Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Andıra Deniz Muharebesi, 1684-1699 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.
| Andıra Deniz Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1684-1699 Osmanlı-Venedik Savaşı/Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları | |||||||
 Andıra adası ve Venedik donanmasının sığındığı Gavrion limanı | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Venedik Cumhuriyeti Malta Şövalyeleri Papalık |  Osmanlı İmparatorluğu | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Lord Contarini Kont Thun Francesco Feretti | Mezamorta Hüseyin Paşa | ||||||
| Güçler | |||||||
| 32 kalyon, çektiri ve firkete | 35 kalyon ve firkete | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| 56 ölü ve 125 yaralı 1 çektiri 1 firkete | ~200 ölü ve yaralı | ||||||
Bir önceki yıl Venedik donanmasını Koyun Adaları Muharebesi'nde yenilgiye uğratan Mezamorta Hüseyin Paşa komutasındaki Osmanlı donanması, 1696 yılında Venedik-Papalık-Malta donanmasıyla karşı karşıya geldiği 22 Ağustos'ta Andıra açıklarındaki tek muharebede kısmî bir başarı kazandı.
Muharebe öncesi
17 Nisan 1696'da Yedikule'den hareketle, Çanakkale Boğazı'nda 52 gün bekleyen Osmanlı donanması ardından 12 Haziran'da Foça limanında Garp ocakları (Cezayir, Tunus ve Trablusgarp'tan) kalyonlarıyla buluştu. 37 kalyon, iki ateş gemisi ve 27 firketeden müteşekkil donanma 6 Temmuz'da Koyun adaları önüne demirledi ve Venedik donanmasını gözlemlemek için burada 31 gün kalarak etrafa keşif amaçlı firketeler gönderdi.
Lord Contarini komutasındaki 22 parçalık Venedik donanması Haziran'da Girit'teki Venedik kalelerindeki garnizonları takviye ettikten sonra, 28 Temmuz'da Andıra adası açıklarına geldi. Francesco Feretti komutasındaki Papalık ve Kont Thun komutasındaki Malta filoları da Anabolu civarına gelerek Venedik donanmasına katıldı.
6 Ağustos'ta ise Mezamorta Hüseyin Paşa komutasındaki 35 parçalık Osmanlı donanması (15'i Cezayir, Tunus ve Trablusgarp'tan) Andıra adasının kuzeyine geldi (Rusya'nın Azak Kuşatması nedeniyle Osmanlı donanmasının kaydadeğer bir bölümü Azak Denizi'ndeydi).
Muharebe
Taraflar günlerce rüzgârın kendi lehlerine esmesini beklediler ve hareketsiz kaldılar. 21 Ağustos'ta Osmanlı donanmasının taarruz girişimi rüzgârın yetersizliği nedeniyle âkim kalırken, 22 Ağustos'ta rüzgârın Venedik-Papalık-Malta donanması lehine olacak şekilde poyrazdan lodosa dönmesi üzerine Lord Contarini çatışmaya girmeye karar verdi.
Osmanlı donanması iki sıra halinde muharebe düzeni alırken Venedik-Papalık-Malta donanması ateş gücü yüksek 7 kalyonuyla hücuma geçti. Bununla birlikte, taraflar top atışı mesafesini koruyarak tam bir angajmana girmekten kaçındılar. Top atışları neticesinde Venedik donanmasının birer çektiri ve firketesi battı, birçok gemisi de hasar gördü.
Saat 16.00'ya doğru rüzgâr kesilince taraflar muharebeyi sonlandırarak geri çekildiler. Venedik donanmasının 2 gemi kaybına karşılık Osmanlı donanması gemi kaybetmezken, Osmanlı donanmasının yaklaşık 200 kişilik kaybına karşılık Venedik-Papalık-Malta donanması da 56 ölü ve 125 yaralı verdi.
Muharebe sonrası
Muharebeden sonra Venedik-Papalık-Malta donanması bir süre Andıra ile İstendil, Osmanlı donanması ise Şıra ve Berre adaları arasında seyrederek birbirlerini yokladılar. 14/16 Eylül'de Osmanlı donanması Mürted ve Gavur arasında Venedik-Papalık-Malta donanmasıyla karşı karşıya geldi.
Rüzgar yine yetersiz olduğundan Venedik-Papalık-Malta donanması angajmana girmeden ateş gemileriyle saldırmak gayesindeyken, Osmanlı donanması da 19 Eylül'den sonra başlayan şiddetli rüzgâr ve akıntı sebebiyle hareketsiz kaldı. Mezamorta Hüseyin Paşa 21 Eylül'de Venedik-Papalık-Malta donanmasının Anabolu'ya çekildiğini öğrenince 23 Eylül’de geri dönme kararı aldı.
Ekim ortasında Osmanlı donanmasının Cezayir, Tunus ve Trablusgarp gemileri Ege Denizi'ni terkederek üslerine döndü. Osmanlı donanması da 23 Ekim'de Çanakkale Boğazı'ndan üslerine dönerken Venedik-Papalık-Malta donanması da Aralık'ta limanlarına dağıldı.
Kaynakça
- ^ "İslam Ansiklopedisi, "Mezemorta Hüseyin Paşa" maddesi, Türk Diyanet Vakfı, Ankara (2004), c.29. s.525". 20 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Eylül 2022.
- ^ "Mezemorta Hüseyin Paşa", Zehra Orakçı, Fatih Sultan Mehmet Üniversitesi, İstanbul (2021), s.83
- ^ "Osmanlı Donanması (1572-1923)", Daniel Panzac, çev. Ahmet Maden & Sertaç Can Polat, İstanbul (2018), s.168
- ^ "Nusretnâme", Silâhdâr Fındıklılı Mehmed Ağa, s.343-344
- ^ "Naval wars in the Levant, 1559-1853", R.C. Anderson, Princeton University Press (1952), s.225
- ^ "Nusretnâme", Silâhdâr Fındıklılı Mehmed Ağa, s.345-346
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Andira Deniz Muharebesi 1684 1699 Osmanli Venedik Savasi nda evre Andira Deniz Muharebesi1684 1699 Osmanli Venedik Savasi Osmanli Kutsal Ittifak SavaslariAndira adasi ve Venedik donanmasinin sigindigi Gavrion limaniTarih22 Agustos 1696BolgeAndira adasi aciklari Ege DeniziSonucTaktiksel Osmanli zaferiTaraflarVenedik Cumhuriyeti Malta Sovalyeleri PapalikOsmanli ImparatorluguKomutanlar ve liderlerLord Contarini Kont Thun Francesco FerettiMezamorta Huseyin PasaGucler32 kalyon cektiri ve firkete35 kalyon ve firketeKayiplar56 olu ve 125 yarali 1 cektiri 1 firkete 200 olu ve yarali Bir onceki yil Venedik donanmasini Koyun Adalari Muharebesi nde yenilgiye ugratan Mezamorta Huseyin Pasa komutasindaki Osmanli donanmasi 1696 yilinda Venedik Papalik Malta donanmasiyla karsi karsiya geldigi 22 Agustos ta Andira aciklarindaki tek muharebede kismi bir basari kazandi Muharebe oncesiMezamorta Huseyin Pasa 17 Nisan 1696 da Yedikule den hareketle Canakkale Bogazi nda 52 gun bekleyen Osmanli donanmasi ardindan 12 Haziran da Foca limaninda Garp ocaklari Cezayir Tunus ve Trablusgarp tan kalyonlariyla bulustu 37 kalyon iki ates gemisi ve 27 firketeden mutesekkil donanma 6 Temmuz da Koyun adalari onune demirledi ve Venedik donanmasini gozlemlemek icin burada 31 gun kalarak etrafa kesif amacli firketeler gonderdi Lord Contarini komutasindaki 22 parcalik Venedik donanmasi Haziran da Girit teki Venedik kalelerindeki garnizonlari takviye ettikten sonra 28 Temmuz da Andira adasi aciklarina geldi Francesco Feretti komutasindaki Papalik ve Kont Thun komutasindaki Malta filolari da Anabolu civarina gelerek Venedik donanmasina katildi 6 Agustos ta ise Mezamorta Huseyin Pasa komutasindaki 35 parcalik Osmanli donanmasi 15 i Cezayir Tunus ve Trablusgarp tan Andira adasinin kuzeyine geldi Rusya nin Azak Kusatmasi nedeniyle Osmanli donanmasinin kaydadeger bir bolumu Azak Denizi ndeydi MuharebeTaraflar gunlerce ruzgarin kendi lehlerine esmesini beklediler ve hareketsiz kaldilar 21 Agustos ta Osmanli donanmasinin taarruz girisimi ruzgarin yetersizligi nedeniyle akim kalirken 22 Agustos ta ruzgarin Venedik Papalik Malta donanmasi lehine olacak sekilde poyrazdan lodosa donmesi uzerine Lord Contarini catismaya girmeye karar verdi Osmanli donanmasi iki sira halinde muharebe duzeni alirken Venedik Papalik Malta donanmasi ates gucu yuksek 7 kalyonuyla hucuma gecti Bununla birlikte taraflar top atisi mesafesini koruyarak tam bir angajmana girmekten kacindilar Top atislari neticesinde Venedik donanmasinin birer cektiri ve firketesi batti bircok gemisi de hasar gordu Saat 16 00 ya dogru ruzgar kesilince taraflar muharebeyi sonlandirarak geri cekildiler Venedik donanmasinin 2 gemi kaybina karsilik Osmanli donanmasi gemi kaybetmezken Osmanli donanmasinin yaklasik 200 kisilik kaybina karsilik Venedik Papalik Malta donanmasi da 56 olu ve 125 yarali verdi Muharebe sonrasiMuharebeden sonra Venedik Papalik Malta donanmasi bir sure Andira ile Istendil Osmanli donanmasi ise Sira ve Berre adalari arasinda seyrederek birbirlerini yokladilar 14 16 Eylul de Osmanli donanmasi Murted ve Gavur arasinda Venedik Papalik Malta donanmasiyla karsi karsiya geldi Ruzgar yine yetersiz oldugundan Venedik Papalik Malta donanmasi angajmana girmeden ates gemileriyle saldirmak gayesindeyken Osmanli donanmasi da 19 Eylul den sonra baslayan siddetli ruzgar ve akinti sebebiyle hareketsiz kaldi Mezamorta Huseyin Pasa 21 Eylul de Venedik Papalik Malta donanmasinin Anabolu ya cekildigini ogrenince 23 Eylul de geri donme karari aldi Ekim ortasinda Osmanli donanmasinin Cezayir Tunus ve Trablusgarp gemileri Ege Denizi ni terkederek uslerine dondu Osmanli donanmasi da 23 Ekim de Canakkale Bogazi ndan uslerine donerken Venedik Papalik Malta donanmasi da Aralik ta limanlarina dagildi Kaynakca Islam Ansiklopedisi Mezemorta Huseyin Pasa maddesi Turk Diyanet Vakfi Ankara 2004 c 29 s 525 20 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Eylul 2022 Mezemorta Huseyin Pasa Zehra Orakci Fatih Sultan Mehmet Universitesi Istanbul 2021 s 83 Osmanli Donanmasi 1572 1923 Daniel Panzac cev Ahmet Maden amp Sertac Can Polat Istanbul 2018 s 168 Nusretname Silahdar Findiklili Mehmed Aga s 343 344 Naval wars in the Levant 1559 1853 R C Anderson Princeton University Press 1952 s 225 Nusretname Silahdar Findiklili Mehmed Aga s 345 346