlığı, militarist emperyalizmi ve dirijizm temelli ekonomik yapıyı savunmaktaydı.
Rejimin özellikleri
Terim, bazı Japon tarihçileri tarafından, 1930'ların başından II. Dünya Savaşı'nın sonuna kadar Japon İmparatorluğu'nu yöneten siyasi rejimi, aynı dönemdeki Faşist İtalya ve Nazi Almanyası diktatörlüklerine benzeterek tanımlamak için kullanılmaktadır. Bununla birlikte pek çok yazar Japonya'ya atıfta bulunularak çeşitli nedenlerden dolayı doğrudan faşizmden söz edilemeyeceğini ve daha çok aşırı milliyetçilik ve militarizm gibi terimleri uygun olduğunu vurgulamıştır.
Savaş öncesi Japon rejiminin İtalyan ve Alman muadillerine göre en belirgin farklılıkları şunlardır:
- Nüfus ve iktidar arasındaki doğrudan ilişkiyi somutlaştıran karizmatik bir diktatörün yokluğu.
- Diktatörlerin vazgeçilmez tahakküm aracı olarak tek partinin bulunmaması.
- İtalya'daki Roma'ya Yürüyüş'te ya da Weimar Almanyası'nda Reichstag Yangını'nda olduğu gibi, demokrasiden diktatörlüğe geçişi açıkça gösteren, iktidarın şiddetli bir şekilde ele geçirilmesinin olmaması.
- Sosyalist revizyonizmin ekonomi politikasının yokluğu.
Japonya'da faşizmden söz edilebileceğini iddia eden tarihçiler ise şu argumanları öne sürmüşlerdir:
- Japonya'da diktatör figürü gerekli değildi; bir kısmı kutsal imparator figürüyle değiştirildi, diğer kısmı ise hükûmetin çeşitli üyeleri arasında, özellikle de bürokrasi çalışanları arasında güç ve kişisel olmayan bir paylaşımla değiştirildi. Japon tarihçiler de dahil olmak üzere bazı tarihçiler "imparatorluk faşizmi" hakkında konuşmamayı tercih etmektedirler.
- Nüfusun, hükûmetle çeşitli şekillerde ilişkili sivil ve siyasi dernekler (örneğin tonarigumi) aracılığıyla zaten önemli olan sınıflandırması göz önüne alındığında, tek parti gereksizdi.
- İktidarın şiddetli bir şekilde ele geçirilmesi, zayıf bir demokrasiden otoriter bir rejime geçişin kademeli olarak gerçekleşmesi nedeniyle gerçekleşmedi; daha önce Faşist İtalya ve Nazi Almanyası'nda olduğu gibi, güçlü siyasi ve sendikal muhalefetle mücadele edilmiş ve bastırılmıştır.
Japonya'da faşizm hakkında konuşmanın meşru olduğunu savunan tarihçilerin, İtalya, Japonya ve Almanya arasında neredeyse eşit bir şekilde ülkenin ekonomik durumuna, ekonomi ile büyük sanayi tekellerinin, özellikle de silahlı kuvvetlerin çıkarlarına dayanan otoriter siyasi yapılar arasındaki bağlantılara özellikle dikkat çekmişlerdir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Ek okuma
- (En) Bix, Herbert. (1982) "Rethinking Emperor-System Fascism" Bulletin of Concerned Asian Scholars. v. 14, pp. 20–32.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sova devletciligi Japonca 國家主義 romanize Kokkashugi veya imparatorluk fasizmi 天皇制ファシズム Tennōsei fashizumu ve Japon fasizmi 日本型ファシズム Nihongata fashizumu olarak da bilinir ozellikle Sova Donemi nde Japon Imparatorlugu ile iliskilendirilen milliyetci bir ideolojidir Meiji Restorasyonu ndan bu yana zamanla gelisen bu akim asiri milliyetciligi gelenekci muhafazakarligi militarist emperyalizmi ve dirijizm temelli ekonomik yapiyi savunmaktaydi Rejimin ozellikleri1940 ta Japonya nin kurulusunun 2600 yildonumu icin hazirlanan bir poster Terim bazi Japon tarihcileri tarafindan 1930 larin basindan II Dunya Savasi nin sonuna kadar Japon Imparatorlugu nu yoneten siyasi rejimi ayni donemdeki Fasist Italya ve Nazi Almanyasi diktatorluklerine benzeterek tanimlamak icin kullanilmaktadir Bununla birlikte pek cok yazar Japonya ya atifta bulunularak cesitli nedenlerden dolayi dogrudan fasizmden soz edilemeyecegini ve daha cok asiri milliyetcilik ve militarizm gibi terimleri uygun oldugunu vurgulamistir Savas oncesi Japon rejiminin Italyan ve Alman muadillerine gore en belirgin farkliliklari sunlardir Nufus ve iktidar arasindaki dogrudan iliskiyi somutlastiran karizmatik bir diktatorun yoklugu Diktatorlerin vazgecilmez tahakkum araci olarak tek partinin bulunmamasi Italya daki Roma ya Yuruyus te ya da Weimar Almanyasi nda Reichstag Yangini nda oldugu gibi demokrasiden diktatorluge gecisi acikca gosteren iktidarin siddetli bir sekilde ele gecirilmesinin olmamasi Sosyalist revizyonizmin ekonomi politikasinin yoklugu Japonya da fasizmden soz edilebilecegini iddia eden tarihciler ise su argumanlari one surmuslerdir Japonya da diktator figuru gerekli degildi bir kismi kutsal imparator figuruyle degistirildi diger kismi ise hukumetin cesitli uyeleri arasinda ozellikle de burokrasi calisanlari arasinda guc ve kisisel olmayan bir paylasimla degistirildi Japon tarihciler de dahil olmak uzere bazi tarihciler imparatorluk fasizmi hakkinda konusmamayi tercih etmektedirler Nufusun hukumetle cesitli sekillerde iliskili sivil ve siyasi dernekler ornegin tonarigumi araciligiyla zaten onemli olan siniflandirmasi goz onune alindiginda tek parti gereksizdi Iktidarin siddetli bir sekilde ele gecirilmesi zayif bir demokrasiden otoriter bir rejime gecisin kademeli olarak gerceklesmesi nedeniyle gerceklesmedi daha once Fasist Italya ve Nazi Almanyasi nda oldugu gibi guclu siyasi ve sendikal muhalefetle mucadele edilmis ve bastirilmistir Japonya da fasizm hakkinda konusmanin mesru oldugunu savunan tarihcilerin Italya Japonya ve Almanya arasinda neredeyse esit bir sekilde ulkenin ekonomik durumuna ekonomi ile buyuk sanayi tekellerinin ozellikle de silahli kuvvetlerin cikarlarina dayanan otoriter siyasi yapilar arasindaki baglantilara ozellikle dikkat cekmislerdir Ayrica bakinizJapon militarizmi Imparatorluk Egemenligi Yardim Dernegi FasizmKaynakca Kasza Gregory 2006 Blamires Cyprian Jackson Paul Ed World Fascism A K ABC CLIO s 353 ISBN 9781576079409 31 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Mart 2024 2009 The Culture of Japanese Fascism s 5 ISBN 9781134637669 Ek okuma En Bix Herbert 1982 Rethinking Emperor System Fascism Bulletin of Concerned Asian Scholars v 14 pp 20 32