Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
1828 Birleşik Devletler başkanlık seçimi, on birinci dört yılda bir yapılan başkanlık seçimiydi. 31 Ekim Cuma ile 2 Aralık 1828 Salı günleri arasında yapılmıştır. Ulusal Cumhuriyetçi Parti Başkanı John Quincy Adams'ın, Demokrat Parti'den Andrew Jackson ile karşı karşıya gelmesi, 1824 seçimlerden sonra adeta bir rövanş maçı gibiydi. İki partide yeni örgütlenmişti ve adayların itiraz ettiği ilk başkanlık seçimiydi. Jackson'ın Adams karşısındaki zaferi, federal politikada Demokratik egemenliğin başlangıcına işaret ediyordu.
 | |||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
261 Çoğunluk için 131 oy gerekli | |||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Katılım | 57.6% 30.7 | ||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
 Başkanlık seçimleri sonucu haritası. Mavi Jackson ve Calhoun tarafından kazanılan eyaletleri ve açık sarı da Adams ve Rush tarafından kazanılan eyaletleri belirtir. Sayılar seçmenlerin kullandığı oy sayısını ifade eder. | |||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
Adaylıklar
Demokrat Parti Adayları
| 1828 seçimleri için Demokrat Parti kadrosu | |||||||||||||||||||||||||||||
| Andrew Jackson | John C. Calhoun | ||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Başkanlık için | Başkan yardımcılığı için | ||||||||||||||||||||||||||||
 |  | ||||||||||||||||||||||||||||
| Eski Senatör (1797-1798 & 1823-1825) | Amerika Birleşik Devletleri Başkan yardımcısı (1825-1832) | ||||||||||||||||||||||||||||
John Quincy Adams'ın 1825'te göreve başlamasından birkaç ay sonra, Tennessee yasama organı Jackson'ı yeniden başkanlığa aday gösterdi ve böylece üç yıl sonra bu iki çok farklı politikacı arasında yeniden bir rekabet için zemin hazırlanmış oldu. Eski destekçisi Martin Van Buren de dahil olmak üzere Adams karşıtları, Jackson'ın adaylığını desteklediler. Jackson'ın destekçileri kendilerini Demokratlar olarak adlandırdılar ve onun seçilmesinden kısa bir süre sonra resmen Demokrat Parti adı altında örgütleneceklerdi. Jackson, Adams'a muhalif olanları birleştirme umuduyla, Başkan Yardımcısı John C. Calhoun ile birlikte seçime katılmıştır. Calhoun, Demokrat Parti'ye katılma davetini reddedecek ve bunun yerine seçimden sonra Nullifier Partisi'ni kuracaktı; Nullifierslar önümüzdeki birkaç yıl boyunca büyük ölçüde Demokratlarla aynı çizgide kalacaktı, ancak Jackson'ın ilk döneminde eyalet hakları konusunda anlaşmazlığa düştüler.
Ulusal Cumhuriyetçi Parti Adayları
| 1828 Ulusal Cumhuriyetçi Parti kadrosu | |||||||||||||||||||||||||||||
| John Quincy Adams | |||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Başkanlık için | Başkan yardımcılığı için | ||||||||||||||||||||||||||||
 |  | ||||||||||||||||||||||||||||
| Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1825-1829) | ABD Hazine Bakanı (1825-1829) | ||||||||||||||||||||||||||||
Başkan Adams ve ABD Dışişleri Bakanı Clay ve Massachusetts Senatörü Daniel Webster dahil müttefikleri Ulusal Cumhuriyetçiler olarak biliniyordu. Ulusal Cumhuriyetçiler, Demokratlardan önemli ölçüde daha az örgütlüydü. Adams, eyalet yasama meclislerinin ve partizan mitinglerinin desteğiyle yeniden aday gösterildi. Demokratlarda olduğu gibi, aday gösterme veya ulusal kongre yapılmadı. Adams, korumacı görüşleri ile tanınan bir Pennsylvanyalı olan Hazine Bakanı Richard Rush ile beraber aday olmayı tercih etti. New England'da kişisel olarak popüler olan Adams, Clay'in Batılı seçmenleri cezbettiği, Rush'ın orta eyaletlerdeki seçmenleri cezbettiği ve Webster'ın Federalist Parti'nin eski üyelerini kazandığı bir koalisyon kurmayı umuyordu.
Sonuçlar
Seçim 31 Ekim'de Ohio ve Pennsylvania'da yapılan seçimlerle başladı ve 13 Kasım'da Kuzey Carolina'daki seçimlerle sona erdi. Seçici Kurul 3 Aralık'ta toplandı.
