Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
| Örnekler |
|---|
|
İlgi eki veya tamlayan eki, dil bilgisinde bir varlığın kime ait olduğunu bildiren bu ek, Türkiye Türkçesinde ünsüzle biten ad kök ve gövdelerine {+In} "-ın, -in, -un, -ün" ve ünlüyle bitenlerden sonra {+nIn} "-nın, -nin, -nun, -nün" şekillerine sahiptir. Bu ek, sözcüklerin genitif hâlini oluşturmakta kullanılır. Sadece "ben" ve "biz" zamirlerine eklendiğinde -im şekline dönüşür (benim, bizim). (Belirtili isim tamlamalarında) ilk sözcüğe (tamlayana) eklendiği için tamlayan eki olarak da bilinir. "i" harfi, büyük ve küçük ünlü uyumuna uyacak şekilde dar ünlülerden birine (ı, i, u, ü) dönüşebilir:
- evin kapısı
- ağacın dalı
- okulun bahçesi
- üzümün çöpü
İlgi ekine sıklıkla isim tamlamalarında rastlanmasına rağmen görünürde bir tamlamanın parçası olmayan sözcüklerde de kullanılır:
- Bu güzel dünya hepimizin. (hepimizin dünyası)
- At binenin, kılıç kuşananın. (binenin atı, kuşananın kılıcı)
Su ve ne kelimeleri –y- yardımcı sesini alır: suyum, neyin
İle, için, gibi, kadar edatları, zamirlere –in eki ile bağlanırlar:
- Benim ile>benimle, benim için, benim gibi, benim kadar
- Senin ile>seninle, senin için, senin gibi, senin kadar
- Onun ile>o-n-unla, o-n-u-n için, o-n-un gibi, onun kadar.
İyelik ekleriyle kullanım
İlgi ekleri belirtili isim tamlaması yapımında kullanıldığı için, iyelik ekleri ile yakından ilişkilidir. İyelik ekleri tamlamada ikinci kısmın (tamlananın) sonuna gelen eklerdir:
- evin kapısı
- benim kitabım
- senin kalemin
Aitlik eki
İlgi eki, aitlik eki "-ki" ile karıştırılmamalıdır.
- Senin kalemin (ilgi eki)
- Seninki (Aitlik ekiyle kullanım)
Örnekler
- isim + çoğul eki + iyelik eki + İlgi eki:
Arkadaşlarımızın ödevleri
Kaynakça
- ^ Korkmaz, Zeynep (2007). Türkiye Türkçesi Grameri: Şekil Bilgisi. Ankara: Türk Dil Kurumu. s. 23. ISBN .
- ^ Muharrem Ergin, Türk Dil Bilgisi, Bayrak Basım/Yayım/Tanıtım, İstanbul 2002, s. 229.
- ^ Çekim ekleri 18 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Turkceciler.com. Erişim: 23 Kasım 2012.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Orneklerkilimin deseni bahcenin duvari havanin sicakligi uzumun tadi yurdun havasi benim odam Ilgi eki veya tamlayan eki dil bilgisinde bir varligin kime ait oldugunu bildiren bu ek Turkiye Turkcesinde unsuzle biten ad kok ve govdelerine In in in un un ve unluyle bitenlerden sonra nIn nin nin nun nun sekillerine sahiptir Bu ek sozcuklerin genitif halini olusturmakta kullanilir Sadece ben ve biz zamirlerine eklendiginde im sekline donusur benim bizim Belirtili isim tamlamalarinda ilk sozcuge tamlayana eklendigi icin tamlayan eki olarak da bilinir i harfi buyuk ve kucuk unlu uyumuna uyacak sekilde dar unlulerden birine i i u u donusebilir evin kapisi agacin dali okulun bahcesi uzumun copu Ilgi ekine siklikla isim tamlamalarinda rastlanmasina ragmen gorunurde bir tamlamanin parcasi olmayan sozcuklerde de kullanilir Bu guzel dunya hepimizin hepimizin dunyasi At binenin kilic kusananin binenin ati kusananin kilici Su ve ne kelimeleri y yardimci sesini alir suyum neyin Ile icin gibi kadar edatlari zamirlere in eki ile baglanirlar Benim ile gt benimle benim icin benim gibi benim kadar Senin ile gt seninle senin icin senin gibi senin kadar Onun ile gt o n unla o n u n icin o n un gibi onun kadar Iyelik ekleriyle kullanimIlgi ekleri belirtili isim tamlamasi yapiminda kullanildigi icin iyelik ekleri ile yakindan iliskilidir Iyelik ekleri tamlamada ikinci kismin tamlananin sonuna gelen eklerdir evin kapisi benim kitabim senin kaleminAitlik ekiIlgi eki aitlik eki ki ile karistirilmamalidir Senin kalemin ilgi eki Seninki Aitlik ekiyle kullanim Orneklerisim cogul eki iyelik eki Ilgi eki Arkadas lar imiz in odevleriKaynakca Korkmaz Zeynep 2007 Turkiye Turkcesi Grameri Sekil Bilgisi Ankara Turk Dil Kurumu s 23 ISBN 975 16 1643 3 Muharrem Ergin Turk Dil Bilgisi Bayrak Basim Yayim Tanitim Istanbul 2002 s 229 Cekim ekleri 18 Mayis 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkceciler com Erisim 23 Kasim 2012