Çevreleme politikası, İkinci Dünya Savaşı'nın sona ermesinden sonra komünizmin yayılmasını önlemek için Soğuk Savaş sırasında ABD tarafından izlenen jeopolitik stratejik bir dış politikaydı. Bu isim, iki savaş arası dönemde Sovyetler Birliği'nin kontrol altına alınması anlamına gelen cordon sanitaire terimiyle ilişkiliydi.
Soğuk Savaş'ın bir bileşeni olarak bu politika, Sovyetler Birliği'nin Doğu Avrupa, Asya, Afrika ve Latin Amerika'da komünist nüfuzu artırma yönünde tepki vermesine neden oldu. Çevreleme, yumuşama (ilişkilerin gevşemesi) ile geri dönüş (aktif olarak bir rejimin değiştirilmesi) arasında bir orta yol konumunu temsil ediyordu. Doktrinin temeli, ABD Başkanı Harry S. Truman'ın İkinci Dünya Savaşı sonrası döneminde ABD'li diplomat George F. Kennan tarafından 1946'da gönderilen bir telgrafta açıkça ifade edildi. ABD dış politikasının bir tanımı olarak bu kelime, Kennan'ın 1947'de ABD Savunma Bakanı James Forrestal'a sunduğu ve daha sonra bir Dışişleri makalesinde kullanılan bir rapordan kaynaklanmıştır.
Daha geniş bir bağlamda bu terim, rakibin uluslararası güç projeksiyonu kapasitesini sınırlamak veya engellemek için tasarlanmış bir stratejiyi belirtmek için kullanılır. Çin bu terimi ABD'nin küresel yükselişini engelleme çabalarını karakterize etmek için kullandı.
Tarih
Rusya'daki 1917 Ekim Devrimi'nin ardından Batılı liderler, dünya çapında devrimi teşvik etme niyetinde görünen Bolşevik hükûmetinin izole edilmesi yönünde çağrılarda bulundu. Mart 1919'da Fransa Başbakanı Georges Clemenceau, Sovyet Rusya'yı izole etmek için komünist olmayan devletlerden oluşan bir kordon sanitaire çağrısında bulundu. Bu ifadeyi tercüme eden ABD Başkanı Woodrow Wilson, "karantina" çağrısında bulundu.
Birinci Dünya Savaşı müttefikleri, Bolşevik Devrimi'nden sonra Vladimir Lenin'in ülkeyi Birinci Dünya Savaşı'ndan çekmesi ve Almanya'nın Batı Cephesi'ndeki Müttefik kuvvetlerle yüzleşmek için birliklerini yeniden tahsis etmesine izin vermesiyle Rusya'ya bir saldırı başlattı. Eş zamanlı olarak Başkan Wilson, yeni Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti tarafından gerçekleştirilen insan hakları ihlallerinin giderek daha fazla farkına vardı ve yeni rejimin militan ateizmine ve komuta ekonomisini savunmasına karşı çıktı. Ayrıca Marksizm-Leninizm'in Batı dünyasının geri kalanına yayılacağından endişeliydi ve dönüm noktası niteliğindeki On Dört İlkesinin kısmen komünizme alternatif bir dünya çapında ideoloji olarak liberal demokrasiyi sağlamasını amaçladı. Çekincelere rağmen Amerika Birleşik Devletleri, Japonya'nın Rusya'nın elindeki topraklara yayılmasından duyulan korku ve Müttefiklere bağlı Çek Lejyonu'na verdikleri destek nedeniyle Kuzey Rusya ve Sibirya'ya az sayıda birlik gönderdi. Amerika Birleşik Devletleri ayrıca Beyaz Ordu'ya yiyecek ve malzeme gibi dolaylı yardımlarda da bulundu. Saldırı ülke içinde sevilmiyordu ve tutarlı bir stratejiden yoksundu, müttefiklerin eninde sonunda Rusya'dan çekilmesine yol açtı.
