Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Alvar Muharebesi ya da Alivar Muharebesi, 1578-1590 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda evre, Özdemiroğlu Osman Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu 21 Eylül 1585'te komutasındaki Safevî ordusunu mağlup ederek 25 Eylül 1585'te Tebriz'i ele geçirdi.
| Alvar Muharebesi | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1578-1590 Osmanlı-İran Savaşı | |||||||||||
 Özdemiroğlu Osman Paşa Tebriz seferinde | |||||||||||
| |||||||||||
| Taraflar | |||||||||||
 Osmanlı Devleti |  Safevî Devleti | ||||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||||
| Özdemiroğlu Osman Paşa Cigalazade Sinan Paşa | Kılıç Bey (ölü) | ||||||||||
| Güçler | |||||||||||
| 10-15.000 | 10.000 Safevi | ||||||||||
| Kayıplar | |||||||||||
| Nispeten hafif | 500-1.000 | ||||||||||
Muharebe öncesi
1583 yılında Erivan'ı ele geçirip Meşaleler Muharebesi'nde Safevî ordusunu hezimete uğratarak Şirvan'ı kesin olarak ele geçiren Osmanlılar seferlerinin müteakip hedefi olarak eski Safevî başkenti Tebriz'i belirlediler (Tebriz; 1514, 1534, 1535 ve 1548'de dört kez Osmanlılarca ele geçirilmiş, ancak mesafenin uzaklığı nedeniyle Osmanlı ordusu dört seferinde de kenti tahliye ederek çekilmişti).
Sadrazam ve Serdar-ı Ekrem Özdemiroğlu Osman Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu 1584-1585 kışını Kastamonu'da geçirdikten sonra,Amasya-Tokat-Sivas güzergahından Erzurum'a ulaştı. Safevî Şahı Muhammed Hüdabende'nin ordusunu Tebriz civarında topladığını duyan Özdemiroğlu Osman Paşa da buraya doğru ilerledi. Pasinler-Van-Çaldıran-Hoy-Merend-güzergahını takip ederek 20 Eylül'de Sufiyan'a ulaşan Osmanlı ordusuna karşı İranlılar iki stratejiyi tartıştılar: Birinci seçenek, Osmanlı ordusunun güzergâhındaki zahire ve su kaynaklarının tahribi, Tebriz'deki sivil halkın tahliyesi ve yıpranmış Osmanlı ordusuna kentin önlerinde büyük bir orduyla taarruzla imhası, ikinci seçenek ise Tebriz'in kalabalık nüfusuna istinaden savunma savaşı verilmesiydi. İkinci seçeneğe karar verilmesi üzerine, Tebriz'de istihkamlar ve barikatlar hazırlandı.
Muharebe
Sufiyan'den Tebriz'e ilerleyen Osmanlı ordusu ilk olarak Sufiyan önlerinde Safevi öncüleriyle karşılaştılar. Bunun üzerine Osmanlı ordusu muharebe düzeni alarak ileri harekâtını sürdürdü. Buna göre; Van Beylerbeyi Cigalazade Sinan Paşa ve Diyarbakır Beylerbeyi askerleriyle birlikte ordunun önüne geçmiş, ordunun sağ kanadına Rumeli (kısıtlı sayıda) Anadolu ve Sivas askeriyle Anadolu Beylerbeyi Hasan Paşa, sol kanadına ise Halep Beylerbeyi ile Erzurum ve Trablusşam askeri yerleşmişti. Maraş Beylerbeyi Davut Han ve Karaman Beylerbeyi Murad Paşa da ordunun artçılığını yapıyordu. Merkezde ise darbzenler ve arkasında Yeniçeriler vardı.
Buna mukabil; Safevî şehzadesi komutasındaki birliklerle yaklaşık 5.000 piyade ve 5.000 süvari) Tebriz çevresindeki bahçelerde Osmanlı ordusunun yaklaşma yolu üzerine pusu kurarak beklemeye başladı. Osmanlı ordusunun Tebriz’in yaklaşık 18 kilometre kuzeybatısındaki Alvar'a yaklaşması üzerine pusudaki Safevi kuvvetleri mevzilerden çıkarak Osmanlı ordusuna sol yandan saldırdı ve Osmanlı ordusunun sağ kanadındaki Rumeli askeriyle çatışma başladı (21 Eylül 1585).
Rumeli Delilerinin kethüdasının ilk çarpışmada öldürülmesi üzerine İran birliği baskısını artırarak Osmanlı sağ kanadını sıkıştırmaya başladı. Bunun üzerine Özdemiroğlu Osman Paşa kanadı takviye etmek amacıyla Van Beylerbeyi Cigalazade Sinan Paşa ve Diyarbakır Beylerbeyi Mehmed Paşa komutasındaki birlikleri gönderdi.
Bu birlikle doğrudan Hmaza Mirza komutasındaki İran birliğinin üzerine hücuma geçti. Sayı üstünlüğünü ele geçiren ve yaptıkları baskında sürpriz unsurunu kaybeden Safevî birliği sarsıldı ve bozulup esirler vererek ve ağır kayıplarla geri çekilmeye başladı. İkindi vaktine kadar devam eden çarpışmalarda Van ümerasından Bilal oğlu Koçi Bey, İranlıların Pazuki Hakimi Kılıç Bey’i öldürüp Karadağ Hakimi ve Hamza Mirza’nın Divan beyini esir aldı.
Çekilen Hamza Mirza, Tebriz’in 12 mil uzağında asıl İran ordusuyla bekleyen babası Hudabende’ye katıldı. Özdemiroğlu Osman Paşa bu zaferde önemli rol oynayan Van Beylerbeyi Vezir Cigalazade Sinan Paşa, Diyarbekir Beylerbeyi Solak Ferhad Paşazade Mehmed Paşa, eski Şehrizor Beylerbeyi Çerkez İskender Paşazade, Bolu Beyi Mehmed Bey ve Bitlis Hakimi Şeref Han'ı ödüllendirdi
Muharebe sonrası
'daki İran pususunu boşa çıkartarak 'yı yenilgi halinde geri çekilmeye zorlayan Osmanlı ordusu yoluna devam ederek önce Tebriz'in kuzeyinden geçen 'ya ilerleyerek şehrin önlerine geldi (23 Eylül). Çıkan çatışmalar sonucunda Osmanlı ordusunun topçu gücüne direnemeyeceğini anlayan Tebriz halkı ve garnizonu 25 Eylül 1585'te teslim oldu.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "İslam Ansiklopedisi, "Tebriz" maddesi, İstanbul (2011), c.40, s.220". 8 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mart 2022.
- ^ "Osmanlı-İran Siyasi Münasebetleri-I 1578-1590", Bekir Kütükoğlu, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul (1962), s. 147-148
- ^ "1585 Yılında Tebriz Seferine Çıkan Osmanlı Ordusunun İkmâl ve İaşesi", Orhan Kılıç, Askerî Tarih Bülteni, S. 46, Şubat 1999, s. 111-112
- ^ "Osmanlı-Safevî Mücadelesinde Askerî Harekât Alanı ve Muharebeler (1578-1590), Turgay Koçak, 29 Mayıs Üniversitesi, İstanbul (2016), s.62
- ^ a b Sultan III. Murâd Dönemi Osmanlı Şark Seferlerini İhtiva Eden İki Manzum Tarih: Âsafî'nin Şecâatnamesi ve Harîmî'nin Gonca-i Bâğ-ı Murâd'ı", Süleyman Eroğlu, International Journal of Humanities and Research, Şubat 2020, Yıl: 4, Sayı: 4, c.3, s.62
- ^ "Habeşistan'dan Kafkasya'ya Bir Osmanlı Paşası: Özdemiroğlu Osman Paşa", Çetin Sungur, Hacettepe Üniversitesi, Ankara (2012), s.129-130
- ^ "Iran at War", Dr. Kavekh Farookh, Osprey Publishing (2011), Oxford (2011), s.50
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Alvar Muharebesi ya da Alivar Muharebesi 1578 1590 Osmanli Safevi Savasi nda evre Ozdemiroglu Osman Pasa komutasindaki Osmanli ordusu 21 Eylul 1585 te komutasindaki Safevi ordusunu maglup ederek 25 Eylul 1585 te Tebriz i ele gecirdi Alvar Muharebesi1578 1590 Osmanli Iran SavasiOzdemiroglu Osman Pasa Tebriz seferindeTarih21 Eylul 1585BolgeAlvar Tebriz IranSebepSafevilerin Tebriz e dogru ilerleyen Osmanli ordusunu durdurmak istemesiSonucStratejik Osmanli zaferiCografi DegisikliklerOsmanli ordusu 4 gun sonra Tebriz e girdiTaraflarOsmanli DevletiSafevi DevletiKomutanlar ve liderlerOzdemiroglu Osman Pasa Cigalazade Sinan PasaKilic Bey olu Gucler10 15 00010 000 SafeviKayiplarNispeten hafif500 1 000Muharebe oncesiMatrakci Nasuh un cizimiyle Tebriz 1583 yilinda Erivan i ele gecirip Mesaleler Muharebesi nde Safevi ordusunu hezimete ugratarak Sirvan i kesin olarak ele geciren Osmanlilar seferlerinin muteakip hedefi olarak eski Safevi baskenti Tebriz i belirlediler Tebriz 1514 1534 1535 ve 1548 de dort kez Osmanlilarca ele gecirilmis ancak mesafenin uzakligi nedeniyle Osmanli ordusu dort seferinde de kenti tahliye ederek cekilmisti Sadrazam ve Serdar i Ekrem Ozdemiroglu Osman Pasa komutasindaki Osmanli ordusu 1584 1585 kisini Kastamonu da gecirdikten sonra Amasya Tokat Sivas guzergahindan Erzurum a ulasti Safevi Sahi Muhammed Hudabende nin ordusunu Tebriz civarinda topladigini duyan Ozdemiroglu Osman Pasa da buraya dogru ilerledi Pasinler Van Caldiran Hoy Merend guzergahini takip ederek 20 Eylul de Sufiyan a ulasan Osmanli ordusuna karsi Iranlilar iki stratejiyi tartistilar Birinci secenek Osmanli ordusunun guzergahindaki zahire ve su kaynaklarinin tahribi Tebriz deki sivil halkin tahliyesi ve yipranmis Osmanli ordusuna kentin onlerinde buyuk bir orduyla taarruzla imhasi ikinci secenek ise Tebriz in kalabalik nufusuna istinaden savunma savasi verilmesiydi Ikinci secenege karar verilmesi uzerine Tebriz de istihkamlar ve barikatlar hazirlandi MuharebeTebriz de hastalanarak olen Ozdemiroglu Osman Pasa nin nakli Sufiyan den Tebriz e ilerleyen Osmanli ordusu ilk olarak Sufiyan onlerinde Safevi onculeriyle karsilastilar Bunun uzerine Osmanli ordusu muharebe duzeni alarak ileri harekatini surdurdu Buna gore Van Beylerbeyi Cigalazade Sinan Pasa ve Diyarbakir Beylerbeyi askerleriyle birlikte ordunun onune gecmis ordunun sag kanadina Rumeli kisitli sayida Anadolu ve Sivas askeriyle Anadolu Beylerbeyi Hasan Pasa sol kanadina ise Halep Beylerbeyi ile Erzurum ve Trablussam askeri yerlesmisti Maras Beylerbeyi Davut Han ve Karaman Beylerbeyi Murad Pasa da ordunun artciligini yapiyordu Merkezde ise darbzenler ve arkasinda Yeniceriler vardi Buna mukabil Safevi sehzadesi komutasindaki birliklerle yaklasik 5 000 piyade ve 5 000 suvari Tebriz cevresindeki bahcelerde Osmanli ordusunun yaklasma yolu uzerine pusu kurarak beklemeye basladi Osmanli ordusunun Tebriz in yaklasik 18 kilometre kuzeybatisindaki Alvar a yaklasmasi uzerine pusudaki Safevi kuvvetleri mevzilerden cikarak Osmanli ordusuna sol yandan saldirdi ve Osmanli ordusunun sag kanadindaki Rumeli askeriyle catisma basladi 21 Eylul 1585 Rumeli Delilerinin kethudasinin ilk carpismada oldurulmesi uzerine Iran birligi baskisini artirarak Osmanli sag kanadini sikistirmaya basladi Bunun uzerine Ozdemiroglu Osman Pasa kanadi takviye etmek amaciyla Van Beylerbeyi Cigalazade Sinan Pasa ve Diyarbakir Beylerbeyi Mehmed Pasa komutasindaki birlikleri gonderdi Bu birlikle dogrudan Hmaza Mirza komutasindaki Iran birliginin uzerine hucuma gecti Sayi ustunlugunu ele geciren ve yaptiklari baskinda surpriz unsurunu kaybeden Safevi birligi sarsildi ve bozulup esirler vererek ve agir kayiplarla geri cekilmeye basladi Ikindi vaktine kadar devam eden carpismalarda Van umerasindan Bilal oglu Koci Bey Iranlilarin Pazuki Hakimi Kilic Bey i oldurup Karadag Hakimi ve Hamza Mirza nin Divan beyini esir aldi Cekilen Hamza Mirza Tebriz in 12 mil uzaginda asil Iran ordusuyla bekleyen babasi Hudabende ye katildi Ozdemiroglu Osman Pasa bu zaferde onemli rol oynayan Van Beylerbeyi Vezir Cigalazade Sinan Pasa Diyarbekir Beylerbeyi Solak Ferhad Pasazade Mehmed Pasa eski Sehrizor Beylerbeyi Cerkez Iskender Pasazade Bolu Beyi Mehmed Bey ve Bitlis Hakimi Seref Han i odullendirdiMuharebe sonrasi daki Iran pususunu bosa cikartarak yi yenilgi halinde geri cekilmeye zorlayan Osmanli ordusu yoluna devam ederek once Tebriz in kuzeyinden gecen ya ilerleyerek sehrin onlerine geldi 23 Eylul Cikan catismalar sonucunda Osmanli ordusunun topcu gucune direnemeyecegini anlayan Tebriz halki ve garnizonu 25 Eylul 1585 te teslim oldu Ayrica bakinizTebriz Kusatmasi 1585 Kaynakca Islam Ansiklopedisi Tebriz maddesi Istanbul 2011 c 40 s 220 8 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mart 2022 Osmanli Iran Siyasi Munasebetleri I 1578 1590 Bekir Kutukoglu Istanbul Universitesi Edebiyat Fakultesi Yayinlari Istanbul 1962 s 147 148 1585 Yilinda Tebriz Seferine Cikan Osmanli Ordusunun Ikmal ve Iasesi Orhan Kilic Askeri Tarih Bulteni S 46 Subat 1999 s 111 112 Osmanli Safevi Mucadelesinde Askeri Harekat Alani ve Muharebeler 1578 1590 Turgay Kocak 29 Mayis Universitesi Istanbul 2016 s 62 a b Sultan III Murad Donemi Osmanli Sark Seferlerini Ihtiva Eden Iki Manzum Tarih Asafi nin Secaatnamesi ve Harimi nin Gonca i Bag i Murad i Suleyman Eroglu International Journal of Humanities and Research Subat 2020 Yil 4 Sayi 4 c 3 s 62 Habesistan dan Kafkasya ya Bir Osmanli Pasasi Ozdemiroglu Osman Pasa Cetin Sungur Hacettepe Universitesi Ankara 2012 s 129 130 Iran at War Dr Kavekh Farookh Osprey Publishing 2011 Oxford 2011 s 50