Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Adapazarı Ovası, Sakarya ilinin en büyük ovasıdır.Sakarya Irmağı'nın tektonik çöküntüyü alüvyonlarla doldurması ile oluşmuş tektonik bir ovadır. Adapazarı, Akyazı ve Hendek ilçelerinin bir kısmını kapsamaktadır. Bir diğer adı da Akova'dır. Aşağı Sakarya havzasında Sapanca Gölü ile Adapazarı'nın doğusunda yer alır. Doğuda Keremali Dağı'nın eteklerine dek uzanan Akova, Marmara Bölgesinin kuzeydoğusunda, Karadeniz Bölgesi sınırı içerisinde yer almaktadır. Coğrafi konumuyla Karadeniz Bölgesinin ve İç Anadolu Bölgesinin Marmara Bölgesine açılan kapısı durumunda bulunan ova, gelişmiş karayolu bağlantıları ve demiryolu ile önemli bir ulaşım ağı üzerindedir.
Kuzey Anadolu fayı üzerinde yer alan Sakarya ovası, elips şeklindedir. Sapanca Gölünün yer aldığı düzlüğü de kapsayan ova, İzmit'in doğusundaki ovalara kadar uzanır. Ova, bir körfez misali güneydoğu ve doğu yönünde genişler. Pamukovadan güneye yönelen Sakarya Irmağı Geyve boğazını geçtikten sonra Sakarya ovasına ulaşır.
Geniş bir alanı işgal eden bu ova, güneyden kuzeye doğru alçalmaktadır. Ovaya çevredeki dağlardan sırtlar sokulmakta, bazı alanlarda tepecikler oluşturmaktadır. Bunlardan başlıcaları Adapazarı ilçe merkezinin güneyinde yer alan Erenler Tepesi, Alibey Tepesi ve Güney doğusundaki Tersiye Tepesi’dir.
Alpin Orojenezi sırasında meydana gelen ovanın genel karakteri Graben olup, kuzeyi ve güneyi faylarla sınırlı bir çukur alandır. Ovanın denizden yüksekliği 33 metredir. Yakın zamana kadar ovada yeraltı suyu üste çıkmakta, bataklık ve göller geniş alanlar kaplamaktaydı. Ovanın yerleşime açılması, ekim alanlarının genişlemesi, doğal bitki örtüsünün tahribi, taban suyunun nispeten alçalmasına sebep olmuştur. Daha önceleri bataklık olduğu bilinen bölgenin kurutulması ile yerleşim birimi haline getirilmiştir. Bu nedenle bölgede hemen hemen her şey yetişmektedir. Adapazarı Ovası'nda yetişen önemli ürünler ise patates ile şeker pancarıdır. Ancak ovada yerleşim alanlarının artması, tarım amaçlı kullanılan arazilerin azalmasına neden olmaktadır. Bölge verimli olmasına rağmen yerleşim birimleri genişlediği için verim alınamamaktadır. Ekilmesi gereken araziler üzerinde şu anda binalar ve sanayi bulunmaktadır. Buna karşın ovanın 15–20 km kuzeyindeki sağlam tepelik bölge kullanılmamaktaydı. Şimdi ise yeni yerleşim birimi olarak hazırlanıyor ve şehir yavaş yavaş Karaman ve Korucuk bölgesine taşınmaya çalışılıyor.
Nüfusun büyük kısmı Akova ve Pamukova gibi düzlük alanlarda toplanmıştır. Ovalık kesimde kurulu bulunan yerleşmeler genellikle toplu yerleşme özelliği gösterir. Sık sık yaşanan su baskınları, taşkınlar veya depremler nedeniyle bu yerleşmeler ovanın rakım olarak daha yüksek kesimlerinde ya da ovanın kıyılarında kurulmuştur. Adapazarı Ovası, Sakarya ili nüfusunun büyük kısmını barındırmakla kalmayıp aynı zamanda sanayi tesislerinin de yoğunlaştığı alandır.
Ovayı güneyden kuzeye doğru akan Sakarya Irmağı ve doğudan güneye doğru akan Mudurnu Çayı sulamaktadır. Sakarya Irmağı, ovada birçok kıvrımlar yaparak akmakta, sağanak yağışların olduğu ve karların eridiği Mart ve Nisan aylarında taşarak ovayı basmaktadır. Ovada taban suyu yüksek olduğundan taşan sular çekildikten sonra su birikintileri ve bataklıklar uzun zaman kalmaktadır.
Adapazarı Ovası'nın (Akova) Jeolojik ve Jeomorfolojik Özellikleri
Adapazarı ovası ve çevresi birbirinden kolayca ayırt edilebilen büyük morfolojik şekillerden oluşmuştur. Bu morfolojik şekiller iklim, bitki örtüsü, toprak yapısı, beşeri faaliyetler gibi özellikler üzerinde farklılıklara neden olmaktadır. Kuzeybatıdaki Çatalca-Kocaeli platosu, güneydeki Keremali Dağı ve Karadağ ile kuzey ve kuzeydoğudaki Çam Dağı yükseltileri arızalı bir yapıya sahip olmaları, sık orman örtüsüyle kaplı olmaları nedeniyle seyrek yerleşmeye sahiptirler.
Adapazarı Ovası’nda derin ve verimli alüvyal toprakların bulunması nedeniyle tarım faaliyetleri gelişmiş, su kaynaklarının fazla olması ve Türkiye'nin en önemli kara yollarından D-100 ve TEM otoyolunun geçmesi nedeniyle sanayi faaliyetleri yoğunluk kazanmaya başlamıştır. Hendek’ten başlayıp Sapanca Gölü’ne kadar uzanan ve Doğu Marmara’nın en geniş ve verimli düzlüğünü oluşturan ova 450 km² alana sahiptir.
Adapazarı Ovası akarsu karakterli alüvyon topraklarla doludur. Bu ova Aşağı Sakarya Vadisinde, Sapanca Gölü ile Adapazarı merkez ve doğusunda yer alır. Yükseltisi yaklaşık 30 metre olan ovaya çevredeki dağlardan sırtlar sokulmakta ve bazı alanlarda tepecikler oluşturmaktadır.
Yapılan çalışmalar sonucunda ova kenarlarında düşük olan alüvyon kalınlığının, ova ortalarında 150 metre kalınlığa kadar ulaştığı tespit edilmiştir.
Adapazarı Ovası'nın Depremselliği
Depremin etkilediği bölge jeolojik açıdan Kuzey Anadolu Fay Zonu'nun batı kesiminde yer almaktadır. Bölgenin Paleozoyik, Mezozoik ve Senozoyik yaşlı çok çeşitli litolojik birimlerden oluşmaktadır. Özellikle Senozoyik döneme ait birimlerden Pliyosen ve Kuvaterner yaşlı oluşumlar üzerinde depremin hasar açısından daha etkili olduğu gözlenmiştir. Bölgedeki yapı hasarları incelendiğinde jeolojik zemin özelliklerinin belirleyici olduğu ortaya konmuştur. Ölümle sonuçlanan hasarlar fay boyunca 20-200 metre genişliğindeki fiziksel deformasyon zonu (yüzey kırığı) ile bataklık ve dayanımsız zeminler olan pekişmemiş çakıl-kum-milden oluşan yeni alüvyon zeminler üzerinde gerçekleşmiştir.
Bina tabanındaki zeminin jeolojik yapısı ve özellikleri, deprem esnasında bina yıkılmalarında önemli bir rol oynamaktadır. Deprem sırasında deprem dalgalarının sert ve kaya zeminlerden geçişiyle gevşek zeminlerden geçişi ve yıkım etkisi çok farklıdır. Deprem sırasında gevşek ve sıkışmamış zeminler, zemin hakim titreşim periyodunu büyüterek depremin yıkıcı etkisini arttırmaktadır.
Adapazarı ilçe merkezi 1. derece deprem bölgesinde alüvyon karakterli Akova üzerinde kurulmuştur. Adapazarı zeminleri 3. zamanın sonlarıyla 4. zamanın başlarında oluşmuştur. Dolayısıyla Adapazarı zeminlerinin üzerinden uzun zaman geçmemiş, henüz sıkılaşmamış ve genellikle birbirleriyle gevşek tutturulmuş genç sedimentlerdir.
