Mirza Abdülkadir Bîdil (Farsça: عبدالقادر بیدل, Urduca: مرزا عبدالقادر بیدل)
Mirza Abdülkadir Bîdil | |
---|---|
Kendi dilinde adı | Fa. عبدالقادر بیدل Ur. مرزا عبدالقادر بیدل |
Doğum | 1644 Azimabad (Patna), Bihar, Hindistan |
Ölüm | 5 Aralık 1720 (76 yaşında) Delhi |
Mahlas | Bîdil |
Meslek | Şair |
Dil | |
Milliyet | Babürlü |
Türler |
|
Çocuklar | Abdülhalik |
Akrabalar | Mirza Abdülhalik (Babası) Mirza Kalender (Üvey Amca) |
Etkilendikleri
| |
1644 yılında Hindistan'ın Bihar eyaletindeki (Patna) şehrinde doğmuştur. Babası Mirza Abdülhalik, Kadiriyye tarikatına mensup olduğundan oğluna tarikatın kurucusu Abdülkâdir Geylânî'nin ismini vermiştir. Ataları Babür zamanında Orta Asya'dan Hindistan'a göç ederek Babür İmparatorluğu'nda görev almış 'ndendir.
Dört buçuk yaşında yetim kalan Bîdil'ı, üvey amcası Mirza Kalender ve daha sonra da büyük bir fakih olan dayısı Mirza Zarif himayesi altına almıştır. İyi bir eğitim gören Bîdil'ı, Delhi, (Agra), , Lahor, ve Bengal'in şehirlerine çeşitli seyahatler etmiştir. İlk başlarda Remzi mahlasını kullanan Bîdil sonraları şeyhi Mevlana Kemal'in isteği üzerine Bîdil mahlasını kullanmıştır. İdareciler tarafından takdir ve taltif edildiği için rahat bir hayat yaşamıştır. 67 yaşındayken oğlu Abdülhalik'in ölümü (1711) derin bir sarsıntı ve üzüntüye sebep olmuştur. Bu acı üzerine yazdığı mersiyesinin tesirleri şair Abdülhak Hamid'in yazdığı Makber'de de görülür. Oğlunun ölümünden sonra ülke içindeki karışıklıkların neticesinde devletteki arkadaşlarını da kaybeden Bîdil, 5 Aralık 1720 yılında Delhi'de tifodan ölmüştür.
Yaşadığı çağda hakim olan Farsça dışında Arapça, Bengalce, Urduca, Sanskritçe ve atalarının dili olan Çağatay Türkçesi'ni de bilen Bîdil eserlerini Farsça olarak yazmıştır. Hint felsefesinin ve tesirinde kalan Bîdil'in şiirlerinde varlığın sırrını bulmaya yönelik bir çaba görülür. Şiirlerini ağdalı bir Farsça ile kaleme aldığı için özellikle Hindistan ve Pakistan dışında Afganistan ve Maveraünnehir'de büyük rağbet görmüştür.
Bîdil, atalarının dili olan Çağatay Türkçesi'ni de öğrenmiş ve bu dilde şiirler de yazmıştır. Kabil'de Milli Eğitim Bakanlığı Kütüphanesi Milli Arşivi'nde görülen bir divanında Çağatay Türkçesi'yle altmış yedi beyitlik bir manzume yazdığı tespit edilmiştir.
Eserleri
- Muhit-i A'zam
- Tılsım-ı Hayret
- Tur-ı Ma'rifet
- İrfan
- Çehar
- Nikat
- Ruka'at
Kaynakça
- ^ Abdalgani, Life and Works of Abdul Qadir Bedil, s. 122
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mirza Abdulkadir Bidil Farsca عبدالقادر بیدل Urduca مرزا عبدالقادر بیدل Mirza Abdulkadir BidilKendi dilinde adiFa عبدالقادر بیدل Ur مرزا عبدالقادر بیدلDogum1644 Azimabad Patna Bihar HindistanOlum5 Aralik 1720 76 yasinda DelhiMahlasBidilMeslekSairDilFarscaArapcaBengalceUrducaSanskritceCagatay TurkcesiMilliyetBaburluTurlerFelsefi siirOtobiyografiDenemeCocuklarAbdulhalikAkrabalarMirza Abdulhalik Babasi Mirza Kalender Uvey Amca Mirza Zarif Dayisi Etkilendikleri Hint felsefesiTasavvuf 1644 yilinda Hindistan in Bihar eyaletindeki Patna sehrinde dogmustur Babasi Mirza Abdulhalik Kadiriyye tarikatina mensup oldugundan ogluna tarikatin kurucusu Abdulkadir Geylani nin ismini vermistir Atalari Babur zamaninda Orta Asya dan Hindistan a goc ederek Babur Imparatorlugu nda gorev almis ndendir Dort bucuk yasinda yetim kalan Bidil i uvey amcasi Mirza Kalender ve daha sonra da buyuk bir fakih olan dayisi Mirza Zarif himayesi altina almistir Iyi bir egitim goren Bidil i Delhi Agra Lahor ve Bengal in sehirlerine cesitli seyahatler etmistir Ilk baslarda Remzi mahlasini kullanan Bidil sonralari seyhi Mevlana Kemal in istegi uzerine Bidil mahlasini kullanmistir Idareciler tarafindan takdir ve taltif edildigi icin rahat bir hayat yasamistir 67 yasindayken oglu Abdulhalik in olumu 1711 derin bir sarsinti ve uzuntuye sebep olmustur Bu aci uzerine yazdigi mersiyesinin tesirleri sair Abdulhak Hamid in yazdigi Makber de de gorulur Oglunun olumunden sonra ulke icindeki karisikliklarin neticesinde devletteki arkadaslarini da kaybeden Bidil 5 Aralik 1720 yilinda Delhi de tifodan olmustur Yasadigi cagda hakim olan Farsca disinda Arapca Bengalce Urduca Sanskritce ve atalarinin dili olan Cagatay Turkcesi ni de bilen Bidil eserlerini Farsca olarak yazmistir Hint felsefesinin ve tesirinde kalan Bidil in siirlerinde varligin sirrini bulmaya yonelik bir caba gorulur Siirlerini agdali bir Farsca ile kaleme aldigi icin ozellikle Hindistan ve Pakistan disinda Afganistan ve Maveraunnehir de buyuk ragbet gormustur Bidil atalarinin dili olan Cagatay Turkcesi ni de ogrenmis ve bu dilde siirler de yazmistir Kabil de Milli Egitim Bakanligi Kutuphanesi Milli Arsivi nde gorulen bir divaninda Cagatay Turkcesi yle altmis yedi beyitlik bir manzume yazdigi tespit edilmistir EserleriMuhit i A zam Tilsim i Hayret Tur i Ma rifet Irfan Cehar Nikat Ruka atKaynakca Abdalgani Life and Works of Abdul Qadir Bedil s 122