Hesaplamada, önbellek ; veri depolayan bir donanım veya yazılım bileşenidir, böylece bu veriler için gelecekteki talepler daha hızlı bir şekilde yerine getirilebilir; Bir önbellekte depolanan veriler daha önceki bir hesaplamanın sonucu veya başka bir yerde depolanan verilerin bir kopyası olabilir. İstenen veriler bir önbellekte bulunduğunda, önbellek kaçması, yapamadığında önbellek kaçırma şeklinde göründüğünde önbellek isabet oluşur. Önbellek isabetleri, bir sonucu yeniden hesaplamadan veya daha yavaş bir veri deposundan okumadan daha hızlı olan önbellekten veri okuyarak yapılır; bu nedenle, önbellekten ne kadar fazla istek yapılabiliyorsa, sistem o kadar hızlı çalışır.
Uygun maliyetli ve verilerin verimli bir şekilde kullanılmasını sağlamak için, önbelleklerin nispeten küçük olması gerekir. Bununla birlikte, önbellekleri birçok hesaplama alanında kendilerini kanıtlamışlardır, çünkü tipik bilgisayar uygulamaları verilere yüksek derecede referansın bulunduğu yer ile erişir. Bu tür erişim kalıpları, yakın zamanda talep edilen verilerin talep edildiği geçici bir konum ve fiziksel olarak daha önce talep edilen verilere yakın olarak depolanan verilerin talep edildiği mekansal konum sergiler.
Motivasyon
Boyut ve hız (daha büyük bir kaynağın daha büyük fiziksel mesafeler gerektirdiği düşünüldüğü için) arasında doğal bir denge vardır, ancak aynı zamanda daha ucuz, kolayca seri üretilen emtialar (örneğin, SRAM gibi) arasında pahalı, birinci sınıf teknolojiler (örn. DRAM veya sabit diskler) olur.
Önbellek tarafından sağlanan tamponlama, hem bant genişliğini hem de gecikmeyi sağlar:
Gecikme
Daha büyük bir kaynak erişim için önemli bir gecikme yaşar; modern bir 4 GHz işlemcinin DRAM'a ulaşması yüzlerce saat döngüsü alabilir. Bu, daha sonraki okumaların yakındaki konumlardan geleceği umuduyla, büyük parçalar halinde okunarak hafifletilir. Öngörme veya açık ön yükleme ayrıca gelecekteki okumaların nereden geleceğini ve zamanından önce talepte bulunacağını tahmin edebilir; Doğru yapılırsa gecikme tamamen atlanır.
Geçiş
Önbellek kullanımı ayrıca, çok sayıda ince tane aktarımını daha büyük ve daha verimli taleplere birleştirerek, temel kaynaklardan daha yüksek verime izin verir. DRAM devrelerinde, bu daha geniş bir veri yoluna sahip olarak yapılabilir. Örneğin, 32 bit adres alanındaki baytlara erişen, ancak 128 bit yonga dışı bir veri yolu tarafından sunulan bir program düşünün; önbelleğe alınmamış ayrı bayt erişimleri, toplam bant genişliğinin yalnızca 1/16'sının kullanılmasına izin verir ve veri hareketinin %80'i veri yerine hafıza adresleri olur. Daha büyük parçaların okunması, adres bilgilerinin iletilmesi için gereken bant genişliği oranını azaltır.
Çalışma
Donanım, tekrar kullanılması muhtemel verilerin geçici olarak depolanması için bir bellek bloğu olarak önbellek uygular. Merkezi işlem birimi ve sabit disk ler, web tarayıcısı ve web sunucusu gibi sık sık önbellek kullanırlar.
Bir önbellek bir giriş havuzundan oluşur. Her giriş, veri deposu içindeki aynı verilerin bir kopyası olan veri ile ilişkilendirilmiştir. Her giriş, girişin kopya olduğu destek deposundaki verilerin kimliğini belirten bir etiketine de sahiptir.
Önbellek istemcisinin (bir CPU, web tarayıcısı, işletim sistemi) destek deposunda olduğu varsayılan verilere erişmesi gerektiğinde, ilk önce önbelleği kontrol eder. İstenen verininkiyle eşleşen bir etiket ile bir giriş bulunabiliyorsa, girişteki veriler yerine kullanılır. Bu durum önbellek isabet olarak bilinir. Örneğin, bir web tarayıcı programı, belirli bir URL adresindeki bir web sayfasının içeriğinin yerel bir kopyasına sahip olup olmadığını görmek için diskteki yerel önbelleğini kontrol edebilir. Bu örnekte, URL etiketi ve web sayfasının içeriği veridir. Önbellek isabetiyle sonuçlanan erişimlerin yüzdesi, önbelleğin isabet oranı veya isabet oranı olarak bilinir.
Önbellek kontrol edildiğinde ve istenen etiketi içeren herhangi bir giriş içermediğinde alternatif durum, önbellek kaçırma olarak bilinir. Bu, destek deposundan verilere daha pahalı erişim gerektirir. İstenen veri alındıktan sonra, tipik olarak bir sonraki erişim için hazır olan önbelleğe kopyalanır.
Bir önbellek özeti sırasında, yeni alınan verilere yer açmak için önceden var olan diğer önbellek girişleri kaldırılır. sezgisel yerine kullanılacak girişi seçmek için kullanılan değiştirme politikası olarak bilinir. En az kullanılan "popüler değiştirme politikası" (LRU), en eski girişin yerine, en son girilen diğer girişlerden daha az erişilen girişin yerine geçer (bkz. Önbellek algoritmaları). Daha verimli önbellekleme algoritmaları, kullanım-hit frekansını depolanan içeriğin boyutuna karşı ve ayrıca hem önbellek hem de destek deposu için gecikmeler ve verimlerle hesaplar. Bu, daha büyük miktarlarda veri, daha uzun gecikmeler ve sabit sürücüler ve ağlarda yaşananlar gibi yavaş çıkışlar için iyi çalışır, ancak bir CPU önbelleğinde kullanım için verimli değildir.
Politikaları yazma
Bir sistem veriyi önbelleğe yazdığında, bir noktada bu verileri destek deposuna da yazması gerekir. Bu yazının zamanlaması, yazma politikası olarak bilinen şey tarafından kontrol edilir. İki temel yazma yaklaşımı vardır:
- Yazma: yazma işlemi hem önbelleğe hem de destek deposuna eşzamanlı olarak yapılır.
- Geri yazma: başlangıçta, yazma işlemi yalnızca önbelleğe yapılır. Yedek depoya yazma, değiştirilen içerik başka bir önbellek bloğu ile değiştirilene kadar ertelenir.
Bir geri yazma önbelleğinin uygulanması daha karmaşıktır, çünkü hangi konumlarının üzerine yazıldığını takip etmesi ve onları daha sonra arka mağazaya yazmak için kirli olarak işaretlemesi gerekir. Bu konumlardaki veriler, yalnızca tembel yazma olarak adlandırılan bir etki olarak, önbellekten çıkarıldıklarında destek deposuna geri yazılır. Bu nedenle, geri yazma önbelleğindeki bir okuma özeti (bir bloğun başka biri tarafından değiştirilmesini gerektirir) genellikle servise iki bellek erişimi gerektirir: biri değiştirilen verileri önbellekten tekrar depoya yazmak için Gerekli verileri almak için
Diğer politikalar da veri geri yazma işlemini tetikleyebilir. İstemci, önbellekteki verilerde birçok değişiklik yapabilir ve daha sonra verileri geri yazması için önbelleğe açıkça bildirimde bulunabilir.
Yazma işlemlerinde istek sahibine hiçbir veri döndürülmediğinden, verilerin önbelleğe yüklenip yüklenmeyeceğine ilişkin yazma kararlarında bir karar verilmesi gerekir. Bu, bu iki yaklaşım tarafından tanımlanır:
- Yazma tahsisi (ayrıca yazarken al olarak da bilinir): cevapsız yazma konumundaki veriler önbelleğe yüklenir ve ardından yazma-yazma işlemi yapılır. Bu yaklaşımda yazma özlüyor okuma özlüyor benzer.
- Yazma yok tahsisi (ayrıca yazma-yok-ayırma veya etrafına yazma olarak da bilinir): cevapsız yazma konumundaki veriler önbelleğe yüklenmez ve doğrudan arkaya yazılır saklayın. Bu yaklaşımda, veriler yalnızca okuma özlüyorsa önbelleğe yüklenir.
Hem yazma hem de geri yazma ilkeleri bu yazma özeti ilkelerinden birini kullanabilir, ancak genellikle bu şekilde eşleştirilirler:
- Bir geri yazma önbelleği, şimdi önbelleğe alınan aynı konuma sonraki yazımları (hatta okur) umuduyla yazma tahsisatını kullanır.
- Yazma önbelleği yazma-yok tahsisatını kullanır. Burada, sonraki yazıların hiçbir avantajı yoktur, çünkü bunların doğrudan destek mağazasına yazılması gerekir.
Önbellek dışındaki varlıklar destek deposundaki verileri değiştirebilir; bu durumda önbellekteki kopya eski olabilir veya eski olabilir. Alternatif olarak, istemci önbellekteki verileri güncellediğinde, bu verilerin diğer önbelleklerdeki kopyaları eskimiş olur. Verileri tutarlı tutan önbellek yöneticileri arasındaki iletişim protokolleri tutarlılık protokolleri olarak bilinir.
Donanım önbelleklerine örnekler
CPU önbelleği
CPU üzerindeki veya yakınında küçük anılar, daha büyük ana bellekten daha hızlı çalışabilir. 1980'lerden bu yana çoğu CPU bazen bir ya da daha fazla önbellek kullandı, bazen modern yüksek gömülü, masaüstü ve sunucumikroişlemcilerde altı adet önbellek türü olabilir (seviyeler ve fonksiyonlar arasında). Belirli bir işleve sahip önbellek örnekleri, D-önbellek ve I-önbellek ve bellek yönetim birimi için etkin sayfalar ön belleği olabilir.
GPU önbellek
Daha önce grafik işlemci üniteleri (GPU'lar) genellikle sınırlı salt okunur doku önbelleklerine sahipti ve 2D'yi geliştirmek için morton düzeni şişmiş dokular getirdi. İşlemci önbelleği, performansı önemli ölçüde etkileyecektir; mipmaplama kullanılmıyorsa. Önbellekleme, karmaşık UV formatlarında rastgele UV koordinatları ve perspektif dönüşümleri ile ters doku eşlemesinde indekslenen, genellikle piksel başına 4 bit kadar küçük doku verisi için 32 bitlik (ve daha geniş) transferlerden yararlanılması için önemliydi.
GPU'lar geliştikçe (özellikle GPGPU hesaplama gölgelendiricileriyle birlikte), shader için talimat önbellekleri de dahil olmak üzere, giderek artan bir şekilde genel önbellekleri geliştirdiler ve CPU önbellekleriyle giderek daha yaygın bir işlevsellik sergilediler. Örneğin, GT200 mimarisi GPU'larında L2 önbellek bulunmazken, Fermi GPU'da 768 KB son seviye önbellek bulunurken, Kepler GPU'da 1536 KB son seviye önbellek bulunur, ve Maxwell GPU'da 2048 KB son seviye önbellek var. Bu önbellekler, iş parçacığı ve atomik işlemler arasındaki senkronizasyon ilkellerini işlemek ve bir CPU tarzı MMU ile arayüz oluşturmak için büyüdü.
DSP'ler
Sayısal işaret işleyiciler yıllar içinde benzer şekilde genellemişlerdir. Daha önceki tasarımlar, DMA tarafından beslenen karalama belleği kullandılar, ancak Qualcomm Hexagon gibi modern DSP'ler genellikle CPU'lara çok benzer bir önbellek seti içeriyordu. (ör. Paylaşılan L2, bölünmüş L1 I-önbellek ve D-önbellek ile değiştirilmiş Harvard mimarisi).
Etkin sayfalar ön belleği
Sayfa tablosu girişlerini ana bellekten alan bir bellek yönetim birimi (MMU), sanal adres sonuçlarını fiziksel adres çevirilerine kaydetmek için kullanılan özel bir önbelleğe sahiptir. Bu özel önbellek adı etkin sayfalar ön belleği (TLB).
Ağ içi önbellek
Bilgi merkezli ağ
Bilgi merkezli ağ iletişimi (ICN), İnternet altyapısını, kalıcı bağlantı ve uçtan uca prensip temelinde, odak noktası olan bir ağ mimarisine dayanan ana bilgisayar merkezli bir paradigmadan uzağa geliştirmek için bir yaklaşımdır. Tanımlanmış bilgi (veya içerik veya veri). Bilgi merkezli ağ iletişimi ICN'sindeki düğümlerin doğal önbelleğe alma yetenekleri nedeniyle, ICN, önbellek politikalarının benzersiz gereksinimlerine sahip olan gevşek bir şekilde bağlanan önbellek ağı olarak görülebilir.Bununla birlikte, her yerde bulunan içerik önbelleğe alma işlemi, fazladan özen ve çözümler gerektiren yetkisiz erişime karşı içerik koruma zorluğunu da beraberinde getirir. Proxy sunucularının aksine, Bilgi merkezli ağ bağlantısında önbellek ağ düzeyinde bir çözümdür. Bu nedenle, hızla değişen önbellek durumları ve daha yüksek talep varış oranları vardır; dahası, daha küçük önbellek boyutları, içerik tahliye politikalarına farklı tür gereksinimler getirmektedir. Özellikle, Bilgi merkezli ağ oluşturma için tahliye politikaları hızlı ve hafif olmalıdır. Farklı Bilgi-merkezli ağ mimarileri ve uygulamaları için çeşitli önbellek çoğaltma ve tahliye planları önerilmiştir.