1999 yılında meydana gelen Marmara depremi tüm bilimsel çalışmaların Kuzey Anadolu Fayı’nın (KAF) nüfus ve endüstrisinin yoğun olduğu batı kısmına çevirmiştir. Deprem odağının Gölcük ilçesi olmasına rağmen bu yer hareketi genç kuvaterner alüvyon birikintilerinden oluşan Adapazarı bölgesinde birçok can ve mal kaybına neden olmuştur. Bu kayıpların nedeni mühendislik hataları yanında deprem dalgası altındaki zemin davranışıdır.
Galeri
 |  |
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i ÖZTÜRK, E., 2006, ADAPAZARI OVASINDAKİ ZEMİNLERİN GENEL DAĞILIMI VE UYGUN ZEMİN İYİLEŞTİRME YÖNTEMLERİNİN BELİRLENMESİ, SAKARYA ÜNİVERSİTESİ FBE, ss 3,15, 16, 21, 22, 28, 32, 42, 43, 44.
- ^ a b c d e UFUK, C., ADAPAZARI OVASI’NDA SANAYİNİN YER SEÇİMİ ÜZERİNDE ETKİLİ OLAN FAKTÖRLER VE SANAYİNİN DAĞILIMI, SAKARYA ÜNİVERSİTESİ SBE, 2008, ss 1, 11
- ^ EMİROĞLU, M., SAKARYA'NIN ZİRAİ DURUMU, ANKARA ÜNİVERSİTESİ DTC Fakültesi, ss 3,9,12,36.
- ^ DAVULCU, Mahmut. "2. ARAŞTIRMA BÖLGESİ VE YÖNTEM". SAKARYA YÖRESİ KIRSAL YERLEŞMELERİNDE KONUT MİMARİSİ VE USTALIK GELENEĞİ ÜZERİNE BİR İNCELEME. kefdergi.com. Erişim tarihi: 13 Kasım 2014.
- ^ SÜNBÜL, F., KARAVUL, C., OLGUN, S., DERE, A., 23-25 Mart 2005, SIVILAŞMA RİSKİ ALTINDAKİ ADAPAZARI ZEMİNİ ÜZERİNE JEOFİZİKSEL İNCELEME, DEPREM SEMPOZYUMU, KOCAELİ.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Adapazari Ovasi Sakarya ilinin en buyuk ovasidir Sakarya Irmagi nin tektonik cokuntuyu aluvyonlarla doldurmasi ile olusmus tektonik bir ovadir Adapazari Akyazi ve Hendek ilcelerinin bir kismini kapsamaktadir Bir diger adi da Akova dir Asagi Sakarya havzasinda Sapanca Golu ile Adapazari nin dogusunda yer alir Doguda Keremali Dagi nin eteklerine dek uzanan Akova Marmara Bolgesinin kuzeydogusunda Karadeniz Bolgesi siniri icerisinde yer almaktadir Cografi konumuyla Karadeniz Bolgesinin ve Ic Anadolu Bolgesinin Marmara Bolgesine acilan kapisi durumunda bulunan ova gelismis karayolu baglantilari ve demiryolu ile onemli bir ulasim agi uzerindedir Adapazari Ovasi na ait bir fotograf Kuzey Anadolu fayi uzerinde yer alan Sakarya ovasi elips seklindedir Sapanca Golunun yer aldigi duzlugu de kapsayan ova Izmit in dogusundaki ovalara kadar uzanir Ova bir korfez misali guneydogu ve dogu yonunde genisler Pamukovadan guneye yonelen Sakarya Irmagi Geyve bogazini gectikten sonra Sakarya ovasina ulasir Genis bir alani isgal eden bu ova guneyden kuzeye dogru alcalmaktadir Ovaya cevredeki daglardan sirtlar sokulmakta bazi alanlarda tepecikler olusturmaktadir Bunlardan baslicalari Adapazari ilce merkezinin guneyinde yer alan Erenler Tepesi Alibey Tepesi ve Guney dogusundaki Tersiye Tepesi dir Alpin Orojenezi sirasinda meydana gelen ovanin genel karakteri Graben olup kuzeyi ve guneyi faylarla sinirli bir cukur alandir Ovanin denizden yuksekligi 33 metredir Yakin zamana kadar ovada yeralti suyu uste cikmakta bataklik ve goller genis alanlar kaplamaktaydi Ovanin yerlesime acilmasi ekim alanlarinin genislemesi dogal bitki ortusunun tahribi taban suyunun nispeten alcalmasina sebep olmustur Daha onceleri bataklik oldugu bilinen bolgenin kurutulmasi ile yerlesim birimi haline getirilmistir Bu nedenle bolgede hemen hemen her sey yetismektedir Adapazari Ovasi nda yetisen onemli urunler ise patates ile seker pancaridir Ancak ovada yerlesim alanlarinin artmasi tarim amacli kullanilan arazilerin azalmasina neden olmaktadir Bolge verimli olmasina ragmen yerlesim birimleri genisledigi icin verim alinamamaktadir Ekilmesi gereken araziler uzerinde su anda binalar ve sanayi bulunmaktadir Buna karsin ovanin 15 20 km kuzeyindeki saglam tepelik bolge kullanilmamaktaydi Simdi ise yeni yerlesim birimi olarak hazirlaniyor ve sehir yavas yavas Karaman ve Korucuk bolgesine tasinmaya calisiliyor Nufusun buyuk kismi Akova ve Pamukova gibi duzluk alanlarda toplanmistir Ovalik kesimde kurulu bulunan yerlesmeler genellikle toplu yerlesme ozelligi gosterir Sik sik yasanan su baskinlari taskinlar veya depremler nedeniyle bu yerlesmeler ovanin rakim olarak daha yuksek kesimlerinde ya da ovanin kiyilarinda kurulmustur Adapazari Ovasi Sakarya ili nufusunun buyuk kismini barindirmakla kalmayip ayni zamanda sanayi tesislerinin de yogunlastigi alandir Ovayi guneyden kuzeye dogru akan Sakarya Irmagi ve dogudan guneye dogru akan Mudurnu Cayi sulamaktadir Sakarya Irmagi ovada bircok kivrimlar yaparak akmakta saganak yagislarin oldugu ve karlarin eridigi Mart ve Nisan aylarinda tasarak ovayi basmaktadir Ovada taban suyu yuksek oldugundan tasan sular cekildikten sonra su birikintileri ve batakliklar uzun zaman kalmaktadir Adapazari Ovasi nin Akova Jeolojik ve Jeomorfolojik OzellikleriAdapazari ovasi ve cevresi birbirinden kolayca ayirt edilebilen buyuk morfolojik sekillerden olusmustur Bu morfolojik sekiller iklim bitki ortusu toprak yapisi beseri faaliyetler gibi ozellikler uzerinde farkliliklara neden olmaktadir Kuzeybatidaki Catalca Kocaeli platosu guneydeki Keremali Dagi ve Karadag ile kuzey ve kuzeydogudaki Cam Dagi yukseltileri arizali bir yapiya sahip olmalari sik orman ortusuyle kapli olmalari nedeniyle seyrek yerlesmeye sahiptirler Adapazari Ovasi nda derin ve verimli aluvyal topraklarin bulunmasi nedeniyle tarim faaliyetleri gelismis su kaynaklarinin fazla olmasi ve Turkiye nin en onemli kara yollarindan D 100 ve TEM otoyolunun gecmesi nedeniyle sanayi faaliyetleri yogunluk kazanmaya baslamistir Hendek ten baslayip Sapanca Golu ne kadar uzanan ve Dogu Marmara nin en genis ve verimli duzlugunu olusturan ova 450 km alana sahiptir Adapazari Ovasi akarsu karakterli aluvyon topraklarla doludur Bu ova Asagi Sakarya Vadisinde Sapanca Golu ile Adapazari merkez ve dogusunda yer alir Yukseltisi yaklasik 30 metre olan ovaya cevredeki daglardan sirtlar sokulmakta ve bazi alanlarda tepecikler olusturmaktadir Yapilan calismalar sonucunda ova kenarlarinda dusuk olan aluvyon kalinliginin ova ortalarinda 150 metre kalinliga kadar ulastigi tespit edilmistir Adapazari Ovasi nin DepremselligiDepremin etkiledigi bolge jeolojik acidan Kuzey Anadolu Fay Zonu nun bati kesiminde yer almaktadir Bolgenin Paleozoyik Mezozoik ve Senozoyik yasli cok cesitli litolojik birimlerden olusmaktadir Ozellikle Senozoyik doneme ait birimlerden Pliyosen ve Kuvaterner yasli olusumlar uzerinde depremin hasar acisindan daha etkili oldugu gozlenmistir Bolgedeki yapi hasarlari incelendiginde jeolojik zemin ozelliklerinin belirleyici oldugu ortaya konmustur Olumle sonuclanan hasarlar fay boyunca 20 200 metre genisligindeki fiziksel deformasyon zonu yuzey kirigi ile bataklik ve dayanimsiz zeminler olan pekismemis cakil kum milden olusan yeni aluvyon zeminler uzerinde gerceklesmistir Bina tabanindaki zeminin jeolojik yapisi ve ozellikleri deprem esnasinda bina yikilmalarinda onemli bir rol oynamaktadir Deprem sirasinda deprem dalgalarinin sert ve kaya zeminlerden gecisiyle gevsek zeminlerden gecisi ve yikim etkisi cok farklidir Deprem sirasinda gevsek ve sikismamis zeminler zemin hakim titresim periyodunu buyuterek depremin yikici etkisini arttirmaktadir Adapazari ilce merkezi 1 derece deprem bolgesinde aluvyon karakterli Akova uzerinde kurulmustur Adapazari zeminleri 3 zamanin sonlariyla 4 zamanin baslarinda olusmustur Dolayisiyla Adapazari zeminlerinin uzerinden uzun zaman gecmemis henuz sikilasmamis ve genellikle birbirleriyle gevsek tutturulmus genc sedimentlerdir 1999 yilinda meydana gelen Marmara depremi tum bilimsel calismalarin Kuzey Anadolu Fayi nin KAF nufus ve endustrisinin yogun oldugu bati kismina cevirmistir Deprem odaginin Golcuk ilcesi olmasina ragmen bu yer hareketi genc kuvaterner aluvyon birikintilerinden olusan Adapazari bolgesinde bircok can ve mal kaybina neden olmustur Bu kayiplarin nedeni muhendislik hatalari yaninda deprem dalgasi altindaki zemin davranisidir GaleriSakarya merkez Ovadaki sehir Sakarya ovasinda terk edilmis nehir yatagi parcasi Justinyen KoprusuKaynakca a b c d e f g h i OZTURK E 2006 ADAPAZARI OVASINDAKI ZEMINLERIN GENEL DAGILIMI VE UYGUN ZEMIN IYILESTIRME YONTEMLERININ BELIRLENMESI SAKARYA UNIVERSITESI FBE ss 3 15 16 21 22 28 32 42 43 44 a b c d e UFUK C ADAPAZARI OVASI NDA SANAYININ YER SECIMI UZERINDE ETKILI OLAN FAKTORLER VE SANAYININ DAGILIMI SAKARYA UNIVERSITESI SBE 2008 ss 1 11 EMIROGLU M SAKARYA NIN ZIRAI DURUMU ANKARA UNIVERSITESI DTC Fakultesi ss 3 9 12 36 DAVULCU Mahmut 2 ARASTIRMA BOLGESI VE YONTEM SAKARYA YORESI KIRSAL YERLESMELERINDE KONUT MIMARISI VE USTALIK GELENEGI UZERINE BIR INCELEME kefdergi com Erisim tarihi 13 Kasim 2014 SUNBUL F KARAVUL C OLGUN S DERE A 23 25 Mart 2005 SIVILASMA RISKI ALTINDAKI ADAPAZARI ZEMINI UZERINE JEOFIZIKSEL INCELEME DEPREM SEMPOZYUMU KOCAELI