ABD başlangıçta Sovyetler Birliği'ni tanımayı reddetti, ancak Başkan Franklin D. Roosevelt, Amerikan ihracat pazarlarını genişletme umuduyla 1933'te politikayı tersine çevirdi. 1938 Münih Anlaşması, Nazilerin Avrupa'daki yayılmasını kontrol altına almaya yönelik başarısız bir girişimdi. ABD, 1937'den 1941'e kadar Asya'daki Japon yayılmasını kontrol altına almaya çalıştı ve Japonya, Pearl Harbor'a saldırarak tepki gösterdi. Almanya'nın 1941'de II. Dünya Savaşı sırasında Sovyetler Birliği'ni işgal etmesinden sonra, ABD ve Sovyetler Birliği kendilerini Almanya'ya karşı müttefik olarak buldular. Sonraki yıllarda çevreleme politikası, Kore, Küba, Vietnam ve Afganistan'da tekrar kullanıldı. Soğuk Savaş'ın 1992'de sona ermesi, çevreleme politikasının resmi olarak sona ermesine işaret ediyordu, ancak ABD, İzlanda, Almanya ve Türkiye gibi Rusya'nın çevresindeki bölgelerdeki üslerini korudu. Politikanın çoğu daha sonra 21. yüzyılda ABD'nin Çin'e yönelik dış politikasını etkilemeye yardımcı oldu.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Kennan), “X” (George F. (1 Temmuz 1947). "The Sources of Soviet Conduct". Foreign Affairs (İngilizce) (July 1947). ISSN 0015-7120. Erişim tarihi: 7 Haziran 2023.
- ^ "The A to Z of international relations". The Economist (İngilizce). Erişim tarihi: 27 Kasım 2023.
- ^ a b Fic, Victor M (1995), The Collapse of American Policy in Russia and Siberia, 1918, Columbia University Press, New York
- ^ a b c MacMillan, Margaret, 1943- (2003). Paris 1919 : six months that changed the world. First U.S. Holbrooke, Richard. New York: Random House. ss. 63-82. ISBN . OCLC 49260285.
- ^ . encyclopedia.1914-1918-online.net. 19 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2020.
- ^ "Fourteen Points | Text & Significance". Encyclopædia Britannica (İngilizce). 17 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Şubat 2020.
- ^ Donald E. Davis and Eugene P. Trani (2009). Distorted Mirrors: Americans and Their Relations with Russia and China in the Twentieth Century. University of Missouri Press. s. 48. ISBN .
- ^ Sidney Pash, "Containment, Rollback and the Onset of the Pacific War, 1933–1941" in G. Kurt Piehler and Sidney Pash, eds. The United States and the Second World War: New Perspectives on Diplomacy, War, and the Home Front (2010) pp 38–67
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cevreleme politikasi Ikinci Dunya Savasi nin sona ermesinden sonra komunizmin yayilmasini onlemek icin Soguk Savas sirasinda ABD tarafindan izlenen jeopolitik stratejik bir dis politikaydi Bu isim iki savas arasi donemde Sovyetler Birligi nin kontrol altina alinmasi anlamina gelen cordon sanitaire terimiyle iliskiliydi Juan dela Cruz un Filipinler i komunizm tehdidine karsi savunmaya hazir oldugunu gosteren Amerika Birlesik Devletleri Bilgi Servisi propaganda posteri Soguk Savas in bir bileseni olarak bu politika Sovyetler Birligi nin Dogu Avrupa Asya Afrika ve Latin Amerika da komunist nufuzu artirma yonunde tepki vermesine neden oldu Cevreleme yumusama iliskilerin gevsemesi ile geri donus aktif olarak bir rejimin degistirilmesi arasinda bir orta yol konumunu temsil ediyordu Doktrinin temeli ABD Baskani Harry S Truman in Ikinci Dunya Savasi sonrasi doneminde ABD li diplomat George F Kennan tarafindan 1946 da gonderilen bir telgrafta acikca ifade edildi ABD dis politikasinin bir tanimi olarak bu kelime Kennan in 1947 de ABD Savunma Bakani James Forrestal a sundugu ve daha sonra bir Disisleri makalesinde kullanilan bir rapordan kaynaklanmistir Daha genis bir baglamda bu terim rakibin uluslararasi guc projeksiyonu kapasitesini sinirlamak veya engellemek icin tasarlanmis bir stratejiyi belirtmek icin kullanilir Cin bu terimi ABD nin kuresel yukselisini engelleme cabalarini karakterize etmek icin kullandi TarihRusya daki 1917 Ekim Devrimi nin ardindan Batili liderler