Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Afrika'nın sömürgeleştirilmesi, 15. yüzyılda köle ticareti ile başlamış ve uzun yıllar sürmüştür. Bunu en iyi anlatan terim İngilizce bir deyim olan "Afrika'ya hücum"dur.
Sömürgecilik
Sömürgecilik, genellikle bir devletin başka ulusları, devletleri, toplulukları, siyasal ve ekonomik egemenliği altına alarak yayılması veya yayılmayı istemesi, müstemlekecilik,
Sömürgeciler genellikle sömürdükleri bölgelerin kaynaklarına el, iş gücüne, pazarlarına el koyar ve aynı zamanda sömürgeleri altındaki halkın sosyo-kültürel, dini değerlerine baskı uygularlar. Sömürgecilik ile emperyalizm kimi zaman birbirleri yerine kullanılan terimler olmakla birlikte emperyalizm, şekli olduğu kadar şekli olmayan alanlarda da kontrolün hakim gücün elinde bulunduğunu durumlarda kullanılmaktadır. Sömürgecilik terimi aynı zamanda bu sistemi meşrulaştırmak veya yaymak için kullanılan bir dizi inanca da işaret etmektedir, zira Sömürgeciler kendilerinin sömürdükleri insanlardan daha üstün olduklarına inanırlar. Sözde bilimsel teorilerle de desteklenmeye çalışılan bu tip inançlar daha çok 19.yüzyılda Avrupa'da yayılmış ve Avrupalıların tüm dünyada sömürgeci güç olarak yayılmasının da sözde meşru dayanağı olmuştur.
Avrupa sömürgeciliği kabaca iki büyük dalgaya ayrılabilir. İlki keşiflerle başlamış ikincisi de 19. yüzyılın ikinci yarısında başlayan sömürgecilik hareketi olan dönemidir.
Kölelik
Geleneksel olarak kölelik kurumu Afrika'da da vardı. Kölecilik, ilk olarak 1444'te başlayan ve 19. yüzyılın ortalarına kadar devam eden bir tür insan avı olarak nitelendirilmektedir.
1492 yılında İspanya'nın güneyinde kalan son Endülüs hanedanının elinde bulunan Granada'nın de düşmesiyle birlikte Kuzey Afrika'daki diğer Müslüman yurtları da tehlikeli bir döneme girdiler. Akdeniz'in güney sahilleri İspanyol yayılmacılığı karşısında çaresizlik içinde tam bir felaket dönemi yaşamaya başladılar. Önemli bütün liman şehirleri tek tek düşüyor ve yerli halktan canını kurtarabilenler iç kısımlara kaçıyorlar, gidemeyenler ise ya esir ediliyor veya öldürülüyordu.
Avrupa'nın en büyük banka ve sigorta kuruluşlarından bazıları ilk sermayelerini köle ticaretiyle elde etmişlerdir. Kuzey Amerika, zenginliğini ve gelişmişliğini büyük ölçüde köle emeğine borçludur. İngiltere'yi sanayi devrimine götüren süreçte, köle ticaretinin rolü o kadar büyüktü ki, Liverpool, Bristol ve Glasgow gibi kentler tüm zenginliğini köle ve sömürge malları ticaretine borçluydu. Köle taşıyan gemilerin önemli bir kısmı, Liverpool Limanı'na kayıtlıydı.
Afrika'yı bir köle kaynağı olarak görenler, şimdi onunla hem hammadde kaynağı, hem de pazar olarak ilgilenmeye başladılar. Ama bunun için Afrika'da çalıştıracak işgücüne ihtiyaçları vardı. Köleciliğin yasaklanması doğrudan bununla ilişkiliydi. Afrikalıların kurtuluşu olarak ilan edilen bu yeni süreç, köleliğin yeni bir biçiminden başka bir şey değildi. Köle tacirleri, madenlere ya da çiftliklere işçi temin eden kuruluşlar halinde örgütlendi.
Amerika Birleşik Devletleri'nde köleliğin yasaklanmasından sonra bazı azatlı kölelerin gemilerle taşınarak getirildikleri Liberya'da kurdukları devlet ile Etyopya'nın bir kısmı hariç kıtanın tamamı işgal edilerek sömürgeleştirilmiş, Afrika kıtasında en büyük payı Fransa ve İngiltere almıştır. Almanlar Namibya ve Tanzanya ile yetinmek zorunda kalırken İtalyanlar Libya, Eritre, Somali'nin bir kısmını, kısmen Etyopya'yı işgal etmişlerdir.
Kilise ve sömürgecilik
Kölecilik iktisadi bir mesele olmasına rağmen milyonlarca Afrikalının köleleştirilmesinin haklı gösterilmesi gerekiyordu. Bunun için de kilise, "vahşilerin" ruhlarının kurtarıldığı izahatını öne sürmüş ve bilimadamları da onların aşağı ırk oldukları savını desteklemişlerdir.
Orta Afrika’nın sömürgeleştirilmesi
Kongo ve Belçika
Şubat 2002'de Belçika hükûmeti "Lumumba'nın öldürülmesine giden olaylarda inkar edilemez bir sorumluluk payına sahip olduğunu" kabul eden bir açıklama yayımladı. Temmuz 2002'de ABD hükûmeti CIA'in, Lumumba karşıtlarına para ve politik destek yardımında bulunarak ve Mobutu'ya silah ve askeri eğitim sağlayarak Lumumba'nın öldürülmesinde rol oynadığını ortaya çıkaran belgeleri açıkladı.
ABD ve Avrupa
Frantz Fanon'un Avrupa için "harfiyen Üçüncü Dünya'nın yaratımıdır" demesinin nedeni buydu. Avrupa'nın sahip olduğu refahın ve zenginliğin altında, sömürgelerden akan kaynak ve emek yatmaktaydı.
Namibya'da, 1904-1905 yıllarında Alman İmparatorluğu'nun uyguladığı soykırım için Hererolar, iki milyar mark istiyor.
Güney Afrikan'nın Durban kentinde, 150 ülkenin temsilcilerinden ve çeşitli sivil toplum örgütlerinden altı bin delegenin katılımıyla, protesto gösterileri eşliğinde başlayan Dünya Irkçılıkla Mücadele Konferansı'nda ABD ve AB köleciliğin ve sömürgeciliğin yarattığı zararların kabul edilmesini reddetmiş ve tartışmak istememişlerdir. Afrikalılar yüzyıllar boyu süren köle ticareti ve sömürgeciliğin yarattığı tahribatın tazmin edilmesini, köle ticaretinin insanlık suçu kabul edilmesini talep ettiler.
Fransa'nın, en değerli sömürgesi Cezayir'i kaybetmemek için yaptığı sekiz yıl süren savaşta bir milyon Cezayirli hayatını kaybetmiştir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Afrika'nın Sömürgeleştirilme Süreci" (PDF). . 16 Ocak 2024. 29 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 16 Ocak 2024.
- ^ "Kolonyolizm ve Estetik Eşitlik". . 17 Ocak 2024. 17 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Ocak 2024.
- ^ "Yeni Emperyalizm" (PDF). . 17 Ocak 2024. 17 Ocak 2024 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 17 Ocak 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Afrika nin somurgelestirilmesi 15 yuzyilda kole ticareti ile baslamis ve uzun yillar surmustur Bunu en iyi anlatan terim Ingilizce bir deyim olan Afrika ya hucum dur 1898 yilinda dunyadaki buyuk somurge imparatorluklariSomurgecilikSomurgecilik genellikle bir devletin baska uluslari devletleri topluluklari siyasal ve ekonomik egemenligi altina alarak yayilmasi veya yayilmayi istemesi mustemlekecilik Somurgeciler genellikle somurdukleri bolgelerin kaynaklarina el is gucune pazarlarina el koyar ve ayni zamanda somurgeleri altindaki halkin sosyo kulturel dini degerlerine baski uygularlar Somurgecilik ile emperyalizm kimi zaman birbirleri yerine kullanilan terimler olmakla birlikte emperyalizm sekli oldugu kadar sekli olmayan alanlarda da kontrolun hakim gucun elinde bulundugunu durumlarda kullanilmaktadir Somurgecilik terimi ayni zamanda bu sistemi mesrulastirmak veya yaymak icin kullanilan bir dizi inanca da isaret etmektedir zira Somurgeciler kendilerinin somurdukleri insanlardan daha ustun olduklarina inanirlar Sozde bilimsel teorilerle de desteklenmeye calisilan bu tip inanclar daha cok 19 yuzyilda Avrupa da yayilmis ve Avrupalilarin tum dunyada somurgeci guc olarak yayilmasinin da sozde mesru dayanagi olmustur Avrupa somurgeciligi kabaca iki buyuk dalgaya ayrilabilir Ilki kesiflerle baslamis ikincisi de 19 yuzyilin ikinci yarisinda baslayan somurgecilik hareketi olan donemidir KolelikGeleneksel olarak kolelik kurumu Afrika da da vardi Kolecilik ilk olarak 1444 te baslayan ve 19 yuzyilin ortalarina kadar devam eden bir tur insan avi olarak nitelendirilmektedir 1492 yilinda Ispanya nin guneyinde kalan son Endulus hanedaninin elinde bulunan Granada nin de dusmesiyle birlikte Kuzey Afrika daki diger Musluman yurtlari da tehlikeli bir doneme girdiler Akdeniz in guney sahilleri Ispanyol yayilmaciligi karsisinda caresizlik icinde tam bir felaket donemi yasamaya basladilar Onemli butun liman sehirleri tek tek dusuyor ve yerli halktan canini kurtarabilenler ic kisimlara kaciyorlar gidemeyenler ise ya esir ediliyor veya olduruluyordu Avrupa nin en buyuk banka ve sigorta kuruluslarindan bazilari ilk sermayelerini kole ticaretiyle elde etmislerdir Kuzey Amerika zenginligini ve gelismisligini buyuk olcude kole emegine borcludur Ingiltere yi sanayi devrimine goturen surecte kole ticaretinin rolu o kadar buyuktu ki Liverpool Bristol ve Glasgow gibi kentler tum zenginligini kole ve somurge mallari ticaretine borcluydu Kole tasiyan gemilerin onemli bir kismi Liverpool Limani na kayitliydi Afrika yi bir kole kaynagi olarak gorenler simdi onunla hem hammadde kaynagi hem de pazar olarak ilgilenmeye basladilar Ama bunun icin Afrika da calistiracak isgucune ihtiyaclari vardi Koleciligin yasaklanmasi dogrudan bununla iliskiliydi Afrikalilarin kurtulusu olarak ilan edilen bu yeni surec koleligin yeni bir biciminden baska bir sey degildi Kole tacirleri madenlere ya da ciftliklere isci temin eden kuruluslar halinde orgutlendi Amerika Birlesik Devletleri nde koleligin yasaklanmasindan sonra bazi azatli kolelerin gemilerle tasinarak getirildikleri Liberya da kurduklari devlet ile Etyopya nin bir kismi haric kitanin tamami isgal edilerek somurgelestirilmis Afrika kitasinda en buyuk payi Fransa ve Ingiltere almistir Almanlar Namibya ve Tanzanya ile yetinmek zorunda kalirken Italyanlar Libya Eritre Somali nin bir kismini kismen Etyopya yi isgal etmislerdir Kilise ve somurgecilikKolecilik iktisadi bir mesele olmasina ragmen milyonlarca Afrikalinin kolelestirilmesinin hakli gosterilmesi gerekiyordu Bunun icin de kilise vahsilerin ruhlarinin kurtarildigi izahatini one surmus ve bilimadamlari da onlarin asagi irk olduklari savini desteklemislerdir Orta Afrika nin somurgelestirilmesiKongo ve Belcika Subat 2002 de Belcika hukumeti Lumumba nin oldurulmesine giden olaylarda inkar edilemez bir sorumluluk payina sahip oldugunu kabul eden bir aciklama yayimladi Temmuz 2002 de ABD hukumeti CIA in Lumumba karsitlarina para ve politik destek yardiminda bulunarak ve Mobutu ya silah ve askeri egitim saglayarak Lumumba nin oldurulmesinde rol oynadigini ortaya cikaran belgeleri acikladi ABD ve AvrupaFrantz Fanon un Avrupa icin harfiyen Ucuncu Dunya nin yaratimidir demesinin nedeni buydu Avrupa nin sahip oldugu refahin ve zenginligin altinda somurgelerden akan kaynak ve emek yatmaktaydi Namibya da 1904 1905 yillarinda Alman Imparatorlugu nun uyguladigi soykirim icin Hererolar iki milyar mark istiyor Guney Afrikan nin Durban kentinde 150 ulkenin temsilcilerinden ve cesitli sivil toplum orgutlerinden alti bin delegenin katilimiyla protesto gosterileri esliginde baslayan Dunya Irkcilikla Mucadele Konferansi nda ABD ve AB koleciligin ve somurgeciligin yarattigi zararlarin kabul edilmesini reddetmis ve tartismak istememislerdir Afrikalilar yuzyillar boyu suren kole ticareti ve somurgeciligin yarattigi tahribatin tazmin edilmesini kole ticaretinin insanlik sucu kabul edilmesini talep ettiler Fransa nin en degerli somurgesi Cezayir i kaybetmemek icin yaptigi sekiz yil suren savasta bir milyon Cezayirli hayatini kaybetmistir Ayrica bakinizKongo Patrice LumumbaKaynakca Afrika nin Somurgelestirilme Sureci PDF 16 Ocak 2024 29 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 16 Ocak 2024 Kolonyolizm ve Estetik Esitlik 17 Ocak 2024 17 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Ocak 2024 Yeni Emperyalizm PDF 17 Ocak 2024 17 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 17 Ocak 2024