Ömer Faruk Efendi (Osmanlıca: شهزاده عمر فاروق, romanize: Şehzâde ʿÖmer Fârûḳ; 27 Şubat 1898, İstanbul – 28 Mart 1969, Kahire), Türk asker, son Osmanlı halifesi Abdülmecid Efendi'nin oğlu, son Osmanlı padişahı VI. Mehmed’in damadıdır. 1920-1924 yılları arasında Fenerbahçe Spor Kulübü'nün başkanlığını yapmıştır.
Ömer Faruk Efendi | |
---|---|
Doğum | 27 Şubat 1898 Feriye Sarayı, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 28 Mart 1969 (71 yaşında) Maadi, Kahire, Mısır |
Defin | II. Mahmud Türbesi |
Eş(ler)i | Sabiha Sultan Mihrişah Sultan |
Çocuk(lar)ı | Neslişah Osmanoğlu Hanzade Sultan Necla Sultan |
Hanedan | Osmanlı Hanedanı |
Babası | Abdülmecid Efendi |
Annesi | Şehsuvar Kadınefendi |
Meslek | Asker |
Yaşamı
27 Şubat 1898 tarihinde Feriye Sarayı'nda doğmuştur. Dedesi, 32. Osmanlı padişahı Sultan Abdülaziz'dir. Annesi Şehsuvar Kadınefendi idi. Kız kardeşi ise başka bir anneden doğan Dürrüşehvar Sultan'dı. Defalarca cepheye gönderilme talebi yaşının çok küçük olması sebebiyle geri çevrildi. Nihayetinde Galiçya, ardından da Verdun Cephesi’nde kanlı çatışmalara katıldı. Alman İmparatorluğu, Ömer Faruk Efendiyi en büyük 2 madalyasıyla (Kızıl Kartal Madalyası ve Birinci Derece Demir Haç) ödüllendirdiği gibi, kendisini daha önce defalarca taltif etmek istese de; Ömer Faruk Efendi, bunları kabul etmediği halde Kayzer II. Wilhelm, son olarak ısrarla kendisine altın bir tabaka ile imzalı fotoğrafını yollamıştır.
Küçük yaştaki şehzadelerin askeri eğitim almalarını isteyen Enver Paşa bu amaçla Ihlamur Kasrı’nı “Şehzadeler Okulu“ olarak tahsis etmiştir. Daha sonra, 15 yaşın altındaki bütün şehzadelerin bu okula devam etmesi zorunlu hale gelmiştir. Bu sayede Şehzade Ömer Faruk, bu okulda askeri eğitiminin yanı sıra edebiyat, tarih, din, matematik ve geometri eğitimi aldı. Hanedan mensuplarının eğitimlerinin Avrupa’da almalarına yönelik Enver Paşa tarafından oluşturulan kanun neticesi ile ilk etapta Viyana’daki Terezyanum (Theresianum) Askeri Okulu‘nda eğitim aldıktan sonra askeri açıdan daha disiplinli bir eğitim alması amacıyla Alman İmparatorluğu’ndaki Potsdam Askeri Okulu’na nakledilmiştir. 1914 yılında Harbiye Mektebi'nden mezun olmuştur. Potsdam ve Viyana’da aldığı eğitimler sonrasında anadili seviyesinde Almancayı öğrendi. Hatta o denli ki; İngilizce ve Fransızcayı da Almanca aksanıyla konuşabilecek kadar bu dile hakimdi. Şehzade Ömer Faruk, I. Dünya Savaşı başladığı dönem Fransızlarla kanlı çatışmaların yaşandığı Verdun Cephesi'nde savaşa katılmıştır. Ömer Faruk Efendi, savaş sonrasında Potsdam'a dönmüş ve burada Alman imparatorunun Birinci Ayak Muhafızları Alayı'na atanmıştır. Bu alaya kaydolabilmek için iki şarttan birisi; Almanya'daki en aristokrat ailelerden birine ait olmak ve diğeriyse 1.90 cm’den daha uzun boylu olmaktır. Her Prusya prensi 10 yaşından itibaren bu alayda subay olarak kayıtlıydı, ancak boyları kısa olanlar geçit törenlerine katılmıyorlardı. Şehzade Ömer Faruk, sadece 1.85 cm boyunda olmasına rağmen bu özel alaya kabul edildi. Meslektaşları arasında en kısaydı ama yine de Kaiser II. Wilhelm’in önündeki tüm geçit törenlerine katıldı. Ardından, Prusya hassa alayında üsteğmen rütbesiyle tâlim gördü. Alman İmparatoru II. Wilhelm'i, Sultan V. Mehmed Reşad adına Almanya'ya ziyarete giden Şehzade Mehmed Vahdettin Efendi'ye, Mustafa Kemal Paşa ile birlikte yolculukta eşlik eden heyette yer aldı. Ülkeye döndükten sonra sonra kuzeni Şehzade Mehmed Vahdettin Efendi'nin kızı olan Sabiha Sultan ile Topkapı Sarayı’nda Şeyhülislam Haydarizade İbrahim Efendi’nin kıydığı nikahla evlendi ve bu evlilikten 4 Kasım 1921’de Neslişah Sultan, 19 Eylül 1923’te Hanzade Sultan ve 15 Mayıs 1926’da Necla Sultan adlarında üç kız çocuk sahibi oldu. Evlilikleri boyunca kışları Çifte Saraylar‘da, yazları ise Rumelihisarı’ndaki sarayda ikamet ettiler. Saray erkanında, yakışıklılığı ile şöhret bulmuş, hatta bu şöhreti Avrupa saraylarına dahi yayılmış ancak, bununla birlikte eşi Sabiha Sultan'ın, kendisine bu konudaki itimatsızlığından dolayı, evliliği 1948 yılında sona ermiştir. Spora ve özellikle de futbola olan ilgisiyle tanındı. 1919 yılında, 21 yaşındayken Fenerbahçe Spor Kulübü'nün başkanlığına seçildi ve sürgün nedeniyle ülkeyi terk etmek zorunda kalana kadar 5 yıl boyunca bu görevi sürdürdü.
1921 yılının Nisan ayında çok arzu ettiği Millî Mücadele'ye katılmak için Anadolu'ya yola çıktı. Ancak İnebolu dolaylarında, Mustafa Kemal Paşa'nın silah arkadaşı ve yakın dostu da olmasına rağmen, Ankara Hükûmeti yetkilileri tarafından İstanbul'a geri gönderilmiştir. Mustafa Kemal Paşa tarafından, Millî Mücadele için Anadolu'ya gelmesinin tasvip olunmadığı iletilmiş ve kendisine şu telgraf yollanmıştır:
Şehzadeyi Necabetpenah Ömer Faruk Efendi Hazretlerine;
Zatı fehimanelerinin Anadolu’ya teşrif buyurmaları emsali müessefe-i tarihiye delâletiyle sabit olduğu üzere erkânı saltanatı seniyye arasında bazı sui-telâkkiyata mahal verebileceği ve vahdeti tamme halinde bulunan efkârı umumiye-i milliyeyi yeniden teşevvüşe düşürmek suretiyle de fevkalâde dâii mezahir olacağı muhakkak olduğundan vatan ve milletin bütün hanedanı saltanatı seniye erkânının hizmetlerinden istifade edecekleri zamanın hulûline intizaren şimdilik İstanbul’da temdidi ikâmet buyurmaları meftur oldukları hamiyeti vataniye iktizasından görüldüğü maalitiram arzolunur efendim.
-Mustafa Kemal
4 Mart 1924 tarihinde TBMM'nin kabul ettiği "Hilafetin kaldırılması ve Osmanlı Hanedanı'nın sınır dışı edilmesi" kanunu gereğince başta babası Abdülmecid Efendi olmak üzere tüm aile üyeleriyle birlikte yurt dışına sürgün edildi. Sürgüne binbaşı rütbesinde gönderildi. Sürgün yıllarında İsviçre ve Nice’de yaşadı. Ayrıca 1925 yılında, Ömer Faruk Efendi'nin Arnavutluk'a hükümdar yapılması söz konusu oldu ise de, Ankara hükûmeti, başvekil Ahmed Zogoğlu aracılığıyla bu olasılığı engelledi.Türkiye'ye bir daha gelemedi ve 45 yıl sürgünde yaşadı. 28 Mart 1969 tarihinde Kahire'de vefat etti. Ancak ölümünden 5 yıl sonra Osmanlı Hanedanı'nın üyesi olan erkeklerinin ülkeye dönmelerine izin verildi. Yıllar sonra hükûmetin "sessizce defnedilmesi şartıyla" verdiği özel bir izinle, Ömer Faruk Efendi'nin naaşı Türkiye'ye getirildi ve 10 Mart 1977'de Cağaloğlu'ndaki II. Mahmud Türbesi'ne defnedildi.
Sportif görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Refik Ahmet Nuri Sekizinci | 13. Fenerbahçe SK Başkanı 1919-1924 | Sonra gelen: Nasuhi Baydar |
Kaynakça
- ^ "Sürgündeki Şehzade, Vatan ve Fenerbahçe Hasreti İle Can Verdi". Murat Bardakçı. Hürriyet Gazetesi. 16 Ocak 2006. 1 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ocak 2006.
- ^ . Fenerbahçe Resmî İnternet Sitesi. fenerbahce.org. 20 Eylül 2018. 6 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2018.
- ^ Bardakçı 2017, p. 23.
- ^ Bardakçı, 2017, p. 95.
- ^ . Prof. Dr. Ekrem Buğra Ekinci. 18 Mart 2019. 30 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2019.
- ^ . Murat Kutlu. Gerçek Hayat Gazetesi. 26 Mart 2018. 3 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2018.
- ^ . Prof. Dr. Ekrem Buğra Ekinci. 4 Nisan 2012. 13 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2012.
- ^ . Fikriyat Haber Sitesi. 28 Mart 2019. 29 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2019.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Omer Faruk Efendi Osmanlica شهزاده عمر فاروق romanize Sehzade ʿOmer Faruḳ 27 Subat 1898 Istanbul 28 Mart 1969 Kahire Turk asker son Osmanli halifesi Abdulmecid Efendi nin oglu son Osmanli padisahi VI Mehmed in damadidir 1920 1924 yillari arasinda Fenerbahce Spor Kulubu nun baskanligini yapmistir Omer Faruk EfendiDogum27 Subat 1898 1898 02 27 Feriye Sarayi Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum28 Mart 1969 71 yasinda Maadi Kahire MisirDefinII Mahmud TurbesiEs ler iSabiha Sultan Mihrisah SultanCocuk lar iNeslisah Osmanoglu Hanzade Sultan Necla SultanHanedanOsmanli HanedaniBabasiAbdulmecid EfendiAnnesiSehsuvar KadinefendiMeslekAskerYasami27 Subat 1898 tarihinde Feriye Sarayi nda dogmustur Dedesi 32 Osmanli padisahi Sultan Abdulaziz dir Annesi Sehsuvar Kadinefendi idi Kiz kardesi ise baska bir anneden dogan Durrusehvar Sultan di Defalarca cepheye gonderilme talebi yasinin cok kucuk olmasi sebebiyle geri cevrildi Nihayetinde Galicya ardindan da Verdun Cephesi nde kanli catismalara katildi Alman Imparatorlugu Omer Faruk Efendiyi en buyuk 2 madalyasiyla Kizil Kartal Madalyasi ve Birinci Derece Demir Hac odullendirdigi gibi kendisini daha once defalarca taltif etmek istese de Omer Faruk Efendi bunlari kabul etmedigi halde Kayzer II Wilhelm son olarak israrla kendisine altin bir tabaka ile imzali fotografini yollamistir Potsdam da askeri egitim aldigi yillarda cekilmis fotografi 191715 Nisan 1909 tarihli Sehbal dergisinde Sehzade Omer Faruk3 Mayis 1922 tarihli Spor Alemi dergisinde Bekir Refet Teker Kucuk yastaki sehzadelerin askeri egitim almalarini isteyen Enver Pasa bu amacla Ihlamur Kasri ni Sehzadeler Okulu olarak tahsis etmistir Daha sonra 15 yasin altindaki butun sehzadelerin bu okula devam etmesi zorunlu hale gelmistir Bu sayede Sehzade Omer Faruk bu okulda askeri egitiminin yani sira edebiyat tarih din matematik ve geometri egitimi aldi Hanedan mensuplarinin egitimlerinin Avrupa da almalarina yonelik Enver Pasa tarafindan olusturulan kanun neticesi ile ilk etapta Viyana daki Terezyanum Theresianum Askeri Okulu nda egitim aldiktan sonra askeri acidan daha disiplinli bir egitim almasi amaciyla Alman Imparatorlugu ndaki Potsdam Askeri Okulu na nakledilmistir 1914 yilinda Harbiye Mektebi nden mezun olmustur Potsdam ve Viyana da aldigi egitimler sonrasinda anadili seviyesinde Almancayi ogrendi Hatta o denli ki Ingilizce ve Fransizcayi da Almanca aksaniyla konusabilecek kadar bu dile hakimdi Sehzade Omer Faruk I Dunya Savasi basladigi donem Fransizlarla kanli catismalarin yasandigi Verdun Cephesi nde savasa katilmistir Omer Faruk Efendi savas sonrasinda Potsdam a donmus ve burada Alman imparatorunun Birinci Ayak Muhafizlari Alayi na atanmistir Bu alaya kaydolabilmek icin iki sarttan birisi Almanya daki en aristokrat ailelerden birine ait olmak ve digeriyse 1 90 cm den daha uzun boylu olmaktir Her Prusya prensi 10 yasindan itibaren bu alayda subay olarak kayitliydi ancak boylari kisa olanlar gecit torenlerine katilmiyorlardi Sehzade Omer Faruk sadece 1 85 cm boyunda olmasina ragmen bu ozel alaya kabul edildi Meslektaslari arasinda en kisaydi ama yine de Kaiser II Wilhelm in onundeki tum gecit torenlerine katildi Ardindan Prusya hassa alayinda ustegmen rutbesiyle talim gordu Alman Imparatoru II Wilhelm i Sultan V Mehmed Resad adina Almanya ya ziyarete giden Sehzade Mehmed Vahdettin Efendi ye Mustafa Kemal Pasa ile birlikte yolculukta eslik eden heyette yer aldi Ulkeye dondukten sonra sonra kuzeni Sehzade Mehmed Vahdettin Efendi nin kizi olan Sabiha Sultan ile Topkapi Sarayi nda Seyhulislam Haydarizade Ibrahim Efendi nin kiydigi nikahla evlendi ve bu evlilikten 4 Kasim 1921 de Neslisah Sultan 19 Eylul 1923 te Hanzade Sultan ve 15 Mayis 1926 da Necla Sultan adlarinda uc kiz cocuk sahibi oldu Evlilikleri boyunca kislari Cifte Saraylar da yazlari ise Rumelihisari ndaki sarayda ikamet ettiler Saray erkaninda yakisikliligi ile sohret bulmus hatta bu sohreti Avrupa saraylarina dahi yayilmis ancak bununla birlikte esi Sabiha Sultan in kendisine bu konudaki itimatsizligindan dolayi evliligi 1948 yilinda sona ermistir Spora ve ozellikle de futbola olan ilgisiyle tanindi 1919 yilinda 21 yasindayken Fenerbahce Spor Kulubu nun baskanligina secildi ve surgun nedeniyle ulkeyi terk etmek zorunda kalana kadar 5 yil boyunca bu gorevi surdurdu 1920 21 Sezonu nu namaglup sampiyon olarak tamamlayan Fenerbahce kadrosu ve aralarinda onursal baskan Omer Faruk Efendi ve Sehzade Ali Vasib Efendi nin de bulundugu fotograf 1921 yilinin Nisan ayinda cok arzu ettigi Milli Mucadele ye katilmak icin Anadolu ya yola cikti Ancak Inebolu dolaylarinda Mustafa Kemal Pasa nin silah arkadasi ve yakin dostu da olmasina ragmen Ankara Hukumeti yetkilileri tarafindan Istanbul a geri gonderilmistir Mustafa Kemal Pasa tarafindan Milli Mucadele icin Anadolu ya gelmesinin tasvip olunmadigi iletilmis ve kendisine su telgraf yollanmistir Sehzadeyi Necabetpenah Omer Faruk Efendi Hazretlerine Zati fehimanelerinin Anadolu ya tesrif buyurmalari emsali muessefe i tarihiye delaletiyle sabit oldugu uzere erkani saltanati seniyye arasinda bazi sui telakkiyata mahal verebilecegi ve vahdeti tamme halinde bulunan efkari umumiye i milliyeyi yeniden tesevvuse dusurmek suretiyle de fevkalade daii mezahir olacagi muhakkak oldugundan vatan ve milletin butun hanedani saltanati seniye erkaninin hizmetlerinden istifade edecekleri zamanin hululine intizaren simdilik Istanbul da temdidi ikamet buyurmalari meftur olduklari hamiyeti vataniye iktizasindan goruldugu maalitiram arzolunur efendim Mustafa Kemal 4 Mart 1924 tarihinde TBMM nin kabul ettigi Hilafetin kaldirilmasi ve Osmanli Hanedani nin sinir disi edilmesi kanunu geregince basta babasi Abdulmecid Efendi olmak uzere tum aile uyeleriyle birlikte yurt disina surgun edildi Surgune binbasi rutbesinde gonderildi Surgun yillarinda Isvicre ve Nice de yasadi Ayrica 1925 yilinda Omer Faruk Efendi nin Arnavutluk a hukumdar yapilmasi soz konusu oldu ise de Ankara hukumeti basvekil Ahmed Zogoglu araciligiyla bu olasiligi engelledi Turkiye ye bir daha gelemedi ve 45 yil surgunde yasadi 28 Mart 1969 tarihinde Kahire de vefat etti Ancak olumunden 5 yil sonra Osmanli Hanedani nin uyesi olan erkeklerinin ulkeye donmelerine izin verildi Yillar sonra hukumetin sessizce defnedilmesi sartiyla verdigi ozel bir izinle Omer Faruk Efendi nin naasi Turkiye ye getirildi ve 10 Mart 1977 de Cagaloglu ndaki II Mahmud Turbesi ne defnedildi Sportif goreviOnce gelen Refik Ahmet Nuri Sekizinci 13 Fenerbahce SK Baskani 1919 1924 Sonra gelen Nasuhi BaydarKaynakca Surgundeki Sehzade Vatan ve Fenerbahce Hasreti Ile Can Verdi Murat Bardakci Hurriyet Gazetesi 16 Ocak 2006 1 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ocak 2006 Fenerbahce Resmi Internet Sitesi fenerbahce org 20 Eylul 2018 6 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Eylul 2018 Bardakci 2017 p 23 Bardakci 2017 p 95 Prof Dr Ekrem Bugra Ekinci 18 Mart 2019 30 Mart 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Mart 2019 Murat Kutlu Gercek Hayat Gazetesi 26 Mart 2018 3 Nisan 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Mart 2018 Prof Dr Ekrem Bugra Ekinci 4 Nisan 2012 13 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Nisan 2012 Fikriyat Haber Sitesi 28 Mart 2019 29 Mart 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Mart 2019