Ahmed Şevki (Arapça: أحمد شوقي; d. 16 Ekim 1868, Kahire - ö. 13 Ekim 1932, Kahire), Arap şair ve tiyatro yazarı. Arap şiirine kazandırdığı yenilikler dolayısıyla ona "Emîru'ş-Şu'arâ'" (Arapça:أمير الشعراء, şairlerin prensi) unvanı verilmiştir ve bugün hâlâ bu unvanla tanınmaktadır.
Ahmed Şevki أحمد شوقي | |
---|---|
Doğum | 16 Ekim 1868 Kahire, Mısır Hidivliği |
Ölüm | 13 Ekim 1932 (63 yaşında) Kahire, Mısır Krallığı |
Takma ad | Emirü'ş-şuara |
Meslek | Tiyatro yazarı, şair |
Milliyet | Arap |
Eğitim | Paris Üniversitesi Montpellier Üniversitesi |
Hayatı
Ahmet Şevki'nin tam adı Ahmed Şevki b. Ali b. Ahmed Şevki şeklindedir. 1868 yılında Kahire'de doğdu. Baba tarafından Arap, Kürt ve Çerkes, anne tarafından ise Türk ve Yunan soyundan gelen Şevki'nin; annesinin babası Niğde'den göç etmiş bir Türk, anneannesi ise Moralı bir Yunan cariyedir. Dedesi Mısır'da yüksek kademede Osmanlı devlet adamlarından biriydi. Mısır sarayının azat edilmiş cariyesi olan anneannesi tarafından İsmail Paşa'nın sarayına verilerek burada büyümesi sağlandı. İlk ve orta eğitiminden sonra 1885 yılında Hukuk Fakültesine girdi. Bölümünü değiştirerek Tercüme Bölümüne geçti. 1887'de mezun olduktan sonra sarayda memurluğa başladı. Kısa bir süre sonra 1888'de Hidiv tarafından hukuk eğitimini tamamlamak için Avrupa'ya gönderildi. Paris ve Montpellier Üniversitelerinde 4 yıl boyunca edebiyat ve hukuk eğitimi aldı.
Eğitimini tamamladıktan sonra Mısır'a geri döndü ve Hidiv'in Frenk Kalemi müdürlüğü görevine getirildi. 1915 yılında İngilizler tarafından azledilen Abbas Hilmi Paşa taraftarı olduğu için İspanya'ya sürgün edildi. 4 yıl sonra Mısır'a bir kahraman olarak döndü. Mısır Ayan Meclisi görevine getirildikten 5 yıl sonra 13 Ekim 1932'de Kahire'de öldü.
Arap edebiyatındaki önemi
Ahmet Şevki'nin Modern Mısır edebi hareketinin öncülüğünü yaptığı düşünülmektedir. En önemli faaliyeti olarak, epik şiir türünü Arap edebi geleneği ile tanıştırması gösterilmektedir.
Osmanlı ve Türkler hakkındaki şiirleri
Osmanlı hilafetine bağlı olan Ahmed Şevki, Osmanlı ve Türkler hakkında pek çok şiir kaleme almıştır. Mustafa Kemal Atatürk'ün Türk Kurtuluş Savaşı'nda zafer elde etmesi üzerine O'nu Halid bin Velid'e benzeterek "Türklerin Savaş ve Siyasetteki Zaferleri" adında 88 beyitlik şiir yazmıştır:
"Allahu Ekber bu fetihte ne harikalar yazılmıştır
Ey Türklerin Halidi yenile Arapların Halidini
Hak yolunda çizdiğin yolların hepsi cömertliktir
Bu yolda dökülen kanlardan sen daha cömertsin."
Atatürk'ün hilafeti kaldırması üzerine üzgün olduğunu ifade eden 45 beyitlik bir şiir kaleme almıştır. II. Abdülhamid'in Yıldız Suikastı'ndan kurtulması üzerine "Kurtuluş" adında 52 beyitlik şiir yazmıştır. II. Abdülhamid'in tahttan indirilmesi üzerine 80 beyitlik şiir yazmıştır. Türk gençlerine seslenerek Türklerin savaşçı özelliklerini övmüş ve Müslümanların koruyucusu ve halifesi olduklarını "Türklere Selam" adlı 19 beyitlik şiirinde dile getirmiştir:
"Ey Türk genci! Siz ki Allah’ın sadık hizmetçilerisiniz, Allah sizi korusun,
Sen dün de İslam’ın koruyucusu idin; bugün de aynı şeref sendedir."
Osmanlı-Yunan Savaşı üzerine 80 beyitlik şiir yazmıştır. Osmanlı kadını, Gazi Osman Paşa, Ethem Paşa, Boğaz Köprüsü ve daha farklı konularda çeşitli şiirler yazmıştır.
Ahmet Şevki'nin Lord Cromer'e hitaben nazmettiği kasidesi
Lord Cromer (Evelyn Baring), dönemin Mısır'ına İngiliz temsilcisi ve başkonsolosu olarak atanmış bir devlet adamıdır. Ne var ki Mısır'da yaşanan kargaşalar nedeniyle, yaklaşık çeyrek asır süresince Mısır'ın fiili idaresini üstlenmiştir. Lord Cromer'in bu süreçte katı bir yönetim uyguladığı anlatılmaktadır. Lord Cromer'in Mısır'a veda etmesi münasebetiyle tertiplenen bir törende yaşananların ardından, Ahmet Şevki Lord Cromer'i hedef alan bir kaside nazmetmiştir.
Eserleri
- eş-Şevkiyyat
- Maşra u Kleopatra
- Mecnun ve Leyla
- Kambiz
- Ali Bek el-Kebir
- Antere
- Düvelü'l-Arab ve Uzamaü'l-İslam
- es-Sittü Hüda
- Emiretü'l-Endülüs
- Esvakuz-zeheb
Konuyla ilgili yayınlar
Ürün, Ahmet Kâzım (Ekim 2015). Modern Arap Edebiyatı. Çizgi kitabevi. s. 33. ISBN .
Esat Ayyıldız, “Ahmet Şevki’nin Mısır İstiklalinin Müdafaası İçin Sömürge Yöneticisine Hitaben Nazmettiği Lâmiyye’sinin Tahlili”, Arap Edebiyatında Vatan ve Bağımsızlık Mücadelesi, ed. Ahmet Hamdi Can – İhsan Doğru (Ankara: Nobel Bilimsel Eserler, 2021), 1-26.
Kaynaklar
- ^ a b Esat Ayyıldız, “Ahmet Şevki’nin Mısır İstiklalinin Müdafaası İçin Sömürge Yöneticisine Hitaben Nazmettiği Lâmiyye’sinin Tahlili”, Arap Edebiyatında Vatan ve Bağımsızlık Mücadelesi, ed. Ahmet Hamdi Can – İhsan Doğru (Ankara: Nobel Bilimsel Eserler, 2021), 1-26.
- ^ a b c Zeki TEKİN - İsmail KIRMIZI, Mısır’da Osmanlı Hayranı Bir Entelektüel: Ahmet Şevki ve Fikirleri 29 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi (ISSN: 2147-0626), s. 115-139
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ahmed Sevki Arapca أحمد شوقي d 16 Ekim 1868 Kahire o 13 Ekim 1932 Kahire Arap sair ve tiyatro yazari Arap siirine kazandirdigi yenilikler dolayisiyla ona Emiru s Su ara Arapca أمير الشعراء sairlerin prensi unvani verilmistir ve bugun hala bu unvanla taninmaktadir Ahmed Sevki أحمد شوقيDogum16 Ekim 1868 Kahire Misir HidivligiOlum13 Ekim 1932 63 yasinda Kahire Misir KralligiTakma adEmiru s suaraMeslekTiyatro yazari sairMilliyetArapEgitimParis Universitesi Montpellier UniversitesiHayatiAhmet Sevki nin tam adi Ahmed Sevki b Ali b Ahmed Sevki seklindedir 1868 yilinda Kahire de dogdu Baba tarafindan Arap Kurt ve Cerkes anne tarafindan ise Turk ve Yunan soyundan gelen Sevki nin annesinin babasi Nigde den goc etmis bir Turk anneannesi ise Morali bir Yunan cariyedir Dedesi Misir da yuksek kademede Osmanli devlet adamlarindan biriydi Misir sarayinin azat edilmis cariyesi olan anneannesi tarafindan Ismail Pasa nin sarayina verilerek burada buyumesi saglandi Ilk ve orta egitiminden sonra 1885 yilinda Hukuk Fakultesine girdi Bolumunu degistirerek Tercume Bolumune gecti 1887 de mezun olduktan sonra sarayda memurluga basladi Kisa bir sure sonra 1888 de Hidiv tarafindan hukuk egitimini tamamlamak icin Avrupa ya gonderildi Paris ve Montpellier Universitelerinde 4 yil boyunca edebiyat ve hukuk egitimi aldi Egitimini tamamladiktan sonra Misir a geri dondu ve Hidiv in Frenk Kalemi mudurlugu gorevine getirildi 1915 yilinda Ingilizler tarafindan azledilen Abbas Hilmi Pasa taraftari oldugu icin Ispanya ya surgun edildi 4 yil sonra Misir a bir kahraman olarak dondu Misir Ayan Meclisi gorevine getirildikten 5 yil sonra 13 Ekim 1932 de Kahire de oldu Arap edebiyatindaki onemiAhmet Sevki nin Modern Misir edebi hareketinin onculugunu yaptigi dusunulmektedir En onemli faaliyeti olarak epik siir turunu Arap edebi gelenegi ile tanistirmasi gosterilmektedir Osmanli ve Turkler hakkindaki siirleriOsmanli hilafetine bagli olan Ahmed Sevki Osmanli ve Turkler hakkinda pek cok siir kaleme almistir Mustafa Kemal Ataturk un Turk Kurtulus Savasi nda zafer elde etmesi uzerine O nu Halid bin Velid e benzeterek Turklerin Savas ve Siyasetteki Zaferleri adinda 88 beyitlik siir yazmistir Allahu Ekber bu fetihte ne harikalar yazilmistir Ey Turklerin Halidi yenile Araplarin Halidini Hak yolunda cizdigin yollarin hepsi comertliktir Bu yolda dokulen kanlardan sen daha comertsin Ataturk un hilafeti kaldirmasi uzerine uzgun oldugunu ifade eden 45 beyitlik bir siir kaleme almistir II Abdulhamid in Yildiz Suikasti ndan kurtulmasi uzerine Kurtulus adinda 52 beyitlik siir yazmistir II Abdulhamid in tahttan indirilmesi uzerine 80 beyitlik siir yazmistir Turk genclerine seslenerek Turklerin savasci ozelliklerini ovmus ve Muslumanlarin koruyucusu ve halifesi olduklarini Turklere Selam adli 19 beyitlik siirinde dile getirmistir Ey Turk genci Siz ki Allah in sadik hizmetcilerisiniz Allah sizi korusun Sen dun de Islam in koruyucusu idin bugun de ayni seref sendedir Osmanli Yunan Savasi uzerine 80 beyitlik siir yazmistir Osmanli kadini Gazi Osman Pasa Ethem Pasa Bogaz Koprusu ve daha farkli konularda cesitli siirler yazmistir Ahmet Sevki nin Lord Cromer e hitaben nazmettigi kasidesiLord Cromer Evelyn Baring donemin Misir ina Ingiliz temsilcisi ve baskonsolosu olarak atanmis bir devlet adamidir Ne var ki Misir da yasanan kargasalar nedeniyle yaklasik ceyrek asir suresince Misir in fiili idaresini ustlenmistir Lord Cromer in bu surecte kati bir yonetim uyguladigi anlatilmaktadir Lord Cromer in Misir a veda etmesi munasebetiyle tertiplenen bir torende yasananlarin ardindan Ahmet Sevki Lord Cromer i hedef alan bir kaside nazmetmistir Eserleries Sevkiyyat Masra u Kleopatra Mecnun ve Leyla Kambiz Ali Bek el Kebir Antere Duvelu l Arab ve Uzamau l Islam es Sittu Huda Emiretu l Endulus Esvakuz zehebKonuyla ilgili yayinlarUrun Ahmet Kazim Ekim 2015 Modern Arap Edebiyati Cizgi kitabevi s 33 ISBN 978 605 9108 91 1 Esat Ayyildiz Ahmet Sevki nin Misir Istiklalinin Mudafaasi Icin Somurge Yoneticisine Hitaben Nazmettigi Lamiyye sinin Tahlili Arap Edebiyatinda Vatan ve Bagimsizlik Mucadelesi ed Ahmet Hamdi Can Ihsan Dogru Ankara Nobel Bilimsel Eserler 2021 1 26 Kaynaklar a b Esat Ayyildiz Ahmet Sevki nin Misir Istiklalinin Mudafaasi Icin Somurge Yoneticisine Hitaben Nazmettigi Lamiyye sinin Tahlili Arap Edebiyatinda Vatan ve Bagimsizlik Mucadelesi ed Ahmet Hamdi Can Ihsan Dogru Ankara Nobel Bilimsel Eserler 2021 1 26 a b c Zeki TEKIN Ismail KIRMIZI Misir da Osmanli Hayrani Bir Entelektuel Ahmet Sevki ve Fikirleri 29 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Tarih Kultur ve Sanat Arastirmalari Dergisi ISSN 2147 0626 s 115 139