Adams, babasının 1800 seçimlerinde kazandığı aynı eyaletleri kazandı, ancak Jackson diğer tüm eyaletleri kazandı ve seçimde büyük bir galibiyet elde eldi.
| Başkan adayı | Parti | Ana Eyalet | Kazandığı Oy | Yüzdesel Miktar | Seçim Oyu |
|---|---|---|---|---|---|
| Andrew Jackson | Demokrat Parti | Tennessee | 642,553 | 55.97% | 178 |
| John Quincy Adams | Ulusal Cumhuriyetçiler | Massachusetts | 500,897 | 43.63% | 83 |
| Diğer | 4,568 | 0,40% | — | ||
| Toplam | 1,148,018 | 100% | 261 | ||
| Kazanmak için gerekli | 131 |
| Başkan yardımcısı aday | Ana Eyalet | Seçim oyu |
|---|---|---|
| John Caldwell Calhoun | Güney Karolina | 171 |
| William Smith | Güney Karolina | 7 |
| Richard Rush | Pennsylvania | 83 |
| Diğer | — | — |
| Toplam | 261 | |
| Kazanmak için gerekli | 131 |
Seçim Sonrası
Rachel Jackson (eşi) kampanya boyunca göğüs ağrısı çekiyordu ve evliliğine yönelik kişisel saldırılar yüzünden travma geçirdi. 22 Aralık 1828'de hastalandı ve öldü. Jackson, Adams kampanyasını ve Henry Clay'i eşinin ölümünün sebebi olarak gördü ve onları suçladı.
Andrew Jackson, 4 Mart 1829'da başkan olarak yemin etti. Yemin töreninden sonra beyaz saray'a gelen bir grup mobilyalara ve eşyalara zarar verdi, Jackson arkadan kaçmak zorunda kaldı. Muhafazakarlar ise bu olay karşısında adeta dehşete kapıldı.
Kaynakça
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta 1828 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- "United States presidential election of 1828." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica Inc.
- Presidential Election of 1828: A Resource Guide 17 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . from the Library of Congress
- Historian James Parton describes election 25 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- The 1828 Campaign of Andrew Jackson and the Growth of Party Politics 23 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- OurCampaigns overview of the popular vote 23 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . and electoral vote 23 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Election of 1828 in Counting the Votes 1 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
1828 Birlesik Devletler baskanlik secimi on birinci dort yilda bir yapilan baskanlik secimiydi 31 Ekim Cuma ile 2 Aralik 1828 Sali gunleri arasinda yapilmistir Ulusal Cumhuriyetci Parti Baskani John Quincy Adams in Demokrat Parti den Andrew Jackson ile karsi karsiya gelmesi 1824 secimlerden sonra adeta bir rovans maci gibiydi Iki partide yeni orgutlenmisti ve adaylarin itiraz ettigi ilk baskanlik secimiydi Jackson in Adams karsisindaki zaferi federal politikada Demokratik egemenligin baslangicina isaret ediyordu 1828 ABD Baskanlik secimleri 1824 31 Ekim 2 Aralik 1828 1832 261 Cogunluk icin 131 oy gerekliKatilim57 6 30 7 Aday Andrew Jackson John Quincy AdamsParti Demokratik Parti Ulusal Cumhuriyetci PartiBolgesi Tennessee MassachusettsBeraber aday John C CalhounSecim oylamasi 178 83Tasidigi eyalet 15 9Aldigi oy 642 553 500 897Oran 56 4 43 6 Baskanlik secimleri sonucu haritasi Mavi Jackson ve Calhoun tarafindan kazanilan eyaletleri ve acik sari da Adams ve Rush tarafindan kazanilan eyaletleri belirtir Sayilar secmenlerin kullandigi oy sayisini ifade eder Onceki Baskan John Quincy Adams Ulusal Cumhuriyetci Parti Secilen Baskan Andrew Jackson Demokratik PartiAdayliklarDemokrat Parti Adaylari 1828 secimleri icin Demokrat Parti kadrosuAndrew Jackson John C CalhounBaskanlik icin Baskan yardimciligi icinEski Senator 1797 1798 amp 1823 1825 Amerika Birlesik Devletleri Baskan yardimcisi 1825 1832 John Quincy Adams in 1825 te goreve baslamasindan birkac ay sonra Tennessee yasama organi Jackson i yeniden baskanliga aday gosterdi ve boylece uc yil sonra bu iki cok farkli politikaci arasinda yeniden bir rekabet icin zemin hazirlanmis oldu Eski destekcisi Martin Van Buren de dahil olmak uzere Adams karsitlari Jackson in adayligini desteklediler Jackson in destekcileri kendilerini Demokratlar olarak adlandirdilar ve onun secilmesinden kisa bir sure sonra resmen Demokrat Parti adi altinda orgutleneceklerdi Jackson Adams a muhalif olanlari birlestirme umuduyla Baskan Yardimcisi John C Calhoun ile birlikte secime katilmistir Calhoun Demokrat Parti ye katilma davetini reddedecek ve bunun yerine secimden sonra Nullifier Partisi ni kuracakti Nullifierslar onumuzdeki birkac yil boyunca buyuk olcude Demokratlarla ayni cizgide kalacakti ancak Jackson in ilk doneminde eyalet haklari konusunda anlasmazliga dustuler Ulusal Cumhuriyetci Parti Adaylari 1828 Ulusal Cumhuriyetci Parti kadrosuJohn Quincy AdamsBaskanlik icin Baskan yardimciligi icinAmerika Birlesik Devletleri baskani 1825 1829 ABD Hazine Bakani 1825 1829 Baskan Adams ve ABD Disisleri Bakani Clay ve Massachusetts Senatoru Daniel Webster dahil muttefikleri Ulusal Cumhuriyetciler olarak biliniyordu Ulusal Cumhuriyetciler Demokratlardan onemli olcude daha az orgutluydu Adams eyalet yasama meclislerinin ve partizan mitinglerinin destegiyle yeniden aday gosterildi Demokratlarda oldugu gibi aday gosterme veya ulusal kongre yapilmadi Adams korumaci gorusleri ile taninan bir Pennsylvanyali olan Hazine Bakani Richard Rush ile beraber aday olmayi tercih etti New England da kisisel olarak populer olan Adams Clay in Batili secmenleri cezbettigi Rush in orta eyaletlerdeki secmenleri cezbettigi ve Webster in Federalist Parti nin eski uyelerini kazandigi bir koalisyon kurmayi umuyordu SonuclarSecim 31 Ekim de Ohio ve Pennsylvania da yapilan secimlerle basladi ve 13 Kasim da Kuzey Carolina daki secimlerle sona erdi Secici Kurul 3 Aralik ta toplandi Adams babasinin 1800 secimlerinde kazandigi ayni eyaletleri kazandi ancak Jackson diger tum eyaletleri kazandi ve secimde buyuk bir galibiyet elde eldi Baskanlik Secim sonuclari Baskan adayi Parti Ana Eyalet Kazandigi Oy Yuzdesel Miktar Secim OyuAndrew Jackson Demokrat Parti Tennessee 642 553 55 97 178John Quincy Adams Ulusal Cumhuriyetciler Massachusetts 500 897 43 63 83Diger 4 568 0 40 Toplam 1 148 018 100 261Kazanmak icin gerekli 131Baskan yardimciligi Secim sonuclari Baskan yardimcisi aday Ana Eyalet Secim oyuJohn Caldwell Calhoun Guney Karolina 171William Smith Guney Karolina 7Richard Rush Pennsylvania 83Diger Toplam 261Kazanmak icin gerekli 131Secim SonrasiRachel Jackson esi kampanya boyunca gogus agrisi cekiyordu ve evliligine yonelik kisisel saldirilar yuzunden travma gecirdi 22 Aralik 1828 de hastalandi ve oldu Jackson Adams kampanyasini ve Henry Clay i esinin olumunun sebebi olarak gordu ve onlari sucladi Andrew Jackson 4 Mart 1829 da baskan olarak yemin etti Yemin toreninden sonra beyaz saray a gelen bir grup mobilyalara ve esyalara zarar verdi Jackson arkadan kacmak zorunda kaldi Muhafazakarlar ise bu olay karsisinda adeta dehsete kapildi Kaynakca The American Presidency Project 23 Ekim 2004 tarihinde kaynagindan arsivlendi Yenne Bill 15 Mart 2016 The Complete Book of US Presidents Ingilizce Voyageur Press ISBN 978 0 7603 5007 2 Dis baglantilarWikimedia Commons ta 1828 Amerika Birlesik Devletleri baskanlik secimleri ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir United States presidential election of 1828 Encyclopaedia Britannica Encyclopaedia Britannica Online Encyclopaedia Britannica Inc Presidential Election of 1828 A Resource Guide 17 Eylul 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde from the Library of Congress Historian James Parton describes election 25 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde The 1828 Campaign of Andrew Jackson and the Growth of Party Politics 23 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde OurCampaigns overview of the popular vote 23 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde and electoral vote 23 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Election of 1828 in Counting the Votes 1 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde