Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Şala (Arnavutça: Shala), Dukagjin yaylalarında, Şala nehri vadisinde kuzey Arnavutluk'un tarihi bir aşireti ve bölgesidir. Aşiretten ilk olarak 1634'te bahsedildi ve sözlü gelenek ve arkeoloji, atalarının vadiye göç ettiğini doğruladı. 19. yüzyılın sonunda aşiret Katolikti ve yaklaşık 3.000 üyesi bulunmaktaydı. Bugün, aşiretin torunları Kosova'da yaygındır.
Etimoloji
Robert Elsie'ye göre, isimleri Arnavutça "verimsiz toprak" anlamına gelen shalës(inë) kelimesinden türemiştir. Şala adı ilk kez 1634 yılında İtalyanca'da "Sciala" olarak kaydedilmiştir.
Aşiret bölgesi nehir vadisinde, kuzey Arnavutluk'ta yer alan Shalë nehri, kuzeyindeki Dirin ve güneyindeki Theth içinde, Dukagjin'de yer alır.
Şala aşireti dört (Theth, Pecaj, Lothaj ve Lekaj) veya üç bajraka (Shala, Gemaj ve Theth) bölünmüştür, son iki bajrak kendi başlarına aşiret olarak kabul edilir.
17. yüzyılın son on yılından bu yana, Kosova bölgesi ve Kuzeybatı Makedonya, Arnavut aşiretlerine mensup aileler tarafından göçe uğradı. Bu göçün en yoğun aşaması 18. yüzyılın ortalarından 1840'lara kadar olmuştur. Bu, Şala da dahil olmak üzere birçok aşiretin bölünmesine yol açtı.
Bugün Kosova'da Şala, esas olarak Shala e Bajgorës olarak bilinen tepelik bölgede Volçetrin, Mitrovitsa ve Trepça çevresinde yoğunlaşmıştır, Bajgora 37 yerleşim biriminin en büyüğüdür. Dört aşirete veya vllazni'ye (kardeşlere) ayrılırlar: Gima, Peci, Maleti (Arnavutluk'taki Lotaj ile alakalı) ve Lopçi. Isniq, Deçan içinde, Klina ve , Ulët'te Lluka e Epërme ve Strellç içinde çok fazla Şala vardır.
Tarih
Shala'nın efsanevi atası Zog Diti idi, kardeşleri Mark Diti ise Shoshi'nin ve Mir Diti, Mirdita'nın atasıydı. Ayrıca başka kurucu gelenekler de vardır. Tarihsel ve arkeolojik araştırmaların sonuçları, Şala'nın atalarının birkaç yüzyıl önce vadiye geldiğine dair sözlü iddialarını doğrulamaktadır. Bazı kaynaklar, Şala'nın atalarının Arnavutluk'a bölgesinden (günümüz Karadağ) geldiğini, bu yüzden onların Kuciler ile akraba olarak kabul edildiğini göstermektedir. Şala aşireti, Osmanlı padişahının emriyle 1879 Ağustos'unda barış yapana kadar ile çatışma halindeydi. Rus bilim insanı J. V. Ivanova, 1956-58'de Kuzey Arnavutluk'ta araştırma yaptı ve yerel halktan, Şala'nın Şala vadisine yerleştiğinde, 15. yüzyılda Puka dağlarından yerli "Mavriqi" ile karşılaştıklarını kaydetti. Aşiretin dini Katoliktir ve 19. yüzyılın sonunda aşiretin yaklaşık 3.000 üyesi olduğu belirtilmiştir.
Osmanlı Dönemi
Osmanlı'nın son dönemlerinde Şala aşireti yalnızca Katolikti ve ünlü bir Arnavut aşiretiydi. Şala için kan davası suçu, adil bir oyun olarak kabul edilen hanenin erkekleriyle sınırlıydı.
Jön Türk Devrimi (1908) ve ardından Osmanlı anayasasının düzenlenmesinden sonra, Şala aşireti belgeyi desteklemek ve diğer aşiretlerle olan kan davasını 6 Kasım'a kadar durdurmak için bir söz verdi.
1910 yılında, Şala, diğer bazı Arnavut aşiretleriyle birlikte, 1910 Arnavutluk isyanına katıldı ve İşkodra'ya ulaşmaya çalışan Şevket Turgut Paşa'nın Osmanlı kuvvetlerine karşı aralarında çok sert bir savaş oldu.
1911'deki 23 Haziran Arnavut isyanı sırasında, Arnavut aşiret üyeleri ve diğer devrimciler Karadağ'da toplandılar ve imzacılardan ikisinin Şala'dan olduğu Arnavut sosyopolitik ve dil haklarını talep eden Greçë Muhtırası'nı hazırladılar. Daha sonra Osmanlılarla yapılan görüşmelerde, devletin Şala nahiyesine bir veya iki ilkokul yapılması ve kendilerine tahsis edilen öğretmen maaşlarının ödenmesi vaadiyle aşiret mensuplarına af çıkarılmıştır.
Bağımsız Arnavutluk Dönemi
1913'te Şala aşireti, İşkodra Kuşatması sırasında Karadağ güçlerine katıldı. Karadağ güçleri şehri aldıktan sonra aşireti silahsızlandırmaya başlayınca Şala aşireti isyan etti. 1918'de Avusturya-Macaristan nüfus sayımı, Abat, Lekaj, Lotaj, Nenmavriq, Nicaj, Pecaj ve Theth yerleşim yerlerinde ve çevresinde yaşayan 431 hane ve 2.512 nüfus kaydetti. 1926'da Şala ve Shoshi aşireti yeniden ayaklandı, ancak bu isyan liderliğindeki jandarma ve Dibra ve Mat savaşçıları tarafından bastırıldı.İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra komünistler, Arnavutluk'un milliyetçi güçlerini 1945 ve 1946 boyunca kontrol ettikleri Şala'ya çekilmeye zorladılar.
Ekonomi
Şala aşiretinin üyeleri sulama işinde çok becerikliydi.Branislav Nušić, Şala'nın, Deçan yakınlarındaki İstinić köyünde yaşayan yaklaşık 400 aile dışında, Arnavutluk'un en fakir aşireti olduğunu kaydetti.
Din
Şala'nın koruyucu azizi, bayram günü 27 Aralık'ta kutlanan Evangelist Aziz Yohanna'dır.
Aşiretin dini Katolik iken, 19. yüzyılın sonunda aşiretin yaklaşık 3.000 üyesi vardı. Bugün Kosova'daki aşiretin torunları Müslümanlık dinine mensuptur.
Önemli insanlar
- İsa Bolatin - Arnavut devrimci ve milliyetçi
- - Arnavut subayı
- - Gerilla savaşçısı
Galeri
-
![image]()
Şala'nın genç savaşçıları, , yak. 1900–1915. -
![image]()
Şalalı Adam, , yak. 1900. -
![image]()
(lahutar) icracısı.
Ayrıca bakınız
- Aşiret'in kökeni olan bölge Shala
- Şala (soyadı)
Kitaplar
- Historical Dictionary of Albania (İngilizce). Scarecrow Press. 2003. ISBN . 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ocak 2022.
- The Tribes of Albania: History, Society and Culture (İngilizce). Bloomsbury Publishing. 2015. ISBN . 10 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ocak 2022.
- Light and Shadow: Isolation and Interaction in the Shala Valley of Northern Albania. The Cotsen Institute of Archaeology Press. 2013. ISBN . 23 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ocak 2022.
- The Crescent and the Eagle: Ottoman rule, Islam and the Albanians, 1874–1913. Londra: IB Tauris. 2006. ISBN . 20 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ocak 2022.
- Household and Family in the Balkans: Two Decades of Historical Family Research at University of Graz. LIT Verlag Münster. 2012. ISBN .
Kaynakça
- ^ a b c Elsie 2003
- ^ The Albanians: A Modern History. I.B.Tauris. 1999. ss. 103-. ISBN . 31 Aralık 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Haziran 2013.
- ^ a b c d e f Elsie 2015.
- ^ Kaser 2012.
- ^ Contested Cultural Heritage: Religion, Nationalism, Erasure, and Exclusion in a Global World. Springer. 1 Ocak 2011. s. 120. ISBN . 31 Aralık 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Haziran 2013.
Oral histories indicate that they arrived in the valley several centuries ago....... our historical and archeological data confirm these oral histories
- ^ Prilozi za književnost, jezik, istoriju i folklor. Drzhavna štamparija Kralevine srba, khrbata i slovent͡sa. 1992. s. 156. 31 Aralık 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Haziran 2013.
За „близику " се са Кучима држе и арбанашка племена Шаљани и Берише јер су и њихови преци некада досељени из Куча .
- ^ Društvene i ekonomske prilike kosovskih srba u XIX i početkom XX veka. Srpska akademija nauka i umetnosti. 1988. s. 40. 8 Kasım 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Haziran 2013.
- ^ Elsie 2003.
- ^ a b c d Gawrych 2006.
- ^ Balkanski Džoker: Albanija i Albanci : istorijska hronika nastajanja i razvoja albanskog pitanja. Kulturni centar. 1 Ocak 1995. s. 181. 2 Ocak 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Temmuz 2013.
Sačekala su je planinska plemena Malisori, Gaši, Krasnići i Šalje
- ^ Das Buch vom grossen Krieg. Union Deutsche Verlagsgesellschaft. s. 238. 2 Ocak 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Haziran 2013.
Приликом зау- зимања Скадра Црногорцима се придружило албан- ско племе Шаља, које су, међутим, они касније по- чели разоружавати. То је Шаљане увредило и изазвало на побуне и акције против црногорских је- диница и посада
- ^ King Zog: self made monarch of Albania. Sutton. 26 Eylül 2003. s. 95. ISBN . 23 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ocak 2022.
- ^ Glasnik Srpskog istorijsko-kulturnog društva "Njegoš" (Sırpça). Njegoš. 1996. s. 12. 2 Ocak 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Temmuz 2013.
Предјаким комунистичкимснагама, албански националисти морали су да се повуку у племе Шаља. То племе остало је у њиховим рукама читаве 1945. и 1946. године.
- ^ Glasnik Etnografskog muzeja u Beogradu. Muzej. 1937. s. 167. 26 Haziran 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Haziran 2013.
Шаљани су били врло вешти за извођење воде
- ^ Sabrana dela. NIP "Jež,". 1966. s. 242. 7 Ocak 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Haziran 2013.
Шаљани су најсиротније племе у целој Арбанији, од којих у богатству једва чине неки мали изузетак четири стотине кућа Шаљана који насеља- вају село Истиниће код Дечана.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sala Arnavutca Shala Dukagjin yaylalarinda Sala nehri vadisinde kuzey Arnavutluk un tarihi bir asireti ve bolgesidir Asiretten ilk olarak 1634 te bahsedildi ve sozlu gelenek ve arkeoloji atalarinin vadiye goc ettigini dogruladi 19 yuzyilin sonunda asiret Katolikti ve yaklasik 3 000 uyesi bulunmaktaydi Bugun asiretin torunlari Kosova da yaygindir gosteren harita ShalaDukagjin daglarinda Iskodra in kuzeydogusunda ve Drina Nehri nin kuzeyinde bulunur EtimolojiRobert Elsie ye gore isimleri Arnavutca verimsiz toprak anlamina gelen shales ine kelimesinden turemistir Sala adi ilk kez 1634 yilinda Italyanca da Sciala olarak kaydedilmistir Shala Vadisi Asiret bolgesi nehir vadisinde kuzey Arnavutluk ta yer alan Shale nehri kuzeyindeki Dirin ve guneyindeki Theth icinde Dukagjin de yer alir Sala asireti dort Theth Pecaj Lothaj ve Lekaj veya uc bajraka Shala Gemaj ve Theth bolunmustur son iki bajrak kendi baslarina asiret olarak kabul edilir 17 yuzyilin son on yilindan bu yana Kosova bolgesi ve Kuzeybati Makedonya Arnavut asiretlerine mensup aileler tarafindan goce ugradi Bu gocun en yogun asamasi 18 yuzyilin ortalarindan 1840 lara kadar olmustur Bu Sala da dahil olmak uzere bircok asiretin bolunmesine yol acti Bugun Kosova da Sala esas olarak Shala e Bajgores olarak bilinen tepelik bolgede Volcetrin Mitrovitsa ve Trepca cevresinde yogunlasmistir Bajgora 37 yerlesim biriminin en buyugudur Dort asirete veya vllazni ye kardeslere ayrilirlar Gima Peci Maleti Arnavutluk taki Lotaj ile alakali ve Lopci Isniq Decan icinde Klina ve Ulet te Lluka e Eperme ve Strellc icinde cok fazla Sala vardir TarihShala ve Bajgores Shala nin efsanevi atasi Zog Diti idi kardesleri Mark Diti ise Shoshi nin ve Mir Diti Mirdita nin atasiydi Ayrica baska kurucu gelenekler de vardir Tarihsel ve arkeolojik arastirmalarin sonuclari Sala nin atalarinin birkac yuzyil once vadiye geldigine dair sozlu iddialarini dogrulamaktadir Bazi kaynaklar Sala nin atalarinin Arnavutluk a bolgesinden gunumuz Karadag geldigini bu yuzden onlarin Kuciler ile akraba olarak kabul edildigini gostermektedir Sala asireti Osmanli padisahinin emriyle 1879 Agustos unda baris yapana kadar ile catisma halindeydi Rus bilim insani J V Ivanova 1956 58 de Kuzey Arnavutluk ta arastirma yapti ve yerel halktan Sala nin Sala vadisine yerlestiginde 15 yuzyilda Puka daglarindan yerli Mavriqi ile karsilastiklarini kaydetti Asiretin dini Katoliktir ve 19 yuzyilin sonunda asiretin yaklasik 3 000 uyesi oldugu belirtilmistir Osmanli Donemi Osmanli nin son donemlerinde Sala asireti yalnizca Katolikti ve unlu bir Arnavut asiretiydi Sala icin kan davasi sucu adil bir oyun olarak kabul edilen hanenin erkekleriyle sinirliydi Jon Turk Devrimi 1908 ve ardindan Osmanli anayasasinin duzenlenmesinden sonra Sala asireti belgeyi desteklemek ve diger asiretlerle olan kan davasini 6 Kasim a kadar durdurmak icin bir soz verdi 1910 yilinda Sala diger bazi Arnavut asiretleriyle birlikte 1910 Arnavutluk isyanina katildi ve Iskodra ya ulasmaya calisan Sevket Turgut Pasa nin Osmanli kuvvetlerine karsi aralarinda cok sert bir savas oldu 1911 deki 23 Haziran Arnavut isyani sirasinda Arnavut asiret uyeleri ve diger devrimciler Karadag da toplandilar ve imzacilardan ikisinin Sala dan oldugu Arnavut sosyopolitik ve dil haklarini talep eden Grece Muhtirasi ni hazirladilar Daha sonra Osmanlilarla yapilan gorusmelerde devletin Sala nahiyesine bir veya iki ilkokul yapilmasi ve kendilerine tahsis edilen ogretmen maaslarinin odenmesi vaadiyle asiret mensuplarina af cikarilmistir Bagimsiz Arnavutluk Donemi 1913 te Sala asireti Iskodra Kusatmasi sirasinda Karadag guclerine katildi Karadag gucleri sehri aldiktan sonra asireti silahsizlandirmaya baslayinca Sala asireti isyan etti 1918 de Avusturya Macaristan nufus sayimi Abat Lekaj Lotaj Nenmavriq Nicaj Pecaj ve Theth yerlesim yerlerinde ve cevresinde yasayan 431 hane ve 2 512 nufus kaydetti 1926 da Sala ve Shoshi asireti yeniden ayaklandi ancak bu isyan liderligindeki jandarma ve Dibra ve Mat savascilari tarafindan bastirildi Ikinci Dunya Savasi ndan sonra komunistler Arnavutluk un milliyetci guclerini 1945 ve 1946 boyunca kontrol ettikleri Sala ya cekilmeye zorladilar EkonomiSala erkekleri tarafindan 1909 dan once cekilmis bir fotograf Sala asiretinin uyeleri sulama isinde cok becerikliydi Branislav Nusic Sala nin Decan yakinlarindaki Istinic koyunde yasayan yaklasik 400 aile disinda Arnavutluk un en fakir asireti oldugunu kaydetti DinTheth deki Katolik kilisesi Sala nin koruyucu azizi bayram gunu 27 Aralik ta kutlanan Evangelist Aziz Yohanna dir Asiretin dini Katolik iken 19 yuzyilin sonunda asiretin yaklasik 3 000 uyesi vardi Bugun Kosova daki asiretin torunlari Muslumanlik dinine mensuptur Onemli insanlarIsa Bolatin Arnavut devrimci ve milliyetci Arnavut subayi Gerilla savascisiGaleriSala nin genc savascilari yak 1900 1915 Salali Adam yak 1900 lahutar icracisi Ayrica bakinizAsiret in kokeni olan bolge Shala Sala soyadi KitaplarHistorical Dictionary of Albania Ingilizce Scarecrow Press 2003 ISBN 978 0 8108 7380 3 12 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Ocak 2022 The Tribes of Albania History Society and Culture Ingilizce Bloomsbury Publishing 2015 ISBN 978 0 85772 586 8 10 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Ocak 2022 Light and Shadow Isolation and Interaction in the Shala Valley of Northern Albania The Cotsen Institute of Archaeology Press 2013 ISBN 978 1931745710 23 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Ocak 2022 The Crescent and the Eagle Ottoman rule Islam and the Albanians 1874 1913 Londra IB Tauris 2006 ISBN 9781845112875 20 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Ocak 2022 Household and Family in the Balkans Two Decades of Historical Family Research at University of Graz LIT Verlag Munster 2012 ISBN 978 3 643 50406 7 Kaynakca a b c Elsie 2003 The Albanians A Modern History I B Tauris 1999 ss 103 ISBN 978 1 86064 541 9 31 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Haziran 2013 a b c d e f Elsie 2015 Kaser 2012 Contested Cultural Heritage Religion Nationalism Erasure and Exclusion in a Global World Springer 1 Ocak 2011 s 120 ISBN 978 1 4419 7305 4 31 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Haziran 2013 Oral histories indicate that they arrived in the valley several centuries ago our historical and archeological data confirm these oral histories Prilozi za knjizevnost jezik istoriju i folklor Drzhavna stamparija Kralevine srba khrbata i slovent sa 1992 s 156 31 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Haziran 2013 Za bliziku se sa Kuchima drzhe i arbanashka plemena Shaљani i Berishe јer su i њihovi preci nekada doseљeni iz Kucha Drustvene i ekonomske prilike kosovskih srba u XIX i pocetkom XX veka Srpska akademija nauka i umetnosti 1988 s 40 8 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Haziran 2013 Elsie 2003 a b c d Gawrych 2006 Balkanski Dzoker Albanija i Albanci istorijska hronika nastajanja i razvoja albanskog pitanja Kulturni centar 1 Ocak 1995 s 181 2 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Temmuz 2013 Sacekala su je planinska plemena Malisori Gasi Krasnici i Salje Das Buch vom grossen Krieg Union Deutsche Verlagsgesellschaft s 238 2 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Haziran 2013 Prilikom zau zimaњa Skadra Crnogorcima se pridruzhilo alban sko pleme Shaљa koјe su meђutim oni kasniјe po cheli razoruzhavati To јe Shaљane uvredilo i izazvalo na pobune i akciјe protiv crnogorskih јe dinica i posada King Zog self made monarch of Albania Sutton 26 Eylul 2003 s 95 ISBN 978 0 7509 3077 2 23 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Ocak 2022 Glasnik Srpskog istorijsko kulturnog drustva Njegos Sirpca Njegos 1996 s 12 2 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Temmuz 2013 Predјakim komunistichkimsnagama albanski nacionalisti morali su da se povuku u pleme Shaљa To pleme ostalo јe u њihovim rukama chitave 1945 i 1946 godine Glasnik Etnografskog muzeja u Beogradu Muzej 1937 s 167 26 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Haziran 2013 Shaљani su bili vrlo veshti za izvoђeњe vode Sabrana dela NIP Jez 1966 s 242 7 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Haziran 2013 Shaљani su naјsirotniјe pleme u celoј Arbaniјi od koјih u bogatstvu јedva chine neki mali izuzetak chetiri stotine kuћa Shaљana koјi naseљa vaјu selo Istiniћe kod Dechana