Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Şiirsel gerçekçilik (Fransızca: Réalisme poétique, İngilizce: Poetic realism) 1930'larda Fransa'da ortaya çıkmış ve II. Dünya Savaşı'nın sonuna dek etkisini sürdürmüş sinema akımına verilen addır. Türkçede bazen "şairane gerçekçilik" olarak da geçer.
Şiirsel Gerçekçilik Akımının Ortaya Çıkışı
1920'lerin sonunda sesin sinemaya girmesi ile Avrupa Avantgarde Sineması'nın sonu gelmişti ve sesin olanaklarından da yararlanarak yönetmenler özellikle müzikaller, melodramlar ve tiyatro uyarlamalarına yöneldiler. Ancak bu uzun sürmedi. 1929'da başlayan ve 30'lu yıllar boyunca bütün dünyada olduğu gibi Fransa'da da etkisini tüm ağırlığıyla gösteren Büyük Ekonomik Buhran'ın bir sonucu olarak yaşanan toplumsal ve siyasi kargaşa ortamında bu yeni sinema akımı doğdu. Çalışan sınıfların sorunlarını, bireyin mutsuzluğuna ve çaresizliğine vurgu yaparak Amerikalı Kara Filmlerine benzer çarpıcı bir atmosfer içinde karamsar bir üslupla ve şiirsel bir duyarlılıkla anlatan ve "şiirsel gerçekçilik" adı verilen bu tarz Fransa'da popüler oldu.
Akımın Özellikleri
"Şiirsel gerçekçilik" akımına dâhil edilen filmler adındaki gibi "gerçekçi" idi çünkü filmdeki karakterler hayatın tüm acımasız yönleriyle sürekli olarak yüz yüze geliyorlardı, çoğunlukla umutsuzdular, çaresizdiler. Ekonomik çöküntü beraberinde suç artışını da getirmişti, sefalet her zaman hissedilebiliyordu, konuların geçtiği mekanlar sefil mekanlardı. Ama aynı zamanda bu filmler "şiirsel" di de karakterlerin davranışları melankolikti, karamsar ve hüzünlüydüler, zaman zaman intihara meyilli olabiliyorlardı, nihilisttiler. Filmin odağındaki bu marjinal karakterler genelde aşk için son bir şansı yakalarlar ama onu da sonunda ellerinden kaçırırlardı. Alt sınıftan insanların bunalımlı öykülerinin anlatıldığı bu filmler daima mutsuz sonla bitiyordu. Mekanların loş ışıklandırılması, kapalı gökyüzü ve sıklıkla yağan yağmur veya bastıran sisin yarattığı flu görüntüler de şiirselliğe katkı sağlıyordu. Görüntü yönetmenleri estetizme özellikle önem veriyorlardı. Bu akımın yapımcı ve yönetmenleri senaryo ve diyaloglara da çok önem veriyorlardı, akımın önemli senaristlerinden biri de Marcel Carné'nin birçok filminin senaryosunu yazmış olan ünlü şair Jacques Prévert'di.
Diğer Sinema Akımlarına Etkisi
II. Dünya Savaşının sona erdiği 1945 yılından sonra "şiirsel gerçekçilik" akımı yerini İtalya'da ortaya çıkacak olan İtalyan Yeni Gerçekçiliği akımına bırakacaktı zaten başta Luchino Visconti ve Antonioni olmak üzere yeni gerçekçi birçok İtalyan yönetmen sinema kariyerlerine "şiirsel gerçekçi" Fransız yönetmenlerin yanında çalışarak başlamışlardı. Bu iki yönetmen de Jean Renoir'ın asistanıydılar hatta şiirsel gerçekçilik İtalyan ''yeni gerçekçilik'' Akımından sonra gelecek olan Fransız Yeni Dalga akımını da etkilemiştir.
Senaryosunu Attilâ İlhan'ın yazdığı ve Lütfi Akad'ın yönettiği 1959 yapımı Türk filmi Yalnızlar Rıhtımı gösterime girdiği günlerde bazı eleştirmenler senaryosunun Marcel Carne'nin yönettiği Jean Gabin'li Sisler Rıhtımı () (1938) adlı filminin etkisiyle kaleme alındığı ileri sürmüşlerdi. Bu iddia o tarihte filmin senaristinin de dahil olduğu bir tartışmayı başlatmıştı. Söz konusu bu filmin senaristi de Attilâ İlhan gibi bir şair olan Jacques Prévert'di. "Yalnızlar Rıhtımı" da Sisler Rıhtımı gibi "şiirsel gerçekçilik" akımına daha yakın duruyordu. O günlerde senaryoyu yazan şair Attilâ İlhan gazetelerde bu eleştirilere yanıt vermişti.
Akımın Başlıca Yönetmenleri
- Jean Renoir (Şiirsel gerçekçiliğin babası olarak da adlandırılır.)
- Jean Vigo
- Julien Duvivier
- Marcel Carné (Şiirsel gerçekçiliğin simgesi olarak anılır.)
- Rene Clair
- Marc Allégret
Akımın Başlıca Oyuncuları
Akımın Başlıca Senaristleri
Bu arada özellikle Marcel Carné ile çalışmış olan set tasarımcısı dekoratör 'den de bahsetmeden geçilmemelidir.
Akımın Önemli Filmleri
- (1930)
- Dişi Köpek (La Chienne) (1931) Jean Renoir
- (1931) René Clair
- () (1933) Jean Vigo
- Yanık Kalpler () (1934)
- (1934)
- L'Atalante (1934) Jean Vigo
- () (1935) Jacques Feyder
- (1935)
- () (1936) Julien Duvivier
- () (1937) Julien Duvivier
- Harp Esirleri La Grande Illusion (1937) Jean Renoir
- () (1938) Jean Renoir
- Sisler Rıhtımı veya () (1938) Marcel Carné
- () (1938) Marcel Carné
- (1938) Marc Allégret
- Kocası ve Aşığı () (1939) Jean Renoir. (Bazı kaynaklarda filmin Türkçe adı Oyunun Kuralı olarak da geçmektedir.
- veya () (1939) Marcel Carné
- (1941)
- () (1942) Marcel Carné
- (1945) Marcel Carné
- (Les Enfants du Paradis) (1945) Marcel Carné
Kaynakça
- ^ . Limonluk.net. Mayıs 2008. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2008.
- ^ http://www.telifhaklari.gov.t/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA91171E62F0FF153ED87D8E8A6DCB127[]
- ^ Sinema, Uygulayımı - Sanatı - Tarihi Nijat Özön, Hil Yayın 1985. s.192. La Règle du jeu filminin Türkçe adı için referans.
- ^ Sinema El Kitabı Nijat Özön. 1964, Elif Yayınları. s.42 La Règle du jeu filminin Türkçe adı için referans 2.
- ^ Sinema, Uygulayımı - Sanatı - Tarihi Nijat Özön, Hil Yayın 1985.Filmlerin Türkçe adları için referans
Dış bağlantılar
- screensite.org[]'da şiirsel gerçekçilik.
- Jean Vigo 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ile ilgili bir yazı (Türkçe)
- 6 Marcel Carné filmi[]'nin künyeleri ve özetleri (Türkçe)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Siirsel gercekcilik Fransizca Realisme poetique Ingilizce Poetic realism 1930 larda Fransa da ortaya cikmis ve II Dunya Savasi nin sonuna dek etkisini surdurmus sinema akimina verilen addir Turkcede bazen sairane gercekcilik olarak da gecer Siirsel gercekcilik sinema akiminin en belirgin orneklerinden biri olan 1938 tarihli Sisler Rihtimi Yonetmen Marcel Carne Siirsel Gercekcilik Akiminin Ortaya Cikisi1920 lerin sonunda sesin sinemaya girmesi ile Avrupa Avantgarde Sinemasi nin sonu gelmisti ve sesin olanaklarindan da yararlanarak yonetmenler ozellikle muzikaller melodramlar ve tiyatro uyarlamalarina yoneldiler Ancak bu uzun surmedi 1929 da baslayan ve 30 lu yillar boyunca butun dunyada oldugu gibi Fransa da da etkisini tum agirligiyla gosteren Buyuk Ekonomik Buhran in bir sonucu olarak yasanan toplumsal ve siyasi kargasa ortaminda bu yeni sinema akimi dogdu Calisan siniflarin sorunlarini bireyin mutsuzluguna ve caresizligine vurgu yaparak Amerikali Kara Filmlerine benzer carpici bir atmosfer icinde karamsar bir uslupla ve siirsel bir duyarlilikla anlatan ve siirsel gercekcilik adi verilen bu tarz Fransa da populer oldu Akimin Ozellikleri Siirsel gercekcilik akimina dahil edilen filmler adindaki gibi gercekci idi cunku filmdeki karakterler hayatin tum acimasiz yonleriyle surekli olarak yuz yuze geliyorlardi cogunlukla umutsuzdular caresizdiler Ekonomik cokuntu beraberinde suc artisini da getirmisti sefalet her zaman hissedilebiliyordu konularin gectigi mekanlar sefil mekanlardi Ama ayni zamanda bu filmler siirsel di de karakterlerin davranislari melankolikti karamsar ve huzunluyduler zaman zaman intihara meyilli olabiliyorlardi nihilisttiler Filmin odagindaki bu marjinal karakterler genelde ask icin son bir sansi yakalarlar ama onu da sonunda ellerinden kacirirlardi Alt siniftan insanlarin bunalimli oykulerinin anlatildigi bu filmler daima mutsuz sonla bitiyordu Mekanlarin los isiklandirilmasi kapali gokyuzu ve siklikla yagan yagmur veya bastiran sisin yarattigi flu goruntuler de siirsellige katki sagliyordu Goruntu yonetmenleri estetizme ozellikle onem veriyorlardi Bu akimin yapimci ve yonetmenleri senaryo ve diyaloglara da cok onem veriyorlardi akimin onemli senaristlerinden biri de Marcel Carne nin bircok filminin senaryosunu yazmis olan unlu sair Jacques Prevert di Diger Sinema Akimlarina EtkisiII Dunya Savasinin sona erdigi 1945 yilindan sonra siirsel gercekcilik akimi yerini Italya da ortaya cikacak olan Italyan Yeni Gercekciligi akimina birakacakti zaten basta Luchino Visconti ve Antonioni olmak uzere yeni gercekci bircok Italyan yonetmen sinema kariyerlerine siirsel gercekci Fransiz yonetmenlerin yaninda calisarak baslamislardi Bu iki yonetmen de Jean Renoir in asistaniydilar hatta siirsel gercekcilik Italyan yeni gercekcilik Akimindan sonra gelecek olan Fransiz Yeni Dalga akimini da etkilemistir Senaryosunu Attila Ilhan in yazdigi ve Lutfi Akad in yonettigi 1959 yapimi Turk filmi Yalnizlar Rihtimi gosterime girdigi gunlerde bazi elestirmenler senaryosunun Marcel Carne nin yonettigi Jean Gabin li Sisler Rihtimi 1938 adli filminin etkisiyle kaleme alindigi ileri surmuslerdi Bu iddia o tarihte filmin senaristinin de dahil oldugu bir tartismayi baslatmisti Soz konusu bu filmin senaristi de Attila Ilhan gibi bir sair olan Jacques Prevert di Yalnizlar Rihtimi da Sisler Rihtimi gibi siirsel gercekcilik akimina daha yakin duruyordu O gunlerde senaryoyu yazan sair Attila Ilhan gazetelerde bu elestirilere yanit vermisti Akimin Baslica YonetmenleriJean Renoir Siirsel gercekciligin babasi olarak da adlandirilir Jean Vigo Julien Duvivier Marcel Carne Siirsel gercekciligin simgesi olarak anilir Rene Clair Marc AllegretAkimin Baslica OyunculariJean Gabin Michel Simon Simone Signoret Michele MorganAkimin Baslica SenaristleriJacques Prevert Henri Jeanson Bu arada ozellikle Marcel Carne ile calismis olan set tasarimcisi dekorator den de bahsetmeden gecilmemelidir Akimin Onemli Filmleri 1930 Disi Kopek La Chienne 1931 Jean Renoir 1931 Rene Clair 1933 Jean Vigo Yanik Kalpler 1934 1934 L Atalante 1934 Jean Vigo 1935 Jacques Feyder 1935 1936 Julien Duvivier 1937 Julien Duvivier Harp Esirleri La Grande Illusion 1937 Jean Renoir 1938 Jean Renoir Sisler Rihtimi veya 1938 Marcel Carne 1938 Marcel Carne 1938 Marc Allegret Kocasi ve Asigi 1939 Jean Renoir Bazi kaynaklarda filmin Turkce adi Oyunun Kurali olarak da gecmektedir veya 1939 Marcel Carne 1941 1942 Marcel Carne 1945 Marcel Carne Les Enfants du Paradis 1945 Marcel CarneKaynakca Limonluk net Mayis 2008 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Eylul 2008 http www telifhaklari gov t BelgeGoster aspx F6E10F8892433CFFA91171E62F0FF153ED87D8E8A6DCB127 olu kirik baglanti Sinema Uygulayimi Sanati Tarihi Nijat Ozon Hil Yayin 1985 s 192 La Regle du jeu filminin Turkce adi icin referans Sinema El Kitabi Nijat Ozon 1964 Elif Yayinlari s 42 La Regle du jeu filminin Turkce adi icin referans 2 Sinema Uygulayimi Sanati Tarihi Nijat Ozon Hil Yayin 1985 Filmlerin Turkce adlari icin referansDis baglantilarscreensite org olu kirik baglanti da siirsel gercekcilik Jean Vigo 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ile ilgili bir yazi Turkce 6 Marcel Carne filmi olu kirik baglanti nin kunyeleri ve ozetleri Turkce