Şeyh Abdullah Servet Efendi (Soyadı Kanunu'ndan sonra Abdullah Servet Akdağ) TBMM 1. Dönem Bursa milletvekilliği yapmış, Nakşibendi Şeyhi sıfatıyla ve Yeşil Ordu Cemiyeti konularında faaliyetleri bulunmuş, Cumhuriyet'in ilanından sonra Türkiye adına yurtdışı faaliyetleri de yürütmüş bir din adamıdır.
Abdullah Servet Akdağ | |
---|---|
Hatay Müftüsü | |
Görev süresi 18 Ekim 1939 - 12 Haziran 1942 | |
Türkiye Büyük Millet Meclisi 1. Dönem Milletvekili | |
Görev süresi 23 Nisan 1920 - 11 Ağustos 1923 | |
Seçim bölgesi | 1920 – Bursa |
Diyarbakır İstiklâl mahkemesi Üyesi | |
Görev süresi 22 Kasım 1920 - 22 Ocak 1921 | |
Bursa Vaizi | |
Görev süresi 1 Aralık 1913 - 30 Haziran 1919 | |
Bursa Mektupçuluk Kalemi Mümeyyizi | |
Görev süresi 14 Kasım 1899 - 1 Aralık 1913 | |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 1880 Tosya, Kastamonu |
Ölüm | 10 Haziran 1962 (82 yaşında) |
Organizasyon | Yeşil Ordu Cemiyeti |
Çocuk(lar) | 10 |
Ebeveyn(ler) | Ahmet Efendi (Babası) |
Bitirdiği okul | Tosya İptidai Mektebi Tosya Rüştiyesi Kastamonu İdadisi |
Mesleği |
|
Ödülleri |
1880'de Kastamonu-Tosya ilçesi'nde doğdu. Kuzey Kafkasya'dan Anadolu'ya göç etmiş bir aileden Ahmet Efendi'nin oğludur. İlk öğrenimini Tosya İptidai Mektebi'nde yaptı. Orta öğrenimini de Tosya Rüştiyesi'nde tamamladıktan sonra Kastamonu İdadisi'nden mezun oldu. Ayrıca İstanbul'da 'nde öğrenim gördü. Müderrislik icazetini ise, Müderrislerinden Hacı Mustafa Efendi'den aldı.
Öğrenimi sonrasında 14 Kasım 1899 tarihinde Bursa İli Mektupçuluk Kalemi'nde mümeyyizlik ile devlet hizmetine girdi. 1 Aralık 1913'te Bursa Vaizliği'ne atandı. Nakşibendi Dergahı Şeyhi sıfatıyla mütareke sonu dönemde Milli Mücadele'den yana vaazlarıyla halkı aydınlatmaya çalıştı. Bu nedenle 30 Haziran 1919'da görevinden alındı. TBMM 1. Dönem için yapılan seçimlerle Bursa Milletvekili olarak 23 Nisan 1920 açılışında hazır bulundu. Mecliste İrşad, Şeriye, Tapu Kadastro, Milli Eğitim ve Tasarı komisyonlarında çalıştı.
olayından sonra, bu olayın bütün ülkenin temel cehalet illetinin bir zerresi olduğunu, cezanın son tedbir olarak ele alınmasını, aydınlatma ve uyanmanın da din adamlarının en kutsal ödevlerinden olduğunu söyleyerek, 'nin kuruluşuna öncülük etti.
Abdullah Servet Efendi, İstiklâl Mahkemesinde de görev yaptı. 22 Kasım 1920'de Diyarbakır İstiklâl Mahkemesine üye seçildi. Ancak görevine 22 Ocak 1921 tarihinde son verildi.
Öte yandan, Abdullah Servet Efendi, Mustafa Kemal Paşa'nın da onayı alınarak kurulan Yeşil Ordu Cemiyeti'nin kurucuları arasında yer aldı. Cemiyetin sonradan zararlı olmaya başlaması ve özellikle Çerkes Ethem'le işbirliğine girmesi nedeniyle kapatılmasına karar verildi. Fakat Servet Efendi, Tokat milletvekili Nazım Resmor ve Afyon milletvekili Mehmet Şükrü Koç gibi milletvekilleriyle birlikte cemiyetin faaliyetlerini gizliden sürdürdü. Cemiyetin yıkıcı çalışmalarının Ankara İstiklâl Mahkemesi'ne intikal etmesi üzerine, mahkemenin bu yöndeki isteği dikkate alınarak, Nazım ve Mehmet Şükrü Beylerle birlikte 21 Mart 1921'deki gizli birleşimde Servet Efendi'nin yasama dokunulmazlığı kaldırıldı. Yapılan yargılama sonunda suçsuzluğu anlaşıldı ve beraat etti. Bunun üzerine bu kez de Meclis, 9 Mayıs 1921 tarihli oturumunda Mehmet Şükrü Koç ile birlikte söz konusu olaydan sorumsuzluğuna karar verdi.
Milletvekilliği süresince Meclis'te çeşitli konularda ikisi gizli oturumda olmak üzere 14 konuşma yaptı. Milletvekilliği sona erince politika ile ilgisini kesti. Bir kaynağa göre, 1927-1937 yılları arası Mustafa Kemal Atatürk'ün özel emriyle Mısır, Yemen, Suudi Arabistan, Hindistan ve Pakistan'da iyi niyet elçisi olarak Türkiye'yi tanıtma faaliyetlerinde bulundu. Bu bilgi belgelenememekte ise de, 1937'de Hatay'a yerleşerek bölgenin bağımsızlığı ve Türkiye'ye katılması konusunda yararlı çalışmalar yaptığı bilinmektedir.
Abdullah Servet Akdağ, 18 Ekim 1939'da Hatay Müftülüğü'ne atandı ve 12 Haziran 1942'de bu görevden emekliye ayrıldı. Hayatının kalan kısmını Ankara ve İstanbul'da, 1950'den itibaren de İzmir'de sürdürdü. 10 Haziran 1962'de öldü. Evli ve on çocuk babası idi. Mecliste "Şeyh Servet Efendi" olarak anılırdı.
Milli Mücadele'deki hizmeti nedeniyle Yeşil Şeritli İstiklâl Madalyası ile ödüllendirilmiştir.
Kaynakça
- Diyanet İşleri Başkanlığı25 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Seyh Abdullah Servet Efendi Soyadi Kanunu ndan sonra Abdullah Servet Akdag TBMM 1 Donem Bursa milletvekilligi yapmis Naksibendi Seyhi sifatiyla ve Yesil Ordu Cemiyeti konularinda faaliyetleri bulunmus Cumhuriyet in ilanindan sonra Turkiye adina yurtdisi faaliyetleri de yurutmus bir din adamidir Abdullah Servet AkdagHatay MuftusuGorev suresi 18 Ekim 1939 12 Haziran 1942Turkiye Buyuk Millet Meclisi 1 Donem MilletvekiliGorev suresi 23 Nisan 1920 11 Agustos 1923Secim bolgesi 1920 BursaDiyarbakir Istiklal mahkemesi UyesiGorev suresi 22 Kasim 1920 22 Ocak 1921Bursa VaiziGorev suresi 1 Aralik 1913 30 Haziran 1919Bursa Mektupculuk Kalemi MumeyyiziGorev suresi 14 Kasim 1899 1 Aralik 1913Kisisel bilgilerDogum 1880 Tosya KastamonuOlum 10 Haziran 1962 82 yasinda Organizasyon Yesil Ordu CemiyetiCocuk lar 10Ebeveyn ler Ahmet Efendi Babasi Bitirdigi okul Tosya Iptidai Mektebi Tosya Rustiyesi Kastamonu IdadisiMeslegi Mektupculuk kalemi mumeyyiziVaizlikTBMM milletvekiliOdulleri 1880 de Kastamonu Tosya ilcesi nde dogdu Kuzey Kafkasya dan Anadolu ya goc etmis bir aileden Ahmet Efendi nin ogludur Ilk ogrenimini Tosya Iptidai Mektebi nde yapti Orta ogrenimini de Tosya Rustiyesi nde tamamladiktan sonra Kastamonu Idadisi nden mezun oldu Ayrica Istanbul da nde ogrenim gordu Muderrislik icazetini ise Muderrislerinden Haci Mustafa Efendi den aldi Ogrenimi sonrasinda 14 Kasim 1899 tarihinde Bursa Ili Mektupculuk Kalemi nde mumeyyizlik ile devlet hizmetine girdi 1 Aralik 1913 te Bursa Vaizligi ne atandi Naksibendi Dergahi Seyhi sifatiyla mutareke sonu donemde Milli Mucadele den yana vaazlariyla halki aydinlatmaya calisti Bu nedenle 30 Haziran 1919 da gorevinden alindi TBMM 1 Donem icin yapilan secimlerle Bursa Milletvekili olarak 23 Nisan 1920 acilisinda hazir bulundu Mecliste Irsad Seriye Tapu Kadastro Milli Egitim ve Tasari komisyonlarinda calisti olayindan sonra bu olayin butun ulkenin temel cehalet illetinin bir zerresi oldugunu cezanin son tedbir olarak ele alinmasini aydinlatma ve uyanmanin da din adamlarinin en kutsal odevlerinden oldugunu soyleyerek nin kurulusuna onculuk etti Abdullah Servet Efendi Istiklal Mahkemesinde de gorev yapti 22 Kasim 1920 de Diyarbakir Istiklal Mahkemesine uye secildi Ancak gorevine 22 Ocak 1921 tarihinde son verildi Ote yandan Abdullah Servet Efendi Mustafa Kemal Pasa nin da onayi alinarak kurulan Yesil Ordu Cemiyeti nin kuruculari arasinda yer aldi Cemiyetin sonradan zararli olmaya baslamasi ve ozellikle Cerkes Ethem le isbirligine girmesi nedeniyle kapatilmasina karar verildi Fakat Servet Efendi Tokat milletvekili Nazim Resmor ve Afyon milletvekili Mehmet Sukru Koc gibi milletvekilleriyle birlikte cemiyetin faaliyetlerini gizliden surdurdu Cemiyetin yikici calismalarinin Ankara Istiklal Mahkemesi ne intikal etmesi uzerine mahkemenin bu yondeki istegi dikkate alinarak Nazim ve Mehmet Sukru Beylerle birlikte 21 Mart 1921 deki gizli birlesimde Servet Efendi nin yasama dokunulmazligi kaldirildi Yapilan yargilama sonunda sucsuzlugu anlasildi ve beraat etti Bunun uzerine bu kez de Meclis 9 Mayis 1921 tarihli oturumunda Mehmet Sukru Koc ile birlikte soz konusu olaydan sorumsuzluguna karar verdi Milletvekilligi suresince Meclis te cesitli konularda ikisi gizli oturumda olmak uzere 14 konusma yapti Milletvekilligi sona erince politika ile ilgisini kesti Bir kaynaga gore 1927 1937 yillari arasi Mustafa Kemal Ataturk un ozel emriyle Misir Yemen Suudi Arabistan Hindistan ve Pakistan da iyi niyet elcisi olarak Turkiye yi tanitma faaliyetlerinde bulundu Bu bilgi belgelenememekte ise de 1937 de Hatay a yerleserek bolgenin bagimsizligi ve Turkiye ye katilmasi konusunda yararli calismalar yaptigi bilinmektedir Abdullah Servet Akdag 18 Ekim 1939 da Hatay Muftulugu ne atandi ve 12 Haziran 1942 de bu gorevden emekliye ayrildi Hayatinin kalan kismini Ankara ve Istanbul da 1950 den itibaren de Izmir de surdurdu 10 Haziran 1962 de oldu Evli ve on cocuk babasi idi Mecliste Seyh Servet Efendi olarak anilirdi Milli Mucadele deki hizmeti nedeniyle Yesil Seritli Istiklal Madalyasi ile odullendirilmistir KaynakcaDiyanet Isleri Baskanligi25 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde