Şahin Teki Bey Kolonya (1865–1919), Arnavut gazeteci ve politikacıdır.
Şahin Teki Kolonya | |
---|---|
Meclis-i Mebûsan 3. Dönem Mebusu | |
Görev süresi 17 Aralık 1908 - 18 Ocak 1912 | |
Seçim bölgesi | 1908 – Görice |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 1865 İstarye, Osmanlı Devleti |
Ölüm | 1919 İstanbul, Osmanlı Devleti |
Milliyeti | Arnavut |
Hayatı
Şahin Kolonya, Osmanlı Devleti'nde İstarye (günümüzde Arnavutluk'un güneyin'deki Starje) Şahin Teki Üpi ismiyle doğdu.
Kolonya, Mekteb-i Mülkiye mezunuydu ve başlangıçta Edirne'de olmak üzere birçok idadi okulunun müdürü olarak görev yapmıştı. Osmanlı kamu idaresinde çalışan Arnavutlardan biriydi ve bir süre Aynoroz sancağının mutasarrıfıydı. Ömür boyu sürecek başka arayışları ve inançları takip etmek için devlet hizmetini terk etti. Daha sonra Manastır'da tutuklandı ve Arnavutça eserleri yaymaktan üç yıl hapis cezasına çarptırıldı. 1897'de Arnavutça bir gazete yayınlama izni için Osmanlı yetkililerine bir muhtıra yazdı. Talep ret edildi. İki yıl sonra Monastir'deki Avusturya-Macaristan konsolosundan gazetenin yayınlanması için yardım istedi. Yetkililerden gelen zorluklar ve sürekli gözetim nedeniyle ülkeyi terk etmek zorunda kaldı. Kolonya Avrupa'nın çeşitli ülkelerine gitti ve sonunda Sofya'ya yerleşti.
1901'den 1908'e kadar Sofya'da, 'nin (1876-1934) yardımıyla ve Avusturya-Macaristan'ın mali desteğiyle başlangıçta tarafından üstlenilen Drita dergisini Sofya'da yayınladı.
Luarasi matbaa "Mbrothësia" ("İlerleme") müdürü olarak görev yapıyordu. Gazete aracılığıyla Kolonya ve Luarasi, Arnavutların milli vicdanını keskinleştirmek ve Arnavutça kitaplar sağlamak için yoğun bir şekilde çalışacaklardı. Kolonya'nın Drita ve diğer medyadaki yazılı çalışmaları, bey olduğu Osmanlı aristokrat sınıfını eleştirerek ve köylülüğün durumuna dikkat çekerek Arnavut ulusal hareketinin sosyo-ekonomik yönünü vurguladı. Kolonya, Arnavutlar ile Osmanlı İmparatorluğu arasında daha iyi bir anayasal ilişki yoluyla bir Arnavut ulusal uyanışını ve ulusal varoluşun güvenliğini savundu, ancak aynı zamanda imparatorlukla savaşan silahlı Arnavut gerilla çetelerinin faaliyetlerini de destekledi.
Kolonya, Sofya'dayken, Bulgaristan'ın Jön Türk yanlısı devrimci Mustafa Ragıp'ı destekleyecekti. Ragıp, Kolonya'nın yardımıyla Bulgarca ve Türkçe olarak Efkar-ı Umumiye adlı gazetesini yeniden yayınlamaya başladı. Efkar-ı Umumiye sonuç olarak sayfalarının çoğunu Arnavutluk meselelerine de ayırdı ve Arnavut milliyetçi haberleri duyurdu. Bu bile, Ragıp'ı Kolonya'nın etkisinden koparması için geri çağıran Osmanlı yetkilileri tarafından fark edilmeyecektir. Bu bile, Ragip'ı Kolonya'nın etkisinden koparması için geri çağıran Osmanlı yetkilileri tarafından fark edilmeyecektir.
Kolonja, İtalyan hükûmetinin Arnavut sorununa karşı İtalyan pozisyonlarını savunan piyonları olarak gördüğü Arbıreşlere (İtalyan-Arnavutlar) güvenmedi ve onlarla işbirliği yapmayı reddetti. Geç Osmanlı döneminde Kolonya, Balkanlar'daki Arnavut jeopolitik çıkarlarına yönelik Avusturya-Macaristan yardımını destekledi.
