5 Eylül 2021'de Gine Başkanı Alpha Condé, başkent Konakri'deki silahlı çatışmalardan sonraki darbede ülkenin silahlı kuvvetlerince esir alındı. Özel kuvvetler komutanı Mamady Doumbouya, anayasanın ve hükûmetin dağıtıldığını devlet televizyonundaki bir yayında ilan etti.
2021 Gine Askeri Darbesi | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Darbeden bir gün sonra Konakri'nin Kaloum mahallesinde bir askeri konvoy | |||||||||||||||||||
|
Gine'nin yıllarca süren otoriter yönetimlerinden sonra gelen Condé, ülkenin ilk demokratik yollardan seçilmiş başkanıydı. Onun iktidarında Gine, zengin doğal kaynaklarını ekonomisini düzeltmek için kullandı, ama ülke nüfusunun çoğunluğu bunun etkilerini hissetmedi. 2020'de, Condé anayasayı referandum yoluyla değiştirerek üçüncü bir dönem daha yönetebilmeyi garantiledi. Bu, 2019-2020 Gine protestolarının ortasında gelen tartışmalı bir karardı. İkinci döneminin son ve üçüncü döneminin ilk yılında Condé, protestoların ve muhalefet adaylarının üzerine gitti. Bazıları hapiste öldüler. Bu süreçte hükûmet, temel ihtiyaçların fiyatını kontrol altında tutmakta zorlandı. Ağustos 2021'de Gine, bütçesini dengelemek amacıyla vergi artırımına gitti, polis ve ordu harcamalarını kıstı ve Başkanlık kurumu ile meclisin bütçelerine zam yaptı.
Darbe, 5 Eylül sabahı, Gine Cumhuriyeti Silahlı Kuvvetleri Sekhoutoureah Başkanlık Sarayı'nın etrafını çevirip hükûmet mahallesini kordona aldığı zaman başladı. Hükûmet güçleriyle girilen silahlı çatışmadan sonra Doumbouya'nın idaresinde görünen isyancılar Condé'yi rehin aldı, hükûmet ve kurumlarının feshini ilan etti, anayasayı ilga etti ve sınırları kapattı. Gineli siyasiler darbeye ne açıkça destek verdi ne de açıkça karşı çıktı, ancak neredeyse tüm yabancı ülkeler idarenin ele geçirilmesine karşı çıkarak darbenin durması, mahkûmların serbest bırakılması ve anayasal düzene dönülmesi yönünde çağrılarda bulundu.
1 Ekim 2021'de Mamady Doumbouya, geçici başkan olarak yemin etti.
Arka planı
Siyasi
Gine, Fransa'dan bağımsızlığını kazandığı 1958'den 2010'a kadar otokratik rejimler ve "yılların yolsuz yönetimi" ile yönetilmişti. 2008'de Lansana Conté'nin ölümünden hemen sonra bir askeri darbe başladı. Ordu, 2010'da iktidarı bıraktı. Alpha Condé, Gine'nin barışçıl ve demokratik yollarla seçilmiş ilk başkanı, ülkeyi 2010'da yönetmeye başladı ve 2015'te yeniden seçildi. Ülkede başkanlık iki dönemle sınırlandırılmıştı, ama 2020'deki anayasal referandumda dönemleri uzatan ve Condé'nin dönemini "yeniden başlatıp" iki dönem daha yönetebilmesine izin veren bir hüküm mevcuttu.
Bu hamle tartışmalıydı ve referandumdan hem önce hem sonra başlayan devasa protestoların kıvılcımı oldu. Protestolar şiddet kullanılarak bastırılmış, Ekim 2019 Ekim ile Mart 2020 arasında 30'dan fazla ölümle sonuçlanmıştı. Anayasa değişikliği onaylandıktan sonra Condé, 2020 başkanlık seçimini kazanarak üçüncü dönemine başladı. Bunun da üzerine yine Başkan'a karşı protestolar başladı. Muhalefet adayları, Condé'yi seçim hilesiyle suçluyordu. Protestolar yıl boyunca devam etti ve güvenlik güçleri tarafından şiddet kullanılarak bastırıldı. Bunun sonucunda Konakri'de ikisi çocuk en az 12 sivil hayatını kaybetti.Fransa, 202 seçiminden sonra Condé'yle arasına mesafe koydu. Böylece Başkan'ı desteklemeye devam eden tek güçlü ülkeler Çin, Mısır, Rusya ve Türkiye kalmıştı. Bunlar, diğer Batı ve Orta Afrika ülkelerinin de demokratik anlamda geriye gittiği bir dönemde gerçekleşmişti: Nisan 2021'de Çad'da bir darbe, Mali'de bir senede iki darbe (biri Ağustos 2020'de, biri Mayıs 2021'de) olmuştu, Fildişi Sahili'nin başkanıysa kayda değer tartışmalar ve seçim hilesi iddiaları arasında üçüncü bir dönem başkan seçilmişti.
Başkanlık seçiminden itibaren Condé'nin yetkilerinin meşruluğunu sorgulayan muhalif siyasetçiler baskılandı. Örneğin Mamady Condé, Ocak 2021'de tutuklandı. Roger Bamba, muhalefet partisi olan Gine Brileşik Demokratik Güçleri'nin (UFDG) lideri ve Mamadou Oury Barry hapiste öldü. İnsan Hakları İzleme Örgütü'ne göre ülkedeki hapishanelerin şartları çok kötüdür.
Ekonomik
Condé'nin rejimi boyunca Gine'nin geniş mineral kaynaklarını, özellikle boksiti çıkartmaya yönelik altyapılar geliştirildi. Devlet, yeni boksit rezervlerinden faydalanmaya ve ve bir alüminyum oksit rafinerisi geliştirmeye yönelik Çinli firmaların multi milyon dolarlık projelerini kabul etti. Dünya boksit kaynaklarının çeyreğine yakını Gine'dedir. Gine'de iş yapan yabancı firmaların Gine hükûmetinin %10 hissesini elinde tuttuğu bir konsorsiyumu olan Société Minière de Boké (SMB) ile yapılan demiryolu altyapısına yatırım anlaşmalarından sonra elmas, demir cevheri ve altın cevheri üretimi arttı.
2019'da hükûmet, mali fazlaya girebilecekleri gerekçesiyle IMF ile bir kredi olanağı sözleşmesinin uzatılmasına yönelik anlaşmaya girerek vergilerin GSYİH'daki oranını arttırdı, petrol ve elektrik ödeneklerini azalttı, kamusal altyapı yatırımlarını arttırdı, merkaz bankasından alınan borçları azalttı ve özel sektörün gelişimini destekledi. Condé, Birleşmiş Milletler'in Ekim 2019'da Addis Ababa'da düzenlediği Üçüncü Uluslararası Kalkınma Finansmanı Konferansı'ndaki tavsiyelere uyarak maden gelirlerinin %15'inin Yerel Toplulukların Gelişitirlmesinin Finansmanına Yönelik Ululsal Ajans'a ayırırlacağını, ayrıca vergi tahsilinin GSYİH'nın %13'inden %15'ine çıkartılacağını ilan etti. Bu program, vatandaşların çoğu için kısa vadede mali yarar sağlayamadı. İş gücünün %60'ı hâlâ tarım sektöründe çalışıyordu ve madenlerin etrafında yaşayan halkın mineral üretimi kaynaklı toprak, su ve sağlıklarına yönelik kayıp ve zararların tazmini yetersiz kaldı.
Gine'deki ekmek fiyatları yeni rekorlar kırdı. Rusya ve Kanada'daki yetersiz hasatlar dünya pazarlarında fiyat artışlarına yol açmıştı, ithal buğdaya bağımlı Gine ekonomisi de bundan ağır etkilendi. Bunların sonucunda Ocak 2021'de hükûmet, Ulusal Fırıncılar Sendikası'yla anlaşarak ekmek fiyatlarına daha fazla zam yapmaya anlaştı, ancak 250 gramlık bir somun ekmeğin fiyatının 1,500 Gine frangından 2,000 Gine frangına çıkmasının halkta yarattığı infial sebebiyle çabucak geri adım attı. Artan un ve şeker masrafları sebebiyle ekmeği eski fiyatından satmayı reddettiklerinden Nzérékoré'de ekmek kıtlığı başladı. Fırınlar ve kaymakamlık arasındaki 10 günlük açmaz sonucunda yetkililer ekmeği 4,000 franga satmalarına izin verdi. Benzer fiyat artışları ülkenin başka yerlerinde de rapor edilmişti. Bunların sonucunda toplumda huzursuzluk ortaya çıktı.
2021'de Gine'nin ekonomisi COVID-19 pandemisi sebebiyle daha da yıprandı. Darbe girişiminden bir ay önce petrolün litre fiyatının 9,000'den 11,000 Gine frangına çıkacağı ilan edilmişti. Darbeden önceki haftalarda bütçeyi dengeleyebilmek adına yeni vergiler ve zamlara onay verildi. Bütçe, Millet Meclisiyle Başkanlık hizmetlerindeki fon artırımına rağmen polis ve ordu gibi güvenlik güçlerinin bazı desteklerini kısan hükümler içeriyordu. Batılı bir diplomat, The Daily Telegraph'a saldırıyı kışkırtanın hükûmetin ülkenin özel kuvvetlerinin üst düzey bir üyesini işten çıkartmaya çalışması olduğunu söylemişti.
Darbe
Silah sesleri yerel saate (GMT) göre 08:00'da, Başkanlık Sarayı'nın yanında başladı. Şahitlerin ifadelerine göre askerler, birçok hükûmet makamını barındıran Kaloum mahallesini kordona almış, memurlar vatandaşlara evde kalmalarını söylemişti. Savunma Bakanlığı, saldırının kontrol altına alındığını söylediği hâlde Condé'nin binadan çıkartıldığı fotoğraflar ortaya çıkmaya başladı ve kısa bir süre sonra Condé'nin Gine ordusu mensuplarınca tutuklandığının vidyoları yayımlandı. Vidyo, üst düzey bir Avrupalı istihbarat memurunca doğrulandı. Condé, iddialara göre askeri gözaltında tutuluyor.
Albay Mamady Doumbouya kısa süre sonra devlet televizyonu Radio Télévision Guinéenne'de bir yayına çıkarak hükûmetin ve kurumlarının feshedildiğini, anayasanın yürürlükten kaldırıldığını ve Gine'nin hava ve kara sınırlarının kapatıldığını ilan etti. Daha sonra ülkenin en az bir hafta kapalı kalacağını açıkladı. Yayında Milli Uzlaşı ve Gelişim Komitesi'nin (Fransızca: Comité national du rassemblement et du développement, CNRD) ülkeyi 18 aylık bir geçiş dönemine sokacağını söyledi. Ayrıca hükûmet yetkililerinin 6 Eylül Pazartesi işe dönmelerini ve hükûmetin 6 Eylül saat 11:00'de bir toplantıda görünmesini emretti, uymazlarsa isyancı sayılacaklarını söyledi. Gine'ye 2018'de dönen eski bir Fransız yabancı lejyoneri olan ve Gine silahlı kuvvetlerinin seçkin bir birimi olan Özel Kuvvetler Grubu'nun (Groupement des forces spéciales) başına geçen Doumbouya'nın darbe girişiminin azmettiricisi olduğu rapor edildi.
Başkan Condé devirildikten sonra büyük kalabalıklar başkentte ve kırsalda darbeyi kutladı. Olayların akşamında darbe önderleri 5 Eylül 20:00'dan "bir sonraki açıklamaya kadar" ülke çapında sokağa çıkma yasağı ilan ederken ertesi sabah bölge ve ilçe başkanlarını değiştirme ve bakanların yerine genel sekreterleri yerleştirme vaatlerinde de bulundular. Bunlar, o gün ülkenin iç kesimlerinde gerçekleşmeye zaten başlamıştı. Sokağa çıkma yasağına rağmen o gece hükûmet mahallesindeki dükkânlar yağmalandı. 5 Eylül akşamında darbeciler silahlı kuvvetlerin ve Konakri'nin tamamının kontrolünü ele geçirdiklerini ilan ettiler ve Guinée Matin gazetesine göre ordu 6 Eylül'de devlet idaresini tamamen kontrol altına aldı ve sivil idarenin yerine askeri idareyi yerleştirmeye başladı.
Ertesi sabah, darbeciler, hükûmet bakanlarını toplayarak onlara ülkeyi terk etmemelerini, makam araçlarını orduya teslim etmelerini ve "geçişin genel gidişatını belirlemek üzere" istişarede bulunma sözü vermelerini emrederek bir "birlik hükümetinin" böyle bir geçişi yürütebileceğini ilan ettiler ve iktidardayken "cadı avı yapmayacaklarına" yemin ettiler (ancak geçiş tarihleri verilmedi). Hemen ardından göz altına alınarak yakındaki askerî birliğe sevk edildiler. Sokağa çıkma yasağı, o sabah madencilikle geçinilen bölgelerde kaldırıldı ancak ülkenin kalanında durmaya devam etti ve çoğu dükkânın hâlâ kapalı olduğu rapor edildi.
8 Eylül 2021 tarihinde askeri cunta, Condé döneminde protestolara katıldığı için tutuklanan 80 kişiyi serbest bıraktı.
Tepkiler
Gine'de
Jacques Gbonimy, muhalefetteki Gine'nin İlerlemesi için Birlik'in (<i>Union for the Progress of Guinea</i>, UPG) lideri, Guinée Matin gazetesine darbenin kendisi için sürpriz olmadığını, "ordunun iktidarı ele geçirmesi için gereken tüm koşulların sağlandığını" gördüğünü ve darbe için Condé hükûmetinin kötü yönetimini suçladığını belirtti. Darbeyi ne desteklediğini ne de ona karşı çıktığını söylerken, ordunun yönetimi ele geçirme yönteminden memnun kaldığını açlıkladı. Yine Condé'nin rejimine muhalif Cumhuriyetçi Güçler Birliği'nden (<i>Union of Republican Forces</i>, UFR) Saikou Yaya, benzer şekilde hükûmetin muhalefeti dinlemediğini ve Gine halkının darbeye dürüklendiğini iddia etti.
Gine'nin ticaret sendikaları konfederasyonu olan Gine İşçi Sendikaları Birliği (<i>Union syndicale des travailleurs de Guinée</i>, USTG), durumu "büyük ilgiyle" takip ettiklerini, darbeyi kabul ettiklerini ve ordunun sözünde durarak Gine'nin "ekonomik ve sosyal düzenini kurtarmaya" yardım etmesini istediklerini açıkladı. 2019 sonbaharında Condé'nin teklif ettiği anayasa reformuna karşı protestoları düzenleyen Anayasanın Korunması için Milli Cephe (Front National pour la Défense de la Constitution, FNDC), "barışçıl ve katılımcı iktidar devrine yönelik açıklamalarını not aldıklarını", ancak "yöntemleri hakkında açıklama beklediklerini" söyledi.
Uluslararası
- Almanya: 'nın bir sözcüsü, "iktidarı silahlı şiddet yoluyla ele geçirme çabalarını şiddetle kınadıklarını" ve ECOWAS ve Afrika Birliği'nin Condé'nin ve diğer tutukluların kayıtsız şartsız serbest bırakılması ve anayasal düzene dönülmesi yönündeki taleplerini desteklediklerini belirtti.
- Amerika Birleşik Devletleri: Dışişleri Bakanlığı, darbeyi kınayan bir bildiri yayımlayarak "şiddet ve anayasal sınırların dışındaki kararların sadece Gine'nin barış, istikrar ve refah ümitlerini yıpratacağını" belirtti.
- Belçika: Dış İşleri Bakanı Sophie Wilmès ordunun yönetimi ele geçirmesini kınayarak tutuklananların serbest bırakılması ve anayasal düzene dönülmesi çağrısında bulundu.
- Birleşik Krallık: James Duddridge, Afrika Parlamenter Devlet Alt Sekreteri, Dışişleri, İngiliz Milletler Topluluğu ve Kalkınma Ofisi aracılığıyla darbeyi kınayan bir basın bildirisi yayımladı. Condé'nin serbest bırakılmasının yanı sıra "gerilimi düşürmek için barışçıl diyalog kurulması" ve "hukukun üstünlüğü dahil demokratik prensiplere uyulması" yönünde çağrı yaptı.
- Bulgaristan: Dış İşleri Bakanı, askeri darbeyi Twitter üzerinden kınayarak Gine başkanının serbest bırakılmasını rica etti.
- Burundi: Başkan Evariste Ndayishimiye, darbeyi "en sert şekilde kınayarak" anayasal düzene dönülmesini istedi.
- Çin: Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Wang Wenbin, darbeyi kınayarak başkan Condé'nin derhal serbest bırakılması çağrısında bulundu ve tüm taraflara itidal çağrısında bulunarak anlaşmazlığın diyalog ve müzakere yoluyla çözülmesini rica etti.
- Fransa: Avrupa ve Dış İşleri Bakanı, darbeyi kınadı ve başkan Condé'nin derhal serbest bırakılması çağrısında bulundu.
- Gambiya:Dış İşleri Bakanı Mamadou Tangara, bir açıklamasında Afrika Birliği ve ECOWAS'ın prensiplerine uygun bir şekilde ordunun yönetimi ele geçirmesini kınadığını açıkladı, anayasal düzene dönüş ağrısı yaptı ve sivil liderlerin serbest bırakılmasına ve hukukun üstünlüğünün korunmasına yönelik çağrıda bulundu.
- Gine-Bissau: Dış İşleri Bakanlığı'nın bir sözcüsü, 6 Eylül'de hükûmetin ertesi gün resmi bir konum takınacağını söyledi ve darbeye ilişkin somut bilgiler ortaya çıkmadan fevri kararlar verilmemesi çağrısında bulundu.
- Güney Afrika: Uluslararası İlişkiler ve İşbirliği Bakanlığı'ndan bir sözcü, darbenin gelişimini "büyük kaygıyla" izlediklerini açıkladı. Güney Afrika, Condé'nin kayıtsız şartsız serbest bırakılması, Afrika Birliği'nin istikrarın sağlanabilmesi adına Gine'deki duruma müdahale etmesi, ordunun itidali ve Gine'in yüzleştiği zorlukların çözülebilmesi için diyalog yoluna gidilmesi çağrılarında bulundu.
- İspanya: İspanya hükûmeti ordunun iktidarı ele geçirmesini kınayarak Gine'de anayasal düzenin ve demokratik kurumların geri getirilmesi çağrısında bulundu.
- İsveç: Dışişleri Bakanı Ann Linde, Twitter aracılığıyla Condé'nin kayıtsız şartsız serbest bırakılması ve anayasal düzene dönülmesi çağrısında bulundu.
- Japonya: Dışişleri Bakanlığı Alpha Condé'nin esaretini kınadı, kayıtsız şartsız teslimini talep etti ve anayasal düzene dönüş çağrısı yaptı.
- Katar: Dışişleri Bakanlığı darbeyi kınadı ve "tüm tarafların gerginliği tırmandırmaktan kaçınması, hikmetin sesinin galip gelmesi ve ülkedeki krizin aşılması adına diyalog yoluna gidilmesi" çağrısında bulundu.
- Liberya: Başkan George Weah, Alpha Condé'nin derhal serbest bırakılması ve Gine'nin yeni askeri liderlerinin “sivil yönetimin ve demokrasinin şartlarına uymaları” çağrısında bulundu.
- Lüksemburg: Dışişleri Bakanlığı darbeyi kınadı ve Alpha Condé'nin serbest bırakılmasını ve anayasal düzene dönülmesini istedi.
- Meksika: Dışişleri Bakanı darbeyi şiddetle kınadı ve Condé'nin derhal serbest bırakılmasını talep etti.
- Nijerya: Dışişleri Bakanı, Gine'nin "sözde darbesinin" ECOWAS kurallarını çiğnediğin söyleyerek ülkenin anayasal düzene dönmesini talep etti.
- Rusya: Bir basın bildirgesinde Dışişleri Bakanlığı olaylardan derin kaygı duyduğunu söyledi ve "[biz] Moskova'da her türlü anayasal olmayan hükümet değişimine karşıyız" dedi. Gine'nin Alpha Condé'nin serbest bırakılmasının sağlaması, başkana dokunulmazlık tanıması, anayasal düzene dönülmesi ve ülkedeki durumun kızışmaması çağrılarında bulundu.
- Türkiye: Dışişleri Bakanı darbeyi kınayarak başkanın serbest bırakılması ve anayasal düzene dönülmesi yönünde çağrılarda bulundu.
- Venezuela: BaşkanNicolás Maduro ve Dış İşleri Bakanlığı "darbeyi reddetti" ve Condé'nin serbest bırakılması ve hukuk düzenine dönülmesi çağrılarında bulundu.
Kuruluşlar
- Afrika Birliği: Kongo Demokratik Cumhuriyeti ve Afrika Briliği başkanı Felix Tshisekedi ve Afrika Birliği Komisyonu Başkanı Moussa Faki Mahamat darbeyi kınadı ve başkanın derhal serbest bırakılmasını talep etti.
- Avrupa Birliği: Dışişleri ve Güvenlik Politikası Birliği Yüksek Yetkilisi Josep Borrell, "hukuk devletine, barışın yararına ve Gine halkının iyi durumda olmasına saygı" talep etti.
- Birleşmiş Milletler: Genel Sekreter António Guterres, Twitter aracılığıyla "hükümetin silah zoruyla ele geçirilmesini şiddetle kınadı" ve Condé'nin serbest bırakılması çağrısında bulundu.
- ECOWAS: Nana Akufo-Addo, Gana başkanı ve ECOWAS yetkilisi, ECOWAS adına yaptığı bir açıklamada darbe girişimini kınadı, Condé'nin serbest bırakılması çağrısında bulundu ve "her türlü anayasal olmayan siyasi değişimi onaylamadıkları yeniledi".
Notlar
- ^ Maduro'nun başkanlık durumu itilaflı, bkz. 2019 Venezuela devlet başkanlığı krizi
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . Reuters. 6 Eylül 2021. 5 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
- ^ a b . Franceinfo. 1 Mart 2020. 30 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ . CNBC (İngilizce). 5 Eylül 2021. 5 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2021.
- ^ . Jeune Afrique (Fransızca). 1 Ekim 2021. 1 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2021.
- ^ . Sky News (İngilizce). 5 Eylül 2021. 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
- ^ a b c d e . Le Monde (Fransızca). 5 Eylül 2021. 5 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
- ^ Bah (5 Eylül 2021). . The Washington Post. 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
- ^ . Sahara Reporters. 5 Eylül 2021. 5 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
- ^ . BBC News (İngilizce). 24 Ekim 2020. 26 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
- ^ . Amnesty International (İngilizce). 1 Ekim 2020. 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
- ^ . Human Rights Watch (İngilizce). 18 Aralık 2020. 17 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2021.
- ^ a b c d Bariyo (5 Eylül 2021). . Wall Street Journal (İngilizce). ISSN 0099-9660. 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
- ^ . Reuters. 9 Kasım 2020. 3 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ . Egypt Today. 31 Mart 2021. 1 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ . Anadolu Agency. 8 Kasım 2020. 8 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ a b c . AFP (İngilizce). 5 Eylül 2021. 5 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021 – France 24 vasıtasıyla.
- ^ . Le Journal de l'Afrique. 5 Eylül 2021. 5 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
- ^ The China-Guinea $20 billion bauxite deal might be a risky loan for Guinea: NRGI 6 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Al Circle (2020-03-04). Retrieved 2021-09-06.
- ^ signs $3 billion deal for alumina refinery. France 24 (2018-11-26). Retrieved 2021-09-06.
- ^ Top five countries with highest bauxite reserves in the world 6 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Al Circle (2016-12-07). Retrieved 2021-09-06.
- ^ Guinea - Country Commercial Guide 7 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. International Trade Administration (2020-08-27). Retrieved 2021-09-06.
- ^ SMB Opens US$1 Billion Bauxite Railway In Guinea 6 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Aluminium Insider (2021-06-21). Retrieved 2021-09-06.
- ^ IMF Country Report No. 19/30 GUINEA SECOND REVIEW OF THE ARRANGEMENT UNDER THE THREE-YEAR EXTENDED CREDIT FACILITY, FINANCING ASSURANCES REVIEW, AND REQUEST FOR A WAIVER OF NONOBSERVANCE OF PERFORMANCE CRITERION— PRESS RELEASE; STAFF REPORT; AND STATEMENT BY THE EXECUTIVE DIRECTOR FOR GUINEA 19 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. International Monetary Fund. Retrieved 2021-09-06.
- ^ Guinea allocates 15 percent of mining revenues to community development 6 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. APA News (2019-10-02). Retrieved 2021-09-06.
- ^ . BBC News (İngilizce). 5 Eylül 2021. 5 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
- ^ . Human Rights Watch (İngilizce). 4 Ekim 2018. 5 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
- ^ a b c d . Reuters (İngilizce). 5 Eylül 2021. 5 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
- ^ Wheat Supplies Are Shrinking and It’s Bad News for Bread Prices 6 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Bloomberg (2021-08-14). Retrieved 2021-09-06.
- ^ Guinea - Wheat imports quantity. Knoema. Retrieved 2021-09-06.
- ^ . Guinee7.com (Fransızca). 19 Ocak 2021. 26 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
- ^ . Guinée News (Fransızca). 25 Ocak 2021. 4 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
- ^ Guinea-Price of bread: concern to relieve the population or the fear of a "domino effect"? 1 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Africa Guinee (2021-01-17). Retrieved 2021-09-06.
- ^ . Sunuker.net (İngilizce). 22 Mart 2021. 22 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
- ^ . Guinée Matin (Fransızca). 3 Nisan 2021. 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
- ^ . Ledjely.com (Fransızca). 28 Ocak 2020. 28 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
- ^ . Africaguinee.com - Site officiel d'informations sur la Guinée et l'Afrique (Fransızca). 17 Ocak 2021. 1 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ a b c d e . AFP (Fransızca). 5 Eylül 2021. 5 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021 – vasıtasıyla.
- ^ . Le Journal de l'Afrique. 5 Ağustos 2021. 7 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
- ^ . Al Jazeera (İngilizce). 5 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
- ^ . The Telegraph (İngilizce). 5 Eylül 2021. ISSN 0307-1235. 5 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
- ^ a b c d . JeuneAfrique.com (Fransızca). 5 Eylül 2021. 5 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
- ^ a b c . The Guardian (İngilizce). 5 Eylül 2021. 5 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
- ^ a b c . The Canberra Times (İngilizce). 6 Eylül 2021. 5 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
- ^ a b . AP NEWS (İngilizce). 5 Eylül 2021. 5 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
- ^ . the Guardian (İngilizce). 6 Eylül 2021. 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2021.
- ^ . Agence Ecofin (Fransızca). 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ . GardaWorld (İngilizce). 5 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
- ^ a b . Guinée Matin (Fransızca). 6 Eylül 2021. 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ . Guinée Matin (Fransızca). 6 Eylül 2021. 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ a b c . Reuters (İngilizce). 6 Eylül 2021. 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ . France 24 (Fransızca). 6 Eylül 2021. 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ . Guinee7.com (Fransızca). 6 Eylül 2021. 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ . Guinee7.com (Fransızca). 6 Eylül 2021. 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ Guinea coup leaders free dozens of political prisoners 8 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - BBC.com. 8 Eylül 2021 tarihli. 8 Eylül 2021'de erişildi.
- ^ . Guinée Matin - Les Nouvelles de la Guinée profonde (Fransızca). 5 Eylül 2021. 5 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ . Guinée Matin - Les Nouvelles de la Guinée profonde (Fransızca). 5 Eylül 2021. 5 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ . Guinée Matin (Fransızca). 6 Eylül 2021. 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ "L'incertitude règne en Guinée après le renversement du président Alpha Condé". Le Monde.fr (Fransızca). 6 Eylül 2021. 7 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ . German Federal Foreign Office (İngilizce). 6 Eylül 2021. 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ . United States Department of State (İngilizce). 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ . TV5MONDE (Fransızca). 5 Eylül 2021. 5 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ . . 6 Eylül 2021. 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ . Ministry of Foreign Affairs of Bulgaria (İngilizce). 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021 – Twitter vasıtasıyla.
- ^ . Le Point (Fransızca). 6 Eylül 2021. 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ . South China Morning Post (İngilizce). 6 Eylül 2021. 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ . Franceinfo (Fransızca). 5 Eylül 2021. 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021..
- ^ . Gambia.com (İngilizce). 5 Eylül 2021. 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ . Radio France Internationale (Portekizce). 6 Eylül 2021. 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ . Government of the Republic of South Africa. 6 Eylül 2021. 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ . Presidency of the Government of Spain (İspanyolca). 6 Eylül 2021. 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ (İngilizce). 6 Eylül 2021. 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021 – Twitter vasıtasıyla.
- ^ . Ministry of Foreign Affairs of Japan (İngilizce). 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ . m.gulf-times.com. 5 Eylül 2021. 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
- ^ "President Weah Calls for Rule of Law, Calm in Guinea … Holds Nat'l Security Council Meeting Today". 5 Eylül 2022. 8 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
- ^ . Ministry of Foreign Affairs of Luxembourg (İngilizce). 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021 – Twitter vasıtasıyla.
- ^ Murillo (5 Eylül 2021). "Gobierno de México condena golpe de Estado en Guinea" [Government of Mexico condemns coup in Guinea] (İspanyolca). MSN. 5 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
- ^ a b c . (İngilizce). 5 Eylül 2021. 5 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
- ^ . (Rusça). 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ . dailysabah.com. 5 Eylül 2021. 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
- ^ . Ministry of People's Power for Foreign Relations (İspanyolca). 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
Dış bağlantılar
- YouTube'da Başkanlık sarayında yaşanan darbeden kesitler, 5 Eylül 2021
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
5 Eylul 2021 de Gine Baskani Alpha Conde baskent Konakri deki silahli catismalardan sonraki darbede ulkenin silahli kuvvetlerince esir alindi Ozel kuvvetler komutani Mamady Doumbouya anayasanin ve hukumetin dagitildigini devlet televizyonundaki bir yayinda ilan etti 2021 Gine Askeri DarbesiDarbeden bir gun sonra Konakri nin Kaloum mahallesinde bir askeri konvoyTarih 5 Eylul 2021Yer KonakriHedef Alpha Conde yi devirmek Yontem Askeri darbeSonuc Darbe basarili olduAlpha Conde gorevden alindiAnayasa askiya alindiHukumet feshedildiGine nin suresi belirsiz bir gecis surecinden sonra katilimci bir anayasa yapacagi ve secimlerin yapilacagi aciklandiTaraflarGine Hukumeti Gine Silahli KuvvetleriOne cikan kisilerAlpha Conde Albay Mamady Doumbouya Gine nin yillarca suren otoriter yonetimlerinden sonra gelen Conde ulkenin ilk demokratik yollardan secilmis baskaniydi Onun iktidarinda Gine zengin dogal kaynaklarini ekonomisini duzeltmek icin kullandi ama ulke nufusunun cogunlugu bunun etkilerini hissetmedi 2020 de Conde anayasayi referandum yoluyla degistirerek ucuncu bir donem daha yonetebilmeyi garantiledi Bu 2019 2020 Gine protestolarinin ortasinda gelen tartismali bir karardi Ikinci doneminin son ve ucuncu doneminin ilk yilinda Conde protestolarin ve muhalefet adaylarinin uzerine gitti Bazilari hapiste olduler Bu surecte hukumet temel ihtiyaclarin fiyatini kontrol altinda tutmakta zorlandi Agustos 2021 de Gine butcesini dengelemek amaciyla vergi artirimina gitti polis ve ordu harcamalarini kisti ve Baskanlik kurumu ile meclisin butcelerine zam yapti Darbe 5 Eylul sabahi Gine Cumhuriyeti Silahli Kuvvetleri Sekhoutoureah Baskanlik Sarayi nin etrafini cevirip hukumet mahallesini kordona aldigi zaman basladi Hukumet gucleriyle girilen silahli catismadan sonra Doumbouya nin idaresinde gorunen isyancilar Conde yi rehin aldi hukumet ve kurumlarinin feshini ilan etti anayasayi ilga etti ve sinirlari kapatti Gineli siyasiler darbeye ne acikca destek verdi ne de acikca karsi cikti ancak neredeyse tum yabanci ulkeler idarenin ele gecirilmesine karsi cikarak darbenin durmasi mahkumlarin serbest birakilmasi ve anayasal duzene donulmesi yonunde cagrilarda bulundu 1 Ekim 2021 de Mamady Doumbouya gecici baskan olarak yemin etti Arka planiSiyasi Alpha Conde 2020 Gine Fransa dan bagimsizligini kazandigi 1958 den 2010 a kadar otokratik rejimler ve yillarin yolsuz yonetimi ile yonetilmisti 2008 de Lansana Conte nin olumunden hemen sonra bir askeri darbe basladi Ordu 2010 da iktidari birakti Alpha Conde Gine nin bariscil ve demokratik yollarla secilmis ilk baskani ulkeyi 2010 da yonetmeye basladi ve 2015 te yeniden secildi Ulkede baskanlik iki donemle sinirlandirilmisti ama 2020 deki anayasal referandumda donemleri uzatan ve Conde nin donemini yeniden baslatip iki donem daha yonetebilmesine izin veren bir hukum mevcuttu 2019 2020 Gine protestolari Alpha Conde iktidarina karsi yapilmisti Bu hamle tartismaliydi ve referandumdan hem once hem sonra baslayan devasa protestolarin kivilcimi oldu Protestolar siddet kullanilarak bastirilmis Ekim 2019 Ekim ile Mart 2020 arasinda 30 dan fazla olumle sonuclanmisti Anayasa degisikligi onaylandiktan sonra Conde 2020 baskanlik secimini kazanarak ucuncu donemine basladi Bunun da uzerine yine Baskan a karsi protestolar basladi Muhalefet adaylari Conde yi secim hilesiyle sucluyordu Protestolar yil boyunca devam etti ve guvenlik gucleri tarafindan siddet kullanilarak bastirildi Bunun sonucunda Konakri de ikisi cocuk en az 12 sivil hayatini kaybetti Fransa 202 seciminden sonra Conde yle arasina mesafe koydu Boylece Baskan i desteklemeye devam eden tek guclu ulkeler Cin Misir Rusya ve Turkiye kalmisti Bunlar diger Bati ve Orta Afrika ulkelerinin de demokratik anlamda geriye gittigi bir donemde gerceklesmisti Nisan 2021 de Cad da bir darbe Mali de bir senede iki darbe biri Agustos 2020 de biri Mayis 2021 de olmustu Fildisi Sahili nin baskaniysa kayda deger tartismalar ve secim hilesi iddialari arasinda ucuncu bir donem baskan secilmisti Baskanlik seciminden itibaren Conde nin yetkilerinin mesrulugunu sorgulayan muhalif siyasetciler baskilandi Ornegin Mamady Conde Ocak 2021 de tutuklandi Roger Bamba muhalefet partisi olan Gine Brilesik Demokratik Gucleri nin UFDG lideri ve Mamadou Oury Barry hapiste oldu Insan Haklari Izleme Orgutu ne gore ulkedeki hapishanelerin sartlari cok kotudur Ekonomik Conde nin rejimi boyunca Gine nin genis mineral kaynaklarini ozellikle boksiti cikartmaya yonelik altyapilar gelistirildi Devlet yeni boksit rezervlerinden faydalanmaya ve ve bir aluminyum oksit rafinerisi gelistirmeye yonelik Cinli firmalarin multi milyon dolarlik projelerini kabul etti Dunya boksit kaynaklarinin ceyregine yakini Gine dedir Gine de is yapan yabanci firmalarin Gine hukumetinin 10 hissesini elinde tuttugu bir konsorsiyumu olan Societe Miniere de Boke SMB ile yapilan demiryolu altyapisina yatirim anlasmalarindan sonra elmas demir cevheri ve altin cevheri uretimi artti 2019 da hukumet mali fazlaya girebilecekleri gerekcesiyle IMF ile bir kredi olanagi sozlesmesinin uzatilmasina yonelik anlasmaya girerek vergilerin GSYIH daki oranini arttirdi petrol ve elektrik odeneklerini azaltti kamusal altyapi yatirimlarini arttirdi merkaz bankasindan alinan borclari azaltti ve ozel sektorun gelisimini destekledi Conde Birlesmis Milletler in Ekim 2019 da Addis Ababa da duzenledigi Ucuncu Uluslararasi Kalkinma Finansmani Konferansi ndaki tavsiyelere uyarak maden gelirlerinin 15 inin Yerel Topluluklarin Gelisitirlmesinin Finansmanina Yonelik Ululsal Ajans a ayirirlacagini ayrica vergi tahsilinin GSYIH nin 13 inden 15 ine cikartilacagini ilan etti Bu program vatandaslarin cogu icin kisa vadede mali yarar saglayamadi Is gucunun 60 i hala tarim sektorunde calisiyordu ve madenlerin etrafinda yasayan halkin mineral uretimi kaynakli toprak su ve sagliklarina yonelik kayip ve zararlarin tazmini yetersiz kaldi Gine deki ekmek fiyatlari yeni rekorlar kirdi Rusya ve Kanada daki yetersiz hasatlar dunya pazarlarinda fiyat