İslami Selamet Cephesi (Arapça: الجبهة الإسلامية للإنقاذ, al-Jabhah al-Islāmiyah lil-Inqādh; Fransızca: Front Islamique du Salut), Cezayir'de 1989-1992 yılları arasında faaliyet gösteren İslamcı bir siyasi partidir.
İslami Selamet Cephesi الجبهة الإسلامية للإنقاذ al-Jabhah al-Islāmiyah lil-Inqādh Front Islamique du Salut | |
---|---|
Kısaltma | FIS |
Kurucu | , |
Kuruluş tarihi | 18 Şubat 1989 |
Kapanış tarihi | 4 Mart 1992 |
İdeoloji | İslami köktendincilik |
Resmî renkler | Kırmızı, yeşil ve beyaz |
Cezayir |
Cezayir'in 1962'de bağımsızlığını ilan etmesinden sonra ülkeyi tek başına yöneten Ulusal Kurtuluş Cephesi (FLN), 1980'lerin ikinci yarısından itibaren yaygın demokrasi talepleriyle karşı karşıya kaldı. Muhalefetin demokrasi talepleri Ekim 1988'de ülke çapındaki gösterilerle geniş destek buldu. Bunun üzerine siyasi çoğulculuğa olanak veren ve özgürlükleri genişleten yeni bir anayasa hazırlandı. Bu anayasanın Şubat 1989'daki referandumda kabul edilmesinden sonra, çok sayıda parti ortaya çıktı. İzleyen dönemde çeşitli yasalarla getirilen kısıtlamalara karşın, demokratikleşme süreci büyük bir hız kazandı. Köktendinci bir alana dayanan İslami Selamet Cephesi (FIS) Haziran 1990'daki yerel seçimlerde beklenmedik bir başarı elde etti. Seçimlerden sonra FLN içinde önemli ayrılıklar baş gösterdi. Bu arada FIS içinde radikal kanat kitlesel eylemlere yöneldi. Sonunda Ulusal Halk Meclisini yenilemek için Aralık 1991'de yapılan genel seçimlerin ilk turu FIS adaylarının kesin üstünlüğüyle noktalandı. FLN ise çok düşük bir oy oranıyla üçüncü sırada yer alabildi. Bu gelişmeye rağmen demokratikleştirmeyi sürdürmekten yana olan devlet başkanı Şadli Bencedid Ocak 1992'de ikinci turdan birkaç gün önce devlet başkanlığından istifa etti. Ardından Yüksek Güvenlik Konseyi anayasal darbe olarak nitelendirilen bir girişimle seçimleri iptal ederek yönetime el koydu. Yeni iktidar organı olarak bütün yetkiler Devlet Konseyi'nin elinde toplandı. Olağanüstü hâl ilan edildi ve 4 Mart 1992'de FIS kapatıldı. Bunu FIS önderlerine yönelik geniş çaplı bir tutuklama ve sindirme kampanyası izledi. Devlet başkanlığını üstlenen bağımsızlık hareketi önderlerinden Muhammed Budiaf'ın Haziran 1992'de kendi koruması tarafından uğradığı karanlık bir suikast sonucunda ölmesi ülkedeki siyasi bunalımı daha da artırdı.
12 Temmuz'da FIS liderlerinden Abbasi Medeni ve Ali Belhac on ikişer yıl hapis cezasına mahkûm oldular. FIS'in çoğu yöneticisi silahlı eylemlerden uzak durulması görüşünü benimsediyse de örgütün tabanında silahlı mücadeleye dönük bir eğilim vardı. Cezayir yaklaşık 10 yıl sürecek ve 100,000 fazla kişinin hayatına mal olacak olan iç savaşın içine yuvarlanmaktan kurtulamadı. 1994'te devlet başkanı ile hapisteki FIS liderleri arasında terörün kesilip karşılığında FIS liderlerinin hapisten çıkarılması hakkında yapılan pazarlıklar sonuçsuz kaldı.
Kaynakça
- ^ Katerina Dalacoura. Islamist Terrorism and Democracy in the Middle East. Cambridge University Press. s. 106.
Cezayir ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Afrika'daki siyasi partiler ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Islami Selamet Cephesi Arapca الجبهة الإسلامية للإنقاذ al Jabhah al Islamiyah lil Inqadh Fransizca Front Islamique du Salut Cezayir de 1989 1992 yillari arasinda faaliyet gosteren Islamci bir siyasi partidir Islami Selamet Cephesi الجبهة الإسلامية للإنقاذ al Jabhah al Islamiyah lil Inqadh Front Islamique du SalutKisaltmaFISKurucu Kurulus tarihi18 Subat 1989Kapanis tarihi4 Mart 1992IdeolojiIslami koktendincilikResmi renkler Kirmizi yesil ve beyazCezayir Cezayir in 1962 de bagimsizligini ilan etmesinden sonra ulkeyi tek basina yoneten Ulusal Kurtulus Cephesi FLN 1980 lerin ikinci yarisindan itibaren yaygin demokrasi talepleriyle karsi karsiya kaldi Muhalefetin demokrasi talepleri Ekim 1988 de ulke capindaki gosterilerle genis destek buldu Bunun uzerine siyasi cogulculuga olanak veren ve ozgurlukleri genisleten yeni bir anayasa hazirlandi Bu anayasanin Subat 1989 daki referandumda kabul edilmesinden sonra cok sayida parti ortaya cikti Izleyen donemde cesitli yasalarla getirilen kisitlamalara karsin demokratiklesme sureci buyuk bir hiz kazandi Koktendinci bir alana dayanan Islami Selamet Cephesi FIS Haziran 1990 daki yerel secimlerde beklenmedik bir basari elde etti Secimlerden sonra FLN icinde onemli ayriliklar bas gosterdi Bu arada FIS icinde radikal kanat kitlesel eylemlere yoneldi Sonunda Ulusal Halk Meclisini yenilemek icin Aralik 1991 de yapilan genel secimlerin ilk turu FIS adaylarinin kesin ustunluguyle noktalandi FLN ise cok dusuk bir oy oraniyla ucuncu sirada yer alabildi Bu gelismeye ragmen demokratiklestirmeyi surdurmekten yana olan devlet baskani Sadli Bencedid Ocak 1992 de ikinci turdan birkac gun once devlet baskanligindan istifa etti Ardindan Yuksek Guvenlik Konseyi anayasal darbe olarak nitelendirilen bir girisimle secimleri iptal ederek yonetime el koydu Yeni iktidar organi olarak butun yetkiler Devlet Konseyi nin elinde toplandi Olaganustu hal ilan edildi ve 4 Mart 1992 de FIS kapatildi Bunu FIS onderlerine yonelik genis capli bir tutuklama ve sindirme kampanyasi izledi Devlet baskanligini ustlenen bagimsizlik hareketi onderlerinden Muhammed Budiaf in Haziran 1992 de kendi korumasi tarafindan ugradigi karanlik bir suikast sonucunda olmesi ulkedeki siyasi bunalimi daha da artirdi 12 Temmuz da FIS liderlerinden Abbasi Medeni ve Ali Belhac on ikiser yil hapis cezasina mahkum oldular FIS in cogu yoneticisi silahli eylemlerden uzak durulmasi gorusunu benimsediyse de orgutun tabaninda silahli mucadeleye donuk bir egilim vardi Cezayir yaklasik 10 yil surecek ve 100 000 fazla kisinin hayatina mal olacak olan ic savasin icine yuvarlanmaktan kurtulamadi 1994 te devlet baskani ile hapisteki FIS liderleri arasinda terorun kesilip karsiliginda FIS liderlerinin hapisten cikarilmasi hakkinda yapilan pazarliklar sonucsuz kaldi Kaynakca Katerina Dalacoura Islamist Terrorism and Democracy in the Middle East Cambridge University Press s 106 Cezayir ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Afrika daki siyasi partiler ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz