Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ahiza Kilisesi veya Ahiza Piskoposluk Kilisesi (Gürcüce: ახიზის საკათედრო ტაძარი), tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı ve eski adı Ahiza olan Ferhatlı köyünde erken Orta Çağ'da inşa edilmiş Gürcü piskoposluk kilisesiydi.
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Ferhatlı, Ardanuç |
| Koordinatlar | 41°08′36″K 42°00′33″D / 41.14333°K 42.00917°D |
| İnanç | Doğu Ortodoks Kilisesi |
| Mezhep | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
| Durum | Yıkılmış |
| Mimari | |
| Mimari tür | Kilise |
| Mimari biçim | Gürcü mimarisi |
| Tamamlanma | 5. yüzyıl |
Tarihçe
Gürcü kralı Vahtang Gorgasali’nin hükümdarlığı sırasında kurulan 12 piskoposluk merkezinden biri Ahiza’da bulunuyordu. Ahiza Piskoposluk Kilisesi, Ahiza Kalesi kralın süt kardeşi Eristavi Artavazi tarafından 5. yüzyılda yenilenirken, kalenin dibinde inşa edilmiştir. Ahıska Piskoposluğu Ardanuç Deresi ve İmerhevi vadilerini kapsıyordu. Emevi halifesi II. Mervan'ın 730'lardaki saldırıları sonucunda Ahiza Piskoposluğu’nun varlığı sona erince, kilise de bu işlevini yitirmiştir. Söz konusu kilisenin 16. yüzyılda Tao-Klarceti bölgesini ele geçiren Osmanlılar tarafından yıkıldığı tahmin edilmektedir. Gürcü sanat tarihçisi Vahtang Cobadze 1960'larda Ahiza Kalesi hemen yanındaki Ahiz Manastırı'na ait kiliseleri tanımlamıştır. Ancak bu sırada piskoposluk kilisesi definecilerin de verdiği tahribat sonucunda tamamen yıkılmıştı.
Kalıntılar
Ahiza Piskoposluk Kilisesi’nden geriye bir iz kalmamıştır. Sağlam olduğu zamanda kilisenin mimarisi hakkında bilgi veren bir kaynak bulunmamaktadır. Bununla birlikte kilisenin apsisindeki Meryem’i Orans pozisyonunda tasvir eden mozaiğe ait bazı malzemeler günümüze ulaşmıştır. Bölgenin uzmanı olan A. Florenskiy 1913 yılında kiliselerin yıkıntılarını incelerken kilisenin birinde taşları tamamen dökülmüş mozaiği tespit etmiştir. Defineciler tarafından sökülmüş olan mozaik taşların izleri sayesinde tasvirin niteliği tespit edilmiştir. Ancak bu tasvirin apsisin kubbe kısmında mı yer aldığı ve yakarış pozisyonunun Gürcü kiliselerinden yaygın olan Teopane’nin kompozisyonun bir parçası mı olduğu konusunda bilgi mevcut değildir. Bu mozaiğe ait smalt parçaları, otuz kadar mozaik taşı ve ayrıca üç adet antefiks Florenskiy tarafından Ahiza’dan Tiflis’e götürülmüştür. Antefikslerin ikisinde haç figürleri yer alır; diğerinde ise bir bütün olarak geyik tasvir edilmiştir. Mozaiğin taşları bugün Gürcistan Simon Canaşia Müzesi’nde korunmaktadır.
Kaynakça
- ^ a b ""ახიზა, საკათედრო ტაძარი" (Ahiza - Piskoposluk Kilisesi)". 12 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Aralık 2023.
- ^ a b c Valeri Silogava ve Kaha Şengelia, Tao-Klarceti (ტაო-კლარჯეთი), Tiflis, 2006, s. 16-18. 12 Aralık 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
- ^ a b Vahtang Cobadze, ადრეული შუა საუკუნეების მონასტრები ისტორიულ ტაოში, კლარჯეთსა და შავშეთში (Tarihsel Tao, Klarceti ve Şavşeti'de Erken Orta Çağ Manastırları), Tiflis, 2007, s. 37-38. 12 Aralık 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ ""ახიზა, საკათედრო ტაძრის მოზაიკა" (Ahiza - Piskoposluk Kilisesi Mozağiği)". 13 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Aralık 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ahiza Kilisesi veya Ahiza Piskoposluk Kilisesi Gurcuce ახიზის საკათედრო ტაძარი tarihsel Klarceti bolgesinde gunumuzde Artvin ilinin Ardanuc ilcesine bagli ve eski adi Ahiza olan Ferhatli koyunde erken Orta Cag da insa edilmis Gurcu piskoposluk kilisesiydi Ahiza KatedraliTemel bilgilerKonumFerhatli ArdanucKoordinatlar41 08 36 K 42 00 33 D 41 14333 K 42 00917 D 41 14333 42 00917InancDogu Ortodoks KilisesiMezhepGurcu Ortodoks KilisesiDurumYikilmisMimariMimari turKiliseMimari bicimGurcu mimarisiTamamlanma5 yuzyilTarihceGurcu krali Vahtang Gorgasali nin hukumdarligi sirasinda kurulan 12 piskoposluk merkezinden biri Ahiza da bulunuyordu Ahiza Piskoposluk Kilisesi Ahiza Kalesi kralin sut kardesi Eristavi Artavazi tarafindan 5 yuzyilda yenilenirken kalenin dibinde insa edilmistir Ahiska Piskoposlugu Ardanuc Deresi ve Imerhevi vadilerini kapsiyordu Emevi halifesi II Mervan in 730 lardaki saldirilari sonucunda Ahiza Piskoposlugu nun varligi sona erince kilise de bu islevini yitirmistir Soz konusu kilisenin 16 yuzyilda Tao Klarceti bolgesini ele geciren Osmanlilar tarafindan yikildigi tahmin edilmektedir Gurcu sanat tarihcisi Vahtang Cobadze 1960 larda Ahiza Kalesi hemen yanindaki Ahiz Manastiri na ait kiliseleri tanimlamistir Ancak bu sirada piskoposluk kilisesi definecilerin de verdigi tahribat sonucunda tamamen yikilmisti KalintilarAhiza Piskoposluk Kilisesi nden geriye bir iz kalmamistir Saglam oldugu zamanda kilisenin mimarisi hakkinda bilgi veren bir kaynak bulunmamaktadir Bununla birlikte kilisenin apsisindeki Meryem i Orans pozisyonunda tasvir eden mozaige ait bazi malzemeler gunumuze ulasmistir Bolgenin uzmani olan A Florenskiy 1913 yilinda kiliselerin yikintilarini incelerken kilisenin birinde taslari tamamen dokulmus mozaigi tespit etmistir Defineciler tarafindan sokulmus olan mozaik taslarin izleri sayesinde tasvirin niteligi tespit edilmistir Ancak bu tasvirin apsisin kubbe kisminda mi yer aldigi ve yakaris pozisyonunun Gurcu kiliselerinden yaygin olan Teopane nin kompozisyonun bir parcasi mi oldugu konusunda bilgi mevcut degildir Bu mozaige ait smalt parcalari otuz kadar mozaik tasi ve ayrica uc adet antefiks Florenskiy tarafindan Ahiza dan Tiflis e goturulmustur Antefikslerin ikisinde hac figurleri yer alir digerinde ise bir butun olarak geyik tasvir edilmistir Mozaigin taslari bugun Gurcistan Simon Canasia Muzesi nde korunmaktadir Kaynakca a b ახიზა საკათედრო ტაძარი Ahiza Piskoposluk Kilisesi 12 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Aralik 2023 a b c Valeri Silogava ve Kaha Sengelia Tao Klarceti ტაო კლარჯეთი Tiflis 2006 s 16 18 12 Aralik 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 99940 861 7 0 a b Vahtang Cobadze ადრეული შუა საუკუნეების მონასტრები ისტორიულ ტაოში კლარჯეთსა და შავშეთში Tarihsel Tao Klarceti ve Savseti de Erken Orta Cag Manastirlari Tiflis 2007 s 37 38 12 Aralik 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 99940 61 11 2 ახიზა საკათედრო ტაძრის მოზაიკა Ahiza Piskoposluk Kilisesi Mozagigi 13 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Aralik 2023