1904'te Kolonya, 1889 tarihli Şemseddin Sâmi'nin "Shqipëria ç'ka qenë, ç'është e çdo të bëhetë" ("Arnavutça - neydi, ne oldu ve ne olacak") Arnavut millî uyanışı manifestosunu Osmanlıcaya çevirdi ve Drita'da yayınladı.
1906'da Kolonya, Bükreş ve Köstence, Sofya ve Mısır'daki Arnavut diasporası arasında devrimci Arnavut Manastır Komitesi için yurtdışında askere alım faaliyetlerinde yer aldı.
1908'de Kolonya, Arnavut aktivistlerin mali desteğiyle 1908 seçimlerinde Meclis-i Mebûsan Manastır Vilayeti Görice Sancağı mebusu seçildi. Dört Vilâyet-i Arnavud'u temsil eden 26 meclis üyesinin önde gelen bir üyesiydi. Aynı yıl Arnavut alfabesinin standartlaştırıldığı Manastır Kongresi'nin delegelerinden biri oldu.
Manastır Kongresi sırasında bazı delegelerin görüşmelerinden ortaya çıkan Osmanlı'ya Arnavut eğitimi üzerine bir program sunmayı içeren bir görüşü Kolonya, bir mebus olarak üstlendi. Program, Arnavutluk ilk ve ilköğretim okullarını, Ortodoks Arnavut öğrencilerle okullar için Yunan devleti fonlarını kesmeyi ve yerine Osmanlı devleti fonlarını ve kilise mülklerinden elde edilen geliri, bir Arnavut üniversitesi kurulması için yurtdışındaki akademisyenlerin eğitimini ve Katolik ve Ortodoks din adamlarına Osmanlı İmparatorluğu tarafından ödenmesini öngörüyordu. Kolonya'nın programı aynı zamanda Arnavutluk'ta yaşayan topraklarda Arnavutluk askerlik hizmeti, bir Arnavut jandarma teşkilatı, yerel Arnavut ulaşım altyapısı mülkiyeti ve doğal kaynaklardan yararlanma, açık serbest oy ve Arnavut uyruğu ve dilinin tanınmasıyla gelir tahsilatını savundu.
1908'de Avlonyalı İsmail Kemal Bey'in kurduğu Ahrar Fırkası'na ve 1910'da İbrahim Temo ve Abdullah Cevdet'in kurduğu Demokrat Fırkası'na katıldı. Jön Türkler ile olan düşmanlıkları nedeniyle 1911'de tekrar yurt dışına çıkmak zorunda kaldı. 1913'te Avlonya'da birkaç ay geçirdikten sonra 1915'te bu aileyle İstanbul'a geri döndü. Kolonya, Naim Fraşiri'nin kızıyla evlendi.
Bu zamandan 1919'daki ölümüne kadar, sağlık sorunları ve alkol bağımlılığı nedeniyle herhangi bir siyasi faaliyete katılmadı.
Kaynakça
- ^ Piro Tako (1984), Shahin Kolonja (Ypi): jeta dhe veprimtaria atdhetare e publicistike, Tiran: 8 Nëntori, OCLC 66803008
- ^ a b c Skendi 1967, ss. 155–156.
- ^ Somel, Selçuk Akşin (2001). The modernization of public education in the Ottoman Empire, 1839-1908: Islamization, autocracy, and discipline. BRILL. s. 128. ISBN . 26 Haziran 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Haziran 2011.
- ^ Gawrych 2006, s. 147.
- ^ a b c d Skendi 1967, ss. 186–187.
- ^ a b Elisabeth Özdalga (16 Mart 2011). Late Ottoman Society: The Intellectual Legacy (I bas.). Routledge. ss. 294, 315-317. ISBN .
- ^ a b c Hanioğlu 2001, s. 75.
- ^ Skendi 1967, ss. 232–233.
- ^ Skendi 1967, s. 268.
- ^ Balázs Trencsényi, Michal Kopeček (25 Ocak 2007). National Romanticism: The Formation of National Movements. Discourses of Collective Identity in Central and Southeast Europe. Central European Univ Pr. s. 301. ISBN .
- ^ Gawrych 2006, s. 130.
- ^ Hanioğlu, M. Șükrü (2001). Preparation for a Revolution: The Young Turks, 1902-1908. Oxford University Press. s. 361. ISBN .
- ^ Skendi 1967, s. 208.
- ^ a b Skendi 1967, s. 361.
- ^ Gawrych, George (2006). The Crescent and the Eagle: Ottoman rule, Islam and the Albanians, 1874–1913. Londra: IB Tauris. s. 181. ISBN .
- ^ Pearson, Owen (2004). Albania in the twentieth century: a history. I.B.Tauris. s. 2. ISBN . 26 Haziran 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Haziran 2011.
- ^ Skendi 1967, s. 370.
- ^ a b Skendi 1967, ss. 368–369.
- ^ Skendi, Stavro (1967). The Albanian national awakening. Princeton: Princeton University Press. s. 398. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sahin Teki Bey Kolonya 1865 1919 Arnavut gazeteci ve politikacidir Sahin Teki KolonyaMeclis i Mebusan 3 Donem MebusuGorev suresi 17 Aralik 1908 18 Ocak 1912Secim bolgesi 1908 GoriceKisisel bilgilerDogum 1865 Istarye Osmanli DevletiOlum 1919 Istanbul Osmanli DevletiMilliyeti ArnavutHayatiSahin Kolonya Osmanli Devleti nde Istarye gunumuzde Arnavutluk un guneyin deki Starje Sahin Teki Upi ismiyle dogdu Kolonya Mekteb i Mulkiye mezunuydu ve baslangicta Edirne de olmak uzere bircok idadi okulunun muduru olarak gorev yapmisti Osmanli kamu idaresinde calisan Arnavutlardan biriydi ve bir sure Aynoroz sancaginin mutasarrifiydi Omur boyu surecek baska arayislari ve inanclari takip etmek icin devlet hizmetini terk etti Daha sonra Manastir da tutuklandi ve Arnavutca eserleri yaymaktan uc yil hapis cezasina carptirildi 1897 de Arnavutca bir gazete yayinlama izni icin Osmanli yetkililerine bir muhtira yazdi Talep ret edildi Iki yil sonra Monastir deki Avusturya Macaristan konsolosundan gazetenin yayinlanmasi icin yardim istedi Yetkililerden gelen zorluklar ve surekli gozetim nedeniyle ulkeyi terk etmek zorunda kaldi Kolonya Avrupa nin cesitli ulkelerine gitti ve sonunda Sofya ya yerlesti 1901 den 1908 e kadar Sofya da nin 1876 1934 yardimiyla ve Avusturya Macaristan in mali destegiyle baslangicta tarafindan ustlenilen Drita dergisini Sofya da yayinladi Luarasi matbaa Mbrothesia Ilerleme muduru olarak gorev yapiyordu Gazete araciligiyla Kolonya ve Luarasi Arnavutlarin milli vicdanini keskinlestirmek ve Arnavutca kitaplar saglamak icin yogun bir sekilde calisacaklardi Kolonya nin Drita ve diger medyadaki yazili calismalari bey oldugu Osmanli aristokrat sinifini elestirerek ve koylulugun durumuna dikkat cekerek Arnavut ulusal hareketinin sosyo ekonomik yonunu vurguladi Kolonya Arnavutlar ile Osmanli Imparatorlugu arasinda daha iyi bir anayasal iliski yoluyla bir Arnavut ulusal uyanisini ve ulusal varolusun guvenligini savundu ancak ayni zamanda imparatorlukla savasan silahli Arnavut gerilla cetelerinin faaliyetlerini de destekledi Kolonya Sofya dayken Bulgaristan in Jon Turk yanlisi devrimci Mustafa Ragip i destekleyecekti Ragip Kolonya nin yardimiyla Bulgarca ve Turkce olarak Efkar i Umumiye adli gazetesini yeniden yayinlamaya basladi Efkar i Umumiye sonuc olarak sayfalarinin cogunu Arnavutluk meselelerine de ayirdi ve Arnavut milliyetci haberleri duyurdu Bu bile Ragip i Kolonya nin etkisinden koparmasi icin geri cagiran Osmanli yetkilileri tarafindan fark edilmeyecektir Bu bile Ragip i Kolonya nin etkisinden koparmasi icin geri cagiran Osmanli yetkilileri tarafindan fark edilmeyecektir Kolonja Italyan hukumetinin Arnavut sorununa karsi Italyan pozisyonlarini savunan piyonlari olarak gordugu Arbireslere Italyan Arnavutlar guvenmedi ve onlarla isbirligi yapmayi reddetti Gec Osmanli doneminde Kolonya Balkanlar daki Arnavut jeopolitik cikarlarina yonelik Avusturya Macaristan yardimini destekledi 1904 te Kolonya 1889 tarihli Semseddin Sami nin Shqiperia c ka qene c eshte e cdo te behete Arnavutca neydi ne oldu ve ne olacak Arnavut milli uyanisi manifestosunu Osmanlicaya cevirdi ve Drita da yayinladi 1906 da Kolonya Bukres ve Kostence Sofya ve Misir daki Arnavut diasporasi arasinda devrimci Arnavut Manastir Komitesi icin yurtdisinda askere alim faaliyetlerinde yer aldi 1908 de Kolonya Arnavut aktivistlerin mali destegiyle 1908 secimlerinde Meclis i Mebusan Manastir Vilayeti Gorice Sancagi mebusu secildi Dort Vilayet i Arnavud u temsil eden 26 meclis uyesinin onde gelen bir uyesiydi Ayni yil Arnavut alfabesinin standartlastirildigi Manastir Kongresi nin delegelerinden biri oldu Manastir Kongresi sirasinda bazi delegelerin gorusmelerinden ortaya cikan Osmanli ya Arnavut egitimi uzerine bir program sunmayi iceren bir gorusu Kolonya bir mebus olarak ustlendi Program Arnavutluk ilk ve ilkogretim okullarini Ortodoks Arnavut ogrencilerle okullar icin Yunan devleti fonlarini kesmeyi ve yerine Osmanli devleti fonlarini ve kilise mulklerinden elde edilen geliri bir Arnavut universitesi kurulmasi icin yurtdisindaki akademisyenlerin egitimini ve Katolik ve Ortodoks din adamlarina Osmanli Imparatorlugu tarafindan odenmesini ongoruyordu Kolonya nin programi ayni zamanda Arnavutluk ta yasayan topraklarda Arnavutluk askerlik hizmeti bir Arnavut jandarma teskilati yerel Arnavut ulasim altyapisi mulkiyeti ve dogal kaynaklardan yararlanma acik serbest oy ve Arnavut uyrugu ve dilinin taninmasiyla gelir tahsilatini savundu 1908 de Avlonyali Ismail Kemal Bey in kurdugu Ahrar Firkasi na ve 1910 da Ibrahim Temo ve Abdullah Cevdet in kurdugu Demokrat Firkasi na katildi Jon Turkler ile olan dusmanliklari nedeniyle 1911 de tekrar yurt disina cikmak zorunda kaldi 1913 te Avlonya da birkac ay gecirdikten sonra 1915 te bu aileyle Istanbul a geri dondu Kolonya Naim Frasiri nin kiziyla evlendi Bu zamandan 1919 daki olumune kadar saglik sorunlari ve alkol bagimliligi nedeniyle herhangi bir siyasi faaliyete katilmadi Kaynakca Piro Tako 1984 Shahin Kolonja Ypi jeta dhe veprimtaria atdhetare e publicistike Tiran 8 Nentori OCLC 66803008 a b c Skendi 1967 ss 155 156 Somel Selcuk Aksin 2001 The modernization of public education in the Ottoman Empire 1839 1908 Islamization autocracy and discipline BRILL s 128 ISBN 978 90 04 11903 1 26 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Haziran 2011 Gawrych 2006 s 147 a b c d Skendi 1967 ss 186 187 a b Elisabeth Ozdalga 16 Mart 2011 Late Ottoman Society The Intellectual Legacy I bas Routledge ss 294 315 317 ISBN 978 0415665445 a b c Hanioglu 2001 s 75 Skendi 1967 ss 232 233 Skendi 1967 s 268 Balazs Trencsenyi Michal Kopecek 25 Ocak 2007 National Romanticism The Formation of National Movements Discourses of Collective Identity in Central and Southeast Europe Central European Univ Pr s 301 ISBN 978 9637326608 Gawrych 2006 s 130 Hanioglu M Șukru 2001 Preparation for a Revolution The Young Turks 1902 1908 Oxford University Press s 361 ISBN 9780199771110 Skendi 1967 s 208 a b Skendi 1967 s 361 Gawrych George 2006 The Crescent and the Eagle Ottoman rule Islam and the Albanians 1874 1913 Londra IB Tauris s 181 ISBN 9781845112875 Pearson Owen 2004 Albania in the twentieth century a history I B Tauris s 2 ISBN 978 1 84511 013 0 26 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Haziran 2011 Skendi 1967 s 370 a b Skendi 1967 ss 368 369 Skendi Stavro 1967 The Albanian national awakening Princeton Princeton University Press s 398 ISBN 9781400847761