artislarina yol acmisti ithal bugdaya bagimli Gine ekonomisi de bundan agir etkilendi Bunlarin sonucunda Ocak 2021 de hukumet Ulusal Firincilar Sendikasi yla anlasarak ekmek fiyatlarina daha fazla zam yapmaya anlasti ancak 250 gramlik bir somun ekmegin fiyatinin 1 500 Gine frangindan 2 000 Gine frangina cikmasinin halkta yarattigi infial sebebiyle cabucak geri adim atti Artan un ve seker masraflari sebebiyle ekmegi eski fiyatindan satmayi reddettiklerinden Nzerekore de ekmek kitligi basladi Firinlar ve kaymakamlik arasindaki 10 gunluk acmaz sonucunda yetkililer ekmegi 4 000 franga satmalarina izin verdi Benzer fiyat artislari ulkenin baska yerlerinde de rapor edilmisti Bunlarin sonucunda toplumda huzursuzluk ortaya cikti Bir kamyonun uzerinde darbeyi kutlayan Gineliler 5 Eylul 2021 2021 de Gine nin ekonomisi COVID 19 pandemisi sebebiyle daha da yiprandi Darbe girisiminden bir ay once petrolun litre fiyatinin 9 000 den 11 000 Gine frangina cikacagi ilan edilmisti Darbeden onceki haftalarda butceyi dengeleyebilmek adina yeni vergiler ve zamlara onay verildi Butce Millet Meclisiyle Baskanlik hizmetlerindeki fon artirimina ragmen polis ve ordu gibi guvenlik guclerinin bazi desteklerini kisan hukumler iceriyordu Batili bir diplomat The Daily Telegraph a saldiriyi kiskirtanin hukumetin ulkenin ozel kuvvetlerinin ust duzey bir uyesini isten cikartmaya calismasi oldugunu soylemisti DarbeSilah sesleri yerel saate GMT gore 08 00 da Baskanlik Sarayi nin yaninda basladi Sahitlerin ifadelerine gore askerler bircok hukumet makamini barindiran Kaloum mahallesini kordona almis memurlar vatandaslara evde kalmalarini soylemisti Savunma Bakanligi saldirinin kontrol altina alindigini soyledigi halde Conde nin binadan cikartildigi fotograflar ortaya cikmaya basladi ve kisa bir sure sonra Conde nin Gine ordusu mensuplarinca tutuklandiginin vidyolari yayimlandi Vidyo ust duzey bir Avrupali istihbarat memurunca dogrulandi Conde iddialara gore askeri gozaltinda tutuluyor source source source source source Konakri de Gineliler darbeyi desteklemek icin sokaklara dokuluyor 5 Ekim 2021 Albay Mamady Doumbouya kisa sure sonra devlet televizyonu Radio Television Guineenne de bir yayina cikarak hukumetin ve kurumlarinin feshedildigini anayasanin yururlukten kaldirildigini ve Gine nin hava ve kara sinirlarinin kapatildigini ilan etti Daha sonra ulkenin en az bir hafta kapali kalacagini acikladi Yayinda Milli Uzlasi ve Gelisim Komitesi nin Fransizca Comite national du rassemblement et du developpement CNRD ulkeyi 18 aylik bir gecis donemine sokacagini soyledi Ayrica hukumet yetkililerinin 6 Eylul Pazartesi ise donmelerini ve hukumetin 6 Eylul saat 11 00 de bir toplantida gorunmesini emretti uymazlarsa isyanci sayilacaklarini soyledi Gine ye 2018 de donen eski bir Fransiz yabanci lejyoneri olan ve Gine silahli kuvvetlerinin seckin bir birimi olan Ozel Kuvvetler Grubu nun Groupement des forces speciales basina gecen Doumbouya nin darbe girisiminin azmettiricisi oldugu rapor edildi Baskan Conde devirildikten sonra buyuk kalabaliklar baskentte ve kirsalda darbeyi kutladi Olaylarin aksaminda darbe onderleri 5 Eylul 20 00 dan bir sonraki aciklamaya kadar ulke capinda sokaga cikma yasagi ilan ederken ertesi sabah bolge ve ilce baskanlarini degistirme ve bakanlarin yerine genel sekreterleri yerlestirme vaatlerinde de bulundular Bunlar o gun ulkenin ic kesimlerinde gerceklesmeye zaten baslamisti Sokaga cikma yasagina ragmen o gece hukumet mahallesindeki dukkanlar yagmalandi 5 Eylul aksaminda darbeciler silahli kuvvetlerin ve Konakri nin tamaminin kontrolunu ele gecirdiklerini ilan ettiler ve Guinee Matin gazetesine gore ordu 6 Eylul de devlet idaresini tamamen kontrol altina aldi ve sivil idarenin yerine askeri idareyi yerlestirmeye basladi Ertesi sabah darbeciler hukumet bakanlarini toplayarak onlara ulkeyi terk etmemelerini makam araclarini orduya teslim etmelerini ve gecisin genel gidisatini belirlemek uzere istisarede bulunma sozu vermelerini emrederek bir birlik hukumetinin boyle bir gecisi yurutebilecegini ilan ettiler ve iktidardayken cadi avi yapmayacaklarina yemin ettiler ancak gecis tarihleri verilmedi Hemen ardindan goz altina alinarak yakindaki askeri birlige sevk edildiler Sokaga cikma yasagi o sabah madencilikle gecinilen bolgelerde kaldirildi ancak ulkenin kalaninda durmaya devam etti ve cogu dukkanin hala kapali oldugu rapor edildi 8 Eylul 2021 tarihinde askeri cunta Conde doneminde protestolara katildigi icin tutuklanan 80 kisiyi serbest birakti TepkilerGine de Jacques Gbonimy muhalefetteki Gine nin Ilerlemesi icin Birlik in lt i gt Union for the Progress of Guinea lt i gt UPG lideri Guinee Matin gazetesine darbenin kendisi icin surpriz olmadigini ordunun iktidari ele gecirmesi icin gereken tum kosullarin saglandigini gordugunu ve darbe icin Conde hukumetinin kotu yonetimini sucladigini belirtti Darbeyi ne destekledigini ne de ona karsi ciktigini soylerken ordunun yonetimi ele gecirme yonteminden memnun kaldigini aclikladi Yine Conde nin rejimine muhalif Cumhuriyetci Gucler Birligi nden lt i gt Union of Republican Forces lt i gt UFR Saikou Yaya benzer sekilde hukumetin muhalefeti dinlemedigini ve Gine halkinin darbeye duruklendigini iddia etti Gine nin ticaret sendikalari konfederasyonu olan Gine Isci Sendikalari Birligi lt i gt Union syndicale des travailleurs de Guinee lt i gt USTG durumu buyuk ilgiyle takip ettiklerini darbeyi kabul ettiklerini ve ordunun sozunde durarak Gine nin ekonomik ve sosyal duzenini kurtarmaya yardim etmesini istediklerini acikladi 2019 sonbaharinda Conde nin teklif ettigi anayasa reformuna karsi protestolari duzenleyen Anayasanin Korunmasi icin Milli Cephe Front National pour la Defense de la Constitution FNDC bariscil ve katilimci iktidar devrine yonelik aciklamalarini not aldiklarini ancak yontemleri hakkinda aciklama beklediklerini soyledi Uluslararasi Almanya nin bir sozcusu iktidari silahli siddet yoluyla ele gecirme cabalarini siddetle kinadiklarini ve ECOWAS ve Afrika Birligi nin Conde nin ve diger tutuklularin kayitsiz sartsiz serbest birakilmasi ve anayasal duzene donulmesi yonundeki taleplerini desteklediklerini belirtti Amerika Birlesik Devletleri Disisleri Bakanligi darbeyi kinayan bir bildiri yayimlayarak siddet ve anayasal sinirlarin disindaki kararlarin sadece Gine nin baris istikrar ve refah umitlerini yipratacagini belirtti Belcika Dis Isleri Bakani Sophie Wilmes ordunun yonetimi ele gecirmesini kinayarak tutuklananlarin serbest birakilmasi ve anayasal duzene donulmesi cagrisinda bulundu Birlesik Krallik James Duddridge Afrika Parlamenter Devlet Alt Sekreteri Disisleri Ingiliz Milletler Toplulugu ve Kalkinma Ofisi araciligiyla darbeyi kinayan bir basin bildirisi yayimladi Conde nin serbest birakilmasinin yani sira gerilimi dusurmek icin bariscil diyalog kurulmasi ve hukukun ustunlugu dahil demokratik prensiplere uyulmasi yonunde cagri yapti Bulgaristan Dis Isleri Bakani askeri darbeyi Twitter uzerinden kinayarak Gine baskaninin serbest birakilmasini rica etti Burundi Baskan Evariste Ndayishimiye darbeyi en sert sekilde kinayarak anayasal duzene donulmesini istedi Cin Disisleri Bakanligi Sozcusu Wang Wenbin darbeyi kinayarak baskan Conde nin derhal serbest birakilmasi cagrisinda bulundu ve tum taraflara itidal cagrisinda bulunarak anlasmazligin diyalog ve muzakere yoluyla cozulmesini rica etti Fransa Avrupa ve Dis Isleri Bakani darbeyi kinadi ve baskan Conde nin derhal serbest birakilmasi cagrisinda bulundu Gambiya Dis Isleri Bakani Mamadou Tangara bir aciklamasinda Afrika Birligi ve ECOWAS in prensiplerine uygun bir sekilde ordunun yonetimi ele gecirmesini kinadigini acikladi anayasal duzene donus agrisi yapti ve sivil liderlerin serbest birakilmasina ve hukukun ustunlugunun korunmasina yonelik cagrida bulundu Gine Bissau Dis Isleri Bakanligi nin bir sozcusu 6 Eylul de hukumetin ertesi gun resmi bir konum takinacagini soyledi ve darbeye iliskin somut bilgiler ortaya cikmadan fevri kararlar verilmemesi cagrisinda bulundu Guney Afrika Uluslararasi Iliskiler ve Isbirligi Bakanligi ndan bir sozcu darbenin gelisimini buyuk kaygiyla izlediklerini acikladi Guney Afrika Conde nin kayitsiz sartsiz serbest birakilmasi Afrika Birligi nin istikrarin saglanabilmesi adina Gine deki duruma mudahale etmesi ordunun itidali ve Gine in yuzlestigi zorluklarin cozulebilmesi icin diyalog yoluna gidilmesi cagrilarinda bulundu Ispanya Ispanya hukumeti ordunun iktidari ele gecirmesini kinayarak Gine de anayasal duzenin ve demokratik kurumlarin geri getirilmesi cagrisinda bulundu Isvec Disisleri Bakani Ann Linde Twitter araciligiyla Conde nin kayitsiz sartsiz serbest birakilmasi ve anayasal duzene donulmesi cagrisinda bulundu Japonya Disisleri Bakanligi Alpha Conde nin esaretini kinadi kayitsiz sartsiz teslimini talep etti ve anayasal duzene donus cagrisi yapti Katar Disisleri Bakanligi darbeyi kinadi ve tum taraflarin gerginligi tirmandirmaktan kacinmasi hikmetin sesinin galip gelmesi ve ulkedeki krizin asilmasi adina diyalog yoluna gidilmesi cagrisinda bulundu Liberya Baskan George Weah Alpha Conde nin derhal serbest birakilmasi ve Gine nin yeni askeri liderlerinin sivil yonetimin ve demokrasinin sartlarina uymalari cagrisinda bulundu Luksemburg Disisleri Bakanligi darbeyi kinadi ve Alpha Conde nin serbest birakilmasini ve anayasal duzene donulmesini istedi Meksika Disisleri Bakani darbeyi siddetle kinadi ve Conde nin derhal serbest birakilmasini talep etti Nijerya Disisleri Bakani Gine nin sozde darbesinin ECOWAS kurallarini cignedigin soyleyerek ulkenin anayasal duzene donmesini talep etti Rusya Bir basin bildirgesinde Disisleri Bakanligi olaylardan derin kaygi duydugunu soyledi ve biz Moskova da her turlu anayasal olmayan hukumet degisimine karsiyiz dedi Gine nin Alpha Conde nin serbest birakilmasinin saglamasi baskana dokunulmazlik tanimasi anayasal duzene donulmesi ve ulkedeki durumun kizismamasi cagrilarinda bulundu Turkiye Disisleri Bakani darbeyi kinayarak baskanin serbest birakilmasi ve anayasal duzene donulmesi yonunde cagrilarda bulundu Venezuela BaskanNicolas Maduro ve Dis Isleri Bakanligi darbeyi reddetti ve Conde nin serbest birakilmasi ve hukuk duzenine donulmesi cagrilarinda bulundu Kuruluslar Afrika Birligi Kongo Demokratik Cumhuriyeti ve Afrika Briligi baskani Felix Tshisekedi ve Afrika Birligi Komisyonu Baskani Moussa Faki Mahamat darbeyi kinadi ve baskanin derhal serbest birakilmasini talep etti Avrupa Birligi Disisleri ve Guvenlik Politikasi Birligi Yuksek Yetkilisi Josep Borrell hukuk devletine barisin yararina ve Gine halkinin iyi durumda olmasina saygi talep etti Birlesmis Milletler Genel Sekreter Antonio Guterres Twitter araciligiyla hukumetin silah zoruyla ele gecirilmesini siddetle kinadi ve Conde nin serbest birakilmasi cagrisinda bulundu ECOWAS Nana Akufo Addo Gana baskani ve ECOWAS yetkilisi ECOWAS adina yaptigi bir aciklamada darbe girisimini kinadi Conde nin serbest birakilmasi cagrisinda bulundu ve her turlu anayasal olmayan siyasi degisimi onaylamadiklari yeniledi Notlar Maduro nun baskanlik durumu itilafli bkz 2019 Venezuela devlet baskanligi kriziAyrica bakiniz2020 Mali Askeri DarbesiKaynakca Reuters 6 Eylul 2021 5 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2021 a b Franceinfo 1 Mart 2020 30 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 CNBC Ingilizce 5 Eylul 2021 5 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Eylul 2021 Jeune Afrique Fransizca 1 Ekim 2021 1 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Ekim 2021 Sky News Ingilizce 5 Eylul 2021 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2021 a b c d e Le Monde Fransizca 5 Eylul 2021 5 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2021 Bah 5 Eylul 2021 The Washington Post 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2021 Sahara Reporters 5 Eylul 2021 5 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2021 BBC News Ingilizce 24 Ekim 2020 26 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2021 Amnesty International Ingilizce 1 Ekim 2020 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2021 Human Rights Watch Ingilizce 18 Aralik 2020 17 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Nisan 2021 a b c d Bariyo 5 Eylul 2021 Wall Street Journal Ingilizce ISSN 0099 9660 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2021 Reuters 9 Kasim 2020 3 Mart 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 Egypt Today 31 Mart 2021 1 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 Anadolu Agency 8 Kasim 2020 8 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 a b c AFP Ingilizce 5 Eylul 2021 5 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 France 24 vasitasiyla Le Journal de l Afrique 5 Eylul 2021 5 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2021 The China Guinea 20 billion bauxite deal might be a risky loan for Guinea NRGI 6 Eylul 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Al Circle 2020 03 04 Retrieved 2021 09 06 signs 3 billion deal for alumina refinery France 24 2018 11 26 Retrieved 2021 09 06 Top five countries with highest bauxite reserves in the world 6 Eylul 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Al Circle 2016 12 07 Retrieved 2021 09 06 Guinea Country Commercial Guide 7 Eylul 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde International Trade Administration 2020 08 27 Retrieved 2021 09 06 SMB Opens US 1 Billion Bauxite Railway In Guinea 6 Eylul 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Aluminium