Politikalar
En son kullanılan zaman farkında (TLRU)
En Son Kullanılan Zaman Farkında Olan (TLRU) önbellekte depolanan içeriğin geçerli bir ömre sahip olduğu durumlar için tasarlanmış bir LRU çeşididir. Algoritma, Bilgi merkezli ağ (ICN), İçerik Dağıtım Ağları (CDN'ler) ve genel olarak dağıtılmış ağlar gibi ağ önbellek uygulamalarında uygundur. TLRU yeni bir terim sunar: TTU (Kullanım Süresi). TTU, içeriğin bulunduğu yere ve içerik yayıncısının duyurusuna dayanarak içeriğin kullanılabilirlik süresini belirleyen bir içeriğin/sayfanın zaman damgasıdır. Bu yerel konum tabanlı zaman damgası nedeniyle, TTU yerel yöneticiye ağ depolama alanında düzenleme yapmak için daha fazla kontrol sağlar. TLRU algoritmasında, bir içerik parçası geldiğinde, önbellek düğümü, içerik yayıncısı tarafından atanan TTU değerini temel alarak yerel TTU değerini hesaplar. Yerel TTU değeri, yerel olarak tanımlanmış bir fonksiyon kullanılarak hesaplanır. Yerel TTU değeri hesaplandıktan sonra, içeriğin değiştirilmesi önbellek düğümünde depolanan toplam içeriğin bir alt kümesinde gerçekleştirilir. TLRU, daha az popüler ve küçük yaşam içeriğinin, gelen içerikle değiştirilmesini sağlar.
Son zamanlarda en sık kullanılan (LFRU)
En Son Kullanılan En Az Sıklık (LFRU) önbellek değiştirme şeması, LFU ve LRU şemalarının faydalarını birleştirir. LFRU, Bilgi merkezli ağ (ICN), İçerik Dağıtım Ağları (CDN'ler) ve genel olarak dağıtılmış ağlar gibi ‘ağ içi’ önbellek uygulamaları için uygundur. LFRU'da, önbellek ayrıcalıklı ve ayrıcalıklı olmayan bölümler olarak adlandırılan iki bölüme ayrılmıştır. Ayrıcalıklı bölüm, korunan bir bölüm olarak tanımlanabilir. İçerik çok popülerse, ayrıcalıklı bölüme itilir. İmtiyazlı bölümün değiştirilmesi aşağıdaki şekilde yapılır: LFRU, imtiyazsız bölümden içeriği tahliye eder, içeriği imtiyazlı bölümden imtiyazlı bölüme iter ve son olarak da imtiyazlı bölüme yeni içerik ekler. Yukarıdaki prosedürde LRU ayrıcalıklı bölüm için kullanılır ve ayrıcalıklı olmayan bölüm için yaklaşık bir LFU (ALFU) şeması kullanılır, dolayısıyla LFRU kısaltması kullanılır. Temel fikir, yerel olarak popüler olan içerikleri ALFU programı ile filtrelemek ve popüler içerikleri ayrıcalıklı bölümlerden birine itmektir.
Yazılım önbellekleri
Disk önbelleği
CPU önbellekleri genellikle tamamen donanım tarafından yönetilirken, çeşitli önbellek yazılımları diğer önbellekleri yönetir. Disk belleği örneği olan ana bellekteki sayfa önbelleği işletim sistemi kernel tarafından yönetilir.
Sabit disk sürücüsünün tümleşik bir parçası olan disk arabelleği bazen yanıltıcı olarak "disk önbelleği" olarak adlandırılırken, ana işlevleri yazma sıralaması ve ön okuyucudur. Tekrarlanan önbellek isabetleri, sürücünün kapasitesine kıyasla arabellek boyutunun küçük olması nedeniyle nispeten nadirdir. Bununla birlikte, üst seviye disk denetleyicileri genellikle sabit disk sürücüsünün veri bloklarının kendi önbelleklerine sahiptir.
Son olarak, hızlı bir yerel sabit disk sürücüsü, uzak sunucular (web önbelleği) veya yerel teyp sürücüleri veya optik müzik kutuları gibi daha yavaş veri depolama aygıtlarında tutulan bilgileri de önbelleğe alabilir; Böyle bir program, hiyerarşik depolama yönetiminin ana konseptidir. Ayrıca, hızlı flash tabanlı katı hal sürücü ler (SSD'ler), hibrit sürücüler veya katı- olarak çalışan, daha yavaş dönme ortamı sabit disk sürücüleri için önbellek olarak kullanılabilir. durum hibrit sürücüleri (SSHD'ler).
Web önbelleği
Web tarayıcısı ve web proxy sunucuları, web sayfası ve görüntü gibi web sunucusu'dan önceki yanıtları saklamak için web önbelleklerini kullanır. Web önbellekleri, daha önce önbellekte depolanan bilgiler sıklıkla yeniden kullanılabildiğinden, ağ üzerinden iletilmesi gereken bilgi miktarını azaltır. Bu, web sunucusunun bant genişliğini ve işleme gereksinimlerini azaltır ve web kullanıcıları için duyarlılığı artırmaya yardımcı olur.
Web tarayıcıları yerleşik bir web önbelleği kullanır, ancak bazı İnternet servis sağlayıcı (ISS'ler) veya kuruluşlar da bu ağın tüm kullanıcıları arasında paylaşılan bir web önbelleği olan bir önbellek proxy sunucusu kullanır.
Diğer bir önbellek biçimi de, P2P aktarımını hızlandırmak için peer-to-peer uygulamalar tarafından en çok aranan dosyaların ISP önbellekte depolandığı P2P önbelleğe almasıdır. Benzer şekilde, toplulukların P2P trafiği için aynı görevi yerine getirmelerine izin veren, örneğin Corelli gibi, merkezi olmayan eşdeğerler de mevcuttur.
Memoization
Bir önbellek, bir destek mağazasından almak yerine, talep üzerine hesaplanan verileri depolayabilir. Notlandırma, kaynak tüketen işlev çağrılarının sonuçlarını bir arama tablosu içinde saklayan ve ardından gelen aramaların saklanan sonuçları yeniden kullanmasına ve tekrarlanan hesaplamaları engellemesine izin veren bir optimizasyonu tekniğidir. Önbellekleme aracı olarak da düşünülebilecek dinamik programlama algoritma tasarım metodolojisi ile ilgilidir.
Diğer önbellekler
BIND DNS arka plan programı, alan adlarının eşlenmesini, bir çözümleyici kitaplığında olduğu gibi IP adresi olarak önbelleğe alır.
Yazma işlemi, güvenilir olmayan ağlar (Ethernet LAN gibi) üzerinden çalışırken, iletişimin güvenilmez olduğu durumlarda çoklu geri yazma önbellekleri arasında gerekli olan çok karmaşıklık nedeniyle, yaygındır. Örneğin, web sayfası önbellekleri ve istemci tarafı ağ dosya sistemi önbellekleri (NFS veya SMB'dekiler gibi) tipik olarak salt okunurdur veya özel olarak yazmaya devam eder ağ protokolü basit ve güvenilir.
Arama motorları da sık sık web sayfası dizine aldıklarını önbellekten kullanabiliyorlar. Örneğin, Google, her arama sonucunun yanında "Önbelleğe Alınmış" bir bağlantı sağlar. Bu, web sunucusundan web sayfalarına geçici veya kalıcı olarak erişilemediğinde yararlı olabilir.
Başka bir önbellekleme türü, tekrar gerekmesi gerekebilecek hesaplanmış sonuçları veya notları depolamaktır. Örneğin, ccache, daha sonraki derleme işlemlerini hızlandırmak için derlemenin çıktısını önbelleğe alan bir programdır.
