Çin Anayasası resmi adıyla Çin Halk Cumhuriyeti Anayasası (Çince=中华人民共和国宪法|Geleneksel Çince=中華人民共和國憲法 Hanyu Pinyin=Zhōnghuá Rénmín Gònghéguó Xiànfǎ) Çin'deki en üst kanundur. Yürürlükte olan anayasa, 1988, 1993, 1999 ve 2004'teki değişikliklerle beraber 5. Ulusal Halk Kongresi'nde değiştirilmiş olandır. Daha önceki anayasalar -1954 Anayasası, 1975 Anayasası ve 1978 Anayasası-birbirinin yerine geçmiştir. Anayasa; giriş, genel ilkeler, temel haklar ve yurttaşların görevleri, (Ulusal Halk Kongresi, Devlet Konseyi, Yerel Halk Kongresi, Yerel Halk Hükümetleri, Halk Mahkemeleri ve Halk avukatları gibi devlet organlarının anlatıldığı) devletin yapısı, ulusal bayrak ve devlet armaları bölümlerinden oluşmaktadır.
Tarihçe
Çin Halk Cumhuriyeti'nin ilk anayasası 1954 yılında yürürlüğe girdi. 1975 ve 1978'deki iki değişiklikten sonra yürürlükte olan anayasa 1982 yılında yürürlüğe girdi. Bu anayasalar arasında ciddi farklar olduğu gibi 1982 Anayasası da daha sonraki yıllarda defalarca değiştirilmiştir.
1982 Metni
1982 Anayasası Deng Xiaoping'in ülke içi düzen ve modernleşme için sürekli bir kurumsal yapı kurma isteğini yansıtmaktadır. Yeni Anayasa, Çin'in toplumsal ve ekonomik yapılarında büyük değişikliklerin yapılması için yasal bir zemin oluşturmakta ve özellikle hükûmet yapısında dönüşüm sağlamaktadır.
Daha sonraki yıllarda Ulusal Halk Kongresi tarafından 1982 Anayasası'nda dört büyük değişiklik yapılmıştır.
ÇHC Anayasası'nın büyük bir kısmı Sovyetler Birliği'nin 1936 Anayasası'ndan uyarlanmıştır ancak aralarında bazı belirli farklar da vardır. Örnek, Sovyet Anayasası'nda açık bir şekilde ulusların ayrılma hakkından bahsederken Çin Anayasası bunu açıkça yasaklamaktadır. Sovyet Anayasası resmi olarak federal bir sistem oluştururken Çin Anayasası çok uluslu üniter bir devlet oluşturmuştur.
1982 Anayasası 138 madde ile uzun ve karmaşık bir metindir. Uzun bölümler olduğu gibi 1978 Anayasası'ndan alınırken birçok değişikliği 1954 Anayasası'ndan uyarlanmıştır.Yeni Anayasa sınıf savaşına daha az vurgu yaparken gelişmeyi ve modernleşmede merkezi bir rol oynayabilecek partili olmayan grupların öncelik ve katkılarının sisteme dahil edilmesine en üst seviyede önem verilmiştir.
Anayasası'nın birinci maddesi şöyledir: "Çin Halk Cumhuriyeti işçilerin ve köylülerin ittifakı üstünde kurulan ve işçi sınıfı tarafından liderliği yapılan halkın demokratik diktatörlüğü egemenliğinde sosyalist bir devlettir." Bu madde, sistemin emekçi sınıfların -komünist terminolojide işçiler ve köylüler- ittifakı üzerinde kurulduğunu ve emekçilerin koruyucusu ve onların öncü partisi olan komünist parti tarafından da yönetildiğini açıklamaktadır.
Anayasa, ÇKP, demokratik partiler ve kitle örgütleri tarafından oluşturulan temel ittifak gruplarına yenilenmiş ve canlı bir rol vermektedir. 1982 Anayasası, 1978 Anayasa metnine yerleştirilen Çin Kültür Devrimi'ne eşlik eden retoriğin tamamını metinden çıkarmıştır. Gerçekte Kültür Devrimi'ne yapılan bütün atıfları iptal etmiş ve Haziran 1981'de "Çin Halk Cumhuriyeti'nin Kuruluşundan Beri Partinin Bazı Tarihsel Sorunlarının Çözümü" adındaki Onbirinci Merkez Komite Altıncı Oturumunda ortaya çıkarılan önemli tarihsel sonuçlarla Mao Zedong'un çıkarımları yeniden yazılmıştır.
Dış bağlantılar
- Çin Halk Cumhuriyeti anayasası İngilizce çevirisi3 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ . 3 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2008.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cin Anayasasi resmi adiyla Cin Halk Cumhuriyeti Anayasasi Cince 中华人民共和国宪法 Geleneksel Cince 中華人民共和國憲法 Hanyu Pinyin Zhōnghua Renmin Gongheguo Xianfǎ Cin deki en ust kanundur Yururlukte olan anayasa 1988 1993 1999 ve 2004 teki degisikliklerle beraber 5 Ulusal Halk Kongresi nde degistirilmis olandir Daha onceki anayasalar 1954 Anayasasi 1975 Anayasasi ve 1978 Anayasasi birbirinin yerine gecmistir Anayasa giris genel ilkeler temel haklar ve yurttaslarin gorevleri Ulusal Halk Kongresi Devlet Konseyi Yerel Halk Kongresi Yerel Halk Hukumetleri Halk Mahkemeleri ve Halk avukatlari gibi devlet organlarinin anlatildigi devletin yapisi ulusal bayrak ve devlet armalari bolumlerinden olusmaktadir TarihceCin Halk Cumhuriyeti nin ilk anayasasi 1954 yilinda yururluge girdi 1975 ve 1978 deki iki degisiklikten sonra yururlukte olan anayasa 1982 yilinda yururluge girdi Bu anayasalar arasinda ciddi farklar oldugu gibi 1982 Anayasasi da daha sonraki yillarda defalarca degistirilmistir 1982 Metni1982 Anayasasi Deng Xiaoping in ulke ici duzen ve modernlesme icin surekli bir kurumsal yapi kurma istegini yansitmaktadir Yeni Anayasa Cin in toplumsal ve ekonomik yapilarinda buyuk degisikliklerin yapilmasi icin yasal bir zemin olusturmakta ve ozellikle hukumet yapisinda donusum saglamaktadir Daha sonraki yillarda Ulusal Halk Kongresi tarafindan 1982 Anayasasi nda dort buyuk degisiklik yapilmistir CHC Anayasasi nin buyuk bir kismi Sovyetler Birligi nin 1936 Anayasasi ndan uyarlanmistir ancak aralarinda bazi belirli farklar da vardir Ornek Sovyet Anayasasi nda acik bir sekilde uluslarin ayrilma hakkindan bahsederken Cin Anayasasi bunu acikca yasaklamaktadir Sovyet Anayasasi resmi olarak federal bir sistem olustururken Cin Anayasasi cok uluslu uniter bir devlet olusturmustur 1982 Anayasasi 138 madde ile uzun ve karmasik bir metindir Uzun bolumler oldugu gibi 1978 Anayasasi ndan alinirken bircok degisikligi 1954 Anayasasi ndan uyarlanmistir Yeni Anayasa sinif savasina daha az vurgu yaparken gelismeyi ve modernlesmede merkezi bir rol oynayabilecek partili olmayan gruplarin oncelik ve katkilarinin sisteme dahil edilmesine en ust seviyede onem verilmistir Anayasasi nin birinci maddesi soyledir Cin Halk Cumhuriyeti iscilerin ve koylulerin ittifaki ustunde kurulan ve isci sinifi tarafindan liderligi yapilan halkin demokratik diktatorlugu egemenliginde sosyalist bir devlettir Bu madde sistemin emekci siniflarin komunist terminolojide isciler ve koyluler ittifaki uzerinde kuruldugunu ve emekcilerin koruyucusu ve onlarin oncu partisi olan komunist parti tarafindan da yonetildigini aciklamaktadir Anayasa CKP demokratik partiler ve kitle orgutleri tarafindan olusturulan temel ittifak gruplarina yenilenmis ve canli bir rol vermektedir 1982 Anayasasi 1978 Anayasa metnine yerlestirilen Cin Kultur Devrimi ne eslik eden retorigin tamamini metinden cikarmistir Gercekte Kultur Devrimi ne yapilan butun atiflari iptal etmis ve Haziran 1981 de Cin Halk Cumhuriyeti nin Kurulusundan Beri Partinin Bazi Tarihsel Sorunlarinin Cozumu adindaki Onbirinci Merkez Komite Altinci Oturumunda ortaya cikarilan onemli tarihsel sonuclarla Mao Zedong un cikarimlari yeniden yazilmistir Dis baglantilarCin Halk Cumhuriyeti anayasasi Ingilizce cevirisi3 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca 3 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Agustos 2008