Aort darlığı ya da aort koarktasyonu, aort ana arterinin bir bölgede gösterdiği daralmadır. Aortun daralması kan akımının engellenmesine neden olur. Olguların çoğu, yaşamın ilk yılı içindeki bebeklerde saptanan doğumdal ()) anomalilerdir; bunların bir bölümü de sendroma-özgü bulgular arasında yer alır (örneğin Turner sendromu). Daralma, aortun küçük bir alanını ya da büyükçe bir bölümünü etkiler. Çoğunluğu toraks içindeki aort arkındadır, karın aortundaki daralmalar seyrektir.
Erkek hastalar çoğunluktadır (Turner sendromunda tam tersi görülür). Kalp-damar sisteminde (kardiyovasküler sistem) tek (izole) anomali olarak saptanan aort darlığı için “basit tip” nitelemesi yapılır. “Kompleks tip” olgularda aort darlığının yanı sıra iki yapraklı aort kapağı (bicuspid aortic valve), ventriküler septal defekt, atrial septal defekt, patent ductus arteriosus, , Willis polgonu anevrizmaları gibi anomaliler de saptanabilir.
Tipleri
İki tip aort koarktasyonu vardır:
(i) Bebek tipi (infantil tip, preduktal tip): Kalpteki aort kapağı ile ductus arteriosus arasındaki daralmalardır. Fetüste, sol kalbe gelen kan akımının azalmasına neden olan bir kalp anomalisinin varlığında ortaya çıkar. Gelen kan miktarının azlığı aortun gelişmesinde aksamaya (hipoplazi) neden olur. Doğumu izleyen ilk aylarda belirti verebilir. Darlık düzeyi arttıkça prognoz da kötüleşir. Patent ductus arteriosus ile birlikte olan olgularda vücudun alt bölümünde morarma (siyanoz) görülür. Bu bebekler ölüm riski yüksektir; herhangi cerrahi bir girişim yapılmazsa doğumu izleyen ilk haftalar içinde kaybedilirler.
(ii) Erişkin tipi (postduktal tip): Ductus arteriosus kapanmıştır. Darlık, aortun toraks bölümündeki arktan çıkan damarlardan sonra (aort arkından çıkan damarların distalinde) oluşur. Daha çok erişkinlerde görülür. Darlığın altında kalan vücut bölümünde arteryel kan basıncı düşük (hipotansiyon), darlık üzerindeki bölümünde ise yüksektir (hipertansiyon).
Aort çapının etkilenmesi farklı düzeylerdedir. Daralma çok az ya da çok fazla olabilir; çok hafif darlıklarda klinik bulgu yoktur. Klinik belirtiler, daralmanın düzeyi kadar patent ductus arteriosus varlığına da bağlıdır. Patent ductus arteriosus bulunmayan olgular erişkinlik dönemine dek belirti vermeyebilir. Klinik bulguların saptandığı bebeklerde beslenme güçlüğü ve solunum sıkıntısı vardır. Bir süre sonra, darlık bölgesinin etkisiyle, daha çok güç kullanmaya çabalayan sol ventrikülde hipertrofi ortaya çıkar. Çocukluk dönemindeki sol ventrikül hipertrofisinde sersemlik, hızlı solunum, yorgunluk atakları, göğüs ağrısı gibi klinik bulgular vardır. Oyun çağı çocuklarında, (claudicatio intermittens) görülür, bacaklar ve ayaklar soğuktur.
Radyoloji
Tanı için görüntüleme sistemlerinin tümünden ekokardiyografi yararlanılır. Daralmış olan aortun iki yakası arasında, darlığın etkilerinin giderilmesi çabası olarak gelişen yardımcı (kollateral) damar ağının varlığı erişkinlerde saptanan tipik bulgulardır. Kostaların radyolojik incelemesinde, çoğalan geniş kan damarlarının basısıyla oluşan kemik aşınmaları saptanır.
Tedavi
Küçük ve komplikasyonsuz darlıklarda metal stent uygulanabilmektedir. Komplikasyonsuz olgularda, dar olan bölge çıkarılır. Büyükçe darlıklara, kalan açıklığa sentetik damar grefti konmaktadır (); tüm bu çabalara karşın, çok sayıdaki komplikasyon nedeniylre hastaların yaşam kalitesi düşük, süresi kısadır.
Kaynakça
- ^ Kumar V, Abbas AK, Aster JC. Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease. 9th edt., Elsevier Saunders, Philadelphia, 2015
- ^ Anderson RH, Baker EJ, Macartney FJ, Rigby ML (editors). Paediatric Cardiology. Elsevier, Philadelphia, 2002
- ^ Goljan EF. Rapid Review Pathology. 5th edition, Elsevier, Philadelphia, 2019
- ^ a b Yuh D, Vricella L, Yang S, Doty J. Johns Hopkins Textbook of Cardiothoracic Surgery, Second Edition 2nd Edition. McGraw-Hill Medical, New York, 2014
- ^ Kline JS, Brant WE, Helms CA, Vinson EN (editors). Coarctation of the aorta. Fundamentals of Diagnostic Radiology (5th edition; Kindle book), Wolters Kluver, Philadelphia-London-Tokyo, 2019
- ^ Celermajer DS, Greaves K.Survivors of coarctation repair: fixed but not cured. Heart. 88 (2): 113–114, 2002
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Aort darligi ya da aort koarktasyonu aort ana arterinin bir bolgede gosterdigi daralmadir Aortun daralmasi kan akiminin engellenmesine neden olur Olgularin cogu yasamin ilk yili icindeki bebeklerde saptanan dogumdal anomalilerdir bunlarin bir bolumu de sendroma ozgu bulgular arasinda yer alir ornegin Turner sendromu Daralma aortun kucuk bir alanini ya da buyukce bir bolumunu etkiler Cogunlugu toraks icindeki aort arkindadir karin aortundaki daralmalar seyrektir Aort darligi Erkek hastalar cogunluktadir Turner sendromunda tam tersi gorulur Kalp damar sisteminde kardiyovaskuler sistem tek izole anomali olarak saptanan aort darligi icin basit tip nitelemesi yapilir Kompleks tip olgularda aort darliginin yani sira iki yaprakli aort kapagi bicuspid aortic valve ventrikuler septal defekt atrial septal defekt patent ductus arteriosus Willis polgonu anevrizmalari gibi anomaliler de saptanabilir TipleriIki tip aort koarktasyonu vardir Aort darligi A Kapkara gorunen silindir bicimindeki aort boslugunun daralma noktasi ok B 3 boyutlu ve kontrast maddeli tomografide hafif darliklarda stent uygulamasiyla darligin azaltilmasi C 3 boyutlu ve kontrast maddeli MR da aort arkinda hipoplazi ve zamanla gelisen kollateral damarlar D 3 boyutlu ve kontrast maddeli MR da angioplasti tedavisinden sonra gelisen anevrizma okbasi Buyuk okla gosterilen alan aortun duvaridir i Bebek tipi infantil tip preduktal tip Kalpteki aort kapagi ile ductus arteriosus arasindaki daralmalardir Fetuste sol kalbe gelen kan akiminin azalmasina neden olan bir kalp anomalisinin varliginda ortaya cikar Gelen kan miktarinin azligi aortun gelismesinde aksamaya hipoplazi neden olur Dogumu izleyen ilk aylarda belirti verebilir Darlik duzeyi arttikca prognoz da kotulesir Patent ductus arteriosus ile birlikte olan olgularda vucudun alt bolumunde morarma siyanoz gorulur Bu bebekler olum riski yuksektir herhangi cerrahi bir girisim yapilmazsa dogumu izleyen ilk haftalar icinde kaybedilirler ii Eriskin tipi postduktal tip Ductus arteriosus kapanmistir Darlik aortun toraks bolumundeki arktan cikan damarlardan sonra aort arkindan cikan damarlarin distalinde olusur Daha cok eriskinlerde gorulur Darligin altinda kalan vucut bolumunde arteryel kan basinci dusuk hipotansiyon darlik uzerindeki bolumunde ise yuksektir hipertansiyon Aort capinin etkilenmesi farkli duzeylerdedir Daralma cok az ya da cok fazla olabilir cok hafif darliklarda klinik bulgu yoktur Klinik belirtiler daralmanin duzeyi kadar patent ductus arteriosus varligina da baglidir Patent ductus arteriosus bulunmayan olgular eriskinlik donemine dek belirti vermeyebilir Klinik bulgularin saptandigi bebeklerde beslenme guclugu ve solunum sikintisi vardir Bir sure sonra darlik bolgesinin etkisiyle daha cok guc kullanmaya cabalayan sol ventrikulde hipertrofi ortaya cikar Cocukluk donemindeki sol ventrikul hipertrofisinde sersemlik hizli solunum yorgunluk ataklari gogus agrisi gibi klinik bulgular vardir Oyun cagi cocuklarinda claudicatio intermittens gorulur bacaklar ve ayaklar soguktur RadyolojiTani icin goruntuleme sistemlerinin tumunden ekokardiyografi yararlanilir Daralmis olan aortun iki yakasi arasinda darligin etkilerinin giderilmesi cabasi olarak gelisen yardimci kollateral damar aginin varligi eriskinlerde saptanan tipik bulgulardir Kostalarin radyolojik incelemesinde cogalan genis kan damarlarinin basisiyla olusan kemik asinmalari saptanir TedaviKucuk ve komplikasyonsuz darliklarda metal stent uygulanabilmektedir Komplikasyonsuz olgularda dar olan bolge cikarilir Buyukce darliklara kalan acikliga sentetik damar grefti konmaktadir tum bu cabalara karsin cok sayidaki komplikasyon nedeniylre hastalarin yasam kalitesi dusuk suresi kisadir Kaynakca Kumar V Abbas AK Aster JC Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease 9th edt Elsevier Saunders Philadelphia 2015 Anderson RH Baker EJ Macartney FJ Rigby ML editors Paediatric Cardiology Elsevier Philadelphia 2002 Goljan EF Rapid Review Pathology 5th edition Elsevier Philadelphia 2019 a b Yuh D Vricella L Yang S Doty J Johns Hopkins Textbook of Cardiothoracic Surgery Second Edition 2nd Edition McGraw Hill Medical New York 2014 Kline JS Brant WE Helms CA Vinson EN editors Coarctation of the aorta Fundamentals of Diagnostic Radiology 5th edition Kindle book Wolters Kluver Philadelphia London Tokyo 2019 Celermajer DS Greaves K Survivors of coarctation repair fixed but not cured Heart 88 2 113 114 2002