Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Apollonia Ad Rhyndacum, antik dönemde Yunan mitolojisi tanrısı Apollon'a adanmış ve Apollonia adı verilmiş Yunan kentlerinden birisidir.
"Apollonia" adlı diğer kentlerden ayırabilmek için verilen "Apollonia Ad Rhyndacum" adı, "Rhyndakos kenarındaki Apollonia" anlamına gelir. Rhyndakos, Uluabat Gölü’nü havzasındaki Mustafakemalpaşa Çayı (Kocasu veya Orhaneli Çayı)'dır. Bursa'nın Nilüfer ilçesindeki Gölyazı’da bulunan ve Uluabat Gölü'nün içine doğru uzanan bir yarımada üzerine kurulu Apollonia kentinin Apollonia Ad Rhyndacum olduğu kabul edilmiştir. Ancak, Apollonia Ad Rhyndacum kentinin, Rhyndakos’un Marmara Denizi’ne döküldüğü bir yerlerde bulunması muhtemel bir başka Apollonia kentinin adı olabileceği de düşünülmektedir.
Gölyazı'daki Apollonia kenti
Bugünkü Bursa ilinin Gölyazı beldesi sınırları içinde yer alan Apollinia antik kenti, Bitinya'nın önemli bir kenti idi. Kentte, Antik Çağ kalıntılarının yanı sıra Hristiyanlık ve Osmanlı dönemine ait yapılar da bulunur. Şehrin adı Osmanlılar döneminde Apolyont'a dönüşmüştür.
Günümüzdeki Gölyazı beldesinin, antik Apollonia kentinin sivil yerleşimi üzerine kurulduğu düşünülür. Şehrin koruyucu tanrısı Apollon'a adanmış tapınak, karaya 1 km. uzaklıkta sığ bir adacık olan Kız Ada üzerinde bulunur. Kentin resmî sivil yapıları ise yarımadanın karaya yakın iç kısmındaki Zambak Tepe yamaçlarındadır.
2016 yılında nekropol alanında, 2017 yılında Apollyon Tapınağı'nın bulunduğu Kız Adası'nda kurtarma çalışmaları başlatılmıştır.
Geçmişi
Kentin ilk kuruluş tarihi hakkında bilgi yoktur ancak Apollonia’da darp edildiği düşünülen birkaç sikke nedeniyle kentin MÖ 5. yüzyılın ortalarında kurulmuş olabileceği iddia edilmiştir. Apollonia'nın adının geçtiği en erken tarihli yazılı belge Milet'te bulunan MÖ 2. yüzyıla tarihlenen bir yazıttır. Kimi araştırmacılar, bu belgeye dayanarak kentin Miletos'un kolonisi olarak kurulduğu belirtilmiştir. Pergamon Krallığı'nın güçlendiği dönemde, bu krallığın hakimiyeti altına giren kent, kerevit ticaretinin de etkisiyle M.Ö. 1. yüzyılda zenginleşmiş ve yazılı kaynaklarda adından bahsedilmeye başlamıştır. Apollonia isminin geçtiği ilk sikkelerin darpları Pergamon Krallığı Dönemi’ne denk gelir, bu nedenle kuruluşunun M.Ö. 183 - 150 yılları arasında olduğunu iddia edenler de bulunur.
Kent Pergamon Krallığı’nın MÖ 133 yılında Roma İmparatorluğu’na bağlanması ile Roma egemenliğine girdi. Roma İmparatorluk Dönemi’nde “civitas Iibera” (özgür kent) statüsündeydi. Roma döneminde bir süre Adramittion'a, bir süre de Kzykos'a bağlı bir yerleşim oldu. Roma İmparatoru Hadrianus, Bithynia gezisi sırasında kente uğramış; bu ziyaretin anısına kenti çevreleyen kale bedeninin kapısına bir yazıtaşı konmuştur.
Apollonia, Bizans döneminde önce Bithynia Piskoposluğu’na, daha sonra Nicomedia (İzmit) ve kısa bir süre de Kios (Gemlik) Piskoposluğu’na bağlandı. 14. yüzyıl başında bir süre Osmanlı akınları karşısında Prusa (Bursa) ve Apemaa (Mudanya)'dan kaçanların toplantığı bir kent olarak varlığını sürdürdü. Osmanlılar 1302’de Bizans ordusu ile yaptıkları Bafeus Muharebesi'nde yenilgiye uğrattıklarında kaçan Kite Tekfuru’nu kovalayarak ilk kez Apollonia ad Ryndacum önlerine geldiler; tekfurun teslim edilmesi konusunda anlaşmaya varılması üzerine geri çekildiler. Kent, daha sonra Osman Bey'in silah arkadaşlarından Aykut Alp'in oğlu Kara Ali tarafından fethedildi. Osmanlı yönetiminde Hristiyan ve Müslüman Osmanlı yurttaşlarının bir arada yaşadığı ancak Hristiyan nüfusun ağırlıkta olduğu bir yerleşim olarak varlığını sürdürdü, adı Apolyont'a dönüştü.
Kalıntılar
Kentin 1 km. kadar kuzeybatısında günümüzde Kız Adası olarak adlandırılan adacık, kentin tapınak adasıdır. Adada, yerleşime adını veren Apollon'a adanmış bir tapınağa ait kalıntılar bulunur. Nekropol alanında Roma dönemine ait mezar ve lahitle bulunmaktadır. Zambak Tepe'nn doğu yamacında adak nişleri, kuzey yamacında Stadion alanı, güneybatı yamacında 4000kişi kapasiteli olduğu tahmin edilen tiyatronun kalıntıları bulunur.
Kaynakça
- ^ a b Şahin, Mustafa. "Apollonia Nekropolü Kurtarma Kazıları 2016-2017 Mezar Tipleri Üzerine Bir İnceleme". Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, Cilt 7, SAyı 4, Yıl 2018. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ağustos 2020.
- ^ a b c d Aybek, Serdar; Öz, Ali Kazım. "Apollonia Ad Rhyndacum (Gölyazı) ve Uluabat Gölü Çevresi Yüzey Araştırması 2006 Yılı Raporu" (PDF). Envanter.gov.tr sitesi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2020.[]
- ^ "2700 yıl öncesine ışık tutacak! Bursa'da bulundu". Sözcü gazetesi, 10 Aralık 2017. 10 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ağustos 2020.
- ^ a b Kaplan, Esat. "Işık Tanrısı'nın Şehri:Gölyazı". Bursada Zaman Dergisi, 28 Nisan 2014. 3 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ağustos 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Apollonia Ad Rhyndacum antik donemde Yunan mitolojisi tanrisi Apollon a adanmis ve Apollonia adi verilmis Yunan kentlerinden birisidir Apollonia adli diger kentlerden ayirabilmek icin verilen Apollonia Ad Rhyndacum adi Rhyndakos kenarindaki Apollonia anlamina gelir Rhyndakos Uluabat Golu nu havzasindaki Mustafakemalpasa Cayi Kocasu veya Orhaneli Cayi dir Bursa nin Nilufer ilcesindeki Golyazi da bulunan ve Uluabat Golu nun icine dogru uzanan bir yarimada uzerine kurulu Apollonia kentinin Apollonia Ad Rhyndacum oldugu kabul edilmistir Ancak Apollonia Ad Rhyndacum kentinin Rhyndakos un Marmara Denizi ne dokuldugu bir yerlerde bulunmasi muhtemel bir baska Apollonia kentinin adi olabilecegi de dusunulmektedir Golyazi daki Apollonia kentiGolyazi daki Bizans kalintilari Bugunku Bursa ilinin Golyazi beldesi sinirlari icinde yer alan Apollinia antik kenti Bitinya nin onemli bir kenti idi Kentte Antik Cag kalintilarinin yani sira Hristiyanlik ve Osmanli donemine ait yapilar da bulunur Sehrin adi Osmanlilar doneminde Apolyont a donusmustur Gunumuzdeki Golyazi beldesinin antik Apollonia kentinin sivil yerlesimi uzerine kuruldugu dusunulur Sehrin koruyucu tanrisi Apollon a adanmis tapinak karaya 1 km uzaklikta sig bir adacik olan Kiz Ada uzerinde bulunur Kentin resmi sivil yapilari ise yarimadanin karaya yakin ic kismindaki Zambak Tepe yamaclarindadir 2016 yilinda nekropol alaninda 2017 yilinda Apollyon Tapinagi nin bulundugu Kiz Adasi nda kurtarma calismalari baslatilmistir Gecmisi Kentin ilk kurulus tarihi hakkinda bilgi yoktur ancak Apollonia da darp edildigi dusunulen birkac sikke nedeniyle kentin MO 5 yuzyilin ortalarinda kurulmus olabilecegi iddia edilmistir Apollonia nin adinin gectigi en erken tarihli yazili belge Milet te bulunan MO 2 yuzyila tarihlenen bir yazittir Kimi arastirmacilar bu belgeye dayanarak kentin Miletos un kolonisi olarak kuruldugu belirtilmistir Pergamon Kralligi nin guclendigi donemde bu kralligin hakimiyeti altina giren kent kerevit ticaretinin de etkisiyle M O 1 yuzyilda zenginlesmis ve yazili kaynaklarda adindan bahsedilmeye baslamistir Apollonia isminin gectigi ilk sikkelerin darplari Pergamon Kralligi Donemi ne denk gelir bu nedenle kurulusunun M O 183 150 yillari arasinda oldugunu iddia edenler de bulunur Kent Pergamon Kralligi nin MO 133 yilinda Roma Imparatorlugu na baglanmasi ile Roma egemenligine girdi Roma Imparatorluk Donemi nde civitas Iibera ozgur kent statusundeydi Roma doneminde bir sure Adramittion a bir sure de Kzykos a bagli bir yerlesim oldu Roma Imparatoru Hadrianus Bithynia gezisi sirasinda kente ugramis bu ziyaretin anisina kenti cevreleyen kale bedeninin kapisina bir yazitasi konmustur Apollonia Bizans doneminde once Bithynia Piskoposlugu na daha sonra Nicomedia Izmit ve kisa bir sure de Kios Gemlik Piskoposlugu na baglandi 14 yuzyil basinda bir sure Osmanli akinlari karsisinda Prusa Bursa ve Apemaa Mudanya dan kacanlarin toplantigi bir kent olarak varligini surdurdu Osmanlilar 1302 de Bizans ordusu ile yaptiklari Bafeus Muharebesi nde yenilgiye ugrattiklarinda kacan Kite Tekfuru nu kovalayarak ilk kez Apollonia ad Ryndacum onlerine geldiler tekfurun teslim edilmesi konusunda anlasmaya varilmasi uzerine geri cekildiler Kent daha sonra Osman Bey in silah arkadaslarindan Aykut Alp in oglu Kara Ali tarafindan fethedildi Osmanli yonetiminde Hristiyan ve Musluman Osmanli yurttaslarinin bir arada yasadigi ancak Hristiyan nufusun agirlikta oldugu bir yerlesim olarak varligini surdurdu adi Apolyont a donustu Kalintilar Kentin 1 km kadar kuzeybatisinda gunumuzde Kiz Adasi olarak adlandirilan adacik kentin tapinak adasidir Adada yerlesime adini veren Apollon a adanmis bir tapinaga ait kalintilar bulunur Nekropol alaninda Roma donemine ait mezar ve lahitle bulunmaktadir Zambak Tepe nn dogu yamacinda adak nisleri kuzey yamacinda Stadion alani guneybati yamacinda 4000kisi kapasiteli oldugu tahmin edilen tiyatronun kalintilari bulunur Kaynakca a b Sahin Mustafa Apollonia Nekropolu Kurtarma Kazilari 2016 2017 Mezar Tipleri Uzerine Bir Inceleme Uluslararasi Turkce Edebiyat Kultur Egitim TEKE Dergisi Cilt 7 SAyi 4 Yil 2018 25 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Agustos 2020 a b c d Aybek Serdar Oz Ali Kazim Apollonia Ad Rhyndacum Golyazi ve Uluabat Golu Cevresi Yuzey Arastirmasi 2006 Yili Raporu PDF Envanter gov tr sitesi Erisim tarihi 12 Agustos 2020 olu kirik baglanti 2700 yil oncesine isik tutacak Bursa da bulundu Sozcu gazetesi 10 Aralik 2017 10 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Agustos 2020 a b Kaplan Esat Isik Tanrisi nin Sehri Golyazi Bursada Zaman Dergisi 28 Nisan 2014 3 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Agustos 2020