Veritabanı önbelleklemesi, veritabanı dizinlerinin, veri sözlükleri ve sık kullanılan veri alt kümelerinin işlenmesinde veritabanı uygulamalarının verimini önemli ölçüde artırabilir.
Dağıtılmış önbellek Uygulamaya ölçeklenebilirlik, güvenilirlik ve performans sağlamak için ağ ana bilgisayarlarını kullanır. Ana bilgisayarlar, farklı coğrafi bölgelere birlikte yerleştirilebilir veya yayılabilir.
Tampon ve önbellek arasındaki fark
Bir "tampon" ve "önbellek" anlambilimi tamamen farklı değildir; Öyle olsa bile, önbellekleme işlemi ile önbellekleme işlemi arasında kasıtlı olarak temel farklılıklar vardır.
Temel olarak, önbellekleme, art arda aktarılan veri aktarımları için performans artışı gerçekleştirir. Bir önbellek sistemi, bir veri öğesinin ilk (tipik olarak yazarken) aktarılması üzerine bir performans artışı sağlayabilirken, bu performans artışı, önbellek sistemi içinde gerçekleşen tamponlamadan kaynaklanmaktadır.
Okuma önbellekleriyle, önbellek yerine (daha hızlı) bir ara depodan alınabilmesi nedeniyle performans artışını gerçekleştirmek için veri öğesinin daha sonra okunması için en az bir kez, bulunduğu konumdan en az bir kez alınmış olması gerekir. verilerin ikamet ettiği yer. Yazma önbellekleri ile, veri öğesinin ilk yazılması sırasında, veri öğesinin hemen önbellekteki ara depoda depolanması sayesinde veri öğesinin ilk deposunda depolanması ve böylece veri öğesinin bulunduğu yerdeki deposuna aktarılmasını ertelemek suretiyle gerçekleştirilebilir. daha sonraki bir aşama veya arka plan işlemi olarak gerçekleşen başka Sıkı arabelleklemenin aksine, önbellekleme işleminin, önbelleğin ara depolaması ile verilerin bulunduğu konum arasında tutarlılığı sağlamak için (potansiyel olarak dağıtılmış) bir önbellek tutarlılık protokolüne uyması gerekir. Diğer taraftan tamponlama,
- daha az sayıda, daha büyük transferler için birkaç küçük transfer için harcanan genel masrafları düşüren iletişim süreçleri arasında, aksi takdirde yeni veriler için transfer sayısını azaltır,
- aralarında doğrudan aktarım yapamayan iletişim süreçleri için bir aracı sağlar veya
- bir transferde yer alan iletişim süreçlerinden en az birinin gerektirdiği minimum veri boyutunu veya gösterimini sağlar.
Tipik önbellek uygulamalarında, ilk defa okunan veya yazılan bir veri maddesi etkili bir şekilde tamponlanır; ve bir yazı söz konusu olduğunda, çoğunlukla, yazının kaynaklandığı başvuru için performans artışı sağlamak. Ek olarak, bireysel yazmaların bir yığın yazma işlemine ertelendiği bir önbellek protokolünün kısmı bir tamponlama şeklidir. Bireysel okumaların bir yığın okumaya ertelendiği bir önbellek protokolünün kısmı ayrıca bir tamponlama şeklidir, ancak bu form en azından ilk okumaların performansını olumsuz yönde etkilese de (toplamın performansını olumlu yönde etkilese bile) Bireysel okur). Uygulamada, önbellekleme neredeyse her zaman bir tür tamponlama işlemi içerirken, katı tamponlama önbellekleme içermez.
Bellek geleneksel olarak kullanılan geçici bir bellek alanıdır çünkü CPU talimatı çevre birimlerinde depolanan verileri doğrudan adresleyemez. Dolayısıyla, adreslenebilir hafıza bir ara aşama olarak kullanılır. Ek olarak, böyle bir tampon, büyük bir veri bloğu toplandığında veya demonte edildiğinde (bir depolama cihazının gerektirdiği şekilde) veya veriler, üretilenden farklı bir sırayla iletildiğinde uygulanabilir. Ayrıca, bütün bir veri tamponu genellikle sırayla (örneğin sabit diske) aktarılır, bu nedenle tamponlama işlemi bazen aktarım performansını arttırır veya amacın gecikmeyi azaltmak olduğu yerde önbelleğe almanın aksine aktarım gecikmesinin varyasyonunu veya değişimini azaltır. Bu faydalar, tamponlanmış veriler bir kez belleki bir kez yazılsa ve tampondan bir kez okunursa bile mevcuttur.
Önbellek ayrıca aktarım performansını da artırır. Artışın bir kısmı da benzer şekilde, çok sayıda küçük transferin büyük bir blokta birleşmesi ihtimalinden kaynaklanıyor. Ancak ana performans kazancı, aynı verinin önbellekten birçok kez okunması veya yazılı verilerin yakında okunması ihtimalinin yüksek olması nedeniyle oluşur. Bir önbelleğin tek amacı, temelindeki yavaş depolamaya erişimi azaltmaktır. Önbellek ayrıca genellikle komşu katmanların bakış açısından görünmeyecek şekilde tasarlanmış bir soyutlama katmanıdır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Önbellek". Oxford Dictionaries. Oxford Dictionaries. 8 Eylül 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ağustos 2016.
- ^ "Önbellek". Macquarie Dictionary. Macmillan Yayıncı Grubu Avustralya 2015. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2015.[]
- ^ Bottomley, James (1 Ocak 2004). . Linux Journal. 13 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2019.
- ^ John L. Hennessy; David A. Patterson (16 Eylül 2011). Bilgisayar Mimarisi: Nicel Bir Yaklaşım. Elsevier. ss. B-12. ISBN . 8 Haziran 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2012.
- ^ . 9 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2019.Mentions L4 cache. Combined with separate I-Cache and TLB, this brings the total 'number of caches (levels+functions) to 6
- ^ a b S. Mittal, "GPU'larda Önbellekleri Yönetme ve Kaldırma Teknikleri Araştırması 16 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .", JCSC, 23(8), 2014.
- ^ . 1 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2019.
- ^ Frank Uyeda (2009). (PDF). CSE 120: İşletim Sistemlerinin İlkeleri. UC San Diego. 17 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2013.
- ^ Bilal, Muhammad (2019). "Bilgi Odaklı Ağlarda Korunan İçeriğin Güvenli Dağıtımı". IEEE Systems Journal. arXiv:1907.11717 $2. doi:10.1109/JSYST.2019.2931813.
- ^ Bilal, Muhammad. "ICN'de En Son Kullanılan En Son Kullanılan (TLRU) Önbellek Yönetim Politikası". IEEE 16. Uluslararası İleri İletişim Teknolojileri Konferansı (ICACT). 7 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Aralık 2019.
- ^ Bilal, Muhammad (2017). "Önbellek Ağlarında Verimli İçerik Çıkarma ve Çoğaltma İçin Önbellek Yönetim Şeması". IEEE Access. Cilt 5. ss. 1692-1701. arXiv:1702.04078 $2. Bibcode:2017arXiv170204078B. doi:10.1109/ACCESS.2017.2669344.
