Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Çehrin Kuşatması, Özi Beylerbeyi Melek İbrahim Paşa komutasındaki Osmanlı kolordusunun Kırım Hanı I. Selim Giray'la birlikte, Osmanlılara tâbi Kazak hetmanı Petro Doroşenko'nun Rusya'ya terkettiği Çehrin Kalesi'ne yönelik 3-29 Ağustos 1677 tarihleri arasındaki sonuçsuz kuşatması.
| Çehrin Kuşatması (1677) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1676-1681 Osmanlı-Rus Savaşı | |||||||
 Çehrin Kalesi | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Osmanlı İmparatorluğu Kırım Hanlığı |  Rusya Çarlığı Kazak Hetmanlığı | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Melek İbrahim Paşa I. Selim Giray | General Romadonovskiy Albay Trauerniht | ||||||
| Güçler | |||||||
| 55-60.000 asker 25-35 top | 94.000 asker (10.000 garnizon, 84.000 Rus ordusu) 50-60 top | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| 2-3.000 ölü | 1-2.000 ölü | ||||||
Kuşatma öncesi
1676 yılında imzalanan ve 1672-1676 Osmanlı-Lehistan Savaşı'na son veren İzvança Antlaşması'yla Osmanlı İmparatorluğu, Kazak Hetmanlığı'nın Dinyeper'in batısında kalan topraklarındaki egemenliğini Lehistan Krallığı'na kabul ettirmişti.
Ancak, Osmanlıların bu genişlemesini Kazak Hetmanlığı'nın Dinyeper'in doğusunda kalan topraklarındaki hâkimiyetine karşı tehdit olarak algılayan Rusya aynı yıl içinde General Romadonovskiy ve (Doğu yaka Kazaklarının lideri) Kazak Hetmanı İvan Samoyloviç komutasındaki bir orduyla Osmanlılara bağlı Kazak Hetmanı Petro Doroşenko'nun ikamet ettiği başkenti Çehrin Kalesi'ni kuşatarak (Doroşenko’nun da taraf değiştirmesi sonucunda) 18 Ağustos 1676'da zaptetti. Bunun üzerine, Osmanlı İmparatorluğu da 1674'ten beri halinde bulunduğu Rusya üzerine Çehrin'in geri alınması amacıyla müteakip yıl sefer düzenleme kararı almasına neden oldu.
Osmanlı Padişahı IV. Mehmed Serdar olarak 1675 ve 1676 yıllarında Lehistan Krallığı üzerine icra ettiği başarılı seferlerle bu Krallığı 1676 yılında barışa mecbur eden Özi Beylerbeyi Melek İbrahim Paşa’yı görevlendirdi. Bu planlara karşılık Çehrin Kalesi'ni korumayı amaçlayan Rusya da (yaklaşık 10-12.000 askerlik kale garnizonuna ilaveten) 1677 Haziran'ında (General Romadonovskiy komutasındaki, 32.000, V. D. Dolgorukiy’in komutasında 17.000, Hetman Samoyloviç'in komutasındaki 20.000 ve ihtiyat birliği olarak V. V. Galitsin’in komutasındaki 15.000 askerle birlikte) yaklaşık 84.000 kişilik bir ordu topladı. Aynı ay kaleye giren General A. Trauerniht de bir önceki yılki kuşatmada hasar görmüş surların tahkimatına başladı.
Kuşatma
Yaklaşık 30-35.000 asker ve 25 ilâ 35 topa sahip Osmanlı ordusu ise 23 Temmuz 1677'de Bender'de toplandıktan sonra, Kırım öncü birlikleriyle Çehrin'e ilerledi. 3 Ağustos'ta Osmanlı ordusu kale önüne ulaşarak kuşatmayı başlattı (I. Selim Giray komutasındaki 15-20.000 atlıdan oluşan Kırım ordusu ise 10 Ağustos'ta kaleyi kuşatan Osmanlı ordusuna katıldı).
Kalenin güney ve doğusundaki tepelere yerleşen Osmanlı ordusu 4 Ağustos günü kale garnizonuna (Osmanlıların yeni hetman olarak atadıkları) Yuri Hmelnitski aracılığıyla teslim olmaları çağrısında bulundu. Teklifin reddedilmesi üzerine 5 Ağustos'ta şiddetli bombardımana başlayan Osmanlı topçusu 7 Ağustos'a kadar surların bazı bölümlerine kaydadeğer hasar verdi. Eşzamanlı olarak lağım faaliyetleri başladı. Bununla birlikte, yaklaşık 1.500 askerle ilk huruç harekâtını icra eden Albay Trauerniht Osmanlıların genel taarruz planlarını ertelemelerini sağladı. 9 Ağustos'ta Rus-Kazak garnizonunun ikinci hurucu Osmanlılarca, 10 Ağustos'ta Osmanlıların taarruzu ise kale garnizonunca püskürtüldü. 17 Ağustos'ta patlatılan lağımlar sonucu tahrip edilen surların yönünden başlayan ikinci bir Osmanlı taarruzu da başarılı olamadı.
Bunun üzerine 17-23 Ağustos arasında Osmanlı ordusu taarruzlarına ara vererek bombardımanın şiddetini arttırdı. Buna mukabil, General Romadonovskiy komutasındaki Rus ordusu da bölgeye ulaştı ve 24 Ağustos'ta 16.000 kişilik Kırım ve Bosna askerlerinden oluşan birliğin çabalarına rağmen Özi nehrinin öte yakasına 30.000 asker geçirmeyi başardı. Bu birlikler kaleye girmeye başladı.
Cephedeki asker sayısındaki dengenin Osmanlılar aleyhine bozulması üzerineMelek İbrahim Paşa son bir taarruza girişti. 28 Ağustos'ta garnizonun 1.000, Osmanlıların ise 2.000 askerine malolan taarruzun başarıya ulaşmaması üzerine, Kırım Hanı I. Selim Giray'ın da telkiniyle 29 Ağustos'ta kuşatmayı kaldıran Osmanlı ordusu düzenli bir şekilde çekildi.
Kuşatma sonrası
Osmanlı ordusunun kuşatması başarılı olamasa da Serdar Melek İbrahim Paşa önemli kayıplara uğramadan ordusunu geri çekmeyi başardı. Bununla birlikte, seferin başarısızlığından ötürü serdarlıktan, I. Selim Giray ise Kırım hanlığından azledildi. Müteakip yıl tekrarlanmasına karar verilen seferin serdarlığına Sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa Paşa, Kırım Hanlığına ise Murad Giray getirildi.
Kaynakça
- ^ "İskoç General Patrik Gordon'un Gözüyle İlk Osmanlı-Rus Savaşı: I. Çehrin Seferi 1677", Muhammet Şen, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, sy.18/2 (2018), s.348
- ^ "Patrik Gordon- Dnevnik, 1677-1678" (Rusça), D. G. Fedesov, Moskova (2005), s.20
- ^ "Defense of Chigirin in 1677" (Rusça), P.V. Sedov, , S.493-496
- ^ "Kayı 6: İmparatorluğun Zirvesi ve Dönüş", Ahmet Şimşirgil, Timaş Tarih (2014)
- ^ "Melek İbrahim Paşa", Abdülkadir Özcan, Mimar Sinan Üniversitesi, s.224
- ^ "İslam Ansiklopedisi, "Çehrin Kuşatması" maddesi, Türk Diyanet Vakfı, İstanbul (1993), c.8, s.249". 22 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Haziran 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cehrin Kusatmasi Ozi Beylerbeyi Melek Ibrahim Pasa komutasindaki Osmanli kolordusunun Kirim Hani I Selim Giray la birlikte Osmanlilara tabi Kazak hetmani Petro Dorosenko nun Rusya ya terkettigi Cehrin Kalesi ne yonelik 3 29 Agustos 1677 tarihleri arasindaki sonucsuz kusatmasi Cehrin Kusatmasi 1677 1676 1681 Osmanli Rus SavasiCehrin KalesiTarih3 29 Agustos 1677BolgeCehrin Kalesi UkraynaSonucKazak Rus zaferiTaraflarOsmanli Imparatorlugu Kirim HanligiRusya Carligi Kazak HetmanligiKomutanlar ve liderlerMelek Ibrahim Pasa I Selim GirayGeneral Romadonovskiy Albay TrauernihtGucler55 60 000 asker 25 35 top94 000 asker 10 000 garnizon 84 000 Rus ordusu 50 60 topKayiplar2 3 000 olu1 2 000 oluKusatma oncesiKazak Hetmani Petro Dorosenko 1676 yilinda imzalanan ve 1672 1676 Osmanli Lehistan Savasi na son veren Izvanca Antlasmasi yla Osmanli Imparatorlugu Kazak Hetmanligi nin Dinyeper in batisinda kalan topraklarindaki egemenligini Lehistan Kralligi na kabul ettirmisti Ancak Osmanlilarin bu genislemesini Kazak Hetmanligi nin Dinyeper in dogusunda kalan topraklarindaki hakimiyetine karsi tehdit olarak algilayan Rusya ayni yil icinde General Romadonovskiy ve Dogu yaka Kazaklarinin lideri Kazak Hetmani Ivan Samoylovic komutasindaki bir orduyla Osmanlilara bagli Kazak Hetmani Petro Dorosenko nun ikamet ettigi baskenti Cehrin Kalesi ni kusatarak Dorosenko nun da taraf degistirmesi sonucunda 18 Agustos 1676 da zaptetti Bunun uzerine Osmanli Imparatorlugu da 1674 ten beri halinde bulundugu Rusya uzerine Cehrin in geri alinmasi amaciyla muteakip yil sefer duzenleme karari almasina neden oldu Osmanli Padisahi IV Mehmed Serdar olarak 1675 ve 1676 yillarinda Lehistan Kralligi uzerine icra ettigi basarili seferlerle bu Kralligi 1676 yilinda barisa mecbur eden Ozi Beylerbeyi Melek Ibrahim Pasa yi gorevlendirdi Bu planlara karsilik Cehrin Kalesi ni korumayi amaclayan Rusya da yaklasik 10 12 000 askerlik kale garnizonuna ilaveten 1677 Haziran inda General Romadonovskiy komutasindaki 32 000 V D Dolgorukiy in komutasinda 17 000 Hetman Samoylovic in komutasindaki 20 000 ve ihtiyat birligi olarak V V Galitsin in komutasindaki 15 000 askerle birlikte yaklasik 84 000 kisilik bir ordu topladi Ayni ay kaleye giren General A Trauerniht de bir onceki yilki kusatmada hasar gormus surlarin tahkimatina basladi KusatmaCehrin Kalesi Yaklasik 30 35 000 asker ve 25 ila 35 topa sahip Osmanli ordusu ise 23 Temmuz 1677 de Bender de toplandiktan sonra Kirim oncu birlikleriyle Cehrin e ilerledi 3 Agustos ta Osmanli ordusu kale onune ulasarak kusatmayi baslatti I Selim Giray komutasindaki 15 20 000 atlidan olusan Kirim ordusu ise 10 Agustos ta kaleyi kusatan Osmanli ordusuna katildi Kalenin guney ve dogusundaki tepelere yerlesen Osmanli ordusu 4 Agustos gunu kale garnizonuna Osmanlilarin yeni hetman olarak atadiklari Yuri Hmelnitski araciligiyla teslim olmalari cagrisinda bulundu Teklifin reddedilmesi uzerine 5 Agustos ta siddetli bombardimana baslayan Osmanli topcusu 7 Agustos a kadar surlarin bazi bolumlerine kaydadeger hasar verdi Eszamanli olarak lagim faaliyetleri basladi Bununla birlikte yaklasik 1 500 askerle ilk huruc harekatini icra eden Albay Trauerniht Osmanlilarin genel taarruz planlarini ertelemelerini sagladi 9 Agustos ta Rus Kazak garnizonunun ikinci hurucu Osmanlilarca 10 Agustos ta Osmanlilarin taarruzu ise kale garnizonunca puskurtuldu 17 Agustos ta patlatilan lagimlar sonucu tahrip edilen surlarin yonunden baslayan ikinci bir Osmanli taarruzu da basarili olamadi Bunun uzerine 17 23 Agustos arasinda Osmanli ordusu taarruzlarina ara vererek bombardimanin siddetini arttirdi Buna mukabil General Romadonovskiy komutasindaki Rus ordusu da bolgeye ulasti ve 24 Agustos ta 16 000 kisilik Kirim ve Bosna askerlerinden olusan birligin cabalarina ragmen Ozi nehrinin ote yakasina 30 000 asker gecirmeyi basardi Bu birlikler kaleye girmeye basladi Cephedeki asker sayisindaki dengenin Osmanlilar aleyhine bozulmasi uzerineMelek Ibrahim Pasa son bir taarruza giristi 28 Agustos ta garnizonun 1 000 Osmanlilarin ise 2 000 askerine malolan taarruzun basariya ulasmamasi uzerine Kirim Hani I Selim Giray in da telkiniyle 29 Agustos ta kusatmayi kaldiran Osmanli ordusu duzenli bir sekilde cekildi Kusatma sonrasiMerzifonlu Kara Mustafa Pasa Osmanli ordusunun kusatmasi basarili olamasa da Serdar Melek Ibrahim Pasa onemli kayiplara ugramadan ordusunu geri cekmeyi basardi Bununla birlikte seferin basarisizligindan oturu serdarliktan I Selim Giray ise Kirim hanligindan azledildi Muteakip yil tekrarlanmasina karar verilen seferin serdarligina Sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa Pasa Kirim Hanligina ise Murad Giray getirildi Kaynakca Iskoc General Patrik Gordon un Gozuyle Ilk Osmanli Rus Savasi I Cehrin Seferi 1677 Muhammet Sen Turk Dunyasi Incelemeleri Dergisi sy 18 2 2018 s 348 Patrik Gordon Dnevnik 1677 1678 Rusca D G Fedesov Moskova 2005 s 20 Defense of Chigirin in 1677 Rusca P V Sedov ISBN 5 86007 305 4 S 493 496 Kayi 6 Imparatorlugun Zirvesi ve Donus Ahmet Simsirgil Timas Tarih 2014 Melek Ibrahim Pasa Abdulkadir Ozcan Mimar Sinan Universitesi s 224 Islam Ansiklopedisi Cehrin Kusatmasi maddesi Turk Diyanet Vakfi Istanbul 1993 c 8 s 249 22 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Haziran 2022