Antik Makedon ordusu, antik dünyanın en büyük askeri güçleri arasında yer alan, Makedon Kralı II. Filip tarafından yaratılmış ve Büyük İskender ile yükseliş dönemini yaşamış, Antik Makedonya Krallığı'na bağlı ordu.
Antik Makedon ordusu | |
---|---|
Atının üzerinde iken Büyük İskender. Herakles'in aslan derisi görünümünde bir kask takıyor (Sidon'da keşfedilen, İskender Lahdi'nden bir detay). | |
Kuruluş | M.Ö. 600–MÖ 146 |
Kurucu(lar) | II. Filip |
Bağlılık | |
Lider(ler) | Büyük İskender (yükseliş dönemi) Filip II (ilk dönemi) |
Merkez(ler) | Pella Babil |
Etkin bölgeler | |
Büyüklük | Dönemin Yunan tarihçisi Diodorus Siculus'un aldığı kayıtlara göre Büyük İskender dönemi ordu kuvveti:
|
Müttefikler | Helen Birliği |
Rakip(ler) | |
Çatışma(lar) |
|
Öncesinde, Makedon ordusu Yunan dünyasının politikasında çok az hesaba katılmıştı ve Makedonlar alt sınıf bir toplum olarak görülüyordu. Silahlar ve taktiklerdeki en son yenilikler Filip II tarafından kabul edildi ve rafine edildi ve benzersiz esnek ve etkili bir ordu yarattı. Filip, askerlik hizmetini tam zamanlı bir meslek olarak tanıtarak, adamlarını düzenli olarak delebildi ve saflarında birlik ve uyum sağladı. Oldukça kısa bir sürede bu, antik dünyanın en iyi askeri makinelerinden birinin yaratılmasına yol açtı. Taktik gelişmeler, Thebes Epaminondas ve Atina Iphicrates gibi erkekler tarafından yapılan geleneksel Yunan falanksının konuşlandırılmasındaki son gelişmeleri içeriyordu.
Filip, bu askeri yenilikçileri Epaminondas'ın daha derin falanks ve Iphicrates'in daha uzun mızrak ve daha küçük ve daha hafif bir kalkan kombinasyonu kullanarak geliştirdi. Ancak Makedon kralı da yenilik yaptı; çok daha uzun bir mızrak, iki elli turna kullanımını tanıttı. Makedon pike sarissa, saldırganına hem saldırgan hem de defansif birçok avantaj sağladı. Yunan savaşında ilk kez, süvari savaşta belirleyici bir kol haline geldi. Makedon ordusu, farklı birlik türlerinin koordinasyonunu, kombine silah taktiklerinin erken bir örneğini mükemmelleştirdi—ağır piyade falanks, çarpışma piyadeleri, okçular, hafif süvari ve ağır süvari ve kuşatma motorları savaşta konuşlandırıldı; her birlik tipi kendi özel avantajı için kullanılır ve karşılıklı destek sinerjisi yaratır.
Tarihi
Makedon kralı II. Filip, Büyük İskender'in babası olmasaydı, daha çok birinci sınıf bir askeri yenilikçi, taktikçi ve stratejist ve bir politikacı olarak bilinirdi. Buna rağmen İskender'in fethleri, babasının yarattığı ordu olmasaydı imkansız olurdu. Bazı Yunan şehir devletleri tarafından yarı-barbar olarak kabul edilen Makedonlar, savaşçı bir halkdı. Filip, Makedonya'nın kontrolünü ele geçirdiğinde Makedonya Krallığı, Yunan dünyasının saçaklarında geri kalmış bir devletti ve geleneksel düşmanları olan İliryalılar, Paeonyalılar ve Trakyalılar tarafından birçok kez kuşatıldı.
Göğüslük ve başlık giyen Makedon süvari ve piyadeleri, Peloponezya Savaşı'na (MÖ 431–404) katıldıklarında ve sonrasında Atina ve Sparta Makedon piyadelerini desteklemek yerine Yunan piyadelerini desteklediler. Bu dönemde Makedon piyadeleri zayıf eğitimli çobanlar ve çiftçilerden oluşuyordu. Filip'in MÖ 359'daki saltanatının başlangıcında Nicholas Sekunda, Makedon ordusunun büyüklüğünün MÖ 5. yüzyıldaki kayıtla aynı olduğunu saptadı: 10,000 piyade ve 600 süvari. Bununla birlikte Malcolm Errington, Makedon kayıtçıların eski yazarlar tarafından sağlanan boyutlarına ilişkin herhangi bir büyüklüğün bir dereceye kadar şüpheyle yaklaşılması gerektiğine dikkat çekiyordu. Çünkü modern geçmişçilerin gerçekliğini doğrulayabilmeleri için çok az yolun varolduğunu belirtiyordu.
Filip'in ilk büyük başarısı, Makedonya'yı ordusu aracılığıyla birleştirmekti. Asker yetiştirdi ve ordusunu topraktaki zenginlik, onur ve iktidarın tek düşmanı yaptı. Makedonya'nın asi şereflileri, subaylar, seçkin süvariler ve yayla köylüleri taburları oldu. Filip, onları silah altında tutmak ve zaptetmek için oldukça güçlük de çekti. Fakat manevralar ve tatbikatlar, rekabetçi olaylara karşılaştırıldı ve her bir asker bölüğü, yönetime daha şerefli gözükmek ve statüsünü korumak için diğer makedon taburları ile vahşilik rekabetine girdiler. Böylece savaşlarda Makedon orduları. Rakip ülkenin ordusunu bu gözükara askerler sayesinde çok kısa bir sürede yok ediyordu.
Yerli Makedon asaletine politik destek veren Filip, Yunanistan'ın dört bir yanından gelen askerî aileleri, düşmanlarından fethettiği veya el koyduğu topraklara yerleştirmeye davet etti. Pangaeus Dağı'nın altın açısından zengin madenlerini ve bölgeye hakim olan Amphipolis şehrini kontrol ettikten sonra, bu büyük orduyu desteklemek için büyük hazine geliri elde etti. Makedon ordusu, ulusal bir ruhu olan, zamanının Yunan dünyası için alışılmadık kombinasyonlarla dolu profesyonel bir orduydu. Çağdaş Yunan devletlerinin orduları büyük ölçüde vatandaşların ve paralı askerlerin birleşimine dayanıyordu.
İlki, tam zamanlı değildi. Ancak ikincisi, profesyonel olmasına rağmen, yöneticilerine hiç bağlı olmadı veya çok ama çok az bağlı oldu. Filip II'nin ömrünün sonlarına doğru Makedon ordusu, Krallık sınırlarını güney İllyria'ya kadar genişletmişti. Hepsiyle beraber Paeonyalıları ve Trakyalıları da fethetmişti. Tesalya üzerinde bir hegemonya kurdu, Phocis'in ordu gücünü yok etti ve Atina ve Thebei'i birden fazla defa mağlup etti ve haraca bağladı.
Kaynakça
- ^ F.W. Walbank (1933), Aratos of Sicyon
- ^ G.T. Griffith (1935), The Mercenaries of the Hellenistic World
- ^ Bury, s. 684.
- ^ Sekunda 2010, s. 447; Errington 1990, ss. 243–244
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Antik Makedon ordusu antik dunyanin en buyuk askeri gucleri arasinda yer alan Makedon Krali II Filip tarafindan yaratilmis ve Buyuk Iskender ile yukselis donemini yasamis Antik Makedonya Kralligi na bagli ordu Antik Makedon ordusuAtinin uzerinde iken Buyuk Iskender Herakles in aslan derisi gorunumunde bir kask takiyor Sidon da kesfedilen Iskender Lahdi nden bir detay KurulusM O 600 MO 146Kurucu lar II FilipBaglilikPiyadeokcularhoplitleratlilarLider ler Buyuk Iskender yukselis donemi Filip II ilk donemi Merkez ler Pella BabilEtkin bolgelerAntik YunanistanTrakyaLidyaAnadoluAntakyaKibrisMezopotamyaYakin DoguLevantAntik MisirPersyaOrta AsyaBuyuklukDonemin Yunan tarihcisi Diodorus Siculus un aldigi kayitlara gore Buyuk Iskender donemi ordu kuvveti 47 000 55 000 Makedon zorunlu asker 10 000 12 000 Yunan zorunlu asker 5 000 7 000 Parali asker 2 000 5 000 Yunan hoplitToplam 64 000 79 000 askerMuttefiklerHelen BirligiRakip ler Iliryalilar Traklar Atinalilar Thebaililer SpartalilarCatisma lar Chaeronea Savasi Thebes Savasi Granikos Savasi Isos Savasi Gaugamela Savasi Hydaspes SavasiArdil Diadochi Helen ordulari Antigonid Makedon ordusu Seleukos ordusu Batlamy ordusu Oncesinde Makedon ordusu Yunan dunyasinin politikasinda cok az hesaba katilmisti ve Makedonlar alt sinif bir toplum olarak goruluyordu Silahlar ve taktiklerdeki en son yenilikler Filip II tarafindan kabul edildi ve rafine edildi ve benzersiz esnek ve etkili bir ordu yaratti Filip askerlik hizmetini tam zamanli bir meslek olarak tanitarak adamlarini duzenli olarak delebildi ve saflarinda birlik ve uyum sagladi Oldukca kisa bir surede bu antik dunyanin en iyi askeri makinelerinden birinin yaratilmasina yol acti Taktik gelismeler Thebes Epaminondas ve Atina Iphicrates gibi erkekler tarafindan yapilan geleneksel Yunan falanksinin konuslandirilmasindaki son gelismeleri iceriyordu Filip bu askeri yenilikcileri Epaminondas in daha derin falanks ve Iphicrates in daha uzun mizrak ve daha kucuk ve daha hafif bir kalkan kombinasyonu kullanarak gelistirdi Ancak Makedon krali da yenilik yapti cok daha uzun bir mizrak iki elli turna kullanimini tanitti Makedon pike sarissa saldirganina hem saldirgan hem de defansif bircok avantaj sagladi Yunan savasinda ilk kez suvari savasta belirleyici bir kol haline geldi Makedon ordusu farkli birlik turlerinin koordinasyonunu kombine silah taktiklerinin erken bir ornegini mukemmellestirdi agir piyade falanks carpisma piyadeleri okcular hafif suvari ve agir suvari ve kusatma motorlari savasta konuslandirildi her birlik tipi kendi ozel avantaji icin kullanilir ve karsilikli destek sinerjisi yaratir TarihiMakedon krali II Filip Buyuk Iskender in babasi olmasaydi daha cok birinci sinif bir askeri yenilikci taktikci ve stratejist ve bir politikaci olarak bilinirdi Buna ragmen Iskender in fethleri babasinin yarattigi ordu olmasaydi imkansiz olurdu Bazi Yunan sehir devletleri tarafindan yari barbar olarak kabul edilen Makedonlar savasci bir halkdi Filip Makedonya nin kontrolunu ele gecirdiginde Makedonya Kralligi Yunan dunyasinin sacaklarinda geri kalmis bir devletti ve geleneksel dusmanlari olan Iliryalilar Paeonyalilar ve Trakyalilar tarafindan bircok kez kusatildi Gogusluk ve baslik giyen Makedon suvari ve piyadeleri Peloponezya Savasi na MO 431 404 katildiklarinda ve sonrasinda Atina ve Sparta Makedon piyadelerini desteklemek yerine Yunan piyadelerini desteklediler Bu donemde Makedon piyadeleri zayif egitimli cobanlar ve ciftcilerden olusuyordu Filip in MO 359 daki saltanatinin baslangicinda Nicholas Sekunda Makedon ordusunun buyuklugunun MO 5 yuzyildaki kayitla ayni oldugunu saptadi 10 000 piyade ve 600 suvari Bununla birlikte Malcolm Errington Makedon kayitcilarin eski yazarlar tarafindan saglanan boyutlarina iliskin herhangi bir buyuklugun bir dereceye kadar supheyle yaklasilmasi gerektigine dikkat cekiyordu Cunku modern gecmiscilerin gercekligini dogrulayabilmeleri icin cok az yolun varoldugunu belirtiyordu Filip in ilk buyuk basarisi Makedonya yi ordusu araciligiyla birlestirmekti Asker yetistirdi ve ordusunu topraktaki zenginlik onur ve iktidarin tek dusmani yapti Makedonya nin asi sereflileri subaylar seckin suvariler ve yayla koyluleri taburlari oldu Filip onlari silah altinda tutmak ve zaptetmek icin oldukca gucluk de cekti Fakat manevralar ve tatbikatlar rekabetci olaylara karsilastirildi ve her bir asker bolugu yonetime daha serefli gozukmek ve statusunu korumak icin diger makedon taburlari ile vahsilik rekabetine girdiler Boylece savaslarda Makedon ordulari Rakip ulkenin ordusunu bu gozukara askerler sayesinde cok kisa bir surede yok ediyordu Issus Savasi ni gosteren Iskender Mozaik Helenistik bir resmin Roma versiyonu c MO 100 Yerli Makedon asaletine politik destek veren Filip Yunanistan in dort bir yanindan gelen askeri aileleri dusmanlarindan fethettigi veya el koydugu topraklara yerlestirmeye davet etti Pangaeus Dagi nin altin acisindan zengin madenlerini ve bolgeye hakim olan Amphipolis sehrini kontrol ettikten sonra bu buyuk orduyu desteklemek icin buyuk hazine geliri elde etti Makedon ordusu ulusal bir ruhu olan zamaninin Yunan dunyasi icin alisilmadik kombinasyonlarla dolu profesyonel bir orduydu Cagdas Yunan devletlerinin ordulari buyuk olcude vatandaslarin ve parali askerlerin birlesimine dayaniyordu Ilki tam zamanli degildi Ancak ikincisi profesyonel olmasina ragmen yoneticilerine hic bagli olmadi veya cok ama cok az bagli oldu Filip II nin omrunun sonlarina dogru Makedon ordusu Krallik sinirlarini guney Illyria ya kadar genisletmisti Hepsiyle beraber Paeonyalilari ve Trakyalilari da fethetmisti Tesalya uzerinde bir hegemonya kurdu Phocis in ordu gucunu yok etti ve Atina ve Thebei i birden fazla defa maglup etti ve haraca bagladi Kaynakca F W Walbank 1933 Aratos of Sicyon G T Griffith 1935 The Mercenaries of the Hellenistic World Bury s 684 Sekunda 2010 s 447 Errington 1990 ss 243 244