Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Özsoy (Op. 9), Ahmet Adnan Saygun'un bestelediği ve Firdevsî'nin Şehnâme adlı eserinden uyarlanan, Türkçe olan librettosunu Münir Hayri Egeli’nin yazdığı 1 (revizyondan once 3) perdelik 12 tablodan oluşan Türkiye Cumhuriyeti tarihinin sahnelenen ilk operasıdır.
| Müzik | Ahmet Adnan Saygun |
|---|---|
| Libretto | Münir Hayri Egeli |
| Gala | 19 Haziran 1934 |
| İlk gösterim yeri | Ankara Halkevi, Ankara |
| Oyuncular |
|
Opera Mustafa Kemal Atatürk’ün isteği üzerine temasını bizzat Atatürk’ün verdiği ve Türkiye'yi ziyaret edecek olan İran Şahı Rıza Şah Pehlevi onuruna sahnelenmesini istediği operanin libretto'sunu Münir Hayri Egeli, Mustafa Kemal Atatürk’ün yönergeleri ve denetimi ile yazmış, Ahmet Adnan Saygun daha 27 yaşındayken ve 2 ay gibi kısa bir sürede bestelemiştir.
Opera Hakkında
İlk kez 19 Haziran 1934 gecesi, Münir Hayri Egeli'nin rejisi ve Ahmet Adnan Saygun'un orkestra şefliği altında "İstanbul Konservatuvarı" yaylı sazlar heyeti ile "Riyaseti Cumhur Bando Heyeti" tarafından ile iki devlet başkanının önünde Ankara Halkevi’nde sahnelenmiştir.İlk sahnelendiğinde üç perdelik, dramatik türde bir opera olarak bestelenip sahnelenmiştir. Atatürk ve İran Şahı Rıza Şah Pehlevi onuruna ilk sahnelendiğinde operada, bariton , soprano ve Semiha Berksoy da oynamışlardır. Türkiye ulusal operasının yaratılmasında önemli bir adım sayılmaktadır.
Operada işlenen ana tema yüzyıllar boyunca Türkiye ve İran'ın kardeş olduğunun vurgulanmasıdır. Opera, İranlıların Şehnâme destanından esinlenilmiştir. Öykü, Hakan Feridun'un ikiz oğulları Tur (Kurt) ile İraç (Aslan) üzerine kuruludur. İkizler doğduğunda şeytanın gazabı onları birbirinden ayırır. Ayrı yollara gidip birbirlerinden uzaklaşırlar. Ama yüzyıllar sonra buluşup kardeş olduklarını anlarlar. Tıpkı "ayrı yollara giden ikizler" Türkiye ve İran gibi.
Eserin sonunda, iki kardeşten Tur'un adı geçtiğinde, sahnedeki oyuncular, Ankara Halkevi'nin locasında operayı izlemekte olan Atatürk'ü, İraç (Aslan) sorulduğunda ise yanındaki Rıza Pehlevi'yi işaret ettiler. Bu jest karşısında çok duygulanan Rıza Şah Pehlevi, "Kardeşim!" diyerek, Atatürk'e sarılmıştır. Ankara Halk Evi’nde sahnelenen ilk temsilin hemen ardından iki devlet başkanı Dışişleri Bakanlığına giderek orada Türk - İran dostluğunun temelini atmışlardır.
Operanin sonraki gösterimleri Atatürk'ün ölümünden çok sonra gerçekleşmiştir.
Bununla beraber 3 Şubat 1982'de Atatürk’ün 100. doğum yıldönümü nedeniyle, tam 48 yıl sonra tekrar sahnelenmesi gündeme geldiğinde eserin bestecisi Ahmet Adnan Saygun, bu 3 perde 12 tablodan oluşan operayı, bir perdelik özet haline getirmiştir.
Özsoy Operası 1982 yılından sonra birkaç kez daha sahnelenmiştir.
19 Haziran 2007 tarihinde, Semiha Berksoy Opera Vakfı tarafından Beşiktaş Resim ve Heykel Müzesi'nde organize edilen bir etkinlikle "Özsoy Operası'nın ilk temsilinin yıldönümü", konuşmalar ve bir konserle kutlanmıştır.