Insider 2021 06 21 Retrieved 2021 09 06 IMF Country Report No 19 30 GUINEA SECOND REVIEW OF THE ARRANGEMENT UNDER THE THREE YEAR EXTENDED CREDIT FACILITY FINANCING ASSURANCES REVIEW AND REQUEST FOR A WAIVER OF NONOBSERVANCE OF PERFORMANCE CRITERION PRESS RELEASE STAFF REPORT AND STATEMENT BY THE EXECUTIVE DIRECTOR FOR GUINEA 19 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde International Monetary Fund Retrieved 2021 09 06 Guinea allocates 15 percent of mining revenues to community development 6 Eylul 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde APA News 2019 10 02 Retrieved 2021 09 06 BBC News Ingilizce 5 Eylul 2021 5 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2021 Human Rights Watch Ingilizce 4 Ekim 2018 5 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2021 a b c d Reuters Ingilizce 5 Eylul 2021 5 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2021 Wheat Supplies Are Shrinking and It s Bad News for Bread Prices 6 Eylul 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bloomberg 2021 08 14 Retrieved 2021 09 06 Guinea Wheat imports quantity Knoema Retrieved 2021 09 06 Guinee7 com Fransizca 19 Ocak 2021 26 Subat 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2021 Guinee News Fransizca 25 Ocak 2021 4 Mart 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2021 Guinea Price of bread concern to relieve the population or the fear of a domino effect 1 Subat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Africa Guinee 2021 01 17 Retrieved 2021 09 06 Sunuker net Ingilizce 22 Mart 2021 22 Mart 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2021 Guinee Matin Fransizca 3 Nisan 2021 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2021 Ledjely com Fransizca 28 Ocak 2020 28 Subat 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2021 Africaguinee com Site officiel d informations sur la Guinee et l Afrique Fransizca 17 Ocak 2021 1 Subat 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 a b c d e AFP Fransizca 5 Eylul 2021 5 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 vasitasiyla Le Journal de l Afrique 5 Agustos 2021 7 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2021 Al Jazeera Ingilizce 5 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2021 The Telegraph Ingilizce 5 Eylul 2021 ISSN 0307 1235 5 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2021 a b c d JeuneAfrique com Fransizca 5 Eylul 2021 5 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2021 a b c The Guardian Ingilizce 5 Eylul 2021 5 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2021 a b c The Canberra Times Ingilizce 6 Eylul 2021 5 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2021 a b AP NEWS Ingilizce 5 Eylul 2021 5 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2021 the Guardian Ingilizce 6 Eylul 2021 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Eylul 2021 Agence Ecofin Fransizca 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 GardaWorld Ingilizce 5 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2021 a b Guinee Matin Fransizca 6 Eylul 2021 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 Guinee Matin Fransizca 6 Eylul 2021 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 a b c Reuters Ingilizce 6 Eylul 2021 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 France 24 Fransizca 6 Eylul 2021 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 Guinee7 com Fransizca 6 Eylul 2021 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 Guinee7 com Fransizca 6 Eylul 2021 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 Guinea coup leaders free dozens of political prisoners 8 Eylul 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde BBC com 8 Eylul 2021 tarihli 8 Eylul 2021 de erisildi Guinee Matin Les Nouvelles de la Guinee profonde Fransizca 5 Eylul 2021 5 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 Guinee Matin Les Nouvelles de la Guinee profonde Fransizca 5 Eylul 2021 5 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 Guinee Matin Fransizca 6 Eylul 2021 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 L incertitude regne en Guinee apres le renversement du president Alpha Conde Le Monde fr Fransizca 6 Eylul 2021 7 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Eylul 2021 German Federal Foreign Office Ingilizce 6 Eylul 2021 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 United States Department of State Ingilizce 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 TV5MONDE Fransizca 5 Eylul 2021 5 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 6 Eylul 2021 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 Ministry of Foreign Affairs of Bulgaria Ingilizce 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 Twitter vasitasiyla Le Point Fransizca 6 Eylul 2021 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 South China Morning Post Ingilizce 6 Eylul 2021 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 Franceinfo Fransizca 5 Eylul 2021 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 Gambia com Ingilizce 5 Eylul 2021 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 Radio France Internationale Portekizce 6 Eylul 2021 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 Government of the Republic of South Africa 6 Eylul 2021 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 Presidency of the Government of Spain Ispanyolca 6 Eylul 2021 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 Ingilizce 6 Eylul 2021 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 Twitter vasitasiyla Ministry of Foreign Affairs of Japan Ingilizce 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 m gulf times com 5 Eylul 2021 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2021 President Weah Calls for Rule of Law Calm in Guinea Holds Nat l Security Council Meeting Today 5 Eylul 2022 8 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Eylul 2021 Ministry of Foreign Affairs of Luxembourg Ingilizce 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 Twitter vasitasiyla Murillo 5 Eylul 2021 Gobierno de Mexico condena golpe de Estado en Guinea Government of Mexico condemns coup in Guinea Ispanyolca MSN 5 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Eylul 2021 a b c Ingilizce 5 Eylul 2021 5 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2021 Rusca 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 dailysabah com 5 Eylul 2021 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2021 Ministry of People s Power for Foreign Relations Ispanyolca 6 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Eylul 2021 Dis baglantilarYouTube da Baskanlik sarayinda yasanan darbeden kesitler 5 Eylul 2021