Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli.Kasım 2021) () ( |
Amasya Protokolü veya Amasya Görüşmeleri, İstanbul Hükümeti ile Heyet-i Temsiliye arasında 22 Ekim 1919'da yapılan protokoldür.
Mustafa Kemal Paşa, Rauf Orbay ve Bekir Sami Beylerle birlikte 18 Ekim 1919'da Amasya'ya gelerek Salih Paşa ile 20 Ekim'de görüşmelere başladılar ve Sivas Kongresi'nce kabul edilen esaslar üzerinde görüşmeler başladı.
Görüşülen maddeler
Sivas Kongresi'nce kabul edilmiş bulunan esaslar üzerinde görüşmeler 22 Ekim'e kadar sürdü ve taraflar şu esaslar üzerinde anlaştılar:
- Türk illerinin düşmana şu veya bu suretle terk olunmaması, hiçbir himaye ve manda kabul edilmemesi, Türk vatanının bütünlüğünün ve bağımsızlığının korunması
- Müslüman olmayan topluluklara Türk memleketlerinin siyasi egemenlik ve sosyal dengesini bozacak biçimde ayrıcalıklar verilmemesi.
- Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'nin hukuki bir kurul olmak üzere İstanbul Hükûmeti tarafından tanınması.
- İtilaf Devletleri ile Osmanlı Devleti arasında barışın kurulması için toplanacak konferansa Heyet-i Temsiliye tarafından da uygun görülen kimselerin gönderilmesi
- Osmanlı Meclis-i Mebûsan'nın İstanbul'da toplanmasının güvenlik bakımından uygun olmadığı.
Son madde, yani meclisin İstanbul dışında toplanacağı hükmü, anayasaya aykırı olacağı gerekçesiyle İstanbul Hükûmeti tarafından kabul edilmedi. Mustafa Kemal Paşa da ısrar etmedi. Amasya'da varılan anlaşma ile İstanbul Hükûmeti Temsil Heyeti'ni resmen tanımış oluyordu.
Sonuç ve Önemi
- Osmanlı yönetimi İstanbul'da toplanması şartıyla Mebusan Meclisinin açılmasını kabul etti.
- Temsil Kurulu rızasını almadan barış görüşmesine gitmeme kararını reddetti.
- İstanbul Hükümeti, Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'ni ve Temsil kurulunu tanıdı.
- Anadolu hareketi İstanbul hükûmetine karşı siyasal bir başarı kazandı.
- İstanbul Hükûmeti, Atatürk'ün deyimiyle Anadolu'ya tabi olmak zorunda kaldı.
- İstanbul Hükûmeti Temsil Heyetini tanımak istemedi.
Kaynakça
![]() | Türkiye ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Amasya Protokolu haber gazete kitap akademik JSTOR Kasim 2021 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Amasya Protokolu veya Amasya Gorusmeleri Istanbul Hukumeti ile Heyet i Temsiliye arasinda 22 Ekim 1919 da yapilan protokoldur Mustafa Kemal Pasa Rauf Orbay ve Bekir Sami Beylerle birlikte 18 Ekim 1919 da Amasya ya gelerek Salih Pasa ile 20 Ekim de gorusmelere basladilar ve Sivas Kongresi nce kabul edilen esaslar uzerinde gorusmeler basladi Gorusulen maddelerSivas Kongresi nce kabul edilmis bulunan esaslar uzerinde gorusmeler 22 Ekim e kadar surdu ve taraflar su esaslar uzerinde anlastilar Turk illerinin dusmana su veya bu suretle terk olunmamasi hicbir himaye ve manda kabul edilmemesi Turk vataninin butunlugunun ve bagimsizliginin korunmasi Musluman olmayan topluluklara Turk memleketlerinin siyasi egemenlik ve sosyal dengesini bozacak bicimde ayricaliklar verilmemesi Anadolu ve Rumeli Mudafaa i Hukuk Cemiyeti nin hukuki bir kurul olmak uzere Istanbul Hukumeti tarafindan taninmasi Itilaf Devletleri ile Osmanli Devleti arasinda barisin kurulmasi icin toplanacak konferansa Heyet i Temsiliye tarafindan da uygun gorulen kimselerin gonderilmesi Osmanli Meclis i Mebusan nin Istanbul da toplanmasinin guvenlik bakimindan uygun olmadigi Son madde yani meclisin Istanbul disinda toplanacagi hukmu anayasaya aykiri olacagi gerekcesiyle Istanbul Hukumeti tarafindan kabul edilmedi Mustafa Kemal Pasa da israr etmedi Amasya da varilan anlasma ile Istanbul Hukumeti Temsil Heyeti ni resmen tanimis oluyordu Sonuc ve OnemiOsmanli yonetimi Istanbul da toplanmasi sartiyla Mebusan Meclisinin acilmasini kabul etti Temsil Kurulu rizasini almadan baris gorusmesine gitmeme kararini reddetti Istanbul Hukumeti Anadolu ve Rumeli Mudafaa i Hukuk Cemiyeti ni ve Temsil kurulunu tanidi Anadolu hareketi Istanbul hukumetine karsi siyasal bir basari kazandi Istanbul Hukumeti Ataturk un deyimiyle Anadolu ya tabi olmak zorunda kaldi Istanbul Hukumeti Temsil Heyetini tanimak istemedi Kaynakca a b c d e f g milliyet com tr 7 Haziran 2021 14 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Kasim 2021 Turkiye ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz