Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Milano Büyük Vebası olarak da anılan 1629-1631 İtalya veba salgını, 1348'de Kara Ölüm ile başlayan ve 18. yüzyılda sona eren İkinci veba salgınının bir parçasıydı. 17. yüzyılda İtalya'daki iki büyük salgından biri, Kuzey ve Orta İtalya'yı etkiledi ve en az 280.000 ölümle sonuçlandı. Bir milyon ölümle nüfusun yaklaşık %35'inin öldüğü de tahminler arasındadır. 1629-1631 salgınının, İtalya ekonomisinin diğer Batı Avrupa ülkelerine göre geride kalmasına neden olduğu da iddia edilmiştir.
Salgınlar
1623'te Kuzey Fransa'da ortaya çıktığı düşünülen veba, Otuz Yıl Savaşları ile bağlantılı birlik hareketleri sonucunda tüm Avrupa'ya taşındı ve iddiaya göre 'na katılan askerler tarafından 1629'da Lombardiya'ya getirildi. Hastalık ilk olarak Venedik birliklerine yayıldı ve Ekim 1629'da Lombardiya'nın başlıca ticaret merkezi olan Milano'ya ulaştı. Şehir, karantina uygulanmasına ve dış ziyaretçilere ve ticari mallara erişime sınırlama getirilmesine rağmen hastalığın yayılması engellenemedi. Karnaval mevsimi boyunca salgın önlemlerinin gevşetilmesiyle Mart 1630'da salgın zirveye ulaştı. 1631 ilkbahar ve yazında ise ikinci bir dalga geldi. Milano kentinin 130.000 kişilik toplam nüfusun yaklaşık 60.000'i salgın nedeniyle öldü.
Lombardiya'nın doğusunda, Venedik Cumhuriyeti'nde 1630-31'de Venedik şehri ciddi şekilde salgından etkilendi ve 140.000 nüfuslu şehirde 46.000 kişi öldü. Bazı tarihçiler, büyük bir ticari ve siyasi güç olan Venedik'in çöküşünde salgındaki yüksek can kaybının ve bunun ticaret üzerindeki büyük etkisinin etkili olduğuna inanıyor.
Papalık şehri Bologna, yaklaşık 15.000 vatandaşını vebanedneiyle kaybetti ve komşu Modena ve Parma şehirleri de ağır şekilde salgından etkilendi. Bu veba salgını kuzeye, Batı Avusturya ve Kuzey İtalya'nın bir dağ bölgesi olan Tirol'e de yayıldı.
Daha sonra İtalya'da hıyarcıklı veba salgınları 1630-1633'te Floransa şehrinde ve 1656-58 yılları arasında sırasında Roma ve Cenova'yı çevreleyen bölgelerde meydana geldi.[]
Bazı şehirlerdeki veba öncesi nüfus ve ölüm rakamları:
| Şehir | Nüfus (1630'da) | Ölüm tahminleri (1631'e kadar) | Nüfus kaybı yüzdesi |
|---|---|---|---|
| Verona | 54.000 | 33.000 | %61 |
| Parma | 30.000 | 15.000 | %50 |
| Milano | 130.000 | 60.000 | %46 |
| Venedik | 140.000 | 46.000 | %33 |
| Bolonya | 62.000 | 15.000 | %24 |
| Floransa | 76.000 | 9.000 | %12 |
2019'da yapılan bir araştırmada, 1629-1631 vebasının vebadan etkilenen birkaç şehirde daha düşük büyümeye yol açtığını ve "İtalya kentsel nüfuslarının büyümesinde ve kentleşme oranlarında uzun süreli hasara neden olduğu" sonucuna varıldı. Bu bulgular, 17. yüzyıl salgınlarının İtalya ekonomisinin göreli düşüş sürecini tetiklemede temel bir rol oynadığı hipotezini desteklemektedir.
Edebiyat
1629-1631 İtalya veba salgını, Alessandro Manzoni'nin 1840 tarihli (İtalyanca: I Promessi Sposi) adlı romanı, bir kurgu eseri olmasına rağmen Manzoni'nin Milano'daki koşullar ve olaylarla ilgili açıklaması tamamen tarihseldir ve yazarın araştırdığı birincil kaynaklardan kapsamlı bir şekilde belgelenmiştir.
Kitabın silinmiş bir bölümü, üç sözde "veba yayıcının" tarihsel olarak yargılanmasını ve infazını açıklıyor, daha sonra Storia della Colonna Infame (Alçaklığın Sütunu Tarihi) başlıklı bir broşürde yayınlandı.[]
Ayrıca bakınız
- Salgınlar listesi
- İkinci veba salgını
- Santa Maria della Salute, Venedik'te şehrin vebadan kurtuluşu için adak olarak inşa edilmiş bir kilise
- , Venedik lagününde veba kurbanları için mezarlık olarak kullanılan küçük ada.
Dış bağlantılar
Kaynakça
- Alfani (2019). "Plague and long-term development: the lasting effects of the 1629–30 epidemic on the Italian cities" (PDF). The Economic History Review (İngilizce). 0 (4). doi:10.1111/ehr.12652. ISSN 1468-0289. 5 Haziran 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 8 Eylül 2021.
- Fighting the Plague in Seventeenth Century Italy. Madison: University of Wisconsin Press. 1981. ISBN . 30 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Eylül 2021.
- Epidemics and pandemics their impacts on human history. ABC-CLIO. 2005. ISBN .
- Encyclopedia of Plague and Pestilence: From Ancient Times to the Present. 3rd. New York: Facts on File. 2007. ss. 200.
- Epidemics Resulting from Wars. Oxford: Clarendon Press. 1916.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Milano Buyuk Vebasi olarak da anilan 1629 1631 Italya veba salgini 1348 de Kara Olum ile baslayan ve 18 yuzyilda sona eren Ikinci veba salgininin bir parcasiydi 17 yuzyilda Italya daki iki buyuk salgindan biri Kuzey ve Orta Italya yi etkiledi ve en az 280 000 olumle sonuclandi Bir milyon olumle nufusun yaklasik 35 inin oldugu de tahminler arasindadir 1629 1631 salgininin Italya ekonomisinin diger Bati Avrupa ulkelerine gore geride kalmasina neden oldugu da iddia edilmistir Melchiorre Gherardini Piazza S Babila Milano 1630 vebasi sirasinda veba arabalari oluleri defnedilmek uzere tasir Salginlar1623 te Kuzey Fransa da ortaya ciktigi dusunulen veba Otuz Yil Savaslari ile baglantili birlik hareketleri sonucunda tum Avrupa ya tasindi ve iddiaya gore na katilan askerler tarafindan 1629 da Lombardiya ya getirildi Hastalik ilk olarak Venedik birliklerine yayildi ve Ekim 1629 da Lombardiya nin baslica ticaret merkezi olan Milano ya ulasti Sehir karantina uygulanmasina ve dis ziyaretcilere ve ticari mallara erisime sinirlama getirilmesine ragmen hastaligin yayilmasi engellenemedi Karnaval mevsimi boyunca salgin onlemlerinin gevsetilmesiyle Mart 1630 da salgin zirveye ulasti 1631 ilkbahar ve yazinda ise ikinci bir dalga geldi Milano kentinin 130 000 kisilik toplam nufusun yaklasik 60 000 i salgin nedeniyle oldu Lombardiya nin dogusunda Venedik Cumhuriyeti nde 1630 31 de Venedik sehri ciddi sekilde salgindan etkilendi ve 140 000 nufuslu sehirde 46 000 kisi oldu Bazi tarihciler buyuk bir ticari ve siyasi guc olan Venedik in cokusunde salgindaki yuksek can kaybinin ve bunun ticaret uzerindeki buyuk etkisinin etkili olduguna inaniyor Papalik sehri Bologna yaklasik 15 000 vatandasini vebanedneiyle kaybetti ve komsu Modena ve Parma sehirleri de agir sekilde salgindan etkilendi Bu veba salgini kuzeye Bati Avusturya ve Kuzey Italya nin bir dag bolgesi olan Tirol e de yayildi Daha sonra Italya da hiyarcikli veba salginlari 1630 1633 te Floransa sehrinde ve 1656 58 yillari arasinda sirasinda Roma ve Cenova yi cevreleyen bolgelerde meydana geldi kaynak belirtilmeli Bazi sehirlerdeki veba oncesi nufus ve olum rakamlari Sehir Nufus 1630 da Olum tahminleri 1631 e kadar Nufus kaybi yuzdesiVerona 54 000 33 000 61Parma 30 000 15 000 50Milano 130 000 60 000 46Venedik 140 000 46 000 33Bolonya 62 000 15 000 24Floransa 76 000 9 000 12 2019 da yapilan bir arastirmada 1629 1631 vebasinin vebadan etkilenen birkac sehirde daha dusuk buyumeye yol actigini ve Italya kentsel nufuslarinin buyumesinde ve kentlesme oranlarinda uzun sureli hasara neden oldugu sonucuna varildi Bu bulgular 17 yuzyil salginlarinin Italya ekonomisinin goreli dusus surecini tetiklemede temel bir rol oynadigi hipotezini desteklemektedir Edebiyat1629 1631 Italya veba salgini Alessandro Manzoni nin 1840 tarihli Italyanca I Promessi Sposi adli romani bir kurgu eseri olmasina ragmen Manzoni nin Milano daki kosullar ve olaylarla ilgili aciklamasi tamamen tarihseldir ve yazarin arastirdigi birincil kaynaklardan kapsamli bir sekilde belgelenmistir Kitabin silinmis bir bolumu uc sozde veba yayicinin tarihsel olarak yargilanmasini ve infazini acikliyor daha sonra Storia della Colonna Infame Alcakligin Sutunu Tarihi baslikli bir brosurde yayinlandi kaynak belirtilmeli Ayrica bakinizSalginlar listesi Ikinci veba salgini Santa Maria della Salute Venedik te sehrin vebadan kurtulusu icin adak olarak insa edilmis bir kilise Venedik lagununde veba kurbanlari icin mezarlik olarak kullanilan kucuk ada Dis baglantilar a b Hays 2005 a b c Alfani amp Percoco 2019 a b Kohn 2007 KaynakcaAlfani 2019 Plague and long term development the lasting effects of the 1629 30 epidemic on the Italian cities PDF The Economic History Review Ingilizce 0 4 doi 10 1111 ehr 12652 ISSN 1468 0289 5 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 8 Eylul 2021 Fighting the Plague in Seventeenth Century Italy Madison University of Wisconsin Press 1981 ISBN 0 299 08340 3 30 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Eylul 2021 Epidemics and pandemics their impacts on human history ABC CLIO 2005 ISBN 978 1851096589 Encyclopedia of Plague and Pestilence From Ancient Times to the Present 3rd New York Facts on File 2007 ss 200 Epidemics Resulting from Wars Oxford Clarendon Press 1916