Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İnkılâpçı Kıbrıs'ta Eylül-Aralık 1955 arasında yayımlanan haftalık bir gazeteydi.
| Format | Haftalık gazete |
|---|---|
| Sahibi | Fazıl Önder |
| Muhabir | Derviş Ali Kavazoğlu |
| Kuruluş tarihi | 1955 |
| Siyasi görüşü | Sosyalizm Sol Kemalizm |
| Son yayım tarihi | 12 Aralık 1955 |
| Genel merkez | Lefkoşa |
Kuruluş
Fazıl Önder İnkılapçı’nın yayına başlamasında türlü sorunlarla karşılaştı. Gazete için İngiliz sömürge idaresine ödenmesi gereken 500 Kıbrıs Lirası’nı toplamak üzere Derviş Ali Kavazoğlu ve Fazıl Önder bir bağış kampanyası örgütledi. Kıbrıs’ın köyleri ve kasabaları dolaşılarak film gösterimleri ve çekilişler organize edildi. PEO(Tüm Kıbrıs İşçi Federasyonu) üyesi işçilerden ve halktan para toplandı. Uzun bir kampanyanın ardından gerekli para toplandı. Gazetenin başyazarı da Fazıl Önder’di. Yazarlar arasında , Derviş Ali Kavazoğlu ve gibi isimler yer alıyordu.
Kuruluş bildirgesi
Gazetemizin adı İnkılâpçı. Biz de İnkılâpçıyız, ilhamımızı 1918-1922’de içten zararlı kuvvetlere, dıştan saldırganlara, sömürgecilere karşı şahlanan Türkiye halkından ve bu harekete kılavuzluk ve öncülük eden Atatürk’lerden almaktayız…
Sayın Okuyucu: Elinde tuttuğun “İnkılâpçı” gazetesi, bir buçuk yıl uğraşıldıktan sonra, büyük emek neticesi ve senin paranla, halkın parasıyla yayın alanına atılmıştır… Gazeteyi çıkarmak için, fedakâr halk çocukları köy köy, kasaba kasaba dolaşırken, köy ve şehirli halk tarafından büyük ilgi ile karşılanmakta idiler. Buna rağmen “zırıltıcılar” diye isimlendireceğimiz bazı kişiler, “İnkılâpçı” etrafında dedikodu yaratmaktan (şahsi menfaat icabı olarak) geri kalmadılar. Biz gene yolumuza devam ettik ve şerefle, en fazla güvendiğimiz halkın huzuruna çıktık.
Daha önce broşürlerde bildirdik. Siyasetimiz açıktır, siyasetimizi, temasa geldiğimiz halkın fikirlerini de kullanarak çizdik: Nereden gelirse gelsin, halkımızın zararına olan her şeyle savaşacağız. İşçilerimizin, çiftçilerimizin, dar gelirli zanaatkâr dükkân sahiplerimizin, memurlarımızın haklarını savunacağız. Askıda kalan cemaat davalarımızın yılmadan ele alacağız. Sömürge hükümetinin, halkımızın aleyhine tatbik etmeye yelteneceği anti-demokratik ve anti-liberal kanunlara karşı kalemlerimizle mücadele edeceğiz, bütün dünya halkı tarafından lânetle anılan harp kundakçılığına, harp propagandasına karşı durarak, barışı savunacağız.
Adada yaşayan iki vatandaş cemaatın arasını açmak için yapılan tedhişçiliklerle, yanlış, yalan, parçalayıcı ve gurur kırıcı propagandaları nereden ve hangi taraftan gelirse gelsin takbih ve tel’in edeceğiz. Başkalarının hayat haklarına, düşüncelerine hürmet ederek, halkımıza eşit hayat hakkı tanınması ve varlığımızın adada idamesi için bütün kuvvetimizle faaliyet göstereceğiz. Bu çetin yoldan başarı sağlayabilecek miyiz? Uğraşacağız. Halkın yararına çalışacağımız için halka güveniyoruz.
Tarihçe
İnkılâpçı ilk olarak 13 Eylül 1955'te yayımlandı.
İşçilerin meseleleri dışında köylerdeki eğitim eksikliği, zorunlu ilköğretiminin olmaması, milli ve dini günlerin serbestçe kutlanamaması gibi sorunlara da eğildi.
POE tarafından başlatılan tüm işçilerin sigortalanmasını talep eden kampanya İnkılapçı’da da yer almış, kampanya sonucunda İngiliz sömürge idaresi 1956 yılında Türk ve Rum tüm işçileri sigortalamıştır.
Gazetenin yayımlandığı dönemde yürüttüğü en önemli kampanyalardan birisi de Osmanlı döneminde Türkler’e ait olan ancak Kıbrıs’ın II. Abdülhamid döneminde İngiltere’ye satılması ve Birinci Dünya Savaşı’nın başlamasından sonra adanın İngilizlerce ilhak edilmesinin ardından sömürge idaresince el konulan Evkaf İdaresi’nin yeniden Türk toplumuna devredilmesi amacıyla yürüttüğü kampanyaydı.
Gazete 15 hafta boyunca yayımlanacak ve bu süre zarfında işçi sınıfının sesi olarak görüldü. O günlerin tüm önemli sosyal ve ekonomik konularına ilişkin makaleler yayımladı. Ancak İngiliz sömürge yönetiminin 14 Aralık 1955'te olağanüstü hal ilan etmesinden sonra gazete, AKEL'in günlük gazetesi ile birlikte kapatıldı. Önce AKEL ardından da solcu köylü topluluklarıyla birlikte sosyalist gençlik ve kadın örgütleri yasa dışı ilan edildi, birçok solcu tutuklanıp hapsedildi.
İnkılâpçı'nın 12 Aralık 1955 tarihli son sayısında yayımlanan "Tehdit" başlıklı yazıda gelen tehditler şu şekilde ifade edilmiştir.
Son günlerde oraya, buraya gelişigüzel tehdit mektupları gönderildiğini müşahade etmekteyiz. İki hafta evvel, Leymosunlu tanınmış sporculardan Bay Sevim’e böyle bir mektup gittiğini haber alarak yayımlamıştık. Aynı ayarda bir mektup, geçen gün yazıhanemize de gelmiştir. Muhtevası: “İnkılapçı gazetesini durdurunuz’, öldürüleceksiniz, kafanız ezilecektir” vs. Maşallah! Tavuk kafası mı ezeceksiniz be birader!
Bu hareketi yapanların saf ve masum olduklarını biliriz. Fakat yaptıranlar ve idare edenlerin nedir maksatları? Kime ve hangi emellere hizmet ediyorlar? Medeni ve akıllı adam işi mi bu? Bizim bildiğimiz, gangstervari tedhiş ve tehditler, siyaset vasıtası olamaz; ölüm tehditleriyle fikirler susturulamaz. Bu gibi hareketler halkın nefretini kazanacak ve failleri er geç ortaya çıkarılarak halkın gazabına uğrayacaktır. Tehdit mektupları! Gangstervari hareketler! Bu mu idi eksiğimiz”
Gazetenin kapatılmasından birkaç yıl sonra, eski yazı işleri müdürü Fazıl Önder, 24 Mayıs 1958'de TMT tarafından suikaste uğradı. İnkılâpçı'nın kurucu ortağı , Önder'in öldüğü gün hayatını kurtarmak için Londra'ya kaçtı.
Kaynakça
- ^ a b "Üç mermi, bir hançer: Kıbrıslı gazeteci Fazıl Önder neden öldürüldü? – Umut Ergüven". YKP. 24 Mayıs 2023. 7 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Şubat 2024.
- ^ An Overview of the past and present of the Turkish Cypriot left[]
- ^ "Yeraltı Notları (Turkish)". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Şubat 2024.
- ^ "Tetikçileri biliyor (Turkish)". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Şubat 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Inkilapci Kibris ta Eylul Aralik 1955 arasinda yayimlanan haftalik bir gazeteydi InkilapciFormatHaftalik gazeteSahibiFazil OnderMuhabirDervis Ali KavazogluKurulus tarihi1955Siyasi gorusuSosyalizm Sol KemalizmSon yayim tarihi12 Aralik 1955Genel merkezLefkosaKurulusFazil Onder Inkilapci nin yayina baslamasinda turlu sorunlarla karsilasti Gazete icin Ingiliz somurge idaresine odenmesi gereken 500 Kibris Lirasi ni toplamak uzere Dervis Ali Kavazoglu ve Fazil Onder bir bagis kampanyasi orgutledi Kibris in koyleri ve kasabalari dolasilarak film gosterimleri ve cekilisler organize edildi PEO Tum Kibris Isci Federasyonu uyesi iscilerden ve halktan para toplandi Uzun bir kampanyanin ardindan gerekli para toplandi Gazetenin basyazari da Fazil Onder di Yazarlar arasinda Dervis Ali Kavazoglu ve gibi isimler yer aliyordu Kurulus bildirgesi Gazetemizin adi Inkilapci Biz de Inkilapciyiz ilhamimizi 1918 1922 de icten zararli kuvvetlere distan saldirganlara somurgecilere karsi sahlanan Turkiye halkindan ve bu harekete kilavuzluk ve onculuk eden Ataturk lerden almaktayiz Sayin Okuyucu Elinde tuttugun Inkilapci gazetesi bir bucuk yil ugrasildiktan sonra buyuk emek neticesi ve senin paranla halkin parasiyla yayin alanina atilmistir Gazeteyi cikarmak icin fedakar halk cocuklari koy koy kasaba kasaba dolasirken koy ve sehirli halk tarafindan buyuk ilgi ile karsilanmakta idiler Buna ragmen zirilticilar diye isimlendirecegimiz bazi kisiler Inkilapci etrafinda dedikodu yaratmaktan sahsi menfaat icabi olarak geri kalmadilar Biz gene yolumuza devam ettik ve serefle en fazla guvendigimiz halkin huzuruna ciktik Daha once brosurlerde bildirdik Siyasetimiz aciktir siyasetimizi temasa geldigimiz halkin fikirlerini de kullanarak cizdik Nereden gelirse gelsin halkimizin zararina olan her seyle savasacagiz Iscilerimizin ciftcilerimizin dar gelirli zanaatkar dukkan sahiplerimizin memurlarimizin haklarini savunacagiz Askida kalan cemaat davalarimizin yilmadan ele alacagiz Somurge hukumetinin halkimizin aleyhine tatbik etmeye yeltenecegi anti demokratik ve anti liberal kanunlara karsi kalemlerimizle mucadele edecegiz butun dunya halki tarafindan lanetle anilan harp kundakciligina harp propagandasina karsi durarak barisi savunacagiz Adada yasayan iki vatandas cemaatin arasini acmak icin yapilan tedhisciliklerle yanlis yalan parcalayici ve gurur kirici propagandalari nereden ve hangi taraftan gelirse gelsin takbih ve tel in edecegiz Baskalarinin hayat haklarina dusuncelerine hurmet ederek halkimiza esit hayat hakki taninmasi ve varligimizin adada idamesi icin butun kuvvetimizle faaliyet gosterecegiz Bu cetin yoldan basari saglayabilecek miyiz Ugrasacagiz Halkin yararina calisacagimiz icin halka guveniyoruz TarihceInkilapci ilk olarak 13 Eylul 1955 te yayimlandi Iscilerin meseleleri disinda koylerdeki egitim eksikligi zorunlu ilkogretiminin olmamasi milli ve dini gunlerin serbestce kutlanamamasi gibi sorunlara da egildi POE tarafindan baslatilan tum iscilerin sigortalanmasini talep eden kampanya Inkilapci da da yer almis kampanya sonucunda Ingiliz somurge idaresi 1956 yilinda Turk ve Rum tum iscileri sigortalamistir Gazetenin yayimlandigi donemde yuruttugu en onemli kampanyalardan birisi de Osmanli doneminde Turkler e ait olan ancak Kibris in II Abdulhamid doneminde Ingiltere ye satilmasi ve Birinci Dunya Savasi nin baslamasindan sonra adanin Ingilizlerce ilhak edilmesinin ardindan somurge idaresince el konulan Evkaf Idaresi nin yeniden Turk toplumuna devredilmesi amaciyla yuruttugu kampanyaydi Gazete 15 hafta boyunca yayimlanacak ve bu sure zarfinda isci sinifinin sesi olarak goruldu O gunlerin tum onemli sosyal ve ekonomik konularina iliskin makaleler yayimladi Ancak Ingiliz somurge yonetiminin 14 Aralik 1955 te olaganustu hal ilan etmesinden sonra gazete AKEL in gunluk gazetesi ile birlikte kapatildi Once AKEL ardindan da solcu koylu topluluklariyla birlikte sosyalist genclik ve kadin orgutleri yasa disi ilan edildi bircok solcu tutuklanip hapsedildi Inkilapci nin 12 Aralik 1955 tarihli son sayisinda yayimlanan Tehdit baslikli yazida gelen tehditler su sekilde ifade edilmistir Son gunlerde oraya buraya gelisiguzel tehdit mektuplari gonderildigini musahade etmekteyiz Iki hafta evvel Leymosunlu taninmis sporculardan Bay Sevim e boyle bir mektup gittigini haber alarak yayimlamistik Ayni ayarda bir mektup gecen gun yazihanemize de gelmistir Muhtevasi Inkilapci gazetesini durdurunuz olduruleceksiniz kafaniz ezilecektir vs Masallah Tavuk kafasi mi ezeceksiniz be birader Bu hareketi yapanlarin saf ve masum olduklarini biliriz Fakat yaptiranlar ve idare edenlerin nedir maksatlari Kime ve hangi emellere hizmet ediyorlar Medeni ve akilli adam isi mi bu Bizim bildigimiz gangstervari tedhis ve tehditler siyaset vasitasi olamaz olum tehditleriyle fikirler susturulamaz Bu gibi hareketler halkin nefretini kazanacak ve failleri er gec ortaya cikarilarak halkin gazabina ugrayacaktir Tehdit mektuplari Gangstervari hareketler Bu mu idi eksigimiz Gazetenin kapatilmasindan birkac yil sonra eski yazi isleri muduru Fazil Onder 24 Mayis 1958 de TMT tarafindan suikaste ugradi Inkilapci nin kurucu ortagi Onder in oldugu gun hayatini kurtarmak icin Londra ya kacti Kaynakca a b Uc mermi bir hancer Kibrisli gazeteci Fazil Onder neden olduruldu Umut Erguven YKP 24 Mayis 2023 7 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Subat 2024 An Overview of the past and present of the Turkish Cypriot left olu kirik baglanti Yeralti Notlari Turkish 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Subat 2024 Tetikcileri biliyor Turkish 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Subat 2024