António de Andrade (Tibetçe : ཨང་ཋོ་ནཱི་་དྷུ་་ཨང་དྷུ་ཝ་དྷུ། ; 1580 - 19 Mart 1634), Portekizli bir Cizvit rahibi ve kaşif. 1596'da Cizvitlere girdi. 1600'den 1634'teki ölümüne kadar Hindistan'da misyonerlik faaliyetlerinde bulundu. Andrade, Himalayalar'ı geçip Tibet'e ulaşan ve Tibet topraklarında ilk Katolik misyonunu kuran bilinen ilk Avrupalıydı.
António de Andrade | |
---|---|
Doğum | 1580 Oleiros, Portekiz Krallığı |
Ölüm | 19 Mart 1634 Goa, Portekiz Hindistanı |
Vatandaşlık | Portekizli |
Meslek | Kaşif, rahip |
Tanınma nedeni | Himalayalar'ı aşıp Tibet'e varan ilk Avrupalı |
Yaşamı
António de Andrade, Portekiz'in Oleiros kentinde doğdu. 1600 yılında Portekiz Hindistanı'nın başkenti Goa'ya gitti ve burada yüksek öğrenimine devam etti ve rahip olarak atandı. Babür imparatoru Cihangir'in sarayına bağlı Cizvitlerden biriydi ve Agra'daki Cizvit misyonunun başkanıydı. 1624'te Agra'dan Delhi'ye gitmek üzere ayrıldı ve burada kendisi ve Cizvit kardeşi Manuel Marques, günümüz Hindistan eyaleti Uttarakhand'ın kuzey kesiminde bulunan Badrinath tapınağına giden bir grup Hindu hacıya katıldı. Yolculuk sırasında inanılmaz zorlukların üstesinden gelerek Mana Geçidi'ni geçerek Tibet'e ulaştılar ve bunu yaptıkları bilinen ilk Avrupalılar oldular.
Başkent Tsaparang'daki Batı Tibet krallığı Guge'nin hükümdarı tarafından Tibet'te nazikçe karşılanan Andrade, bir aydan kısa bir süre sonra Goa'daki eyalet pederinden görev için resmi izin almak ve kaynak sağlayıp Tsaparang'a geri dönerken kendisine eşlik edecek diğer misyonerleri getirmek üzere ayrıldı. Andrade 1625'te Tibet'e döndü ve diğer Cizvit misyonerleri de ona katıldı. Bir kilise inşa etmeyi başardılar ve kralın ve kraliyet ailesinin diğer üyelerinin desteğiyle çok sayıda kişinin dinini değiştirdiler. Andrade 1629'da Goa'ya döndü; misyon kısa süre sonra Ladah'ın Guge'yi işgal etmesi, misyoner yanlısı kralın ölümü ve Tsaparang'da Ladahi kontrolündeki düşman bir hükûmetin kurulmasıyla başarısız oldu. Misyonerlere zulme uğradı veya sınır dışı edildi, Tibetli Hristiyanlar Ladah'a gönderildi ve büyük umutlarla başlayan misyon 1640'ta sona erdi.[]
Andrade, 1630'da Cizvitlerin Goa eyaleti Başbabası oldu, 1633'te bu görevden ayrıldı ve St. Paul Koleji'nin rektörlüğüne devam etti. Bu dönemde Goa Engizisyonu'nun temsilcisi olarak da etkindi. 4 Mart 1634'te zehirlendi ve 19 Mart'ta ölene kadar acı içinde kaldı. Onun ölümüyle ilgili Engizisyon soruşturması, olasılıkla Goa yetkilileri ve tüccarları arasındaki güçlü düşmanların desteklediği üniversitedeki hoşnutsuz Cizvitler tarafından öldürüldüğünü ortaya çıkardı. Konu örtbas edildi ve hiç kimse bu suçtan dolayı yargılanmadı. Daha sonraki Cizvit anlatıları, Andrade'yi, Engizisyon görevlisi olarak gösterdiği gayret nedeniyle öldürülen bir inanç şehidi olarak betimledi.[]
Andrade'nin 1624 ve 1626'da yazdığı iki kapsamlı Tibet anlatımı, 1626'da Lizbon'da Portekizce orijinali, ardından 1628'de Segovia'da (İspanya) İspanyolca çevirisi ve aynı yıl Kraków'da (Polonya) bir baskı yayınlandı ve ivedilikle tüm önemli Avrupa dillerine çevrildi; onların Avrupa'nın Tibet hakkındaki bilgisi ve tutumları üzerinde önemli bir etkisi vardı. Andrade'nin anlatımlarının İtalyanca ve Fransızcaya modern çevirileri Toscano (1977) ve Didier'de (2002) bulunmaktadır. Andrade'nin Tibet'le ilgili yazılarının İngilizce çevirisi 2017'de Sweet ve Zwilling tarafından yayınlandı.
Kaynakça
Bibliyografi
- Desideri, Ippolito. 2010. Mission to Tibet: The Extraordinary Eighteenth-Century Account of Fr. Ippolito Desideri, S.J. trans. Michael Sweet, ed. Leonard Zwilling.
- Esteves Pereira, Francisco (editör). 1924. O Descobrimento do Tibet pelo P.Antonio de Andrade . Coimbra: Imprensa da Universidade.
- Wessels, C. (1924). Early Jesuit travellers in Central Asia 1603-1721. Asian Educational Services. ISBN . 1997 yeniden basımı.
- Didier, Hugues. 1999. Os Portugueses no Tibete. Os primeiros relatos dos jesuitas (1624-1635).
- Didier, Hughes. 2002. Les Portugais au Tibet .
- Sweet, Michael J. Murder in the Refectory: The Death of António de Andrade, S.J. Catholic Historical Review, 102, no.1, 2016, pp. 26–45.
- Sweet, Michael J. (trans. and intro) and Leonard Zwilling (ed.). 2017 More than the Promised Land: Letters and Relations from Tibet by the Jesuit Missionary António de Andrade (1580-1634). Boston: Institute of Jesuit Sources/Boston College.
- Tavares, Célia Cristina da Silva. 2006. Jesuítas e Inquisidores em Goa. A Cristianidade Insular (1540-1682).
- Toscano, Giuseppe. 1977. Alla Scoperta del Tibet .
- A missão tibetana na correspondência jesuíta (1624-1631): https://teses.usp.br/teses/disponiveis/8/8138/tde-21102009-164743/pt-br.php bağlantılar
- De Andrade'nin ayrıntılı biyografisi
- - Goa'daki Cizvitler
- TYBET - Wielkie Panstwo w Azyey (Tibet - Asya'da büyük bir ülke) - 1628
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Antonio de Andrade Tibetce ཨང ཋ ན ད ཨང ད ཝ ད 1580 19 Mart 1634 Portekizli bir Cizvit rahibi ve kasif 1596 da Cizvitlere girdi 1600 den 1634 teki olumune kadar Hindistan da misyonerlik faaliyetlerinde bulundu Andrade Himalayalar i gecip Tibet e ulasan ve Tibet topraklarinda ilk Katolik misyonunu kuran bilinen ilk Avrupaliydi Antonio de AndradeDogum1580 Oleiros Portekiz KralligiOlum19 Mart 1634 Goa Portekiz HindistaniVatandaslikPortekizliMeslekKasif rahipTaninma nedeniHimalayalar i asip Tibet e varan ilk AvrupaliYasamiAntonio de Andrade Portekiz in Oleiros kentinde dogdu 1600 yilinda Portekiz Hindistani nin baskenti Goa ya gitti ve burada yuksek ogrenimine devam etti ve rahip olarak atandi Babur imparatoru Cihangir in sarayina bagli Cizvitlerden biriydi ve Agra daki Cizvit misyonunun baskaniydi 1624 te Agra dan Delhi ye gitmek uzere ayrildi ve burada kendisi ve Cizvit kardesi Manuel Marques gunumuz Hindistan eyaleti Uttarakhand in kuzey kesiminde bulunan Badrinath tapinagina giden bir grup Hindu haciya katildi Yolculuk sirasinda inanilmaz zorluklarin ustesinden gelerek Mana Gecidi ni gecerek Tibet e ulastilar ve bunu yaptiklari bilinen ilk Avrupalilar oldular Baskent Tsaparang daki Bati Tibet kralligi Guge nin hukumdari tarafindan Tibet te nazikce karsilanan Andrade bir aydan kisa bir sure sonra Goa daki eyalet pederinden gorev icin resmi izin almak ve kaynak saglayip Tsaparang a geri donerken kendisine eslik edecek diger misyonerleri getirmek uzere ayrildi Andrade 1625 te Tibet e dondu ve diger Cizvit misyonerleri de ona katildi Bir kilise insa etmeyi basardilar ve kralin ve kraliyet ailesinin diger uyelerinin destegiyle cok sayida kisinin dinini degistirdiler Andrade 1629 da Goa ya dondu misyon kisa sure sonra Ladah in Guge yi isgal etmesi misyoner yanlisi kralin olumu ve Tsaparang da Ladahi kontrolundeki dusman bir hukumetin kurulmasiyla basarisiz oldu Misyonerlere zulme ugradi veya sinir disi edildi Tibetli Hristiyanlar Ladah a gonderildi ve buyuk umutlarla baslayan misyon 1640 ta sona erdi kaynak belirtilmeli Andrade 1630 da Cizvitlerin Goa eyaleti Basbabasi oldu 1633 te bu gorevden ayrildi ve St Paul Koleji nin rektorlugune devam etti Bu donemde Goa Engizisyonu nun temsilcisi olarak da etkindi 4 Mart 1634 te zehirlendi ve 19 Mart ta olene kadar aci icinde kaldi Onun olumuyle ilgili Engizisyon sorusturmasi olasilikla Goa yetkilileri ve tuccarlari arasindaki guclu dusmanlarin destekledigi universitedeki hosnutsuz Cizvitler tarafindan olduruldugunu ortaya cikardi Konu ortbas edildi ve hic kimse bu suctan dolayi yargilanmadi Daha sonraki Cizvit anlatilari Andrade yi Engizisyon gorevlisi olarak gosterdigi gayret nedeniyle oldurulen bir inanc sehidi olarak betimledi kaynak belirtilmeli Andrade nin 1624 ve 1626 da yazdigi iki kapsamli Tibet anlatimi 1626 da Lizbon da Portekizce orijinali ardindan 1628 de Segovia da Ispanya Ispanyolca cevirisi ve ayni yil Krakow da Polonya bir baski yayinlandi ve ivedilikle tum onemli Avrupa dillerine cevrildi onlarin Avrupa nin Tibet hakkindaki bilgisi ve tutumlari uzerinde onemli bir etkisi vardi Andrade nin anlatimlarinin Italyanca ve Fransizcaya modern cevirileri Toscano 1977 ve Didier de 2002 bulunmaktadir Andrade nin Tibet le ilgili yazilarinin Ingilizce cevirisi 2017 de Sweet ve Zwilling tarafindan yayinlandi Kaynakca a b c d e Woods Joseph Michael 1907 Antonio de Andrada Herbermann Charles Ed Katolik Ansiklopedi Ingilizce 1 New York Robert Appleton Company A J R Russell Wood 8 Temmuz 1998 The Portuguese Empire 1415 1808 A World on the Move JHU Press s 90 ISBN 978 0 8018 5955 7 BibliyografiDesideri Ippolito 2010 Mission to Tibet The Extraordinary Eighteenth Century Account of Fr Ippolito Desideri S J trans Michael Sweet ed Leonard Zwilling Esteves Pereira Francisco editor 1924 O Descobrimento do Tibet pelo P Antonio de Andrade Coimbra Imprensa da Universidade Wessels C 1924 Early Jesuit travellers in Central Asia 1603 1721 Asian Educational Services ISBN 81 206 0741 4 1997 yeniden basimi Didier Hugues 1999 Os Portugueses no Tibete Os primeiros relatos dos jesuitas 1624 1635 Didier Hughes 2002 Les Portugais au Tibet Sweet Michael J Murder in the Refectory The Death of Antonio de Andrade S J Catholic Historical Review 102 no 1 2016 pp 26 45 Sweet Michael J trans and intro and Leonard Zwilling ed 2017 More than the Promised Land Letters and Relations from Tibet by the Jesuit Missionary Antonio de Andrade 1580 1634 Boston Institute of Jesuit Sources Boston College Tavares Celia Cristina da Silva 2006 Jesuitas e Inquisidores em Goa A Cristianidade Insular 1540 1682 Toscano Giuseppe 1977 Alla Scoperta del Tibet A missao tibetana na correspondencia jesuita 1624 1631 https teses usp br teses disponiveis 8 8138 tde 21102009 164743 pt br php baglantilar De Andrade nin ayrintili biyografisi Goa daki Cizvitler TYBET Wielkie Panstwo w Azyey Tibet Asya da buyuk bir ulke 1628