- ^ Multiple (wiki). . Docforge. 12 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2013.
- ^ Gareth Tyson; Andreas Mauthe; Sebastian Kaune; Mu Mu; Thomas Plagemann. (PDF). MMCN'09. 18 Haziran 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ Paul, S; Z Fei (1 Şubat 2001). "Merkezi kontrol ile dağıtılmış önbellekleme". Bilgisayar İletişimi. 24 (2). ss. 256-268. CiteSeerX 10.1.1.38.1094 $2. doi:10.1016/S0140-3664(00)00322-4.
- ^ Khan, Iqbal (Temmuz 2009). "Ölçeklendirilebilirlik Yolunda Dağıtılmış Önbellekleme". MSDN. 24 (7). 5 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Aralık 2019.
Konuyla ilgili yayınlar
- "Her Programcının Hafıza Hakkında Bilmesi Gerekenler" 11 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . sağlayan Ulrich Drepper
- "Dağıtılmış Ortamda Önbellekleme" 12 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hesaplamada onbellek veri depolayan bir donanim veya yazilim bilesenidir boylece bu veriler icin gelecekteki talepler daha hizli bir sekilde yerine getirilebilir Bir onbellekte depolanan veriler daha onceki bir hesaplamanin sonucu veya baska bir yerde depolanan verilerin bir kopyasi olabilir Istenen veriler bir onbellekte bulundugunda onbellek kacmasi yapamadiginda onbellek kacirma seklinde gorundugunde onbellek isabet olusur Onbellek isabetleri bir sonucu yeniden hesaplamadan veya daha yavas bir veri deposundan okumadan daha hizli olan onbellekten veri okuyarak yapilir bu nedenle onbellekten ne kadar fazla istek yapilabiliyorsa sistem o kadar hizli calisir Diagram of a CPU memory cache operation Uygun maliyetli ve verilerin verimli bir sekilde kullanilmasini saglamak icin onbelleklerin nispeten kucuk olmasi gerekir Bununla birlikte onbellekleri bircok hesaplama alaninda kendilerini kanitlamislardir cunku tipik bilgisayar uygulamalari verilere yuksek derecede referansin bulundugu yer ile erisir Bu tur erisim kaliplari yakin zamanda talep edilen verilerin talep edildigi gecici bir konum ve fiziksel olarak daha once talep edilen verilere yakin olarak depolanan verilerin talep edildigi mekansal konum sergiler MotivasyonIslemci ve onbellgin baglantisi Boyut ve hiz daha buyuk bir kaynagin daha buyuk fiziksel mesafeler gerektirdigi dusunuldugu icin arasinda dogal bir denge vardir ancak ayni zamanda daha ucuz kolayca seri uretilen emtialar ornegin SRAM gibi arasinda pahali birinci sinif teknolojiler orn DRAM veya sabit diskler olur Onbellek tarafindan saglanan tamponlama hem bant genisligini hem de gecikmeyi saglar Gecikme Daha buyuk bir kaynak erisim icin onemli bir gecikme yasar modern bir 4 GHz islemcinin DRAM a ulasmasi yuzlerce saat dongusu alabilir Bu daha sonraki okumalarin yakindaki konumlardan gelecegi umuduyla buyuk parcalar halinde okunarak hafifletilir Ongorme veya acik on yukleme ayrica gelecekteki okumalarin nereden gelecegini ve zamanindan once talepte bulunacagini tahmin edebilir Dogru yapilirsa gecikme tamamen atlanir Gecis Onbellek kullanimi ayrica cok sayida ince tane aktarimini daha buyuk ve daha verimli taleplere birlestirerek temel kaynaklardan daha yuksek verime izin verir DRAM devrelerinde bu daha genis bir veri yoluna sahip olarak yapilabilir Ornegin 32 bit adres alanindaki baytlara erisen ancak 128 bit yonga disi bir veri yolu tarafindan sunulan bir program dusunun onbellege alinmamis ayri bayt erisimleri toplam bant genisliginin yalnizca 1 16 sinin kullanilmasina izin verir ve veri hareketinin 80 i veri yerine hafiza adresleri olur Daha buyuk parcalarin okunmasi adres bilgilerinin iletilmesi icin gereken bant genisligi oranini azaltir CalismaDonanim tekrar kullanilmasi muhtemel verilerin gecici olarak depolanmasi icin bir bellek blogu olarak onbellek uygular Merkezi islem birimi ve sabit disk ler web tarayicisi ve web sunucusu gibi sik sik onbellek kullanirlar Bir onbellek bir giris havuzundan olusur Her giris veri deposu icindeki ayni verilerin bir kopyasi olan veri ile iliskilendirilmistir Her giris girisin kopya oldugu destek deposundaki verilerin kimligini belirten bir etiketine de sahiptir Onbellek istemcisinin bir CPU web tarayicisi isletim sistemi destek deposunda oldugu varsayilan verilere erismesi gerektiginde ilk once onbellegi kontrol eder Istenen verininkiyle eslesen bir etiket ile bir giris bulunabiliyorsa giristeki veriler yerine kullanilir Bu durum onbellek isabet olarak bilinir Ornegin bir web tarayici programi belirli bir URL adresindeki bir web sayfasinin iceriginin yerel bir kopyasina sahip olup olmadigini gormek icin diskteki yerel onbellegini kontrol edebilir Bu ornekte URL etiketi ve web sayfasinin icerigi veridir Onbellek isabetiyle sonuclanan erisimlerin yuzdesi onbellegin isabet orani veya isabet orani olarak bilinir Onbellek kontrol edildiginde ve istenen etiketi iceren herhangi bir giris icermediginde alternatif durum onbellek kacirma olarak bilinir Bu destek deposundan verilere daha pahali erisim gerektirir Istenen veri alindiktan sonra tipik olarak bir sonraki erisim icin hazir olan onbellege kopyalanir Bir onbellek ozeti sirasinda yeni alinan verilere yer acmak icin onceden var olan diger onbellek girisleri kaldirilir sezgisel yerine kullanilacak girisi secmek icin kullanilan degistirme politikasi olarak bilinir En az kullanilan populer degistirme politikasi LRU en eski girisin yerine en son girilen diger girislerden daha az erisilen girisin yerine gecer bkz Onbellek algoritmalari Daha verimli onbellekleme algoritmalari kullanim hit frekansini depolanan icerigin boyutuna karsi ve ayrica hem onbellek hem de destek deposu icin gecikmeler ve verimlerle hesaplar Bu daha buyuk miktarlarda veri daha uzun gecikmeler ve sabit suruculer ve aglarda yasananlar gibi yavas cikislar icin iyi calisir ancak bir CPU onbelleginde kullanim icin verimli degildir Politikalari yazma Yazma tahsisi olmayan bir yazma onbellegiYazma tahsisine sahip bir geri yazma onbellegi Bir sistem veriyi onbellege yazdiginda bir noktada bu verileri destek deposuna da yazmasi gerekir Bu yazinin zamanlamasi yazma politikasi olarak bilinen sey tarafindan kontrol edilir Iki temel yazma yaklasimi vardir Yazma yazma islemi hem onbellege hem de destek deposuna