dunya capinda devrimi tesvik etme niyetinde gorunen Bolsevik hukumetinin izole edilmesi yonunde cagrilarda bulundu Mart 1919 da Fransa Basbakani Georges Clemenceau Sovyet Rusya yi izole etmek icin komunist olmayan devletlerden olusan bir kordon sanitaire cagrisinda bulundu Bu ifadeyi tercume eden ABD Baskani Woodrow Wilson karantina cagrisinda bulundu Birinci Dunya Savasi muttefikleri Bolsevik Devrimi nden sonra Vladimir Lenin in ulkeyi Birinci Dunya Savasi ndan cekmesi ve Almanya nin Bati Cephesi ndeki Muttefik kuvvetlerle yuzlesmek icin birliklerini yeniden tahsis etmesine izin vermesiyle Rusya ya bir saldiri baslatti Es zamanli olarak Baskan Wilson yeni Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti tarafindan gerceklestirilen insan haklari ihlallerinin giderek daha fazla farkina vardi ve yeni rejimin militan ateizmine ve komuta ekonomisini savunmasina karsi cikti Ayrica Marksizm Leninizm in Bati dunyasinin geri kalanina yayilacagindan endiseliydi ve donum noktasi niteligindeki On Dort Ilkesinin kismen komunizme alternatif bir dunya capinda ideoloji olarak liberal demokrasiyi saglamasini amacladi Cekincelere ragmen Amerika Birlesik Devletleri Japonya nin Rusya nin elindeki topraklara yayilmasindan duyulan korku ve Muttefiklere bagli Cek Lejyonu na verdikleri destek nedeniyle Kuzey Rusya ve Sibirya ya az sayida birlik gonderdi Amerika Birlesik Devletleri ayrica Beyaz Ordu ya yiyecek ve malzeme gibi dolayli yardimlarda da bulundu Saldiri ulke icinde sevilmiyordu ve tutarli bir stratejiden yoksundu muttefiklerin eninde sonunda Rusya dan cekilmesine yol acti ABD baslangicta Sovyetler Birligi ni tanimayi reddetti ancak Baskan Franklin D Roosevelt Amerikan ihracat pazarlarini genisletme umuduyla 1933 te politikayi tersine cevirdi 1938 Munih Anlasmasi Nazilerin Avrupa daki yayilmasini kontrol altina almaya yonelik basarisiz bir girisimdi ABD 1937 den 1941 e kadar Asya daki Japon yayilmasini kontrol altina almaya calisti ve Japonya Pearl Harbor a saldirarak tepki gosterdi Almanya nin 1941 de II Dunya Savasi sirasinda Sovyetler Birligi ni isgal etmesinden sonra ABD ve Sovyetler Birligi kendilerini Almanya ya karsi muttefik olarak buldular Sonraki yillarda cevreleme politikasi Kore Kuba Vietnam ve Afganistan da tekrar kullanildi Soguk Savas in 1992 de sona ermesi cevreleme politikasinin resmi olarak sona ermesine isaret ediyordu ancak ABD Izlanda Almanya ve Turkiye gibi Rusya nin cevresindeki bolgelerdeki uslerini korudu Politikanin cogu daha sonra 21 yuzyilda ABD nin Cin e yonelik dis politikasini etkilemeye yardimci oldu Ayrica bakinizYatistirma Domino teorisi Yumusama Izolasyonculuk Marshall plani Truman DoktriniKaynakca Kennan X George F 1 Temmuz 1947 The Sources of Soviet Conduct Foreign Affairs Ingilizce July 1947 ISSN 0015 7120 Erisim tarihi 7 Haziran 2023 The A to Z of international relations The Economist Ingilizce Erisim tarihi 27 Kasim 2023 a b Fic Victor M 1995 The Collapse of American Policy in Russia and Siberia 1918 Columbia University Press New York a b c MacMillan Margaret 1943 2003 Paris 1919 six months that changed the world First U S Holbrooke Richard New York Random House ss 63 82 ISBN 0 375 50826 0 OCLC 49260285 encyclopedia 1914 1918 online net 19 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Subat 2020 Fourteen Points Text amp Significance Encyclopaedia Britannica Ingilizce 17 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Subat 2020 Donald E Davis and Eugene P Trani 2009 Distorted Mirrors Americans and Their Relations with Russia and China in the Twentieth Century University of Missouri Press s 48 ISBN 9780826271891 Sidney Pash Containment Rollback and the Onset of the Pacific War 1933 1941 in G Kurt Piehler and Sidney Pash eds The United States and the Second World War New Perspectives on Diplomacy War and the Home Front 2010 pp 38 67