Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ahiza Kilisesi (Gürcüce: ახიზის ეკლესია), tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı ve eski adı Ahiza olan Ferhatlı köyünde Orta Çağ'da Gürcülerden kalma kilisedir. Köyde günümüze kalıntıları ulaşan iki kiliseden biridir.
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Ferhatlı, Ardanuç |
| Koordinatlar | 41°07′57″K 42°00′16″D / 41.13250°K 42.00444°D |
| İnanç | Doğu Ortodoks Kilisesi |
| Mezhep | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
| Durum | Harabe |
| Mimari | |
| Mimari tür | Kilise |
| Mimari biçim | Gürcü mimarisi |
| Tamamlanma | 9-10. yüzyıl |
| Özellikler | |
| Malzemeler | Dolgu duvar, yontma taş |
Tarihçe
Ahiza köyü, Gürcü kralı Vahtang Gorgasali'nin Tao-Klarceti bölgesinde kurdurduğu on iki Gürcü piskoposluğundan birinin merkeziydi ve burada bu dönemde kurulmuş bir manastır bulunuyordu. Köyün güneyinde yer alan Ahiza Kilisesi ise, köyün batısındaki kilise gibi, 9. yüzyılın sonları veya 10. yüzyılın başlarında inşa edilmiştir. Bu dönemde köy Gürcü krallığı sınırları içinde bulunuyordu. Nitekim Osmanlılar Ahiza köyünü ve Klarceti bölgesini 16. yüzyılda Gürcülerden ele geçirmiştir. Osmanlı mufassal defterine göre 1574 yılında köyün nüfusu, tamamı Hristiyan olan 24 haneden oluşuyordu. 1595 yılında köyde 16 hane kalmış ve 4 hane de Müslüman olmuştu. Rus idaresi 1886 nüfus tespitinde 28 haneden oluşan köyün nüfusunu, bir hane hariç "Türk" olarak kaydetmiştir. Osmanlı döneminde köyün nüfusunun tamamen Müslüman olmasıyla kilisenin işlevini yitirdiği ve zaman içinde yıkılmaya başladığı anlaşılmaktadır. 2015 yılına gelindiğinde Ahiza Kilisesi'nin çatı örtüsü ortadan kalkmış, duvarları da belli seviyeye kadar yıkılmıştı.
Mimari
Ahiza Kilisesi, görece irice dikdörtgen (10,20 x 6,60 m) planlı bir yapıdır. Kilisenin çatı örtüsü çökmüş, duvarları yer yer tahrip olmuştur. Yapı doğuda yarım daire planlı bir apsisle sonlanmaktadır. Batı cephesinde kemerli bir kapı açıkılığı bulunmaktadır. Doğu ve batı duvarı ekseninde üst kısımları yıkılmış pencere olabilecek birer açıklık bulunmaktadır. Duvarları dolgu duvar tekniğinde harç kullanılarak inşa edilmiştir. Kabaca yontulmuş ve sarımsı yüzey taşları sadece apsisin alt kısmında kalmıştır.
Kaynakça
- ^ a b "Mine Kadiroğlu - Fahriye Bayram, "Ortaçağ Gürcü Mimarisi 2002 Yılı Yüzey Araştırması", 21. Araştırma Sonuçları Toplantısı, Ankara, 2003, 2. Cilt, s. 1" (PDF). 4 Nisan 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 12 Aralık 2023.
- ^ Valeri Silogava ve Kaha Şengelia, Tao-Klarceti (ტაო-კლარჯეთი), Tiflis, 2006, s. 16-18. 12 Aralık 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
- ^ Klarceti (კლარჯეთი), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 34. 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893; "Batum oblastı" - Sıra no: 1381". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Haziran 2023.
- ^ a b 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2015 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2016, s. 176. 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ahiza Kilisesi Gurcuce ახიზის ეკლესია tarihsel Klarceti bolgesinde gunumuzde Artvin ilinin Ardanuc ilcesine bagli ve eski adi Ahiza olan Ferhatli koyunde Orta Cag da Gurculerden kalma kilisedir Koyde gunumuze kalintilari ulasan iki kiliseden biridir Ahiza Guney KilisesiTemel bilgilerKonumFerhatli ArdanucKoordinatlar41 07 57 K 42 00 16 D 41 13250 K 42 00444 D 41 13250 42 00444InancDogu Ortodoks KilisesiMezhepGurcu Ortodoks KilisesiDurumHarabeMimariMimari turKiliseMimari bicimGurcu mimarisiTamamlanma9 10 yuzyilOzelliklerMalzemelerDolgu duvar yontma tasTarihceAhiza koyu Gurcu krali Vahtang Gorgasali nin Tao Klarceti bolgesinde kurdurdugu on iki Gurcu piskoposlugundan birinin merkeziydi ve burada bu donemde kurulmus bir manastir bulunuyordu Koyun guneyinde yer alan Ahiza Kilisesi ise koyun batisindaki kilise gibi 9 yuzyilin sonlari veya 10 yuzyilin baslarinda insa edilmistir Bu donemde koy Gurcu kralligi sinirlari icinde bulunuyordu Nitekim Osmanlilar Ahiza koyunu ve Klarceti bolgesini 16 yuzyilda Gurculerden ele gecirmistir Osmanli mufassal defterine gore 1574 yilinda koyun nufusu tamami Hristiyan olan 24 haneden olusuyordu 1595 yilinda koyde 16 hane kalmis ve 4 hane de Musluman olmustu Rus idaresi 1886 nufus tespitinde 28 haneden olusan koyun nufusunu bir hane haric Turk olarak kaydetmistir Osmanli doneminde koyun nufusunun tamamen Musluman olmasiyla kilisenin islevini yitirdigi ve zaman icinde yikilmaya basladigi anlasilmaktadir 2015 yilina gelindiginde Ahiza Kilisesi nin cati ortusu ortadan kalkmis duvarlari da belli seviyeye kadar yikilmisti MimariAhiza Kilisesi gorece irice dikdortgen 10 20 x 6 60 m planli bir yapidir Kilisenin cati ortusu cokmus duvarlari yer yer tahrip olmustur Yapi doguda yarim daire planli bir apsisle sonlanmaktadir Bati cephesinde kemerli bir kapi acikiligi bulunmaktadir Dogu ve bati duvari ekseninde ust kisimlari yikilmis pencere olabilecek birer aciklik bulunmaktadir Duvarlari dolgu duvar tekniginde harc kullanilarak insa edilmistir Kabaca yontulmus ve sarimsi yuzey taslari sadece apsisin alt kisminda kalmistir Kaynakca a b Mine Kadiroglu Fahriye Bayram Ortacag Gurcu Mimarisi 2002 Yili Yuzey Arastirmasi 21 Arastirma Sonuclari Toplantisi Ankara 2003 2 Cilt s 1 PDF 4 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 12 Aralik 2023 Valeri Silogava ve Kaha Sengelia Tao Klarceti ტაო კლარჯეთი Tiflis 2006 s 16 18 12 Aralik 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 99940 861 7 0 Klarceti კლარჯეთი Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Cemal Karalidze Batum 2016 s 34 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8969 5 Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Batum oblasti Sira no 1381 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Haziran 2023 a b 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2015 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2016 s 176 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9