eszamanli olarak yapilir Geri yazma baslangicta yazma islemi yalnizca onbellege yapilir Yedek depoya yazma degistirilen icerik baska bir onbellek blogu ile degistirilene kadar ertelenir Bir geri yazma onbelleginin uygulanmasi daha karmasiktir cunku hangi konumlarinin uzerine yazildigini takip etmesi ve onlari daha sonra arka magazaya yazmak icin kirli olarak isaretlemesi gerekir Bu konumlardaki veriler yalnizca tembel yazma olarak adlandirilan bir etki olarak onbellekten cikarildiklarinda destek deposuna geri yazilir Bu nedenle geri yazma onbellegindeki bir okuma ozeti bir blogun baska biri tarafindan degistirilmesini gerektirir genellikle servise iki bellek erisimi gerektirir biri degistirilen verileri onbellekten tekrar depoya yazmak icin Gerekli verileri almak icin Diger politikalar da veri geri yazma islemini tetikleyebilir Istemci onbellekteki verilerde bircok degisiklik yapabilir ve daha sonra verileri geri yazmasi icin onbellege acikca bildirimde bulunabilir Yazma islemlerinde istek sahibine hicbir veri dondurulmediginden verilerin onbellege yuklenip yuklenmeyecegine iliskin yazma kararlarinda bir karar verilmesi gerekir Bu bu iki yaklasim tarafindan tanimlanir Yazma tahsisi ayrica yazarken al olarak da bilinir cevapsiz yazma konumundaki veriler onbellege yuklenir ve ardindan yazma yazma islemi yapilir Bu yaklasimda yazma ozluyor okuma ozluyor benzer Yazma yok tahsisi ayrica yazma yok ayirma veya etrafina yazma olarak da bilinir cevapsiz yazma konumundaki veriler onbellege yuklenmez ve dogrudan arkaya yazilir saklayin Bu yaklasimda veriler yalnizca okuma ozluyorsa onbellege yuklenir Hem yazma hem de geri yazma ilkeleri bu yazma ozeti ilkelerinden birini kullanabilir ancak genellikle bu sekilde eslestirilirler Bir geri yazma onbellegi simdi onbellege alinan ayni konuma sonraki yazimlari hatta okur umuduyla yazma tahsisatini kullanir Yazma onbellegi yazma yok tahsisatini kullanir Burada sonraki yazilarin hicbir avantaji yoktur cunku bunlarin dogrudan destek magazasina yazilmasi gerekir Onbellek disindaki varliklar destek deposundaki verileri degistirebilir bu durumda onbellekteki kopya eski olabilir veya eski olabilir Alternatif olarak istemci onbellekteki verileri guncellediginde bu verilerin diger onbelleklerdeki kopyalari eskimis olur Verileri tutarli tutan onbellek yoneticileri arasindaki iletisim protokolleri tutarlilik protokolleri olarak bilinir Donanim onbelleklerine orneklerCPU onbellegi CPU uzerindeki veya yakininda kucuk anilar daha buyuk ana bellekten daha hizli calisabilir 1980 lerden bu yana cogu CPU bazen bir ya da daha fazla onbellek kullandi bazen modern yuksek gomulu masaustu ve sunucumikroislemcilerde alti adet onbellek turu olabilir seviyeler ve fonksiyonlar arasinda Belirli bir isleve sahip onbellek ornekleri D onbellek ve I onbellek ve bellek yonetim birimi icin etkin sayfalar on bellegi olabilir GPU onbellek Daha once grafik islemci uniteleri GPU lar genellikle sinirli salt okunur doku onbelleklerine sahipti ve 2D yi gelistirmek icin morton duzeni sismis dokular getirdi Islemci onbellegi performansi onemli olcude etkileyecektir mipmaplama kullanilmiyorsa Onbellekleme karmasik UV formatlarinda rastgele UV koordinatlari ve perspektif donusumleri ile ters doku eslemesinde indekslenen genellikle piksel basina 4 bit kadar kucuk doku verisi icin 32 bitlik ve daha genis transferlerden yararlanilmasi icin onemliydi GPU lar gelistikce ozellikle GPGPU hesaplama golgelendiricileriyle birlikte shader icin talimat onbellekleri de dahil olmak uzere giderek artan bir sekilde genel onbellekleri gelistirdiler ve CPU onbellekleriyle giderek daha yaygin bir islevsellik sergilediler Ornegin GT200 mimarisi GPU larinda L2 onbellek bulunmazken Fermi GPU da 768 KB son seviye onbellek bulunurken Kepler GPU da 1536 KB son seviye onbellek bulunur ve Maxwell GPU da 2048 KB son seviye onbellek var Bu onbellekler is parcacigi ve atomik islemler arasindaki senkronizasyon ilkellerini islemek ve bir CPU tarzi MMU ile arayuz olusturmak icin buyudu DSP ler Sayisal isaret isleyiciler yillar icinde benzer sekilde genellemislerdir Daha onceki tasarimlar DMA tarafindan beslenen karalama bellegi kullandilar ancak Qualcomm Hexagon gibi modern DSP ler genellikle CPU lara cok benzer bir onbellek seti iceriyordu or Paylasilan L2 bolunmus L1 I onbellek ve D onbellek ile degistirilmis Harvard mimarisi Etkin sayfalar on bellegi Sayfa tablosu girislerini ana bellekten alan bir bellek yonetim birimi MMU sanal adres sonuclarini fiziksel adres cevirilerine kaydetmek icin kullanilan ozel bir onbellege sahiptir Bu ozel onbellek adi etkin sayfalar on bellegi TLB Ag ici onbellekBilgi merkezli ag Bilgi merkezli ag iletisimi ICN Internet altyapisini kalici baglanti ve uctan uca prensip temelinde odak noktasi olan bir ag mimarisine dayanan ana bilgisayar merkezli bir paradigmadan uzaga gelistirmek icin bir yaklasimdir Tanimlanmis bilgi veya icerik veya veri Bilgi merkezli ag iletisimi ICN sindeki dugumlerin dogal onbellege alma yetenekleri nedeniyle ICN onbellek politikalarinin benzersiz gereksinimlerine sahip olan gevsek bir sekilde baglanan onbellek agi olarak gorulebilir Bununla birlikte her yerde bulunan icerik onbellege alma islemi fazladan ozen ve cozumler gerektiren yetkisiz erisime karsi icerik koruma zorlugunu da beraberinde getirir Proxy sunucularinin aksine Bilgi merkezli ag baglantisinda onbellek ag duzeyinde bir cozumdur Bu nedenle hizla degisen onbellek durumlari ve daha yuksek talep varis oranlari vardir dahasi daha kucuk onbellek boyutlari icerik tahliye politikalarina farkli tur gereksinimler getirmektedir Ozellikle Bilgi merkezli ag olusturma icin tahliye politikalari hizli ve hafif olmalidir Farkli Bilgi merkezli ag mimarileri ve uygulamalari icin cesitli onbellek cogaltma ve tahliye planlari onerilmistir Politikalar En son kullanilan zaman farkinda TLRU En Son Kullanilan Zaman Farkinda Olan TLRU onbellekte depolanan icerigin gecerli bir omre sahip oldugu durumlar icin tasarlanmis bir LRU cesididir Algoritma Bilgi merkezli ag ICN Icerik Dagitim Aglari CDN ler ve genel olarak dagitilmis aglar gibi ag onbellek uygulamalarinda uygundur TLRU yeni bir terim sunar TTU Kullanim Suresi TTU icerigin bulundugu yere ve icerik yayincisinin duyurusuna dayanarak icerigin kullanilabilirlik suresini belirleyen bir icerigin sayfanin zaman damgasidir Bu yerel konum tabanli zaman damgasi nedeniyle TTU yerel yoneticiye ag depolama alaninda duzenleme yapmak icin daha fazla kontrol saglar TLRU algoritmasinda bir icerik parcasi geldiginde onbellek dugumu icerik yayincisi tarafindan atanan TTU degerini temel alarak yerel TTU degerini hesaplar Yerel TTU degeri yerel olarak tanimlanmis bir fonksiyon kullanilarak hesaplanir Yerel TTU degeri hesaplandiktan sonra icerigin degistirilmesi onbellek dugumunde depolanan toplam icerigin bir alt kumesinde gerceklestirilir TLRU daha az populer ve kucuk yasam iceriginin gelen icerikle degistirilmesini saglar Son zamanlarda en sik kullanilan LFRU En Son Kullanilan En Az Siklik LFRU onbellek degistirme semasi LFU ve LRU semalarinin faydalarini birlestirir LFRU Bilgi merkezli ag ICN Icerik Dagitim Aglari CDN ler ve genel olarak dagitilmis aglar gibi ag ici onbellek uygulamalari icin uygundur LFRU da onbellek ayricalikli ve ayricalikli olmayan bolumler olarak adlandirilan iki bolume ayrilmistir Ayricalikli bolum korunan bir bolum olarak tanimlanabilir Icerik cok populerse ayricalikli bolume itilir Imtiyazli bolumun degistirilmesi asagidaki sekilde yapilir LFRU imtiyazsiz bolumden icerigi tahliye eder icerigi imtiyazli bolumden imtiyazli bolume iter ve son olarak da imtiyazli bolume yeni icerik ekler Yukaridaki prosedurde LRU ayricalikli bolum icin kullanilir ve ayricalikli olmayan bolum icin yaklasik bir LFU ALFU semasi kullanilir dolayisiyla LFRU kisaltmasi kullanilir Temel fikir yerel olarak populer olan icerikleri ALFU programi ile filtrelemek ve populer icerikleri ayricalikli bolumlerden birine itmektir Yazilim onbellekleriDisk onbellegi CPU onbellekleri genellikle tamamen donanim tarafindan yonetilirken cesitli onbellek yazilimlari diger onbellekleri yonetir Disk bellegi ornegi olan ana bellekteki sayfa onbellegi isletim sistemi kernel tarafindan yonetilir Sabit disk surucusunun tumlesik bir parcasi olan disk arabellegi bazen yaniltici olarak disk onbellegi olarak adlandirilirken ana islevleri yazma siralamasi ve on okuyucudur Tekrarlanan onbellek isabetleri surucunun kapasitesine kiyasla arabellek boyutunun kucuk olmasi nedeniyle nispeten nadirdir Bununla birlikte ust seviye disk denetleyicileri genellikle sabit disk surucusunun veri bloklarinin kendi onbelleklerine sahiptir Son olarak hizli bir yerel sabit disk surucusu uzak sunucular web onbellegi veya yerel teyp suruculeri veya optik muzik kutulari gibi daha yavas veri depolama aygitlarinda tutulan bilgileri de onbellege alabilir Boyle bir program hiyerarsik depolama yonetiminin ana konseptidir Ayrica hizli flash tabanli kati hal surucu ler SSD ler hibrit suruculer veya kati olarak calisan daha yavas donme ortami sabit disk suruculeri icin onbellek olarak kullanilabilir durum hibrit suruculeri SSHD ler Web onbellegi Web tarayicisi ve web proxy sunuculari web sayfasi ve goruntu gibi web sunucusu dan onceki yanitlari saklamak icin web onbelleklerini kullanir Web onbellekleri daha once onbellekte depolanan bilgiler siklikla yeniden kullanilabildiginden ag uzerinden iletilmesi gereken bilgi miktarini azaltir Bu web sunucusunun bant genisligini ve isleme gereksinimlerini azaltir ve web kullanicilari icin duyarliligi artirmaya yardimci olur Web tarayicilari yerlesik bir web onbellegi kullanir ancak bazi Internet servis saglayici ISS ler veya kuruluslar da bu agin tum kullanicilari arasinda paylasilan bir web onbellegi olan bir onbellek proxy sunucusu kullanir Diger bir onbellek bicimi de P2P aktarimini hizlandirmak icin peer to peer uygulamalar tarafindan en cok aranan dosyalarin ISP onbellekte depolandigi P2P onbellege almasidir Benzer sekilde topluluklarin P2P trafigi icin ayni gorevi yerine getirmelerine izin veren ornegin Corelli gibi merkezi olmayan esdegerler de mevcuttur Memoization Bir onbellek bir destek magazasindan almak yerine talep uzerine hesaplanan verileri depolayabilir Notlandirma kaynak tuketen islev cagrilarinin sonuclarini bir arama tablosu icinde saklayan ve ardindan gelen aramalarin saklanan sonuclari yeniden kullanmasina ve tekrarlanan hesaplamalari engellemesine izin veren bir optimizasyonu teknigidir Onbellekleme araci olarak da dusunulebilecek dinamik programlama algoritma tasarim metodolojisi ile ilgilidir Diger onbellekler BIND DNS arka plan programi alan adlarinin eslenmesini bir cozumleyici kitapliginda oldugu gibi IP adresi olarak onbellege alir Yazma islemi guvenilir olmayan aglar Ethernet LAN gibi uzerinden calisirken iletisimin guvenilmez oldugu durumlarda coklu geri yazma onbellekleri arasinda gerekli olan cok karmasiklik nedeniyle yaygindir Ornegin web sayfasi onbellekleri ve istemci tarafi ag dosya sistemi onbellekleri NFS veya SMB dekiler gibi tipik olarak salt okunurdur veya ozel olarak yazmaya devam eder ag protokolu basit ve guvenilir Arama motorlari da sik sik web sayfasi dizine aldiklarini onbellekten kullanabiliyorlar Ornegin Google her arama sonucunun yaninda Onbellege Alinmis bir baglanti saglar Bu web sunucusundan web sayfalarina gecici veya kalici olarak erisilemediginde yararli olabilir Baska bir onbellekleme turu tekrar gerekmesi gerekebilecek hesaplanmis sonuclari veya notlari depolamaktir Ornegin ccache daha sonraki derleme islemlerini hizlandirmak icin derlemenin ciktisini onbellege alan bir programdir Veritabani onbelleklemesi veritabani dizinlerinin veri sozlukleri ve sik kullanilan veri alt kumelerinin islenmesinde veritabani uygulamalarinin verimini onemli olcude artirabilir Dagitilmis onbellek Uygulamaya olceklenebilirlik guvenilirlik ve performans saglamak icin ag ana bilgisayarlarini kullanir Ana bilgisayarlar farkli cografi bolgelere birlikte yerlestirilebilir veya yayilabilir Tampon ve onbellek arasindaki farkBir tampon ve onbellek anlambilimi tamamen farkli degildir Oyle olsa bile onbellekleme islemi ile onbellekleme islemi arasinda kasitli olarak temel farkliliklar vardir Temel olarak onbellekleme art arda aktarilan veri aktarimlari icin performans artisi gerceklestirir Bir onbellek sistemi bir veri ogesinin ilk tipik olarak yazarken aktarilmasi uzerine bir performans artisi saglayabilirken bu performans artisi onbellek sistemi icinde gerceklesen tamponlamadan kaynaklanmaktadir Okuma onbellekleriyle onbellek yerine daha hizli bir ara depodan alinabilmesi nedeniyle performans artisini gerceklestirmek icin veri ogesinin daha sonra okunmasi icin en az bir kez bulundugu konumdan en az bir kez alinmis olmasi gerekir verilerin ikamet ettigi yer Yazma onbellekleri ile veri ogesinin ilk yazilmasi sirasinda veri ogesinin hemen onbellekteki ara depoda depolanmasi sayesinde veri ogesinin ilk deposunda depolanmasi ve boylece veri ogesinin bulundugu yerdeki deposuna aktarilmasini ertelemek suretiyle gerceklestirilebilir daha sonraki bir asama veya arka plan islemi olarak gerceklesen baska Siki arabelleklemenin aksine onbellekleme isleminin onbellegin ara depolamasi ile verilerin bulundugu konum arasinda tutarliligi saglamak icin potansiyel olarak dagitilmis bir onbellek tutarlilik protokolune uymasi gerekir Diger taraftan tamponlama daha az sayida daha buyuk transferler icin birkac kucuk transfer icin harcanan genel masraflari dusuren iletisim surecleri arasinda aksi takdirde yeni veriler icin transfer sayisini azaltir aralarinda dogrudan aktarim yapamayan iletisim surecleri icin bir araci saglar veya bir transferde yer alan iletisim sureclerinden en az birinin gerektirdigi minimum veri boyutunu veya gosterimini saglar Tipik onbellek uygulamalarinda ilk defa okunan veya yazilan bir veri maddesi etkili bir sekilde tamponlanir ve bir yazi soz konusu oldugunda cogunlukla yazinin kaynaklandigi basvuru icin performans artisi saglamak Ek olarak bireysel yazmalarin bir yigin yazma islemine ertelendigi bir onbellek protokolunun kismi bir tamponlama seklidir Bireysel okumalarin bir yigin okumaya ertelendigi bir onbellek protokolunun kismi ayrica bir tamponlama seklidir ancak bu form en azindan ilk okumalarin performansini olumsuz yonde etkilese de toplamin performansini olumlu yonde etkilese bile Bireysel okur Uygulamada onbellekleme neredeyse her zaman bir tur tamponlama islemi icerirken kati tamponlama onbellekleme icermez Bellek geleneksel olarak kullanilan gecici bir bellek alanidir cunku CPU talimati cevre birimlerinde depolanan verileri dogrudan adresleyemez Dolayisiyla adreslenebilir hafiza bir ara asama olarak kullanilir Ek olarak boyle bir tampon buyuk bir veri blogu toplandiginda veya demonte edildiginde bir depolama cihazinin gerektirdigi sekilde veya veriler uretilenden farkli bir sirayla iletildiginde uygulanabilir Ayrica butun bir veri tamponu genellikle sirayla ornegin sabit diske aktarilir bu nedenle tamponlama islemi bazen aktarim performansini arttirir veya amacin gecikmeyi azaltmak oldugu yerde onbellege almanin aksine aktarim gecikmesinin varyasyonunu veya degisimini azaltir Bu faydalar tamponlanmis veriler bir kez belleki bir kez yazilsa ve tampondan bir kez okunursa bile mevcuttur Onbellek ayrica aktarim performansini da artirir Artisin bir kismi da benzer sekilde cok sayida kucuk transferin buyuk bir blokta birlesmesi ihtimalinden kaynaklaniyor Ancak ana performans kazanci ayni verinin onbellekten bircok kez okunmasi veya yazili verilerin yakinda okunmasi ihtimalinin yuksek olmasi nedeniyle olusur Bir onbellegin tek amaci temelindeki yavas depolamaya erisimi azaltmaktir Onbellek ayrica genellikle komsu katmanlarin bakis acisindan gorunmeyecek sekilde tasarlanmis bir soyutlama katmanidir Ayrica bakinizOnbellek algoritmalari On bellek tutarliligiKaynakca Onbellek Oxford Dictionaries Oxford Dictionaries 8 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Agustos 2016 Onbellek Macquarie Dictionary Macmillan Yayinci Grubu Avustralya 2015 Erisim tarihi 21 Temmuz 2015 olu kirik baglanti Bottomley James 1 Ocak 2004 Linux Journal 13 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Ekim 2019 John L Hennessy David A Patterson 16 Eylul 2011 Bilgisayar Mimarisi Nicel Bir Yaklasim Elsevier ss B 12 ISBN 978 0 12 383872 8 8 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2012 9 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Aralik 2019 Mentions L4 cache Combined with separate I Cache and TLB this brings the total number of caches levels functions to 6 a b S Mittal GPU larda Onbellekleri Yonetme ve Kaldirma Teknikleri Arastirmasi 16 Subat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde JCSC 23 8 2014 1 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Aralik 2019 Frank Uyeda 2009 PDF CSE 120 Isletim Sistemlerinin Ilkeleri UC San Diego 17 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 4 Aralik 2013 Bilal Muhammad 2019 Bilgi Odakli Aglarda Korunan Icerigin Guvenli Dagitimi IEEE Systems Journal arXiv 1907 11717 2 doi 10 1109 JSYST 2019 2931813 Bilal Muhammad ICN de En Son Kullanilan En Son Kullanilan TLRU Onbellek Yonetim Politikasi IEEE 16 Uluslararasi Ileri Iletisim Teknolojileri Konferansi ICACT 7 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Aralik 2019 Bilal Muhammad 2017 Onbellek Aglarinda Verimli Icerik Cikarma ve Cogaltma Icin Onbellek Yonetim Semasi IEEE Access Cilt 5 ss 1692 1701 arXiv 1702 04078 2 Bibcode 2017arXiv170204078B doi 10 1109 ACCESS 2017 2669344 Multiple wiki Docforge 12 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Temmuz 2013 Gareth Tyson Andreas Mauthe Sebastian Kaune Mu Mu Thomas Plagemann PDF MMCN 09 18 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Paul S Z Fei 1 Subat 2001 Merkezi kontrol ile dagitilmis onbellekleme Bilgisayar Iletisimi 24 2 ss 256 268 CiteSeerX 10 1 1 38 1094 2 doi 10 1016 S0140 3664 00 00322 4 Khan Iqbal Temmuz 2009 Olceklendirilebilirlik Yolunda Dagitilmis Onbellekleme MSDN 24 7 5 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Aralik 2019 Konuyla ilgili yayinlar Her Programcinin Hafiza Hakkinda Bilmesi Gerekenler 11 Aralik 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde saglayan Ulrich Drepper Dagitilmis Ortamda Onbellekleme 12 Aralik 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde