İki atlı oyun sonu satrançta iki at ve şaha karşı bir ya da iki piyonla şahın oluşturduğu bir oyun sonu konumudur. Bu oyun sonu iki fil ve şah ya da fil, at ve şahlı oyun sonlarında görülebilen şah mata izin vermez. (Ne var ki, daha güçlü olan taraf oyunu pata sürükleyebilir.) Bu konumda gerçekleştirilebilecek mat pozisyonları mevcuttur ancak bunlar basit savunma teknikleriyle etkisiz duruma getirilebilir.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
İki atlı şah mat konumu. Ancak bu konum zorlanamaz. d2 karesindeki at c3 ya da a3 karesinde de bulunabilir |
İlginç bir biçimde, bir piyon ve şah (zaman zaman iki piyonla) bazı durumlar için şah matı zorlayabilir. Bu pozisyonların birçoğu tarafından çözümlenmiştir. Savunma yapan tarafın piyonunun "Troitzky hattı"nın üstünde ya da gerisinde olması durumunda güçlü olan taraf şah matı zorlayabilmektedir. Ne var ki, kazanca giden yol 115 hamleye dek uzayabilir. Şah matın zorlanabilmesinin nedeni savunma yapan tarafın en az bir hamlesinde piyonu hareket ettirmek zorunda kalmasıdır. Piyonun önünün at kullanılarak kesilmesi ve şahın diğer atla sıkıştırılması mata giden yolu kısaltır. Bunun ardından, piyonun önünü tıkayan atla şah çekilerek mat pozisyonu tamamlanır.
İki atla şah mat zorlanamaz
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
İki at, şah matı zorlayamaz |
İki atın kullanıldığı şah mat pozisyonları vardır ancak bu pozisyonlar zorlanamaz. Yalnız şahı kalan oyuncunun yenilmesi için rakibine yardım etmesi gerekir. Yandaki pozisyonda 1. Ae7 ya da 1. Ah6 hamleleri oyunu pata sürükler. Beyaz şu hamle dizisini izleyebilir.
- 1. Af8 Şg8
- 2. Ad7 Şh8
- 3. Ad6 Şg8
- 4. Af6+
Siyah bu durumda 4... Şh8?? oynarsa 5. Af7# ile oyun şah matla sonuçlanır. Ancak siyah
- 4... Şf8 oynarsa önceki konuma geri dönülür.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Beyaz, tahtanın kenarında da şah mat denemesi yapabilir |
Savunma yapan şahın tahtanın kenarında olduğu durumlar için de mat pozisyonları mevcuttur ancak bunlar da zorlanabilir pozisyonlar değillerdir. Yandaki pozisyonda beyazın 1. Ab6+ hamlesine karşılık olarak siyah 1... Şd8?? oynarsa oyun 2. Ae6# ile beyaz lehine sonuçlanır. Ancak siyah bu kıskaçtan 1... Şc7 hamlesiyle kurtulabilmektedir. Bu şah mat pozisyonu bazı satranç problemlerinin çözümü için temel oluşturur (aşağıya bakınız).
İki atlı oyun sonu savunma yapan oyuncuya beraberlikle sonuçlanması kuvvetle olası diğer oyun sonlarında bulunmayan hareket yeteneğini sunmaktadır. Oyuncu bir sonraki hamlede matı engelleyen hamleyi bulmakla oyunu kolaylıkla beraberliğe götürebilir.
İlginç bir biçimde üç at ve şah kullanılarak şah mat zorlanabilir. Kazanca giden yol savunma yapan oyuncunun rakip atlardan birini ele geçirememesi durumunda yirmi hamleden kısa sürer.
Troitzky hattı
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Troitzky hattı, siyah piyon işaretlenmiş karelerden geride ise iki beyaz at şah matı zorlayabilir |
Troitzky (Troitsky) hattı (Troitzky pozisyonu) at ve piyon oyun sonlarının uygulamada önemsiz ancak teoride ilginç bir örneğini oluşturur. Bu oyun sonu tarafından çözümlenmiştir.
İki atın yalnız başına mat edemediği rakip şah, taş avantajına sahip olduğu oyun sonlarında mata sürüklenebilir. Buradaki asıl amaç savunma yapan şahı bir hamle farkla pata sürüklemek üzere sıkıştırmak ve piyonun önünü tıkayan atın son hamlesiyle oyunu kazanca götürmektir. Hamle sırası beyazda ve siyahın piyonu a4-b6-c5-d4-e4-f5-g6-h4 hattının gerisinde beyaz at tarafından engellenmiş ise oyun, diğer taşların konumlarına bakılmaksızın beyazın kazancıyla sona erebilir (aynı durum siyah için de geçerlidir). Ne var ki, mata giden yol güç ve uzundur. 115 hamleye dek uzayabilen bu tür oyun sonları genellikle elli hamle kuralı uyarınca berabere sonuçlanır (Elli hamle içinde zorlanabilen matlar için bu makaleye 20 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ve İkinci Troitzky hattı bölümüne bakınız). Bu nedenle oyun sonu uygulamadan çok teoriye yöneliktir.
iki atlı oyun sonunu çözümlemiş ve "Troitsky ve diğerlerinin çözümlemelerinin kesinlikle doğru olduğunu" vurgulamıştır.
Örnekler
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Beyaz oynar ve kazanır |
Bu örüntü, siyahın piyona sahip olmasının kendisine verdiği zararı anlatıyor. Siyah, oyunu pata sürükleme şansına sahip değil çünkü fazladan bir piyon hamlesi var.
- 1. Ae4 d2
- 2. Af6+ Şh8
- 3. Ae7 (Siyah, piyona sahip olmasaydı oyun patla sonuçlanacaktı.)
- 3. ... d1=V
- 4. Ag6#.
Siyahın piyon hamlesi bulunmasaydı beyaz, şah matı zorlayamayacaktı.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Siyah oynar ve 115 hamlede kazanır |
En uzun kazanç yolu 1... Ae7 hamlesiyle başlayan ve 115 hamle süren bu pozisyondur.
Troitsky hattının önündeki piyon
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hamle sırasının kimde olduğuna bakılmaksızın beyaz kazanır |
Piyonun Troitsky hattının önünde olması durumunda sonuç, savunma yapan şahın konumuna bağlı olarak değişir. Tahta üzerinde "beraberlik alanı" ve "kayıp alanı" olarak tanımlanan bölgeler bulunur. 'un bu bölgeler üzerindeki çalışması piyonun Troitsky hattının önünde olması durumunda bile oyunun beyazın galibiyetiyle sonuçlanacağını göstermiştir.
Topalov-Karpov
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Siyah piyonun Troitzky hattının önünde olmasına karşın beyaz, oyunu 74. Ae2 ile kazanmıştır |
Anatoly Karpov Troitzky hattının önünde bir piyona sahip olmasına karşın Veselin Topalov'a iki atlı oyun sonunda yenilmiştir. Bu oyunda Karpov, oyunu beraberliğe götürecek hamle dizisini izlemeyip yanlış köşeye yönelmiştir (piyonun konumuna göre şah mat ancak belli durumlar için zorlanabilir). "Yıldırım" zaman temposuna göre oynanan bu oyunda pozisyon başlangıçta beraberlik yönündeydi ancak Karpov kötü bir hamle yaparak oyunu kayba sürükledi. Topalov bu kötü hamleye istediği gibi karşılık veremedi ancak Karpov yine kötü bir hamle yaptı ve oyun Topalov lehine sonuçlandı.
İkinci Troitzky hattı
|
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Iki atli oyun sonu satrancta iki at ve saha karsi bir ya da iki piyonla sahin olusturdugu bir oyun sonu konumudur Bu oyun sonu iki fil ve sah ya da fil at ve sahli oyun sonlarinda gorulebilen sah mata izin vermez Ne var ki daha guclu olan taraf oyunu pata surukleyebilir Bu konumda gerceklestirilebilecek mat pozisyonlari mevcuttur ancak bunlar basit savunma teknikleriyle etkisiz duruma getirilebilir Iki atli sah mat konumu Ancak bu konum zorlanamaz d2 karesindeki at c3 ya da a3 karesinde de bulunabilir Ilginc bir bicimde bir piyon ve sah zaman zaman iki piyonla bazi durumlar icin sah mati zorlayabilir Bu pozisyonlarin bircogu tarafindan cozumlenmistir Savunma yapan tarafin piyonunun Troitzky hatti nin ustunde ya da gerisinde olmasi durumunda guclu olan taraf sah mati zorlayabilmektedir Ne var ki kazanca giden yol 115 hamleye dek uzayabilir Sah matin zorlanabilmesinin nedeni savunma yapan tarafin en az bir hamlesinde piyonu hareket ettirmek zorunda kalmasidir Piyonun onunun at kullanilarak kesilmesi ve sahin diger atla sikistirilmasi mata giden yolu kisaltir Bunun ardindan piyonun onunu tikayan atla sah cekilerek mat pozisyonu tamamlanir Iki atla sah mat zorlanamazIki at sah mati zorlayamaz Iki atin kullanildigi sah mat pozisyonlari vardir ancak bu pozisyonlar zorlanamaz Yalniz sahi kalan oyuncunun yenilmesi icin rakibine yardim etmesi gerekir Yandaki pozisyonda 1 Ae7 ya da 1 Ah6 hamleleri oyunu pata surukler Beyaz su hamle dizisini izleyebilir 1 Af8 Sg8 2 Ad7 Sh8 3 Ad6 Sg8 4 Af6 Siyah bu durumda 4 Sh8 oynarsa 5 Af7 ile oyun sah matla sonuclanir Ancak siyah 4 Sf8 oynarsa onceki konuma geri donulur Beyaz tahtanin kenarinda da sah mat denemesi yapabilir Savunma yapan sahin tahtanin kenarinda oldugu durumlar icin de mat pozisyonlari mevcuttur ancak bunlar da zorlanabilir pozisyonlar degillerdir Yandaki pozisyonda beyazin 1 Ab6 hamlesine karsilik olarak siyah 1 Sd8 oynarsa oyun 2 Ae6 ile beyaz lehine sonuclanir Ancak siyah bu kiskactan 1 Sc7 hamlesiyle kurtulabilmektedir Bu sah mat pozisyonu bazi satranc problemlerinin cozumu icin temel olusturur asagiya bakiniz Iki atli oyun sonu savunma yapan oyuncuya beraberlikle sonuclanmasi kuvvetle olasi diger oyun sonlarinda bulunmayan hareket yetenegini sunmaktadir Oyuncu bir sonraki hamlede mati engelleyen hamleyi bulmakla oyunu kolaylikla beraberlige goturebilir Ilginc bir bicimde uc at ve sah kullanilarak sah mat zorlanabilir Kazanca giden yol savunma yapan oyuncunun rakip atlardan birini ele gecirememesi durumunda yirmi hamleden kisa surer Troitzky hattiTroitzky hatti siyah piyon isaretlenmis karelerden geride ise iki beyaz at sah mati zorlayabilir Troitzky Troitsky hatti Troitzky pozisyonu at ve piyon oyun sonlarinin uygulamada onemsiz ancak teoride ilginc bir ornegini olusturur Bu oyun sonu tarafindan cozumlenmistir Iki atin yalniz basina mat edemedigi rakip sah tas avantajina sahip oldugu oyun sonlarinda mata suruklenebilir Buradaki asil amac savunma yapan sahi bir hamle farkla pata suruklemek uzere sikistirmak ve piyonun onunu tikayan atin son hamlesiyle oyunu kazanca goturmektir Hamle sirasi beyazda ve siyahin piyonu a4 b6 c5 d4 e4 f5 g6 h4 hattinin gerisinde beyaz at tarafindan engellenmis ise oyun diger taslarin konumlarina bakilmaksizin beyazin kazanciyla sona erebilir ayni durum siyah icin de gecerlidir Ne var ki mata giden yol guc ve uzundur 115 hamleye dek uzayabilen bu tur oyun sonlari genellikle elli hamle kurali uyarinca berabere sonuclanir Elli hamle icinde zorlanabilen matlar icin bu makaleye 20 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde ve Ikinci Troitzky hatti bolumune bakiniz Bu nedenle oyun sonu uygulamadan cok teoriye yoneliktir iki atli oyun sonunu cozumlemis ve Troitsky ve digerlerinin cozumlemelerinin kesinlikle dogru oldugunu vurgulamistir Ornekler Beyaz oynar ve kazanir Bu oruntu siyahin piyona sahip olmasinin kendisine verdigi zarari anlatiyor Siyah oyunu pata surukleme sansina sahip degil cunku fazladan bir piyon hamlesi var 1 Ae4 d2 2 Af6 Sh8 3 Ae7 Siyah piyona sahip olmasaydi oyun patla sonuclanacakti 3 d1 V 4 Ag6 Siyahin piyon hamlesi bulunmasaydi beyaz sah mati zorlayamayacakti Siyah oynar ve 115 hamlede kazanir En uzun kazanc yolu 1 Ae7 hamlesiyle baslayan ve 115 hamle suren bu pozisyondur Troitsky hattinin onundeki piyon Cheron 1955 Hamle sirasinin kimde olduguna bakilmaksizin beyaz kazanir Piyonun Troitsky hattinin onunde olmasi durumunda sonuc savunma yapan sahin konumuna bagli olarak degisir Tahta uzerinde beraberlik alani ve kayip alani olarak tanimlanan bolgeler bulunur un bu bolgeler uzerindeki calismasi piyonun Troitsky hattinin onunde olmasi durumunda bile oyunun beyazin galibiyetiyle sonuclanacagini gostermistir Topalov Karpov Topalov Karpov 2000 Siyah piyonun Troitzky hattinin onunde olmasina karsin beyaz oyunu 74 Ae2 ile kazanmistir Anatoly Karpov Troitzky hattinin onunde bir piyona sahip olmasina karsin Veselin Topalov a iki atli oyun sonunda yenilmistir Bu oyunda Karpov oyunu beraberlige goturecek hamle dizisini izlemeyip yanlis koseye yonelmistir piyonun konumuna gore sah mat ancak belli durumlar icin zorlanabilir Yildirim zaman temposuna gore oynanan bu oyunda pozisyon baslangicta beraberlik yonundeydi ancak Karpov kotu bir hamle yaparak oyunu kayba surukledi Topalov bu kotu hamleye istedigi gibi karsilik veremedi ancak Karpov yine kotu bir hamle yapti ve oyun Topalov lehine sonuclandi Ikinci Troitzky hatti span