Aktopraklık Höyüğü, Bursa İl merkezinin 25 km. güneybatısında, Nilüfer İlçesi'nin batısında, Ulubat Gölü'nün doğu kıyısında yer alan bir höyüktür. Akçaları Sırtı Höyüğü ve Aktopraklık Mevkii olarak da bilinmektedir.
Arkeolojik Höyük | |
Adı: | Aktopraklık Höyüğü |
il: | Bursa |
İlçe: | Nilüfer |
Köy: | Akçalar |
Türü: | Höyük |
Tahribat: | |
Tescil durumu: | Tescilli |
Tescil No ve derece: | 6176 |
Tescil tarihi: | 31.01.1998 |
Araştırma yöntemi | Kazı |
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTh4THpGaUwwRnlhMlZ2Y0dGeWF5NXFjR2N2TWpJd2NIZ3RRWEpyWlc5d1lYSnJMbXB3Wnc9PS5qcGc=.jpg)
Akçalar mahallesinde, yüksekliği iki metre olan, 150 x 100 metre boyutlarında bir tepedir. İlk iskanın MÖ 6. binyılda başladığı tahmin edilen höyükte yaşam Bizans çağına kadar devam etmiştir. Höyük alanı 2002 yılında tespit edilmiş ve koruma altına alınarak bir açık hava müzesi haline getirilmiştir. 2004 yılında başlayan kazılar 2020 yılı itibarıyla devam etmektedir.
Yerleşimler
Höyük, göle dökülen iki dere yatağının ayırdığı iki yükselti üzerinde, bir de bu yükseltilerden birinin güney yamacında olmak üzere ayrı üç alana yayılmıştır. Bu yerleşimler A, B ve C olarak adlandırılmaktadır. Bir Neolitik Çağ yerleşmesi olan Aktopraklık C yerleşmesi daha sonra Aktopraklık B yerleşmesine taşınmış ve bundan sonra, Erken Kalkolitik Çağ'da Aktopraklık C mezarlık olarak kullanılmıştır. Aktopraklık C mezarlığının 1.400 metrekarelik bir alana yayılmış olduğu belirtilmektedir. Tepe, 150 x 100 metre boyutlarında olup yüksekliği iki metredir.
Kazılar
Höyük ilk olarak 2002 yılında, sanayi sitesi yapılacak alanda, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Prehistorya Anabilim Dalı'ndan bir ekibin yaptığı yüzey araştırmaları sırasında tespit edilmiştir. Söz konusu kürsüden Prof. Dr. Necmi Karul başkanlığında 2004 yılında kurtarmak kazılarına başlanmıştır. Ertesi yılki kazıların hemen ardından Bursa Arkeoloji Müzesi'nin sit alanı belirleme çalışmalarında höyüğün 100 metre kadar kuzeyine Kalkolitik Çağ'a tarihlenen bir mezarlık tespit edilmiştir. Mezarlık kazısı da 2006 yılı programına katılmıştır.
Tabakalanma
Tepelerin Neolitik Çağ'da iskan edildiği ve bu iskanın ve boyunca devam ettiği belirtilmektedir.
Buluntular
Aktopraklık A, Ilıpınar V tabakasıyla benzerlik göstermektedir.
Aktopraklık B yerleşimindeki tabakalardan birinde Erken Kalkolitik Çağ'a tarihlenen Ilıpınar VII – VIII tabakalarıyla denk olan Balkanlar'ın Orta Neolitik tipteki figürinleri, kemik aletler ve çok miktarda mermer bilezik ve boncuk bulunmuştur.
Aktopraklık C yerleşimi mimarisi, dal örgü ve yuvarlak planlı yapılar olarak görülmektedir. Kuzeybatı Anadolu'daki Menteşe, Fikirtepe ve Temenye gibi yerleşimlerde görülen yuvarlak ya da oval biçimli, basit dal örgülü, çukur tabanlı evler Aktopraklık Höyük'de de karşımıza çıkmaktadır. Ölüler evlerin taban altına gömülmüştür. Fikirtepe Kültürü özellikleri taşımaktadır. Roma Dönemi'nde yeniden iskan edilmiştir.
Aktopraklık C Neolitik çanak çömleği bölgedeki diğer yerleşimlerde olduğu gibi monokram mallarla temsil edilmektedir. Ancak bu tabakalarda Menteşe Höyüğü ve Barcın Höyük'te sık rastlanan krem ve bej rengi mallar da oldukça fazladır. Bu tip mallar Fikirtepe Höyüğü ve Temenye Höyüğü'nde (Pendik) az rastlanırsa da Fikirtepe Kültürü'nün erken evrelerinde daha yoğundur.
Aktopraklık C nekropolünde ölülerin "hocker" (ana rahmindeki gibi) gömüldüğü görülmektedir. Mezarlarda bulunan çanak çömlek, mermer bilezik ve boncuklar, Aktopraklık B ile ilişkilendirilmektedir. Bunun altındaki tabaka ise "Fikirtepe tabakası" olarak tanımlanmaktadır ve Ilıpınar IX – X ile denk görülmektedir.
Değerlendirme
Höyükteki ilk iskanın MÖ 6. binyıla dayandığı anlaşılmaktadır. Yerleşmenin geçim stratejisi tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır.
Höyükte elde edilen buluntular Ilıpınar Höyüğü'nün Son Neolitik – Kalkolitik tabakaları ile benzerlik göstermektedir.
Dış bağlantılar
- Höyük, kazı çalışmaları ve birkaç küçük buluntuyla ilgili fotoğraflar
Kaynakça
- ^ "TAY – Yerleşme Ayrıntıları". 30 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Nisan 2012.
- ^ a b c d e "TAY – Yerleşme Dönem Ayrıntıları". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Nisan 2012.
- ^ Turan Efe, I. Eskişehir Bölgesi Tarihöncesi Dönem Araştırmaları ve Önasya Arkeolojisi İçindeki Yeri 3 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Sh.: 18
- ^ . Bursa Büyükşehir Belediyesi Bursamuze.com sitesi. 14 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2020.
- ^ Şahin, Mustafa (Eylül-Ekim-Kasım 2020). "Apolyont'u Tanımak: Kültür Mirası Açısından Uluaba Gölü ve Çevresi". Bursa Günlüğü, 10.
- ^ a b "paleoberkay". 25 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Nisan 2012.
- ^ a b c . 3 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2012.
- ^ Arkeoloji Dergisi XIII (2009/1)[] sh.: 8
- ^ "Arkeoloji Dünyası". 16 Ekim 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Nisan 2012.
- ^ . 9 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2012.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Aktopraklik Hoyugu Bursa Il merkezinin 25 km guneybatisinda Nilufer Ilcesi nin batisinda Ulubat Golu nun dogu kiyisinda yer alan bir hoyuktur Akcalari Sirti Hoyugu ve Aktopraklik Mevkii olarak da bilinmektedir Arkeolojik HoyukAdi Aktopraklik Hoyuguil BursaIlce NiluferKoy AkcalarTuru HoyukTahribat Tescil durumu TescilliTescil No ve derece 6176Tescil tarihi 31 01 1998Arastirma yontemi Kaziarkeopark Akcalar mahallesinde yuksekligi iki metre olan 150 x 100 metre boyutlarinda bir tepedir Ilk iskanin MO 6 binyilda basladigi tahmin edilen hoyukte yasam Bizans cagina kadar devam etmistir Hoyuk alani 2002 yilinda tespit edilmis ve koruma altina alinarak bir acik hava muzesi haline getirilmistir 2004 yilinda baslayan kazilar 2020 yili itibariyla devam etmektedir YerlesimlerHoyuk gole dokulen iki dere yataginin ayirdigi iki yukselti uzerinde bir de bu yukseltilerden birinin guney yamacinda olmak uzere ayri uc alana yayilmistir Bu yerlesimler A B ve C olarak adlandirilmaktadir Bir Neolitik Cag yerlesmesi olan Aktopraklik C yerlesmesi daha sonra Aktopraklik B yerlesmesine tasinmis ve bundan sonra Erken Kalkolitik Cag da Aktopraklik C mezarlik olarak kullanilmistir Aktopraklik C mezarliginin 1 400 metrekarelik bir alana yayilmis oldugu belirtilmektedir Tepe 150 x 100 metre boyutlarinda olup yuksekligi iki metredir KazilarHoyuk ilk olarak 2002 yilinda sanayi sitesi yapilacak alanda Istanbul Universitesi Edebiyat Fakultesi Prehistorya Anabilim Dali ndan bir ekibin yaptigi yuzey arastirmalari sirasinda tespit edilmistir Soz konusu kursuden Prof Dr Necmi Karul baskanliginda 2004 yilinda kurtarmak kazilarina baslanmistir Ertesi yilki kazilarin hemen ardindan Bursa Arkeoloji Muzesi nin sit alani belirleme calismalarinda hoyugun 100 metre kadar kuzeyine Kalkolitik Cag a tarihlenen bir mezarlik tespit edilmistir Mezarlik kazisi da 2006 yili programina katilmistir TabakalanmaTepelerin Neolitik Cag da iskan edildigi ve bu iskanin ve boyunca devam ettigi belirtilmektedir BuluntularAktopraklik A Ilipinar V tabakasiyla benzerlik gostermektedir Aktopraklik B yerlesimindeki tabakalardan birinde Erken Kalkolitik Cag a tarihlenen Ilipinar VII VIII tabakalariyla denk olan Balkanlar in Orta Neolitik tipteki figurinleri kemik aletler ve cok miktarda mermer bilezik ve boncuk bulunmustur Aktopraklik C yerlesimi mimarisi dal orgu ve yuvarlak planli yapilar olarak gorulmektedir Kuzeybati Anadolu daki Mentese Fikirtepe ve Temenye gibi yerlesimlerde gorulen yuvarlak ya da oval bicimli basit dal orgulu cukur tabanli evler Aktopraklik Hoyuk de de karsimiza cikmaktadir Oluler evlerin taban altina gomulmustur Fikirtepe Kulturu ozellikleri tasimaktadir Roma Donemi nde yeniden iskan edilmistir Aktopraklik C Neolitik canak comlegi bolgedeki diger yerlesimlerde oldugu gibi monokram mallarla temsil edilmektedir Ancak bu tabakalarda Mentese Hoyugu ve Barcin Hoyuk te sik rastlanan krem ve bej rengi mallar da oldukca fazladir Bu tip mallar Fikirtepe Hoyugu ve Temenye Hoyugu nde Pendik az rastlanirsa da Fikirtepe Kulturu nun erken evrelerinde daha yogundur Aktopraklik C nekropolunde olulerin hocker ana rahmindeki gibi gomuldugu gorulmektedir Mezarlarda bulunan canak comlek mermer bilezik ve boncuklar Aktopraklik B ile iliskilendirilmektedir Bunun altindaki tabaka ise Fikirtepe tabakasi olarak tanimlanmaktadir ve Ilipinar IX X ile denk gorulmektedir DegerlendirmeHoyukteki ilk iskanin MO 6 binyila dayandigi anlasilmaktadir Yerlesmenin gecim stratejisi tarim ve hayvanciliga dayanmaktadir Hoyukte elde edilen buluntular Ilipinar Hoyugu nun Son Neolitik Kalkolitik tabakalari ile benzerlik gostermektedir Dis baglantilarHoyuk kazi calismalari ve birkac kucuk buluntuyla ilgili fotograflarKaynakca TAY Yerlesme Ayrintilari 30 Mayis 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Nisan 2012 a b c d e TAY Yerlesme Donem Ayrintilari 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Nisan 2012 Turan Efe I Eskisehir Bolgesi Tarihoncesi Donem Arastirmalari ve Onasya Arkeolojisi Icindeki Yeri3 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sh 18 Bursa Buyuksehir Belediyesi Bursamuze com sitesi 14 Nisan 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Ekim 2020 Sahin Mustafa Eylul Ekim Kasim 2020 Apolyont u Tanimak Kultur Mirasi Acisindan Uluaba Golu ve Cevresi Bursa Gunlugu 10 a b paleoberkay 25 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Nisan 2012 a b c 3 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Nisan 2012 Arkeoloji Dergisi XIII 2009 1 olu kirik baglanti sh 8 Arkeoloji Dunyasi 16 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Nisan 2012 9 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Nisan 2012