Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Biyolojik sınıflandırmada alt tür, bir türün dağılım alanı içinde farklı bölümlenmelerde yaşayan ve birbirlerinden morfolojik özelliklerinin farklılıkları ile ayrılan iki ya da daha fazla popülasyondan her biri için kullanılan terimdir. Tek bir alt tür kendi başına tanınamaz: Bir türün ya hiç alt türü yoktur ya da soyu tükenmiş dahi olsa en az iki alt türü olabilir. Bilimsel literatürde alt tür için subsp. ya da ssp. kısaltması kullanılır.
Zoolojide, Uluslararası Zoolojik Adlandırma Koduna göre alt tür, türün altında yer alan ve alabilen tek taksondur. Botanikte ve mikolojide, na göre türün altındaki taksonlar için varyete gibi başka bilimsel ad verilebilir. Bakteriyolojide ve virolojide, ve virüs adlandırmasına göre tür altındaki taksonların tanımlanmasına yönelik bazı öneriler bulunmakla birlikte sıkı kurallar yoktur.
Bir alt türün tanınmasına taksonomist karar verir. İki ayrı popülasyonun ayrı birer tür olarak değil de iki alt tür olarak tanınmasında kullanılan yaygın kıstaslardan biri seçilim değerine zafiyet vermeden kendi aralarında üreyip melezleşebilmeleridir. Alt türler, doğal yaşam ortamlarında coğrafi tecrit ya da cinsel seçilim nedeniyle melezleşmezler. Alt türler arasındaki farklar genellikle türler arasındaki farklardan daha az belirgindir.
Adlandırma
 |  | |
Afrika parsı (Panthera pardus pardus), Afrika'ya özgü nominat alt tür | Hint parsı (Panthera pardus fusca), Hint altkıtasına özgü alt tür. |
Bir türün bilimsel adı iki Latince kelimeden oluşur. İlk kelime cinsi ikinci kelime türü belirtir. Bir alt türün bilimsel adı farklı adlandırma yasalarına göre biyolojinin farklı dallarında biraz farklı olarak oluşturulur. Zoolojide, Uluslararası Zoolojik Adlandırma Koduna bir alt türün bilimsel adına denir ve üç kelimeden oluşur; iki kelimeli türün bilimsel adından sonra alt türün adı eklenir. Örneğin parsın bilimsel adı Panthera pardus'tur. Panthera pardus fusca bilimsel adı ise Hint parsı alt türünü tanımlayan bilimsel addır.
Botanikte alt tür, tür taksonun altında sınıflandırılan varyete, , form ve alt form gibi diğer taksonlardan yalnızca biridir. Taksonomik seviyeyi belirtmek için alt tür adından önce subsp. ya da ssp. kısaltması kullanılmalıdır. Örneğin adi kızılağacın (Alnus glutinosa) bir alt türü olan sakallı kızılağacın bilimsel adı Alnus glutinosa subsp. barbata'dır.
Bakteriyolojide adlandırma yasasıyla açık olarak kurala bağlanmış olarak tür taksonunun altında yalnızca "alt tür" bulunmaktadır ama infrasubspesifik taksonlar bakteriyolojide büyük önem taşımaktadır; adlandırma yasasının Ek 10'unda böyle taksonların tanımlanmasında eşbiçimliliği teşvik etmek için bazı tavsiyeler verilmiştir. 1992 yılından önce varyete taksonu olarak yayımlanmış bilimsel adlar alt tür olarak kabul edilmiştir. Botanikte olduğu gibi "subsp." kısaltması kullanılmaktadır: Bacillus subtilis subsp. spizizenii.
Nominotipik alt tür ve otonimler
Zoolojik adlandırmada bir tür alt türlere ayrıldığında, ilk olarak tanımlanmış olan popülasyon, ikili bilimsel adından sonra tür epitetini tekrar eden "nominotipik alt tür" ya da "nominat alt tür" olarak kabul edilir. Örneğin Sturnus vulgaris vulgaris (genellikle S. v. vulgaris olarak kısaltılır) sığırcığın (Sturnus vulgaris) nominotipik alt türüdür.
tür adını tekrarlayan alt türe " alt tür" denir.
Şüpheli vakalar
Zoologlar belirli bir popülasyonun alt tür mü yoksa tür mü olduğu konusunda anlaşamadıkları durumda tür adı ayraç içinde yazılabilir. Örneğin Larus (argentatus) smithsonianus şeklinde yazıldığında bu bazı zoologların bu kuşu Larus argentatus türünün alt türü olarak tanıdıklarını bazı zoologların ise Larus smitsonianus adıyla ayrı bir tür olarak kabul ettiklerini gösterir.
Kaynakça
- ^ Mayr, E. (1982). "Of what use are subspecies?". The Auk. 99 (3). ss. 593−595.
- ^ Monroe, B. L. (1982). "A modern concept of the subspecies". The Auk. 99 (3). ss. 608−609.
- ^ a b Kitchener, A. C.; Breitenmoser-Würsten, C.; Eizirik, E.; Gentry, A.; Werdelin, L.; Wilting, A.; Yamaguchi, N.; Abramov, A. V.; Christiansen, P.; Driscoll, C.; Duckworth, J. W.; Johnson, W.; Luo, S.-J.; Meijaard, E.; O’Donoghue, P.; Sanderson, J.; Seymour, K.; Bruford, M.; Groves, C.; Hoffmann, M.; Nowell, K.; Timmons, Z.; Tobe, S. (2017). "A revised taxonomy of the Felidae: The final report of the Cat Classification Task Force of the IUCN Cat Specialist Group". Cat News. Cilt Special Issue 11. ss. 66−69. hdl:10088/32616.
- ^ Linnaeus, C. (1735). Systema naturae, sive, Regna tria naturae systematice proposita per classes, ordines, genera, & species. Lugduni Batavorum: Theodor Haak.
- ^ Ride, W. D. L.; Corliss, J. O., (Ed.) (1999). International Code of Zoological Nomenclature: Adopted by the International Union of Biological Sciences (PDF) (Dördüncü bas.). Londra: The International Trust for Zoological Nomenclature. ISBN . 5 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 20 Ağustos 2020.
- ^ "Chapter 3: Rules of Nomenclature with Recommendations" 6 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. National Center for Biotechnology Information
- ^ Parker, Charles T.; Tindall, Brian J.; Garrity, George M. (20 Kasım 2015) [2008]. "International Code of Nomenclature of Prokaryotes (2008 Revision)". International Journal of Systematic and Evolutionary Microbiology. ICSP Matters. Cilt 69. "Names of Subspecies: Rule 13a". doi:10.1099/ijsem.0.000778. (PMID) 26596770.
- ^ "International Code of Zoological Nomenclature, Art. 47". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2020.
- ^ McNeill, J.; Barrie, F. R.; Buck, W. R.; Demoulin, V.; Greuter, W.; Hawksworth, D. L.; Herendeen, P. S.; Knapp, S.; Marhold, K.; Prado, J.; Prud'homme Van Reine, W.F.; Smith, G. F.; Wiersema, J. H.; Turland, N. J. (2012). International Code of Nomenclature for algae, fungi, and plants (Melbourne Code) adopted by the Eighteenth International Botanical Congress Melbourne, Australia, July 2011. Regnum Vegetabile 154. A.R.G. Gantner Verlag KG. ISBN . 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Biyolojik siniflandirmada alt tur bir turun dagilim alani icinde farkli bolumlenmelerde yasayan ve birbirlerinden morfolojik ozelliklerinin farkliliklari ile ayrilan iki ya da daha fazla populasyondan her biri icin kullanilan terimdir Tek bir alt tur kendi basina taninamaz Bir turun ya hic alt turu yoktur ya da soyu tukenmis dahi olsa en az iki alt turu olabilir Bilimsel literaturde alt tur icin subsp ya da ssp kisaltmasi kullanilir Zoolojide Uluslararasi Zoolojik Adlandirma Koduna gore alt tur turun altinda yer alan ve alabilen tek taksondur Botanikte ve mikolojide na gore turun altindaki taksonlar icin varyete gibi baska bilimsel ad verilebilir Bakteriyolojide ve virolojide ve virus adlandirmasina gore tur altindaki taksonlarin tanimlanmasina yonelik bazi oneriler bulunmakla birlikte siki kurallar yoktur Bir alt turun taninmasina taksonomist karar verir Iki ayri populasyonun ayri birer tur olarak degil de iki alt tur olarak taninmasinda kullanilan yaygin kistaslardan biri secilim degerine zafiyet vermeden kendi aralarinda ureyip melezlesebilmeleridir Alt turler dogal yasam ortamlarinda cografi tecrit ya da cinsel secilim nedeniyle melezlesmezler Alt turler arasindaki farklar genellikle turler arasindaki farklardan daha az belirgindir AdlandirmaAfrika parsi Panthera pardus pardus Afrika ya ozgu nominat alt tur Hint parsi Panthera pardus fusca Hint altkitasina ozgu alt tur Sakalli kizilagac Alnus glutinosa subsp barbata adi kizilagacin bir alt turu Bir turun bilimsel adi iki Latince kelimeden olusur Ilk kelime cinsi ikinci kelime turu belirtir Bir alt turun bilimsel adi farkli adlandirma yasalarina gore biyolojinin farkli dallarinda biraz farkli olarak olusturulur Zoolojide Uluslararasi Zoolojik Adlandirma Koduna bir alt turun bilimsel adina denir ve uc kelimeden olusur iki kelimeli turun bilimsel adindan sonra alt turun adi eklenir Ornegin parsin bilimsel adi Panthera pardus tur Panthera pardus fusca bilimsel adi ise Hint parsi alt turunu tanimlayan bilimsel addir Botanikte alt tur tur taksonun altinda siniflandirilan varyete form ve alt form gibi diger taksonlardan yalnizca biridir Taksonomik seviyeyi belirtmek icin alt tur adindan once subsp ya da ssp kisaltmasi kullanilmalidir Ornegin adi kizilagacin Alnus glutinosa bir alt turu olan sakalli kizilagacin bilimsel adi Alnus glutinosa subsp barbata dir Bakteriyolojide adlandirma yasasiyla acik olarak kurala baglanmis olarak tur taksonunun altinda yalnizca alt tur bulunmaktadir ama infrasubspesifik taksonlar bakteriyolojide buyuk onem tasimaktadir adlandirma yasasinin Ek 10 unda boyle taksonlarin tanimlanmasinda esbicimliligi tesvik etmek icin bazi tavsiyeler verilmistir 1992 yilindan once varyete taksonu olarak yayimlanmis bilimsel adlar alt tur olarak kabul edilmistir Botanikte oldugu gibi subsp kisaltmasi kullanilmaktadir Bacillus subtilis subsp spizizenii Nominotipik alt tur ve otonimler Zoolojik adlandirmada bir tur alt turlere ayrildiginda ilk olarak tanimlanmis olan populasyon ikili bilimsel adindan sonra tur epitetini tekrar eden nominotipik alt tur ya da nominat alt tur olarak kabul edilir Ornegin Sturnus vulgaris vulgaris genellikle S v vulgaris olarak kisaltilir sigircigin Sturnus vulgaris nominotipik alt turudur tur adini tekrarlayan alt ture alt tur denir Supheli vakalar Zoologlar belirli bir populasyonun alt tur mu yoksa tur mu oldugu konusunda anlasamadiklari durumda tur adi ayrac icinde yazilabilir Ornegin Larus argentatus smithsonianus seklinde yazildiginda bu bazi zoologlarin bu kusu Larus argentatus turunun alt turu olarak tanidiklarini bazi zoologlarin ise Larus smitsonianus adiyla ayri bir tur olarak kabul ettiklerini gosterir Kaynakca Mayr E 1982 Of what use are subspecies The Auk 99 3 ss 593 595 Monroe B L 1982 A modern concept of the subspecies The Auk 99 3 ss 608 609 a b Kitchener A C Breitenmoser Wursten C Eizirik E Gentry A Werdelin L Wilting A Yamaguchi N Abramov A V Christiansen P Driscoll C Duckworth J W Johnson W Luo S J Meijaard E O Donoghue P Sanderson J Seymour K Bruford M Groves C Hoffmann M Nowell K Timmons Z Tobe S 2017 A revised taxonomy of the Felidae The final report of the Cat Classification Task Force of the IUCN Cat Specialist Group Cat News Cilt Special Issue 11 ss 66 69 hdl 10088 32616 Linnaeus C 1735 Systema naturae sive Regna tria naturae systematice proposita per classes ordines genera amp species Lugduni Batavorum Theodor Haak Ride W D L Corliss J O Ed 1999 International Code of Zoological Nomenclature Adopted by the International Union of Biological Sciences PDF Dorduncu bas Londra The International Trust for Zoological Nomenclature ISBN 0853010064 5 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 20 Agustos 2020 Chapter 3 Rules of Nomenclature with Recommendations 6 Agustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde National Center for Biotechnology Information Parker Charles T Tindall Brian J Garrity George M 20 Kasim 2015 2008 International Code of Nomenclature of Prokaryotes 2008 Revision International Journal of Systematic and Evolutionary Microbiology ICSP Matters Cilt 69 Names of Subspecies Rule 13a doi 10 1099 ijsem 0 000778 PMID 26596770 International Code of Zoological Nomenclature Art 47 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2020 McNeill J Barrie F R Buck W R Demoulin V Greuter W Hawksworth D L Herendeen P S Knapp S Marhold K Prado J Prud homme Van Reine W F Smith G F Wiersema J H Turland N J 2012 International Code of Nomenclature for algae fungi and plants Melbourne Code adopted by the Eighteenth International Botanical Congress Melbourne Australia July 2011 Regnum Vegetabile 154 A R G Gantner Verlag KG ISBN 978 3 87429 425 6 25 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2020