Roller
| Rol | Ses tipi | Prömiyerde Roller, 17 Haziran 1934 (Orkestra şefi: Ahmet Adnan Saygun) |
|---|---|---|
| Feridun | Bariton | - Gazi Terbiye Enstitüsü muallimlerinden |
| Hatun (UluAnne) | Soprano | Hanim. Konservatuvar muallimlerinden |
| Ayşım | Soprano | Semiha Hanım İstanbul Konservatuvarı talebesi |
| Tembel, Sefih, Bedbin | Soprano | Semiha Hanım |
| Ahriman | Süleyman Bey | |
| Ozan | Hamdi Selçuk | |
| Baş Şaman | Salih Bey | |
| Köse Ağa | Salih Bey | |
| I. Bey | Fethi Bey | |
| Züppe | Fethi Bey | |
| II. Bey | Kemal Bey | |
| Bir Zabit | Kemal Bey | |
| Kaymakam | Kemal Bey | |
| Felekler | Nigar Hanım, Muhsine Hanım, Muazzez Hanım, Yıldız Hanım, Nüzhet Hanım, Nimet Hanım. | |
| Mehmet | Ö.C.Bey Gazi Terbiye Enstitüsü muallimlerinden | |
| Bir Köylü | Bedri Bey | |
| Sarıklı | Bedri Bey | |
| Politikacı | Hayati | |
| Danslar | Selma ve Azade hanımların idaresinde Kız Lisesi ve Orta mektebi talebelerinden Perran – Leyla – Vesamet – Belkıs – Nedret – Enise - Melahat hanımlar |
Prömiyere temsilde İstanbul Konservatuvarı yaylı sazlar heyetiyle Riyaset-i Cumhur Bando Heyeti'nden oluşan orkestra şefi (eserin bestecisi) Ahmet Adnan Saygun, dans ve koreografi Selma ve Azade Selim Sırrı; sahne yönetimi Hami bey; dekorlar ve kostümler Mahmut ve Galip beyler tarafından yapılmıştır. Koro Ankara Kız Lisesi, Ankara Kız orta mektebi, Ankara Beden Terbiyesi Enstitüsü öğrencilerinden oluşmuş olup koro idarecileri Muallim Halil Bedi bey ve Mediha Adnan hanım idi. Kondüit Şevket bey, suflör Enver Necip bey idi.
Konu özeti
- Zaman - 40.000 Yıl önce bir mavi gece
Oyunun açlışını yapan ve tarihsel bir geçmişten de söz eden Öz Ozan'ın belirttiğine göre olay, kırk bin yıl öncesinde bir mavi gecede geçer. Baş Şaman'ın öngörüsüne göre, seçilmiş bey Feridun'un çocuğu o gece dünyaya gelecektir. Uzun zamandır bu günü bekleyen Beyler ve halk, Feridun´un çağrısı üzerine mutlu haberi alabilmek ve kutlamak amacıyla sunularıyla gelerek toplanırlar.
Bekleyiş sürmekte, halk, Hakan Feridun'a bir yavru vermesi için Tanrı'ya yakarmaktadır. Hakan'ın baş danışmani Baş Şaman gelerek halkı ve beyleri selamlar. Herkesin beklemekten sabrı tükenmektedir. Baş Şaman geçmişteki zalim hükümdar Dahhak'tan söz ederek o sıkıntılı yılların hatırlanması gerektiğini, bu sayede mutluluğun güzelliğinin artacağını söyler. Beyler ve halk ise herkesi boyunduruğu altında ezen ve pek çok gencin ölümüne yol açan o kötülük kaynağını anmak bile istemezler.
O sırada bir asker Feridun'un gelişini haber verir. Halk Feridun'a iyi dileklerini sunarken Feridun da onların kahramanlığını ve gözü pekliğini över. Özgürlüklerine kavuşmak için hep birlikte kahramanca savaşmışlar ve sonunda başarmışlardır. Şimdi ise Feridun'un doğacak çocuğunu birlikte beklemektedirler. Halk bu kez de Feridun'la birlikte Öz Soy'un devamını sağlayacak çocuğun doğumu için dua eder. Bu arada hızla gelen bir haberci Feridun'un iki erkek çocuğunun doğduğunu haber verir. Bu haber çok büyük bir sevinç yaratmış bu mutluluk herkesin gözlerini yaşartmıştır.
Halk eğlenmekte ve Hatun ile bebekleri beklemektedir. Az sonra Hatun'un gelmekte olduğu haberi verilir. Hatun dünyaya getirmekten gurur duyduğu iki bebeği ile birlikte halkın arasında yerini almıştır. Halk onu büyük bir sevinç ve övgüyle karşılar. Hatun ise büyük bir gururla bebeklerini yurda armağan ettiğini söyler. Feridun, Hatun'un bu sözünden çok etkilenmiş, çok mutlu olmuştur.
O sırada göğün yedi katından iyi dileklerini sunmak üzere yedi felekler gelirler. Her biri birbirinden güzel sungularını dile getirirler. Herkes çok mutludur ancak henüz her şey bitmemiştir. Bir anda yeraltının bekçileri ortaya çıkarlar, az sonra da onların başbuğu davetsiz konuk Ahriman'ın korkunç kahkahası duyulur. Kendisi davet edilmediği için çok kızgındır. Yedi Feleklerin dileklerini bozmaya gücü yoktur. Ancak, bu da, Hatun'un yalvarmaları da onun uğursuz bir dilekte bulunmasını engelleyemez. Yine de bu her şeyin sonu olmayacaktır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Atatürk'ün uşağı olan Cemal Granda bu operanın 20 günde yazıldığını belirtir. Bakınız Turhan Gürkan, Atatürk'ün Uşağının Gizli Defteri, Fer Yayınları, İstanbul, 1971 s.93
- ^ Hızlan, Doğan (Sonbahar 2003). "Özsoy Operası'ndan kulis gözlemleri". Hürriyet Gazetesi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2009.
- ^ Bayik, Mustafa. "Atatürk'ün Ana Fikrini Verdiği İlk Opera, Özsoy Destanı". www.beethovenlives.net. 31 Mart 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ocak 2009.
Dış bağlantılar
- . Sanat Dünyamız 89 , Yapı Kredi Yayınları. Sonbahar 2003. 1 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2009.
- Gülper Refiğ, Atatürk ve Adnan Saygun: Özsoy Operası, Boyut Müzik, İstanbul, 1997, .
- "Özsoy Operası, Melih Aşık , Açık Pencere". Milliyet Gazetesi. 11 Kasım 2007. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ocak 2009.</ref>
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ozsoy Op 9 Ahmet Adnan Saygun un besteledigi ve Firdevsi nin Sehname adli eserinden uyarlanan Turkce olan librettosunu Munir Hayri Egeli nin yazdigi 1 revizyondan once 3 perdelik 12 tablodan olusan Turkiye Cumhuriyeti tarihinin sahnelenen ilk operasidir OzsoyMuzikAhmet Adnan SaygunLibrettoMunir Hayri EgeliGala19 Haziran 1934Ilk gosterim yeriAnkara Halkevi AnkaraOyuncularFeridun bariton Hatun UluAnne soprano Ahriman Ozan Bas Saman Kose Aga Birinci Bey Zuppe Ikinci Bey Bir Zabit Kaymakam Felekler Ses Aysim Mehmet Bir Koylu Sarikli Politikaci Tembel Sefih Bedbin Danscilar Opera Mustafa Kemal Ataturk un istegi uzerine temasini bizzat Ataturk un verdigi ve Turkiye yi ziyaret edecek olan Iran Sahi Riza Sah Pehlevi onuruna sahnelenmesini istedigi operanin libretto sunu Munir Hayri Egeli Mustafa Kemal Ataturk un yonergeleri ve denetimi ile yazmis Ahmet Adnan Saygun daha 27 yasindayken ve 2 ay gibi kisa bir surede bestelemistir Opera HakkindaIlk kez 19 Haziran 1934 gecesi Munir Hayri Egeli nin rejisi ve Ahmet Adnan Saygun un orkestra sefligi altinda Istanbul Konservatuvari yayli sazlar heyeti ile Riyaseti Cumhur Bando Heyeti tarafindan ile iki devlet baskaninin onunde Ankara Halkevi nde sahnelenmistir Ilk sahnelendiginde uc perdelik dramatik turde bir opera olarak bestelenip sahnelenmistir Ataturk ve Iran Sahi Riza Sah Pehlevi onuruna ilk sahnelendiginde operada bariton soprano ve Semiha Berksoy da oynamislardir Turkiye ulusal operasinin yaratilmasinda onemli bir adim sayilmaktadir Operada islenen ana tema yuzyillar boyunca Turkiye ve Iran in kardes oldugunun vurgulanmasidir Opera Iranlilarin Sehname destanindan esinlenilmistir Oyku Hakan Feridun un ikiz ogullari Tur Kurt ile Irac Aslan uzerine kuruludur Ikizler dogdugunda seytanin gazabi onlari birbirinden ayirir Ayri yollara gidip birbirlerinden uzaklasirlar Ama yuzyillar sonra bulusup kardes olduklarini anlarlar Tipki ayri yollara giden ikizler Turkiye ve Iran gibi Eserin sonunda iki kardesten Tur un adi gectiginde sahnedeki oyuncular Ankara Halkevi nin locasinda operayi izlemekte olan Ataturk u Irac Aslan soruldugunda ise yanindaki Riza Pehlevi yi isaret ettiler Bu jest karsisinda cok duygulanan Riza Sah Pehlevi Kardesim diyerek Ataturk e sarilmistir Ankara Halk Evi nde sahnelenen ilk temsilin hemen ardindan iki devlet baskani Disisleri Bakanligina giderek orada Turk Iran dostlugunun temelini atmislardir Operanin sonraki gosterimleri Ataturk un olumunden cok sonra gerceklesmistir Bununla beraber 3 Subat 1982 de Ataturk un 100 dogum yildonumu nedeniyle tam 48 yil sonra tekrar sahnelenmesi gundeme geldiginde eserin bestecisi Ahmet Adnan Saygun bu 3 perde 12 tablodan olusan operayi bir perdelik ozet haline getirmistir Ozsoy Operasi 1982 yilindan sonra birkac kez daha sahnelenmistir 19 Haziran 2007 tarihinde Semiha Berksoy Opera Vakfi tarafindan Besiktas Resim ve Heykel Muzesi nde organize edilen bir etkinlikle Ozsoy Operasi nin ilk temsilinin yildonumu konusmalar ve bir konserle kutlanmistir RollerRol Ses tipi Promiyerde Roller 17 Haziran 1934 Orkestra sefi Ahmet Adnan Saygun Feridun Bariton Gazi Terbiye Enstitusu muallimlerindenHatun UluAnne Soprano Hanim Konservatuvar muallimlerindenAysim Soprano Semiha Hanim Istanbul Konservatuvari talebesiTembel Sefih Bedbin Soprano Semiha HanimAhriman Suleyman BeyOzan Hamdi SelcukBas Saman Salih BeyKose Aga Salih BeyI Bey Fethi BeyZuppe Fethi BeyII Bey Kemal BeyBir Zabit Kemal BeyKaymakam Kemal BeyFelekler Nigar Hanim Muhsine Hanim Muazzez Hanim Yildiz Hanim Nuzhet Hanim Nimet Hanim Mehmet O C Bey Gazi Terbiye Enstitusu muallimlerindenBir Koylu Bedri BeySarikli Bedri BeyPolitikaci HayatiDanslar Selma ve Azade hanimlarin idaresinde Kiz Lisesi ve Orta mektebi talebelerinden Perran Leyla Vesamet Belkis Nedret Enise Melahat hanimlar Promiyere temsilde Istanbul Konservatuvari yayli sazlar heyetiyle Riyaset i Cumhur Bando Heyeti nden olusan orkestra sefi eserin bestecisi Ahmet Adnan Saygun dans ve koreografi Selma ve Azade Selim Sirri sahne yonetimi Hami bey dekorlar ve kostumler Mahmut ve Galip beyler tarafindan yapilmistir Koro Ankara Kiz Lisesi Ankara Kiz orta mektebi Ankara Beden Terbiyesi Enstitusu ogrencilerinden olusmus olup koro idarecileri Muallim Halil Bedi bey ve Mediha Adnan hanim idi Konduit Sevket bey suflor Enver Necip bey idi Konu ozetiZaman 40 000 Yil once bir mavi gece Oyunun aclisini yapan ve tarihsel bir gecmisten de soz eden Oz Ozan in belirttigine gore olay kirk bin yil oncesinde bir mavi gecede gecer Bas Saman in ongorusune gore secilmis bey Feridun un cocugu o gece dunyaya gelecektir Uzun zamandir bu gunu bekleyen Beyler ve halk Feridun un cagrisi uzerine mutlu haberi alabilmek ve kutlamak amaciyla sunulariyla gelerek toplanirlar Bekleyis surmekte halk Hakan Feridun a bir yavru vermesi icin Tanri ya yakarmaktadir Hakan in bas danismani Bas Saman gelerek halki ve beyleri selamlar Herkesin beklemekten sabri tukenmektedir Bas Saman gecmisteki zalim hukumdar Dahhak tan soz ederek o sikintili yillarin hatirlanmasi gerektigini bu sayede mutlulugun guzelliginin artacagini soyler Beyler ve halk ise herkesi boyundurugu altinda ezen ve pek cok gencin olumune yol acan o kotuluk kaynagini anmak bile istemezler O sirada bir asker Feridun un gelisini haber verir Halk Feridun a iyi dileklerini sunarken Feridun da onlarin kahramanligini ve gozu pekligini over Ozgurluklerine kavusmak icin hep birlikte kahramanca savasmislar ve sonunda basarmislardir Simdi ise Feridun un dogacak cocugunu birlikte beklemektedirler Halk bu kez de Feridun la birlikte Oz Soy un devamini saglayacak cocugun dogumu icin dua eder Bu arada hizla gelen bir haberci Feridun un iki erkek cocugunun dogdugunu haber verir Bu haber cok buyuk bir sevinc yaratmis bu mutluluk herkesin gozlerini yasartmistir Halk eglenmekte ve Hatun ile bebekleri beklemektedir Az sonra Hatun un gelmekte oldugu haberi verilir Hatun dunyaya getirmekten gurur duydugu iki bebegi ile birlikte halkin arasinda yerini almistir Halk onu buyuk bir sevinc ve ovguyle karsilar Hatun ise buyuk bir gururla bebeklerini yurda armagan ettigini soyler Feridun Hatun un bu sozunden cok etkilenmis cok mutlu olmustur O sirada gogun yedi katindan iyi dileklerini sunmak uzere yedi felekler gelirler Her biri birbirinden guzel sungularini dile getirirler Herkes cok mutludur ancak henuz her sey bitmemistir Bir anda yeraltinin bekcileri ortaya cikarlar az sonra da onlarin basbugu davetsiz konuk Ahriman in korkunc kahkahasi duyulur Kendisi davet edilmedigi icin cok kizgindir Yedi Feleklerin dileklerini bozmaya gucu yoktur Ancak bu da Hatun un yalvarmalari da onun ugursuz bir dilekte bulunmasini engelleyemez Yine de bu her seyin sonu olmayacaktir Ayrica bakinizSinan OperasiKaynakca Ataturk un usagi olan Cemal Granda bu operanin 20 gunde yazildigini belirtir Bakiniz Turhan Gurkan Ataturk un Usaginin Gizli Defteri Fer Yayinlari Istanbul 1971 s 93 Hizlan Dogan Sonbahar 2003 Ozsoy Operasi ndan kulis gozlemleri Hurriyet Gazetesi Erisim tarihi 30 Ocak 2009 Bayik Mustafa Ataturk un Ana Fikrini Verdigi Ilk Opera Ozsoy Destani www beethovenlives net 31 Mart 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Ocak 2009 Dis baglantilar Sanat Dunyamiz 89 Yapi Kredi Yayinlari Sonbahar 2003 1 Aralik 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Ocak 2009 Gulper Refig Ataturk ve Adnan Saygun Ozsoy Operasi Boyut Muzik Istanbul 1997 ISBN 975 521 073 3 Ozsoy Operasi Melih Asik Acik Pencere Milliyet Gazetesi 11 Kasim 2007 6 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Ocak 2009 lt ref gt