Anna Czerwińska (10 Temmuz 1949 – 31 Ocak 2023), Polonyalı kadın dağcı. Everest Dağı'nın (o dönemde) 50 yaşlarındayken zirvesine tırmanan en yaşlı kadın dağcı olarak bilinir. Ayrıca dağcılık hakkında bazı kitapları kaleme almıştır.
Kişisel bilgileri | ||
---|---|---|
Doğumu | 10 Temmuz 1949 Varşova, Polonya | |
Ölümü | 31 Ocak 2023 (72 yaşında) Varşova, Polonya | |
Spor | ||
Ülke | Polonya | |
Spor | Dağcılık | |
Madalyalar
|
Yaşamı ve kariyeri
Czerwińska, 10 Temmuz 1949'da Varşova, Polonya'da doğdu. Yedi Zirveler'e ulaşan ilk Polonyalı kadın dağcı oldu. Eczacılık eğitimi aldıktan sonra bir süre sağlık sektöründe çalıştıktan sonra dağcılığa yönelmiştir. Genellikle tamamı kadınlardan oluşan ekiplerle 33 yıl boyunca tırmanışlar yaptı. 1977 yazında Krystyna Palmowska ile birlikte Matterhorn'un Kuzey Yüzü'ne tırmandı. Kadın dağcılar ilk kez bu kadar zor bir zirveye tırmanıyordu.
1978 kışında bu sefer Krystyna Palmowska, Wanda Rutkiewicz ve Irena Kesa Czerwińska ile birlikte yine Matterhorn'un kuzey Yüzü'ne tırmandı. Yine kadınlardan oluşan ekibiyle başarılı bir tırmanış gerçekleştirerek Avrupa'da dağcılık sporu çevrelerinde sansasyon yarattı. Czerwińska, 1975'te Polonya Gasherbrums Keşif Gezisi'ne katılan ekip içinde yer aldı. 1979'da Krystyna Palmowska ile Pakistan'da Rakapoşi (7788 m) adlı yeni bir rotaya tırmanış gerçekleştirdi. Her iki dağcıda 30 Haziran 1983'te bu kez 8047 metre yüksekliğindeki Karlı Zirve, Kayalık Zirve ile Geniş Zirve'ye başarıyla tırmandılar. Czerwińska, 1982, 1984 ve 1986'da K2'nin zirvesine ulaşmaya çalıştı ve son tırmanışında 13 dağcının öldüğü trajediye tanık oldu. Wanda Rutkiewicz ve Krystyna Palmowska ile birlikte 15 Temmuz 1985'te Nanga Parbat'ın zirvesine destek olmadan ulaşan ilk kadın dağcı takımı oldular. 1980'de ve 1990'da iki defa keşif gezisinin lideri olarak Kançencunga'ya tırmanmayı denedi.
Czerwińska, 1988 ile 1990'da iki kez Makalu Keşif Gezisi'ne katılarak liderlik yapmıştır. Beş yıl boyunca kıtaların en yüksek zirvelerine: 1995'te Aconcagua (Güney Amerika) ile Kilimanjaro (Afrika), 1996'da McKinley Dağı (Kuzey Amerika), Elbruz (Avrupa) ile Kosciuszko Dağı (Avustralya), 1998'de Vinson Dağı (Antarktika), 1999'da Carstensz Piramidi (Okyanusya, Avustralya) ve 22 Mayıs 2000'de Everest Dağı'na (Asya) önemli başarılı tırmanışlar gerçekleştirdi. 6 Haziran 2000'de Shishapangma'nın zirvesine çıkmayı başardı. Matterhorn, Gaşerbrum, Broad Peak, Nanga Parbat ve K2'ye tırmanma hakkında birçok kitap yazdı veya kitap hazırlayanlara kaynak oldu. Yaşadığı dönemde Everest Dağı'nın zirvesine ulaşan en yaşlı kadın dağcoı olarak tarihe geçti. Son olarak 21 Mayıs 2001 ve 25 Eylül 2001'de iki defa önceden; Cho Oyu olarak bilinen Lhotse'nin zirvesine ulaştıktan sonra köşesine çekildi. Hizmetleri nedeniyle 2003'te Gümüş Liyakat Madalyası'nı, 2017'de Süper Devi Ödülü'nü ve 2019'da Kalos Kagathos Madalyası'nı aldı. Aynı zamanda Polonya Dağcılık Federasyonu'nun onursal üyesiydi.
Ölümü
Czerwińska, 31 Ocak 2023'te doğum yeri Varşova, Polonya'da kanser nedeniyle 72 yaşında öldü.
Tırmanılan önemli dağlar
Tırmanılan sekiz bin metrelik dağların listesi:
- 1983 - Broad Peak-Rocky Dağları (bağımsız olarak 8000 metre tahmini)
- 1985: Nanga Parbat
- 1986: K2 (8200 metre yüksekliğe kadar)
- 2000: Everest Dağı
- 2000: Shishapangma (Merkez-Tepe)
- 2001: Lhotse
- 2001: Cho Oyu
- 2003: Gaşerbrum II
- 2006: Makalu
Ayrıca bakınız
- Everest Dağı'nın zirvesine 20. yüzyılda tırmananların listesi 27 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Everest Dağı rekorlarının listesi 6 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
- ^ Zmarła Anna Czerwińska, wybitna himalaistka 9 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Lehçe)
- ^ In making any "highest mountains" list, one needs to use a criterion to exclude subpeaks and only list independent mountains. There is no universally agreed-upon such criterion. However the (generally accepted) list of fourteen eight-thousanders is obtained if one uses a cutoff of between 200 and 500 metres (610 and 1524 feet). Some eight-thousand metre subpeaks have been climbed as goals in themselves, for example Lhotse Middle, but this is quite rare.
Dış bağlantılar
- Anna Czerwinska the famous Polish climber 3 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .(İngilizce)
Bir Polonyalının biyografisi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Sporcu ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Anna Czerwinska 10 Temmuz 1949 31 Ocak 2023 Polonyali kadin dagci Everest Dagi nin o donemde 50 yaslarindayken zirvesine tirmanan en yasli kadin dagci olarak bilinir Ayrica dagcilik hakkinda bazi kitaplari kaleme almistir Anna CzerwinskaKisisel bilgileriDogumu10 Temmuz 1949 Varsova PolonyaOlumu31 Ocak 2023 72 yasinda Varsova PolonyaSporUlkePolonyaSporDagcilikMadalyalar Gumus Liyakat Madalyasi 2003 Kalos Kagathos Madalyasi 2019 Yasami ve kariyeriCzerwinska 10 Temmuz 1949 da Varsova Polonya da dogdu Yedi Zirveler e ulasan ilk Polonyali kadin dagci oldu Eczacilik egitimi aldiktan sonra bir sure saglik sektorunde calistiktan sonra dagciliga yonelmistir Genellikle tamami kadinlardan olusan ekiplerle 33 yil boyunca tirmanislar yapti 1977 yazinda Krystyna Palmowska ile birlikte Matterhorn un Kuzey Yuzu ne tirmandi Kadin dagcilar ilk kez bu kadar zor bir zirveye tirmaniyordu 1978 kisinda bu sefer Krystyna Palmowska Wanda Rutkiewicz ve Irena Kesa Czerwinska ile birlikte yine Matterhorn un kuzey Yuzu ne tirmandi Yine kadinlardan olusan ekibiyle basarili bir tirmanis gerceklestirerek Avrupa da dagcilik sporu cevrelerinde sansasyon yaratti Czerwinska 1975 te Polonya Gasherbrums Kesif Gezisi ne katilan ekip icinde yer aldi 1979 da Krystyna Palmowska ile Pakistan da Rakaposi 7788 m adli yeni bir rotaya tirmanis gerceklestirdi Her iki dagcida 30 Haziran 1983 te bu kez 8047 metre yuksekligindeki Karli Zirve Kayalik Zirve ile Genis Zirve ye basariyla tirmandilar Czerwinska 1982 1984 ve 1986 da K2 nin zirvesine ulasmaya calisti ve son tirmanisinda 13 dagcinin oldugu trajediye tanik oldu Wanda Rutkiewicz ve Krystyna Palmowska ile birlikte 15 Temmuz 1985 te Nanga Parbat in zirvesine destek olmadan ulasan ilk kadin dagci takimi oldular 1980 de ve 1990 da iki defa kesif gezisinin lideri olarak Kancencunga ya tirmanmayi denedi Czerwinska 1988 ile 1990 da iki kez Makalu Kesif Gezisi ne katilarak liderlik yapmistir Bes yil boyunca kitalarin en yuksek zirvelerine 1995 te Aconcagua Guney Amerika ile Kilimanjaro Afrika 1996 da McKinley Dagi Kuzey Amerika Elbruz Avrupa ile Kosciuszko Dagi Avustralya 1998 de Vinson Dagi Antarktika 1999 da Carstensz Piramidi Okyanusya Avustralya ve 22 Mayis 2000 de Everest Dagi na Asya onemli basarili tirmanislar gerceklestirdi 6 Haziran 2000 de Shishapangma nin zirvesine cikmayi basardi Matterhorn Gaserbrum Broad Peak Nanga Parbat ve K2 ye tirmanma hakkinda bircok kitap yazdi veya kitap hazirlayanlara kaynak oldu Yasadigi donemde Everest Dagi nin zirvesine ulasan en yasli kadin dagcoi olarak tarihe gecti Son olarak 21 Mayis 2001 ve 25 Eylul 2001 de iki defa onceden Cho Oyu olarak bilinen Lhotse nin zirvesine ulastiktan sonra kosesine cekildi Hizmetleri nedeniyle 2003 te Gumus Liyakat Madalyasi ni 2017 de Super Devi Odulu nu ve 2019 da Kalos Kagathos Madalyasi ni aldi Ayni zamanda Polonya Dagcilik Federasyonu nun onursal uyesiydi OlumuCzerwinska 31 Ocak 2023 te dogum yeri Varsova Polonya da kanser nedeniyle 72 yasinda oldu Tirmanilan onemli daglarTirmanilan sekiz bin metrelik daglarin listesi 1983 Broad Peak Rocky Daglari bagimsiz olarak 8000 metre tahmini 1985 Nanga Parbat 1986 K2 8200 metre yukseklige kadar 2000 Everest Dagi 2000 Shishapangma Merkez Tepe 2001 Lhotse 2001 Cho Oyu 2003 Gaserbrum II 2006 MakaluAyrica bakinizEverest Dagi nin zirvesine 20 yuzyilda tirmananlarin listesi 27 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Everest Dagi rekorlarinin listesi 6 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Kaynakca Zmarla Anna Czerwinska wybitna himalaistka 9 Subat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Lehce In making any highest mountains list one needs to use a criterion to exclude subpeaks and only list independent mountains There is no universally agreed upon such criterion However the generally accepted list of fourteen eight thousanders is obtained if one uses a cutoff of between 200 and 500 metres 610 and 1524 feet Some eight thousand metre subpeaks have been climbed as goals in themselves for example Lhotse Middle but this is quite rare Dis baglantilarAnna Czerwinska the famous Polish climber 3 Subat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Bir Polonyalinin biyografisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Sporcu ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz