Allahdad olayı, 1839'da, Meşhed Yahudilerini zorla İslam'a geçirme olayıdır.
Bölge | İran (Meşhed) |
---|---|
Tarih | 1839 |
Saldırı türü | Pogrom |
Ölü | 30-40 |
Meşhed lideri, adamlarına Yahudilerin evlerine girme emri verdi ve güruh Yahudi cemaatine saldırdı. Sinagog yakıldı, evler yağmalandı, kız çocukları kaçırıldı ve 30 ila 40 Yahudi öldü. Boğazlarına bıçak dayanan Yahudi liderlere, 2400 Yahudi'nin hayatını kurtarmaları için, kelime-i şehadet söylettirilip İslam'a geçirildi. Çoğu din değiştirip Meşhed'de kaldı bir kısmı da İran'ın diğer Yahudi cemaatlerine ve Afganistan'a kaçtı. Bu gün Allahdad ("Tanrı'nın Adaleti") olarak anılmaya başlandı ve Yahudiler bu olayın, günahlarının cezalandırılması için gerçekleştiğini düşündü.
Meşhed'de kalan Yahudiler Kripto Yahudi olarak çifte hayat sürdürdü. Dışarıya Müslüman olarak göründüler; Giyim ve yaşam tarzlarını ve isimlerini İranlı komşularınki gibi değiştirdiler. Evlerinde ise gizlice çocuklarına İbranice öğrettiler, mum yakıp Şabat'ı kutladılar.
Olaydan yaklaşık bir asır sonra Pehlevi Hanedanı'nın (1925-1979) başa gelmesiyle Yahudiler Yahudiliklerini açıkça uygulamaya başladılar. II. Dünya Savaşı'ndan sonra çoğu Yahudi Tahran'a veya İsrail'e göç etti. ABD'ye göç eden 4000 Meşhed Yahudisi ise kuyumculuk ve halıcılıkla uğraştı. New York'un ticari bölgelerinden Great Neck, Meşhed ve diğer İran Yahudilerinin ihtiyaçlarını karşılayabilmek için yeniden düzenlendi. Buradaki birçok iş yeri İran gelenekleri ve lezzetinde hizmet sunmaktadır.
Dünya çapında 15.000 Meşhed Yahudisi bulunmakta ve bunların 10.000'i İsrail'de yaşamaktadır. ABD'deki Meşhedilerin yeni nesli ise Haredi Yeşivalarında eğitim görmektedir. Daha dindar olanlar ise Şira Hadaşa isimli yeni bir cemaat oluşturdular. Meşhedi Yahudilerinde, kapalı cemaatte yaşama ve iç evlilikler yapma nedeniyle, genetik bozukluklar görülebilmektedir.[]
Ayrıca bakınız
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Allahdad olayi 1839 da Meshed Yahudilerini zorla Islam a gecirme olayidir Allahdad olayiBolge Iran Meshed Tarih1839Saldiri turuPogromOlu30 40 Meshed lideri adamlarina Yahudilerin evlerine girme emri verdi ve guruh Yahudi cemaatine saldirdi Sinagog yakildi evler yagmalandi kiz cocuklari kacirildi ve 30 ila 40 Yahudi oldu Bogazlarina bicak dayanan Yahudi liderlere 2400 Yahudi nin hayatini kurtarmalari icin kelime i sehadet soylettirilip Islam a gecirildi Cogu din degistirip Meshed de kaldi bir kismi da Iran in diger Yahudi cemaatlerine ve Afganistan a kacti Bu gun Allahdad Tanri nin Adaleti olarak anilmaya baslandi ve Yahudiler bu olayin gunahlarinin cezalandirilmasi icin gerceklestigini dusundu Meshed de kalan Yahudiler Kripto Yahudi olarak cifte hayat surdurdu Disariya Musluman olarak gorunduler Giyim ve yasam tarzlarini ve isimlerini Iranli komsularinki gibi degistirdiler Evlerinde ise gizlice cocuklarina Ibranice ogrettiler mum yakip Sabat i kutladilar Olaydan yaklasik bir asir sonra Pehlevi Hanedani nin 1925 1979 basa gelmesiyle Yahudiler Yahudiliklerini acikca uygulamaya basladilar II Dunya Savasi ndan sonra cogu Yahudi Tahran a veya Israil e goc etti ABD ye goc eden 4000 Meshed Yahudisi ise kuyumculuk ve halicilikla ugrasti New York un ticari bolgelerinden Great Neck Meshed ve diger Iran Yahudilerinin ihtiyaclarini karsilayabilmek icin yeniden duzenlendi Buradaki bircok is yeri Iran gelenekleri ve lezzetinde hizmet sunmaktadir Dunya capinda 15 000 Meshed Yahudisi bulunmakta ve bunlarin 10 000 i Israil de yasamaktadir ABD deki Meshedilerin yeni nesli ise Haredi Yesivalarinda egitim gormektedir Daha dindar olanlar ise Sira Hadasa isimli yeni bir cemaat olusturdular Meshedi Yahudilerinde kapali cemaatte yasama ve ic evlilikler yapma nedeniyle genetik bozukluklar gorulebilmektedir kaynak belirtilmeli Ayrica bakinizAnusim Cala Iran daki Yahudilerin tarihiKaynakca Mashhadi Jews in New York Bahar 2003 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Patai Raphael 1997 Jadid al Islam The Jewish New Muslims of Meshhed Detroit Wayne State University Press ISBN 0 8143 2652 8