Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
1955-1959 Kıbrıs olayları (Yunanca: Απελευθερωτικός Αγώνας της Κύπρου 1955-59), 1955-1959 yılları arasında Britanya Kıbrısı'nda yaşanan bir çatışma dizisiydi.
| 1955-1959 Kıbrıs olayları | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Dekolonizasyon ve Soğuk Savaş | |||||||
 1956'da Lefkoşa'da bir sokak isyanı | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
| destekleyeni:  Türkiye |  EOKAdestekleyeni:  Yunanistan Krallığı | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
 II. Elizabeth Rauf Denktaş | Yeoryos Grivas Grigoris Afksentiu | ||||||
| Çatışan birlikler | |||||||
| Birleşik Krallık Silahlı Kuvvetleri | Yunanistan Silahlı Kuvvetleri | ||||||
| Güçler | |||||||
| 25,000-40,000 | 300 savaşçı | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| 457 ölü | 90 onaylanmış EOKA'lı ölü | ||||||
Kıbrıslı Rumlar'ın sağcı milliyetçi bir gerilla örgütü olan Kıbrıslıların Millî Mücadele Örgütü (EOKA), 1955'te İngiliz sömürge yönetiminin sona ermesini ve Kıbrıs ve Yunanistan'ın (Enosis) birleşmesini desteklemek için silahlı bir kampanya başlattı. Kıbrıslı Türkler, Kıbrıs'ın bölünmesini desteklemek için Türk Mukavemet Teşkilatı'nın (TMT) kurulmasına yol açtı. Kıbrıs Bunalımı, 1959'da Kıbrıs Cumhuriyeti'ni Yunanistan'dan ayrı, bölünmemiş bağımsız bir devlet olarak kuran Zürih ve Londra Antlaşmaları'nın imzasıyla sona erdi.
Arka plan
Kıbrıs, Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından 4 Haziran 1878 tarihli Kıbrıs Konvansiyonu'nda sözde Osmanlı yüzölçümü altında İngiltere'nin bir himayesi haline gelinceye kadar Osmanlı İmparatorluğu'nun bir bölgesiydi. 1915'te, Osmanlılar, İngilizlere karşı İttifak Devletleri'nin yanında I. Dünya Savaşı'na girdikten sonra Kıbrıs İngiliz İmparatorluğu'na resmen ilhak edildi ve başlangıçta 1925'te Kraliyet sömürgesi ilan edildiğinde on yıl sonrasına kadar bir askeri yönetim tarafından yönetildi. Kıbrıs'ta 1910'lardan 1950'lere kadar, Kıbrıslı Rumlar İngiliz yönetiminden giderek hoşnutsuzluk duymaya başladılar ve Kıbrıs ile Yunanistan arasındaki politik birleşme kavramı olan Enosis'i desteklediler. İngilizler tarafından Yunanistan'a askeri imtiyaz karşılığında Kıbrıs'ı terk etmek için yapılan başarısız teklifler ve adada İngiliz yatırımlarının göze çarpmayan bir şekilde görülmesi, Kıbrıslı bir milliyetçi harekete neden oldu.
1954'te İngiltere Süveyş askeri karargahını (Ortadoğu Başkomutanlığı) Kıbrıs'a devretme niyetini açıkladı.
Ayaklanma
1 Nisan 1955'te EOKA isyanı 1 Nisan'daki saldırılar ile başladı. Bir dizi takip olayından sonra, Genel Vali Sir , o yılın 26 Kasım'ında olağanüstü hal ilan etti. İngilizler, Kıbrıs Rum nüfusunun çoğunluğu onları desteklediğinden EOKA hakkında etkili istihbarat elde etmekte büyük zorluklarla karşılaştı. Süveyş Krizi ve neden olduğu işgücü kaybından da etkilendiler. 1950'lerin sonuna doğru İngilizler daha başarılı oldu. Kıbrıs 1960 yılında Ağrotur ve Dikelya'da iki askeri üssün kontrolünü elinde tutan bağımsız bir cumhuriyet oldu.
Ocak 2019'da İngiliz hükûmeti, ayaklanma sırasında İngiliz kuvvetleri tarafından işkence gördüğü iddia edilen toplam 33 Kıbrıslı'ya 1 milyon sterlin ödemeyi kabul etti. Bu mağdurlardan bazıları askerler tarafından gözaltına alındığını ve defalarca tecavüze uğradığını söyleyen 16 yaşında bir kadın ve sorgulaması sonucunda böbreğini kaybeden bir adam idi. Dışişleri Bakanı "anlaşmanın herhangi bir yükümlülük kabulü teşkil etmediğini", ancak "hükûmet bu eylemi tamamen sonlandırmak ve maliyetlerin daha da artmasını önlemek için anlaşmayı karara bağladı. ".
Kaynakça
- ^ a b "Find your ancestors in Cyprus Emergency Deaths 1955 – 1960". 1 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Haziran 2020.
- ^ a b . 29 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2020.
- ^ Richard J. Aldrich, Ming-Yeh Rawnsley, The Clandestine Cold War in Asia, 1945–65: Western Intelligence, Propaganda and Special Operations, Routledge, 2013, 106.
- ^ "State Of Emergency Declared In Cyprus". The Central Queensland Herald. Rockhampton, Qld.: National Library of Australia. 1 Aralık 1955. s. 13. 27 Nisan 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Kasım 2013.
- ^ "UK government pays damages to 33 Cypriot pensioners". BBC News. 23 Ocak 2019. 20 Nisan 2019 tarihinde kaynağından .
Konuyla ilgili yayınlar
- French, David (2015). Fighting EOKA: The British Counter-Insurgency Campaign on Cyprus, 1955–1959. Oxford: Oxford University Press. ISBN .
- Holland, Robert (1998). Britain and the Revolt in Cyprus, 1954–1959. Oxford: Clarendon Press. ISBN .
- Novo, Andrew R. (2010). (D.Phil Thesis). University of Oxford. 22 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2020.
- Durrell, Lawrence (1957), Bitter Lemons of Cyprus. London: Faber.
Dış bağlantılar
- Cyprus Exhibit11 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., National Army Museum'da
- Cyprus – Fighting the EOKA 7 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
1955 1959 Kibris olaylari Yunanca Apeley8erwtikos Agwnas ths Kyproy 1955 59 1955 1959 yillari arasinda Britanya Kibrisi nda yasanan bir catisma dizisiydi 1955 1959 Kibris olaylariDekolonizasyon ve Soguk Savas1956 da Lefkosa da bir sokak isyaniTarih1 Nisan 1955 19 Subat 1959BolgeBritanya KibrisiSonucZurih ve Londra Antlasmalari Kibris Cumhuriyeti nin bagimsizligini kazandi Enosis basarisiz oldu Taraflar Birlesik Krallik Kibris Kolonisi TMT destekleyeni TurkiyeEOKA destekleyeni Yunanistan KralligiKomutanlar ve liderlerII Elizabeth Rauf DenktasYeoryos Grivas Grigoris AfksentiuCatisan birliklerBirlesik Krallik Silahli KuvvetleriYunanistan Silahli KuvvetleriGucler25 000 40 000300 savasciKayiplar457 olu90 onaylanmis EOKA li olu Kibrisli Rumlar in sagci milliyetci bir gerilla orgutu olan Kibrislilarin Milli Mucadele Orgutu EOKA 1955 te Ingiliz somurge yonetiminin sona ermesini ve Kibris ve Yunanistan in Enosis birlesmesini desteklemek icin silahli bir kampanya baslatti Kibrisli Turkler Kibris in bolunmesini desteklemek icin Turk Mukavemet Teskilati nin TMT kurulmasina yol acti Kibris Bunalimi 1959 da Kibris Cumhuriyeti ni Yunanistan dan ayri bolunmemis bagimsiz bir devlet olarak kuran Zurih ve Londra Antlasmalari nin imzasiyla sona erdi Arka planKibris Osmanli Rus Savasi nin ardindan 4 Haziran 1878 tarihli Kibris Konvansiyonu nda sozde Osmanli yuzolcumu altinda Ingiltere nin bir himayesi haline gelinceye kadar Osmanli Imparatorlugu nun bir bolgesiydi 1915 te Osmanlilar Ingilizlere karsi Ittifak Devletleri nin yaninda I Dunya Savasi na girdikten sonra Kibris Ingiliz Imparatorlugu na resmen ilhak edildi ve baslangicta 1925 te Kraliyet somurgesi ilan edildiginde on yil sonrasina kadar bir askeri yonetim tarafindan yonetildi Kibris ta 1910 lardan 1950 lere kadar Kibrisli Rumlar Ingiliz yonetiminden giderek hosnutsuzluk duymaya basladilar ve Kibris ile Yunanistan arasindaki politik birlesme kavrami olan Enosis i desteklediler Ingilizler tarafindan Yunanistan a askeri imtiyaz karsiliginda Kibris i terk etmek icin yapilan basarisiz teklifler ve adada Ingiliz yatirimlarinin goze carpmayan bir sekilde gorulmesi Kibrisli bir milliyetci harekete neden oldu 1954 te Ingiltere Suveys askeri karargahini Ortadogu Baskomutanligi Kibris a devretme niyetini acikladi Ayaklanma1 Nisan 1955 te EOKA isyani 1 Nisan daki saldirilar ile basladi Bir dizi takip olayindan sonra Genel Vali Sir o yilin 26 Kasim inda olaganustu hal ilan etti Ingilizler Kibris Rum nufusunun cogunlugu onlari desteklediginden EOKA hakkinda etkili istihbarat elde etmekte buyuk zorluklarla karsilasti Suveys Krizi ve neden oldugu isgucu kaybindan da etkilendiler 1950 lerin sonuna dogru Ingilizler daha basarili oldu Kibris 1960 yilinda Agrotur ve Dikelya da iki askeri ussun kontrolunu elinde tutan bagimsiz bir cumhuriyet oldu Ocak 2019 da Ingiliz hukumeti ayaklanma sirasinda Ingiliz kuvvetleri tarafindan iskence gordugu iddia edilen toplam 33 Kibrisli ya 1 milyon sterlin odemeyi kabul etti Bu magdurlardan bazilari askerler tarafindan gozaltina alindigini ve defalarca tecavuze ugradigini soyleyen 16 yasinda bir kadin ve sorgulamasi sonucunda bobregini kaybeden bir adam idi Disisleri Bakani anlasmanin herhangi bir yukumluluk kabulu teskil etmedigini ancak hukumet bu eylemi tamamen sonlandirmak ve maliyetlerin daha da artmasini onlemek icin anlasmayi karara bagladi Kaynakca a b Find your ancestors in Cyprus Emergency Deaths 1955 1960 1 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Haziran 2020 a b 29 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Haziran 2020 Richard J Aldrich Ming Yeh Rawnsley The Clandestine Cold War in Asia 1945 65 Western Intelligence Propaganda and Special Operations Routledge 2013 106 State Of Emergency Declared In Cyprus The Central Queensland Herald Rockhampton Qld National Library of Australia 1 Aralik 1955 s 13 27 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Kasim 2013 UK government pays damages to 33 Cypriot pensioners BBC News 23 Ocak 2019 20 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Konuyla ilgili yayinlarFrench David 2015 Fighting EOKA The British Counter Insurgency Campaign on Cyprus 1955 1959 Oxford Oxford University Press ISBN 978 0198729341 Holland Robert 1998 Britain and the Revolt in Cyprus 1954 1959 Oxford Clarendon Press ISBN 9780198205388 Novo Andrew R 2010 D Phil Thesis University of Oxford 22 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Haziran 2020 Durrell Lawrence 1957 Bitter Lemons of Cyprus London Faber 0571061869Dis baglantilarCyprus Exhibit11 Kasim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde National Army Museum da Cyprus Fighting the EOKA 7 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde